Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΕΛΗΟΛΑΝΗ
Το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) μπορεί να έχασε το Χαλιφάτο που ίδρυσε το 2014 στη Συρία και στο Ιράκ, αλλά θα ήταν μεγάλο λάθος να θεωρηθεί ηττημένο. Η τρομοκρατική οργάνωση όχι μόνον είναι ακόμη ζωντανή, αλλά έχει αναπτύξει πρωτοφανή δραστηριότητα στο Διαδίκτυο, δείχνοντας ότι οι τζιχαντιστές διαθέτουν ακόμη σημαντικά αποθέματα τόσο σε οργανωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Το Ινστιτούτο Διεθνών Μελετών (CESIS) της Ρώμης μόλις δημοσίευσε εκτενή έρευνα ειδικά αφιερωμένη στην ψηφιακή δραστηριότητα της ISIS. Η οργάνωση ενίοτε εξακολουθεί να εμφανίζεται με το αγγλικό ακρώνυμο ISIS (Islamic State of Iraq and Syria) με το οποίο έγινε διεθνώς γνωστή, αλλά κατά κανόνα χρησιμοποιεί το Daesh, δηλαδή ίδιο ακρώνυμο στα αραβικά, χωρίς να λείπουν και άλλου είδους ονομασίες, όπως «Χαλιφάτο», «Εραστές της Τζιχάντ» και πολλές άλλες.
Μπορεί η ονομασία να παραμένει η ίδια, αλλά η στρατηγική αναθεωρήθηκε ριζικά. Εγκαταλείφθηκε η ιδέα του ελέγχου κάποιας εδαφικής έκτασης, δηλαδή «ενός χαλιφάτου που επιβράβευε όλους όσους διέσχιζαν τα σύνορα του, συγχωρούσε όλες τις προηγούμενες αμαρτίες τους και τους προσέφερε άμεση οικονομική αμοιβή και κοινωνική αναγνώριση. Η σύντομη χρονικά αλλά ιδιαίτερα έντονη αυτή εμπειρία έχει πλέον μετατραπεί σε προπαγανδιστικό θρύλο που προωθείται συστηματικά στο διαδίκτυο, με βίντεο, φωτογραφίες και άλλου είδους μαρτυρίες της περιόδου εκείνης», αναφέρει η έρευνα.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, υπογραμμίζει ο μελετητής Ντανιέλε Μπαρόνε που την συνέταξε, η εμπειρία και η μνήμη όσων συνέβησαν κατά τα τελευταία έτη στη Συρία και το Ιράκ «μετατρέπονται σε στοιχείο ενθάρρυνσης προκειμένου να επεκταθεί η τζιχαντ σε παγκόσμιο επίπεδο». Το Ισλαμικό Κράτος μετατράπηκε έτσι σε «εκκολαπτήριο όλων των απομονωμένων ομάδων και ατόμων που, με οποιονδήποτε κίνητρο, επιδιώκουν να συμμετάσχουν στη τζιχάντ, ξεκινώντας μαζί τους έναν άμεσο και χωρίς ενδιάμεσους διάλογο μέσω Διαδικτύου».
600 κανάλια περιεχομένου από το Ισλαμικό Κράτος
Ήδη πριν η οργάνωση εξαρθρωθεί στρατιωτικά, τα μεγάλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχαν λάβει σταδιακά όλο και πιο αυστηρά μέτρα εναντίον της τζιχαντιστικής προπαγάνδας στον ιστό. Ενώ αρχικά υπήρξαμε θεατές μιας εντυπωσιακής παρουσίας του Ισλαμικού Κράτους στο Facebook, το Twitter και στα διάφορα κανάλια του YouTube, τώρα οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν αυτά τα μέσα πολύ διακριτικά και προσεκτικά, ουσιαστικά μόνο για τη διάδοση γενικόλογου προπαγανδιστικού υλικού, κυρίως θρησκευτικά κηρύγματα εξτρεμιστών κληρικών.
Όποιος θέλει να εμβαθύνει τις διάφορες όψεις της τζιχαντιστικής ιδεολογίας αναγκάζεται να ακολουθήσει διαύλους πιο ανώνυμους: εκείνα που κυριαρχούν είναι τα chat end-to-end που επιτρέπουν μια άμεση προσωπική επικοινωνία που δύσκολα ελέγχεται.
Σύμφωνα με το CΕSIS, το μέσο κοινωνικής δικτύωσης που μέχρι χθες χρησιμοποιήθηκε πιο συχνά είναι το Telegram. Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το 2018 το πανεπιστήμιο George Washington, υπάρχουν στο μέσο αυτό περίπου 600 κανάλια που διακινούν περιεχόμενα του Ισλαμικού Κράτους. Στα κανάλια Telegram των ακτιβιστών της οργάνωσης το πρώτο θέμα συζήτησης είναι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ (57%).
