Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Η Μέση Ανατολή είναι μια περιπετειώδης, για να το πούμε ευγενικά, περιοχή για αιώνες. Βασικός λόγος η γεωγραφική της θέση και το γεγονός ότι οι φυσικοί πόροι, ειδικά το νερό, δεν είναι και άφθονοι με αποτέλεσμα το ξέσπασμα βίας και συγκρούσεων να είναι στην ημερήσια διάθεση.
Όπως έχω γράψει και στο παρελθόν, παρά τη φασαρία γύρω από τη Βόρεια Κορέα, ο πραγματικός κίνδυνος για την επόμενη μεγάλη σύγκρουση, σιγοβράζει στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η εβδομάδα που αρχίζει σήμερα είναι ιδιαίτερης σημασίας εν αναμονή της απόφασης του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τράμπ, γύρω από τη επικύρωση ή όχι της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Εδώ και αιώνες παραδοσιακά μεγάλες δυνάμεις, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, εκμεταλλευόμενες τις σημαντικές πολιτιστικές και φυλετικές διαφορές, παίζουν μεταξύ τους Πέρσες (Ιράν), τους Τούρκους και τις διάφορες φυλές Αράβων, προς το συμφέρον τους. Είτε για να εξασφαλίσουν συμφέρουσες εμπορικές συμφωνίες, είτε για να κρατήσουν κλειστό το κουτί της Πανδώρας εχθρικών δυνάμεων, και βέβαια για να αποκτήσουν προνομιακή πρόσβαση στα τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου της περιοχής.
Το Βάρος της ιστορίας…
Η ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής διαθέτει πέντε πολιτιστικές ζώνες. Αυτό που τις ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους στην περιοχή είναι ότι διαθέτουν νερό. Ακούγεται απλό, αλλά εάν υπολογίσει κανείς ότι το νερό παρέχει τη δυνατότητα αγροτικής παραγωγής, αυξάνει τον πληθυσμό, δημιουργεί πόλεις και σαν αποτέλεσμα δημιουργείται τεχνολογία και ένοπλες δυνάμεις, πρόκειται για μιας κρίσιμης σημασίας διαφορά. Χωρίς νερό είναι τρομακτικά δύσκολο να υπάρξει ανάπτυξη, στην ουσία, σε οτιδήποτε. Τέσσερεις από αυτές χρήζουν μιας προσεκτικής εξέτασης.
Ανατολία (Τουρκία)…
Η πρώτη από αυτές τις τέσσερεις ζώνες είναι η αποκαλούμενη Ανατολία (Μικρά Ασία – Τουρκία). Η ζώνη αυτή έχει την περισσότερη και την πιο σταθερή βροχόπτωση. Το πραγματικό κόσμημα είναι η Δυτική Ανατολία, η περιοχή αυτή είναι όχι μόνο υγρή, αλλά διαθέτει χαμηλά βουνά, μεγάλες πεδιάδες, και βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη Θάλασσα του Μαρμαρά. Μια ζώνη με ζεστή θερμοκρασία, εύφορα εδάφη, με εξαιρετικές εμπορικές δυνατότητες, που καθίσταται από τις πιο πλούσιες και πλέον προηγμένες στον κόσμο, πηγαίνοντας πίσω στην αρχαιότητα. Προχωρώντας πιο ανατολικά στη Μικρά Ασία, το έδαφος γίνεται πιο υψηλό και άγριο. Η περιοχή του Μαρμαρά συχνά έχει προβάλλει ισχύ στη Μέση Ανατολή, αλλά πάντα πρέπει να διευθετήσει τις δικές της προβληματικές ζώνες πριν κοιτάζει προς τα έξω. Τα τελευταία πεντακόσια χρόνια η Ανατολία, αποτελεί έδαφος των Τούρκων.
Περσία (Ιράν)…
Γεωγραφικά η δεύτερη πιο ισχυρή περιοχή είναι τα Περσικά Υψίπεδα. Γεωγραφικά προέκταση της ανατολικής Ανατολίας, η περιοχή αυτή χαρακτηρίζεται από δεκάδες μικρές οροσειρές και δεκάδες μικρές κοιλάδες, με δεκάδες ξεχωριστές πολιτιστικές και γλωσσικές κοινότητες. Όπως και οι Τούρκοι, οι Πέρσες μπορούν να κοιτάξουν προς τα έξω μόνο όταν έχουν τακτοποιήσει τα του οίκου τους. Σήμερα βρίσκονται πολύ κοντά σε κάτι τέτοιο. Έχει πάρει το περισσότερο ιστορικά διάστημα για τους Πέρσες, τη μεγαλύτερη ομάδα της περιοχής για να θέσουν υπό τον έλεγχό τους την προβληματική περιοχή , προβάλλοντας μια πολυεθνική – θρησκευτική, ημιεθνικιστική, ταυτότητα που σήμερα γνωρίζουμε ως Ιρανική. Λεβάντε (Οι Ακτές της Ανατολικής Μεσογείου)… Εκεί που η Περσία χαρακτηρίζεται από εκατοντάδες διαφορετικές ταυτότητες, το Λεβάντε έχει χαμηλά βουνά, μεγαλύτερες πεδιάδες, και τα επίπεδα εδάφη του είναι συνεχόμενα, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργήσει μεγαλύτερους πληθυσμούς. Είναι επίσης πιο απομακρυσμένη από άλλες περιοχές, με ένα μίγμα ερήμων και βουνών, επιτρέποντας στα μεγαλύτερα ψάρια σε αυτή τη μικρή λίμνη να δημιουργούν τους δικούς του κόσμους. Οι Εβραίοι αποδείχτηκαν ικανοί να ξαναδημιουργήσουν την αρχαία πατρίδα τους, εκεί που ζουν Παλαιστίνιοι από την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης.
Ένα πιο πλούσιο μίγμα, που περιλαμβάνει τους Σουνίτες, τους Σηίτες, τους Μαρωνίτες Χριστιανούς και άλλους, προσπάθησε με κάποια επιτυχία να συνενώσει τον Λίβανο. Οι Αλαουίτες, της βόρειας ακτής του Λεβάντε, συνεργάστηκαν με τους Σηίτες και τους Χριστιανούς των βουνών για να κυριαρχήσουν στις εσωτερικές πόλεις Χόμς, Χάμα, Χαλέπι και Δαμασκό για να κυβερνήσουν τη Συρία – μια εταιρική σχέση που δεν έχει ακόμη καταρρεύσει παρά τον αγωνιώδη εμφύλιο πόλεμο.
Μεσοποταμία (Ιράκ)…
Στην τελευταία από τις τέσσερεις περιοχές δεν βρέχει σχεδόν ποτέ, αλλά παρόλα αυτά υπάρχει νερό λόγω των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη. Το αμμώδες και αποτελούμενο από έρημους έδαφος που χωρίζει τα δυο ποτάμια είναι τόσο χαμηλό που τεχνολογία της λίθινης εποχής στον τομέα της άρδευσης μπορεί να το μετατρέψουν σε πράσινο. Διαφορετική από τις τέσσερεις περιοχές, λόγω των μεγάλων και ενωμένων επίπεδων εδαφών της, όταν η Μεσοποταμία σηκώνεται μπορεί να το κάνει πολύ γρήγορα. Αν και είναι η περιοχή που είναι πιο πιθανό να προχωρήσει σε εισβολές, είναι και η περιοχή που αμυντικά είναι η πλέον αδύνατη και η πιο πιθανή να καταρρεύσει στην περίπτωση ενός παρατεταμένου πολέμου.
Ο Κίνδυνος του Σήμερα….
Μεταξύ των αντιμαχόμενων εθνοτήτων – εθνικοτήτων, θρησκειών, φατριών, δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα που να συμφωνούν. Τουλάχιστον δεν υπήρχε μέχρι πριν λίγα χρόνια που εμφανίστηκε το Ισλαμικό Κράτος.
Σε αντίθεση με την Περσία ή το Λεβάντε που βρέχει ή την Μεσοποταμία που η άρδευση είναι εύκολη, τα εδάφη στο μέσον της Μέσης Ανατολής είναι καθαρή έρημος. Με ελάχιστα εύφορα εδάφη σε καμία ιστορική εποχή ο έλεγχος αυτής της περιοχής δεν άξιζε την προσπάθεια.
Σαν αποτέλεσμα, οι δυνάμεις της ευρύτερης περιοχής άφηναν αυτό που σήμερα είναι Δυτικό Ιράκ και Ανατολική Συρία ήσυχο, με εξαίρεση περιπτώσεις που κάποιοι ντόπιοι δημιουργούσαν σοβαρά προβλήματα και κάποια δύναμη αποφάσιζε να στείλει στρατεύματα και να ισοπεδώσει την περιοχή. Το Ισλαμικό Κράτος είναι ένα τέτοιο πρόβλημα. Οφείλει τη ραγδαία ανάπτυξή του και στην ουσία την ύπαρξή του στην πρόσφατη γεωπολιτική διάλυση της Μέσης Ανατολής. Η Συρία μαστίζεται από εμφύλιο πόλεμο και είναι ανίκανη να επιτηρεί τις ανατολικές περιοχές της. Το Ισραήλ ικανοποιημένο από τη διάλυση που προκαλεί ο εμφύλιος στο βασικό αντίπαλό του στην περιοχή δεν προχωρά σε δράση. Μετά την ήττα της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο η Τουρκία κλείστηκε στον εαυτό της και σταμάτησε να εμπλέκεται ενεργά στις σχέσεις της Μέσης Ανατολής. Το Ιράκ υπέστη την κατοχή από τις ΗