Ιωάννης Χάρχαρης
Γιατί ο Ερντογάν έθεσε το SAMP/T παρά το γεγονός ότι δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη στη σύνοδο κορυφής των G-20; Πώς μπορούμε να μην ερμηνεύσουμε την αλλαγή στάσης του Ερντογάν όσον αφορά το μέλλον του συστήματος S-400;
ΗΤουρκία συνεχίζει να ενδιαφέρεται για την απόκτηση αντιαεροπορικών συστημάτων SAMP/T (ουσιαστικά την επίγεια έκδοση συστήματος εκτόξευσης των πυραύλων ASTER 30) από τη Γαλλία και την Ιταλία, όπως φανερώνει η σχετική δήλωση του Ερντογάν στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου των G20 στη Ρώμη.
Σύμφωνα με το «TRT Haber», αυτό ισχύει για δύο κύριους λόγους: Την ενίσχυση του Τουρκικού Ναυτικού με έναν πύραυλο μεγάλης εμβέλειας με αντιβαλλιστικές ικανότητες και τη μεταφορά τεχνολογίας στις τουρκικές εταιρείες. Όσον αφορά το πρώτο, η Τουρκία κρίνει ιδανικό τον ASTER 30 για τα μελλοντικά αντιτορπιλικά TF-2000, τα οποία θα επωμιστούν μεταξύ άλλων την αντιαεροπορική προστασία του στόλου και ειδικά του ελικοπτεροφόρου «TCG Anadolu» στις ανοικτές θάλασσες.
Σχετικά με το δεύτερο, η κοινοπραξία EUROSAM που εξελίσσει το SAMP/T θεωρείται από την Άγκυρα ως η μόνη που μπορεί να προσφέρει στον τομέα μεταφορά τεχνολογίας στην τουρκική βιομηχανία, κάτι που δεν κατέστη εφικτό με το ρωσικό S-400 ενώ οι ΗΠΑ αρνούνται να πράξουν σε περίπτωσης αγοράς Patriot.
Σε κάθε όμως περίπτωση, η ανακοίνωση Ερντογάν υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα Α/Α συστημάτων για την Τουρκία έχει επίσης μετατραπεί σε μοχλό άσκησης εξωτερικής πολιτικής, αφού το ένα επεισόδιο διαδέχεται άμεσα το άλλο: αρχικά επιλογή κινεζικού συστήματος, μετά ακύρωση της προμήθειας, παζάρι για Patriot, επιλογή S-400, παραλαβή S-400, αναστολή παράδοσης F-35, έξωση από το πρόγραμμα παραγωγής F-35, παζάρι για F-35, δηλώσεις αγοράς νέας παρτίδας S-400 κλπ.
Γιατί ο Ερντογάν έθεσε το SAMP/T παρά το γεγονός ότι δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη στη σύνοδο κορυφής των G-20; Πώς μπορούμε να μην ερμηνεύσουμε την αλλαγή στάσης του Ερντογάν όσον αφορά το μέλλον του συστήματος S-400;
ΗΤουρκία συνεχίζει να ενδιαφέρεται για την απόκτηση αντιαεροπορικών συστημάτων SAMP/T (ουσιαστικά την επίγεια έκδοση συστήματος εκτόξευσης των πυραύλων ASTER 30) από τη Γαλλία και την Ιταλία, όπως φανερώνει η σχετική δήλωση του Ερντογάν στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου των G20 στη Ρώμη.
Σύμφωνα με το «TRT Haber», αυτό ισχύει για δύο κύριους λόγους: Την ενίσχυση του Τουρκικού Ναυτικού με έναν πύραυλο μεγάλης εμβέλειας με αντιβαλλιστικές ικανότητες και τη μεταφορά τεχνολογίας στις τουρκικές εταιρείες. Όσον αφορά το πρώτο, η Τουρκία κρίνει ιδανικό τον ASTER 30 για τα μελλοντικά αντιτορπιλικά TF-2000, τα οποία θα επωμιστούν μεταξύ άλλων την αντιαεροπορική προστασία του στόλου και ειδικά του ελικοπτεροφόρου «TCG Anadolu» στις ανοικτές θάλασσες.
Σχετικά με το δεύτερο, η κοινοπραξία EUROSAM που εξελίσσει το SAMP/T θεωρείται από την Άγκυρα ως η μόνη που μπορεί να προσφέρει στον τομέα μεταφορά τεχνολογίας στην τουρκική βιομηχανία, κάτι που δεν κατέστη εφικτό με το ρωσικό S-400 ενώ οι ΗΠΑ αρνούνται να πράξουν σε περίπτωσης αγοράς Patriot.
Σε κάθε όμως περίπτωση, η ανακοίνωση Ερντογάν υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα Α/Α συστημάτων για την Τουρκία έχει επίσης μετατραπεί σε μοχλό άσκησης εξωτερικής πολιτικής, αφού το ένα επεισόδιο διαδέχεται άμεσα το άλλο: αρχικά επιλογή κινεζικού συστήματος, μετά ακύρωση της προμήθειας, παζάρι για Patriot, επιλογή S-400, παραλαβή S-400, αναστολή παράδοσης F-35, έξωση από το πρόγραμμα παραγωγής F-35, παζάρι για F-35, δηλώσεις αγοράς νέας παρτίδας S-400 κλπ.
Το SAMP/T κατασκευάζεται από τη γαλλοϊταλική κοινοπραξία EUROSAM και απασχολεί ως πιθανή προμήθεια την Τουρκία από το 2008. Κάθε εκτοξευτής του συστήματος είναι εφοδιασμένος με 8 πυραύλους ASTER 30, οι οποίοι μπορούν να προσβάλουν στόχους στον αέρα σε απόσταση μεγαλύτερη από 100 χιλιόμετρα. Ο ASTER 30 προγραμματίζεται να αγοραστεί από την Ελλάδα για τις φρεγάτες FDI HN.
Η Τουρκία υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με την Ιταλία και τη Γαλλία το 2017, για να επεκτείνει τη συνεργασία στην κοινή παραγωγή συστημάτων αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας. Μάλιστα, κατά την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στη Γαλλία, υπογράφηκε το έγγραφο καθορισμού του έργου μεταξύ της συνεργασίας Γαλλίας-Ιταλίας, της Eurosam και των κορυφαίων τουρκικών αμυντικών εταιρειών Aselsan και Roketsan. Η διαδικασία, ωστόσο, σταμάτησε λόγω των πολιτικών εντάσεων μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας.
Οι σχέσεις της Γαλλίας με την Τουρκία, έχουν επιδεινωθεί περαιτέρω λόγω των συμφωνιών προμήθειας όπλων της Γαλλίας με την Ελλάδα. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η πολιτική της Γαλλίας έναντι της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο ή σε άλλους τομείς έριδος με την Τουρκία έχει αλλάξει πρόσφατα. Η Γαλλία συμμετείχε στην άσκηση NEMESIS-2021, η οποία φιλοξενήθηκε από τη νότια Κύπρο και είχε ως στόχο την υπεράσπιση των πλατφορμών πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου. Ως εκ τούτου, από την άποψη της realpolitik, η πώληση του SAMP-T στην Τουρκία φαίνεται απίθανη υπό αυτές τις συνθήκες.
Ωστόσο, εάν η Τουρκία κάνει κάποια βήματα, το αποτέλεσμα μπορεί να αλλάξει. Η Τουρκία δεν αντιτάχθηκε στο νέο σχέδιο της συνάντησης των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ για αποτροπή της Ρωσίας. Το ΝΑΤΟ θα αυξήσει την παρουσία του, όσον αφορά τα ναυτικά μέσα στη Μαύρη Θάλασσα ως μέρος αυτού του σχεδίου. Πριν ξεκινήσει την ανάπτυξη της Μαύρης Θάλασσας, το USS Mount Whitney, η ναυαρχίδα του 6ου Στόλου, πραγματοποίησε επίσκεψη στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης. Ο Ναύαρχος Eugene H. Black, διοικητής του 6ου Στόλου, παρέθεσε δεξίωση στο πλοίο και έδωσε συνέντευξη Τύπου. Ο Μπλακ τόνισε τη σημασία της συνεργασίας και της κοινής δράσης μεταξύ της Τουρκίας και των Ηνωμένων Πολιτειών ως συμμάχων του ΝΑΤΟ, δηλώνοντας ότι η Τουρκία είναι ουσιαστικό μέλος του ΝΑΤΟ.
Ταυτόχρονα με αυτήν την επίσκεψη, το SkyNews Arabia ανέφερε ότι οι S-400 θα αναπτυχθούν στην αεροπορική βάση İncirlik στη νότια Τουρκία. Την είδηση διέψευσε αργότερα το τουρκικό υπουργείο Άμυνας. Ο εκπρόσωπος του προέδρου, İbrahim Kalın, είπε ότι οι δηλώσεις που έγιναν από τις αρχές σχετικά με τους S-400 πρέπει να γίνουν σεβαστές. Αν αξιολογήσουμε τις εξελίξεις από αναλυτική και ολιστική σκοπιά, η συνάντηση της 29ης Σεπτεμβρίου με τον Πούτιν δεν ήταν επιτυχής από την πλευρά του Ερντογάν. Η στάση των ΗΠΑ για τους S-400 είναι ξεκάθαρη. Οι ΗΠΑ δεν θέλουν μια διαφωνία εντός του ΝΑΤΟ.
Ως αποτέλεσμα, ο πιο λογικός τρόπος για να αποζημιωθεί η Γαλλία για τις οικονομικές απώλειες που υπέστη λόγω της συμφωνίας AUKUS και να δοθεί στην Τουρκία μια επιλογή για τους S-400, είναι να πουλήσει το SAMP-T στην Τουρκία. Έτσι, η Τουρκία θα μπορέσει να ενσωματώσει το SAMP-T στην αρχιτεκτονική αεράμυνας του ΝΑΤΟ. Εξάλλου, η Τουρκία θα έχει την ευκαιρία να αναπτύξει τη ναυτική έκδοση του SAMP-T στο αντιτορπιλικό αεράμυνας TF-2000.
Αφού τεθούν σε υπηρεσία εξοπλισμένα με τη ναυτική έκδοση του SAMP-T, τα αντιτορπιλικά αεράμυνας TF-2000 μπορούν να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της Ολοκληρωμένης Αεροπορικής και Πυραυλικής Άμυνας του ΝΑΤΟ (IAMD) στη Μαύρη Θάλασσα.
Ωστόσο, η Τουρκία αναμένεται να κάνει σταθερά βήματα. Πρώτα από όλα, το τουρκικό έδαφος πρέπει να καθαριστεί από τους S-400. Αν και διαψεύστηκε, όπως αναφέρει το SkyNews Arabia, Τούρκοι και Αμερικανοί ειδικοί προσπαθούν να βρουν μια κοινή διέξοδο για αυτό το θέμα.
Η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, έφερε το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου ξανά στην ατζέντα ως εναλλακτική επιλογή για την Ευρώπη. Η Τουρκία μπορεί να κάνει ένα βήμα για τη βελτίωση των σχέσεων με τη Γαλλία, μη προβάλλοντας προς το παρόν αντιρρήσεις για τη γεώτρηση της γαλλικής εταιρείας Total.
Ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ δεν θα αλλάξουν τη στάση τους έναντι της Τουρκίας εάν δεν ληφθούν συγκεκριμένα βήματα στο εγγύς μέλλον. Το πιο σημαντικό παράδειγμα της στάσης των ΗΠΑ, είναι ότι η Τουρκία δεν προσκαλείται στη Σύνοδο Κορυφής για τη Δημοκρατία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι το σύστημα πολιτικής ισορροπίας που δημιούργησε ο Ερντογάν μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών έχει καταρρεύσει. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει άλλη λογική επιλογή για τον Ερντογάν στο τραπέζι εκτός από το να εγκαταλείψει τους S-400.
Δημοσίευση σχολίου