Ακολουθούν οι δραστηριότητες του Ισλαμικού Κράτους σε άλλα μέρη του κόσμου, οι πολιτικές εξελίξεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, θέματα που αφορούν την cyber security (14%) και, τέλος, οι τζιχαντιστικές επιθέσεις στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Οι τζιχαντιστές διαδίδουν στους followers τους files με κείμενα, βίντεο και φωτογραφίες, τις οποίες αποθηκεύουν σε ιστοσελίδες όπως archive.org, Youtube.com, Justpaste.it, Top4top.net, drive.google.com και άλλες.
Οι ιστοσελίδες αυτές λειτουργούν ως αποθήκες προπαγανδιστικού υλικού, εύκολα προσβάσιμες και που εμπλουτίζονται με ευκολία με όλο και πιο επίκαιρο υλικό. Αλλά και στην επίσημη πλευρά του διαδικτύου συχνά τα link που δημοσιεύονται σε άλλες ιστοσελίδες οδηγούν σε blog που στηρίζονται σε πλατφόρμες όπως το WordPress (το οποίο είχε τουλάχιστον 900 τζιχαντιστικά περιεχόμενα στα τέλη του περασμένου έτους) και το Tumblr.
Ιδεώδης λύση για τους τζιχαντιστές
Από τις αρχές του έτους, σχολιάζει η έρευνα, ασκήθηκαν μεγάλες πιέσεις στους επικεφαλής του Telegram προκειμένου να μπλοκάρει αναρτήσεις με τζιχαδιστικό περιεχόμενο. Αυτό εξώθησε τα στελέχη του Ισλαμικού Κράτους να στρέψουν την προσοχή τους σε άλλα μέσα, λιγότερο γνωστά και διαδεδομένα, όπως το RocketChat και Discord, όπου ήδη έχουν αρχίσει να αναρτούν προπαγανδιστικό υλικό θρησκευτικού περιεχομένου.
Το Amaq News Agency, το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο του Ισλαμικού Κράτους, κάνει μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να βρει μια θέση που να του επιτρέπει να παραμείνει ενεργό στο Διαδίκτυο. Το είχε καταφέρει μέχρι τις αρχές του χρόνου, δημιουργώντας κάποιους ιστότοπους WordPress, τους οποίους προστάτευε από επιθέσεις DdoS μέσω Cloudfare. Τελικά όμως δεν τα κατάφερε, καθώς οι νόμιμες και οι λιγότερο νόμιμες επιθέσεις των ευρωπαϊκών και αμερικανικών αρχών διέγραψαν τις ιστοσελίδες αυτές.
Σύμφωνα με την αμερικανική ιστοσελίδα Site intelligence Group, που παρακολουθεί τις δραστηριότητες ακροδεξιών και τζιχαντιστών στο διαδίκτυο, το πρακτορείο Amaq ανήγγειλε τη δημιουργία δικής του ιστοσελίδας που θα φιλοξενείται στο ZeroNet, ένα διαδικτυακό χώρο που προσφέρει web hosting από το 2015 χωρίς κεντρικό server, με αποκεντρωμένους τομείς, όπου το κάθε account προστατεύεται χάρη στη κρυπτογραφία bitcoin wallet.
Ουσιαστικά, μια υπηρεσία με εγγυημένη ανωνυμία, που προσφέρει τη δυνατότητα να δημιουργούνται domains με πρόσβαση τόσο από το επίσημο διαδίκτυο όσο και μέσω TOR. Επιπρόσθετα, επιτρέπει την περιήγηση ακόμη και χωρίς διασύνδεση με το δίκτυο. Ιδεώδης λύση για τους τρομοκράτες που βρίσκονται σε απομονωμένες περιοχές της Ασίας ή της Αφρικής.
Όλα αυτά, καταλήγει η έρευνα, μας μεταφέρουν την εικόνα ενός ψηφιακού Χαλιφάτου που έχει πλέον οικοδομήσει ένα ισχυρό επικοινωνιακό δίκτυο online, τεχνολογικά προηγμένο και σε θέση να αποτελέσει στοιχείο ανασυγκρότησης και προσανατολισμού των μαχητών που είχαν σκορπίσει μετά την απελευθέρωση της Ράκα και των απανταχού συμπαθούντων.
Η έρευνα διαπιστώνει ότι η επιτήρηση των αρχών και η συνεργασία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν μέχρι τώρα καλά αποτελέσματα στην παρεμπόδιση της διάδοσης της τζιχαντιστικής προπαγάνδας στο διαδίκτυο.
Καταλήγει όμως ότι η ένοπλη τζιχαντιστική ιδεολογία έχει πλέον αποδείξει τον «ενδημικό χαρακτήρα της»: το πρόβλημα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας είναι πολιτικό και, όπως συνέβη με τα στρατιωτικά μέσα, η λογοκρισία και η καταστολή δεν αρκούν από μόνες τους για να το λύσουν.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου