Τα κρυφά μηνύματα στο διάγγελμα του Βλαντίμιρ Πούτιν.

Του Ζαχαρία Μίχα
Με προφανές σοκ αντιμετωπίζουν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης το έκτακτο διάγγελμα προς τον ρωσικό λαό του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντίμιρ Πούτιν. Είναι προφανές, ότι το επικοινωνιακό εργαλείο την αξιοποίηση του οποίου έχει αναγάγει σε επιστήμη κυρίως ο δυτικός κόσμος, γυρίζει μπούμερανγκ εναντίον του και παίζει το παιχνίδι του Ρώσου προέδρου. Ενδεχομένως δε και όσων ηγετών προκρίνουν την εξεύρεση διεξόδου στη σύγκρουση της Ουκρανίας. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνεται και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Όλα δείχνουν ότι πλησιάζει η ώρα για μια νέα αποθέωση του κυνισμού της διεθνούς διπλωματίας, που συνθλίβει ιδεαλιστικές προσεγγίσεις και αφηγήματα…

Ο Ρώσος πρόεδρος, στο διάγγελμά του δικαίωσε όσους δυτικούς αναλυτές και κυβερνήσει δεν πίστεψαν την αρχική αναφορά που προερχόταν από την Ουκρανία, ότι το ρωσικό πλήγμα ήταν με διηπειρωτικό πύραυλο (ICBM – Intercontinental Ballistic Missile). Εξάλλου, ένα χαρακτηριστικό αυτών των πυραύλων είναι το βεληνεκές τους.

Η γεωγραφική εγγύτητα της Ουκρανίας με τη Ρωσία, δεν απαιτούσε τη χρήση τέτοιου συστήματος, τη στιγμή μάλιστα που παρόμοιο αποτέλεσμα μπορούσε να επιτευχθεί με πύραυλο μικρότερου βεληνεκούς. Σύμφωνα λοιπόν με τον Πούτιν, ο πύραυλος που έπληξε «στρατιωτική εγκατάσταση» στην Ουκρανία ήταν βαλλιστικός πύραυλος μέσου βεληνεκούς και μάλιστα πολυηχητικός (hypersonic), ονόματι «Oreshnik», του οποίου πραγματοποίησαν δοκιμή επί του πεδίου…

Εντύπωση προκαλούν στα βίντεο που κυκλοφόρησαν, ο αριθμός -δεκάδες- των κεφαλών που φαίνονται να πέφτουν με τρομακτική ταχύτητα επί των στόχων. Σύμφωνα με το αμερικανικό Πεντάγωνο, στην κατηγοριοποίηση αυτών των πυραύλων αναφέρεται βεληνεκές από 1.000 έως 3.000 χιλιόμετρα. Προφανώς, ο πύραυλος-φορέας έχει τη δυνατότητα να φέρει πολλαπλές κεφαλές, ώστε να πλήττει διαφορετικούς στόχους σε μια περιοχή. Έφερε συμβατικής γόμωση κεφαλές.

Επειδή γίνεται λόγος από ρωσικής πλευράς για έναν νέο πύραυλο, τον Oreshnik, δεν έχει γίνει γνωστό μέχρι στιγμής εάν στην τερματική του φάση εκτέλεσε ελιγμούς που τον έβγαζαν από τη βαλλιστική του τροχιά, με σκοπό να δυσχεράνει εκθετικά την αναχαίτισή του από τα δυτικής τεχνολογίας αντιβαλλιστικά συστήματα που διαθέτει η Ουκρανία. Προσεχώς, θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία που θα διευκρινίσουν την εικόνα από στρατιωτική – επιχειρησιακή σκοπιά.

Αυτό που έχει όμως άμεσο ενδιαφέρον, είναι η επίπτωση του ρωσικού πλήγματος στην εξέλιξη του πολέμου. Είναι προφανές ότι ρωσικός στόχος ήταν να δοθεί υπόσταση στην απειλή ότι σε περίπτωση που δεχόταν πλήγματα η Ρωσία από πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς, θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να κλιμακώσει. Και αυτό έκανε, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Πούτιν στο διάγγελμα, λέγοντας παράλληλα ότι θα το πράξει από εδώ και πέρα «συμμετρικά». Δηλαδή, η στάση του θα εξαρτηθεί από την αντίστοιχη των Ουκρανών.

Επικοινωνία και ουσία…

Όταν «κάτσει η σκόνη» και οι πρώτες εντυπώσεις από το πλήγμα και το διάγγελμα, θα αρχίσει η διαρροή ή ενδεχομένως και ευθέως η δημοσιοποίηση των εκτιμήσεων των στρατιωτικών επιτελείων της Δύσης. Βέβαιο είναι όμως, ότι προς το παρόν και πάντα στο επίπεδο της επικοινωνίας, η ρωσική πλευρά αντιμετώπισε με επιτυχία τις εκτιμήσεις περί αδυναμίας της που διακινούνταν σε διάφορα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα.

Την ίδια στιγμή, πέρασε και το μήνυμα ότι την ευθύνη της ανόδου στη «σκάλα της κλιμάκωσης» (escalation ladder) θα την έχει η Δύση. Βέβαια, όταν αναγκάζεσαι να καταφύγεις σε τέτοια όπλα για να αντιμετωπίσεις έναν αντίπαλο όπως η Ουκρανία, ασχέτως της δυτικής υποστήριξης που απολαμβάνει, η έννοια της σαρωτικής υπεροπλίας λαμβάνει πιο σχετική διάσταση.
Μήνυμα για απεμπλοκή

Αντεστραμμένος όμως, ο ισχυρισμός περί συμμετρικής απάντησης, δίνει σήμα ότι η ρωσική πλευρά ενδιαφέρεται για εξεύρεση ενός σημείου ισορροπίας και εξόδου από τις πολεμικές επιχειρήσεις. Ο Ρώσος πρόεδρος και άλλοι αξιωματούχοι έχουν διατυπώσει τις απαιτήσεις τους: Εκτός συζήτησης θεωρούν την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ζητούν την «αποδοχή της νέας πραγματικότητας στο έδαφος», δηλαδή των τετελεσμένων από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Το DP έχει κατ’ επανάληψη υποστηρίξει, ότι η διπλωματία δεν μπορεί να δώσει πίσω όσα έχουν χαθεί στρατιωτικά. Αυτό μπορεί να μην ισχύσει απόλυτα, Εάν κάτι όμως είναι απόλυτα βέβαιο, όσο κι αν το επιθυμεί και το δηλώνει ο Ζελένσκι, η επιστροφή της Κριμαίας που χάθηκε το 2014 είναι εκτός κάθε συζήτησης, όπως και το μεγαλύτερο μέρος -αν όχι όλο- των εδαφών που έχει καταληφθεί στην επαρχία Ντονμπάς, στο Ντονιέτσκ και το Λουχάνσκ.

Τις τελευταίες ώρες διακινούνται διπλωματικές σκέψεις περί δημιουργίας μιας μεγάλης ζώνης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η οποία θα ελέγχεται από την πρώτη, ενώ τυπικά θα παραμένει μέρος της δεύτερης. Μένει να αποδειχθεί αν αυτά όλα έχουν υπόσταση, όταν έρθει κι επισήμως η ώρα των διαπραγματεύσεων. Στην πράξη θα κριθεί εάν και με ποιον τρόπο θα βρεθεί ισορροπία ανάμεσα στις δυο πλευρές.

Υπενθυμίζεται, ότι τις τελευταίες μέρες κυκλοφορούσαν και πληροφορίες ότι Τραμπ και Πούτιν συζήτησαν εκ νέου τηλεφωνικά. Τεράστια εντύπωση προκαλεί επίσης ότι ο Τραμπ προσωπικά δεν τοποθετήθηκε ποτέ μετά την απόφαση Μπάιντεν να επιτρέψει τη χρήση πυραύλων μακρού βεληνεκούς, για την οποία είχε ενημερωθεί. Είναι επίσης σαφές, ότι πυραύλους όπως οι ATACMS τα ουκρανικά στρατεύματα τους χρησιμοποιούν με τη βοήθεια δυτικών στρατιωτικών συμβούλων και παροχή στοιχείων στοχοποίησης.

Παρατηρητές αναφέρουν ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία έχει πλέον πλούσιο διπλωματικό παρασκήνιο. Το DP έχει επίσης προειδοποιήσει, ότι ασχέτως με τις προθέσεις των δυο μερών, σε μια διαδικασία «διαχείρισης κρίσης» (crisis management) όπως αυτή που βρισκόμαστε πλέον εξαιτίας της κλιμάκωσης, η απώλεια του ελέγχου συγκεντρώνει υψηλή πιθανότητα, ασχέτως προθέσεων των εμπλεκομένων. Για να μην πέσει κανείς από τα σύννεφα εάν συμβεί οτιδήποτε…

Ο παράγων Ηνωμένο Βασίλειο

Και κάτι τελευταίο: Έχει ενδιαφέρον ότι στο διάγγελμα Πούτιν, μαζί με τη γενική αναφορά σε Δύση και ειδικότερα στις ΗΠΑ, στους βασικούς υποστηρικτές – σπόνσορες της ουκρανικής στρατιωτικής προσπάθειας, προστέθηκε ονομαστικά και η Βρετανία. Επίσης, χθες ανακοινώθηκε ότι η αμερικανική πρεσβεία στο Κίεβο θα ανοίξει, κάτι παράλογο και απίθανο εάν δεν είχαν υπάρξει διαβουλεύσεις ΗΠΑ-Ρωσίας και διαβεβαιώσεις της Μόσχας για την ασφάλεια του προσωπικού από τη ρωσική πλευρά.

Βέβαια, με βάση την παρατήρηση που προηγήθηκε, ίσως η βρετανική ανάμειξη να αναδεικνύεται στην πράξη πολύ πιο βολικός στόχος για τους Ρώσους. Δεν έχουν εξάλλου περάσει πολλές ώρες που ο Βρετανός αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, δήλωσε ότι η χώρα είναι έτοιμη να πολεμήσει τους Ρώσους ακόμα και σήμερα… είναι εύλογο να φανταστεί κανείς ότι θεωρεί δεδομένη τη στήριξη των συμμάχων της. Ο ρωσικός MRBM εκτοξεύθηκε από πολύ μεγάλη απόσταση. Μήπως το μήνυμα ήταν ότι τέτοια όπλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και εναντίον της Βρετανίας; Ας το κρατήσουμε αυτό…

Άγνωστο είναι δε, εάν οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες έχουν διακρίνει τη στοχοποίηση του Ηνωμένου Βασιλείου από τη Ρωσία με σκοπό να αποφύγει εμπλοκή με τις ΗΠΑ και εμμέσως προειδοποιεί για μεγαλύτερη ανάμειξη, σε μια προσπάθεια να την αποτρέψει. Διότι παρά το σαφές πλεονέκτημα των Ρώσων, έχουν δείξει και μεγάλες αδυναμίες.

Αυτή είναι μια πρώτη, άμεση προσπάθεια ερμηνείας των εξελίξεων. Το προσεχές διάστημα θα προκύψουν πολλά. Εάν όμως σε κάτι συμφωνούν όλοι οι αναλυτές, είναι ότι όλες οι πλευρές παίρνουν θέση (posturing) για να διαχειριστούν την επόμενη ημέρα, με κυβέρνηση Τραμπ στην Ουάσινγκτον…

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.