Για τους Ουκρανούς και τον στρατό τους, ήταν μια άσχημη εβδομάδα, αλλά για τους νέους ολιγάρχες της χώρας, η δουλειά συνεχίζεται… ως συνήθως. Η γρίβνα, το εθνικό νόμισμα της Ουκρανίας, κυλάει γι’ αυτούς, είτε ο Βλαντιμίρ Πούτιν σπάει ένα νέο ρεκόρ σε επιθέσεις με drones –ο ουκρανικός στρατός μέτρησε 539 το βράδυ της Παρασκευής– είτε ο Ντόναλντ Τραμπ σταματά την παράδοση όπλων στην Ουκρανία, όπως διαπίστωσαν τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης τη Δευτέρα. Μια τηλεφωνική επικοινωνία του Ουκρανού προέδρου με τον Τραμπ την Παρασκευή δεν άλλαξε τίποτα.
Ωστόσο, ο πόλεμος, που έχει εισέλθει στον τέταρτο χρόνο του, αποδεικνύεται ένα προσοδοφόρο πεδίο για επιχειρηματίες όπως οι Αντρί Σταβνίτσερ, Αντρί Κομπόλιεφ, Ολεξάντερ Χερέχα, Αντρί Κολοντιούκ ή Βασίλ Χμελνίτσκι. Το «κουιντέτο» έχει εγκατασταθεί στην πολεμική οικονομία, επενδύοντας στην ανοικοδόμηση όσων ο ρωσικός στρατός καταστρέφει ξανά και ξανά. Κερδίζουν μια περιουσία σε στρατηγικούς τομείς όπως η εφοδιαστική αλυσίδα, η ενέργεια ή τα δομικά υλικά. Τυπικοί κερδοσκόποι πολέμου; Σίγουρα. Αλλά όχι εντελώς.
Οι νέοι ολιγάρχες
Οι νέοι ολιγάρχες της Ουκρανίας είναι φιλοδυτικοί, παρουσιάζονται ως πατριώτες, δεσμεύονται για τον στρατό και τον άμαχο πληθυσμό. Όταν ο Σταβνίτσερ, τις πρώτες μέρες του πολέμου, είδε μέσω βιντεοκάμερας ότι η βίλα του στην περιφέρεια του Κιέβου, όχι μακριά από την Μπούτσα, είχε μετατραπεί σε θέση πυροβολικού από Ρώσους στρατιώτες, κάλεσε τον στρατό και βομβαρδίστηκε η περιουσία του. Ο 43χρονος είναι πρόεδρος του ομίλου Trans-Invest-Service, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας στην Ουκρανία για τη διακίνηση εμπορευμάτων λιμένων, και επιπλέον Επίτιμος Πρόξενος της Αυστρίας στην Οδησσό. Η περιουσία του πριν τον πόλεμο υπολογιζόταν σε 215 εκατομμύρια δολάρια.
Κλινική για βετεράνους
Ο Σταβνίτσερ, ο οποίος συγκαταλέγεται από το «Forbes» στους εκατό πλουσιότερους ανθρώπους της Ουκρανίας, συνεργάζεται τώρα στενά με τα υπουργεία Υποδομών και Υγείας, καθώς και με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Όταν η Ρωσία επέβαλε ναυτικό αποκλεισμό στην Ουκρανία στη Μαύρη Θάλασσα, έπαιξε βασικό ρόλο στην ασφαλή εξαγωγή σιτηρών. Στο Λβιβ ίδρυσε μια κλινική όπου οι τραυματισμένοι στρατιώτες λαμβάνουν δωρεάν αποκατάσταση. Ο Σταβνίτσερ της έδωσε το όνομα «Superhumans» ως ένδειξη σεβασμού προς τους βετεράνους της πρώτης γραμμής. Στα εγκαίνια της κλινικής παρευρέθηκε η Ολένα Ζελένσκα, σύζυγος του αρχηγού του κράτους, Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
Οι νέοι πλούσιοι της Ουκρανίας έχουν λίγα κοινά με τους κλασικούς ολιγάρχες που συγκέντρωσαν τεράστιες περιουσίες τα χρόνια μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης: ο Μπόρις Μπερεζόφσκι, ο οποίος αργότερα πέθανε σε ανεξιχνίαστες συνθήκες στην εξορία στο Λονδίνο, ο δισεκατομμυριούχος του φυσικού αερίου και του πετρελαίου Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, τον οποίο ο Βλαντιμίρ Πούτιν απαλλοτρίωσε και έστειλε σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας, ή ο τραπεζίτης Μιχαήλ Φρίντμαν. Τη δεκαετία του ’90 χρηματοδότησαν τον ρωσικό κρατικό προϋπολογισμό και διεκδίκησαν πολιτική εξουσία. Βοήθησαν τον Μπόρις Γέλτσιν να επανεκλεγεί πρόεδρος, και μερικοί από αυτούς πήραν την μοιραία απόφαση να κάνουν τον Πούτιν διάδοχο του Γέλτσιν.
Στην Ουκρανία υπήρχε μια παρόμοια ομάδα ολιγαρχών. Όμως ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας από το 2022 τους έχει κλονίσει βαθιά. Ο Ιγκόρ Κολομόισκι, ο τραπεζίτης που ανέδειξε τον Ζελένσκι στην πολιτική σκηνή με την αυτοκρατορία των μέσων ενημέρωσης του, βρίσκεται πλέον στη φυλακή με κατηγορίες για απάτη και φόνο. Ο χαλυβουργός Ρινάτ Αχμέτοφ έχασε τα εργοστάσιά του στο Ντονμπάς από τους Ρώσους κατακτητές. Εξακολουθεί να είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ουκρανίας, αλλά εμφανίζεται πολύ πιο διακριτικά από ό,τι στο παρελθόν και τώρα παράγει τεθωρακισμένα οχήματα για τον στρατό. Ο Βίκτορ Μεντβεντσούκ, ο άνθρωπος του Πούτιν στο Κίεβο, κάποτε αρχηγός κόμματος και μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης, ανταλλάχθηκε με Ουκρανούς αιχμαλώτους πολέμου και σήμερα εργάζεται από το Κρεμλίνο. Πολλοί άλλοι της παλιάς φρουράς έχουν διαφύγει στο εξωτερικό.
Η νέα γενιά, αντίθετα, δεν αγοράζει τηλεοπτικούς σταθμούς, εφημερίδες ή βουλευτές, δεν έχει ούτε κόμμα ούτε ιδιωτική πολιτοφυλακή. Η εποχή που οι Ουκρανοί ολιγάρχες μπορούσαν να υπαγορεύουν απευθείας τον διορισμό υπουργών φαίνεται να έχει περάσει. Ο Ζελένσκι έχει τα ηνία στα χέρια του. Αντ’ αυτού, η πολεμική οικονομία δίνει ώθηση σε πολλούς μεγάλους επιχειρηματίες.
Προμηθευτές του κράτους
Ο Ολεξάντερ Χερέχα, για παράδειγμα, ο οποίος ήταν ο ίδιος επί μακρόν βουλευτής και φέρεται να διαθέτει περιουσία 1,7 έως 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, έχει επεκτείνει την Epicentr K, την αυτοκρατορία του από καταστήματα DIY και εμπορικά κέντρα, στους τομείς της εφοδιαστικής αλυσίδας και των δομικών υλικών. Του αρέσει να εμφανίζεται με παραδοσιακά κεντημένα ουκρανικά πουκάμισα. Χάρη σε ευνοϊκά διατυπωμένες προσφορές, ο Χερέχα καθιερώθηκε ως σημαντικός προμηθευτής του κράτους.
Οι υπερβολικές τιμές σε δημόσιους διαγωνισμούς κατασκευαστικών έργων είναι καθημερινό φαινόμενο, διαπίστωσε πρόσφατα το γραφείο της Διεθνούς Διαφάνειας στην Ουκρανία. Η ίδια η χώρα βρίσκεται στην 105η θέση του παγκόσμιου δείκτη διαφθοράς, στην ίδια θέση με τη Σερβία και πίσω από την Ουγγαρία (82η θέση), το επόμενο ευρωπαϊκό κράτος στην κατάταξη.
Διαμεσολαβητές στην Ουάσινγκτον
Ο Αντρί Κολοντιούκ, επικεφαλής της Ουκρανικής Ένωσης Επιχειρηματικών Κεφαλαίων και Ιδιωτικών Επενδύσεων (UVCA), είναι μέλος πολλών διαυπουργικών ομάδων εργασίας και συγκαταλέγεται επίσης στους πλουσιότερους ανθρώπους της Ουκρανίας. Μαζί με την αναπληρώτρια πρωθυπουργό Γιούλια Σβιρίντενκο, εργάστηκε για το «Reconstruction Investment Fund USA-Ukraine», το επίκεντρο της συμφωνίας για τα ορυκτά που επέβαλε ο Τραμπ στην Ουκρανία. Έτσι, ο Κολοντιούκ, ένας ακατάπαυστος ταξιδιώτης, τοποθετήθηκε ως διαμεσολαβητής στο επίκεντρο ενός νέου στρατηγικού τομέα: την εξόρυξη και επεξεργασία κρίσιμων πρώτων υλών όπως το λίθιο, το τιτάνιο και το κοβάλτιο.
Κοινωνικά έργα και επενδύσεις
Ο Βασίλ Χμελνίτσκι, ο διακριτικός επενδυτής πίσω από τον όμιλο UFuture, αναπτύσσει τεχνολογικά πάρκα και έργα υποδομής στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας και των μεταφορών. Φέρεται να έχει συγκεντρώσει περιουσία ύψους περίπου 500 έως 800 εκατομμυρίων δολαρίων και βρίσκεται σε άμεση επαφή με το Υπουργείο Οικονομίας και το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Παρόμοια με τον Σταβνίτσερ, τον επιχειρηματία λιμένων, ο Χμελνίτσκι οργανώνει μια σειρά κοινωνικών έργων για την ανακούφιση των συνεπειών του πολέμου για τον πληθυσμό. Ο οργανισμός του, K.Fund, αγοράζει ανθρωπιστική βοήθεια από το εξωτερικό και την στέλνει στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση βλέπει θετικά αυτή τη δέσμευση των νέων ολιγαρχών. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν αυτόματα καλές σχέσεις με το γραφείο του προέδρου, το κεντρικό πολιτικό κέντρο εξουσίας της χώρας. Στον Αντρί Κομπόλιεφ, για παράδειγμα, πρώην επικεφαλής της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου Naftogaz, ο κύκλος του Ζελένσκι βλέπει έναν πιθανό αντίπαλο. Ο Κομπόλιεφ θεωρούνταν μεταρρυθμιστής και υπέρμαχος κατά της διαφθοράς ήδη πριν από τον πόλεμο. Ωστόσο, η δικαιοσύνη έχει πλέον κινήσει διαδικασίες εναντίον του Κομπόλιεφ – για διαφθορά.
Ο 46χρονος ηγείται σήμερα της Eney, μιας εταιρείας πράσινης ενέργειας. Υποστηρίζεται από την επίσημη αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα DFC με 150 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό καθιστά τον Κομπόλιεφ, όπως και τους άλλους τέσσερις μεγάλους επιχειρηματίες, έναν σημαντικό παράγοντα για την μεταπολεμική περίοδο. Η ειρήνη, ελπίζουν, θα είναι ακόμα πιο κερδοφόρα.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου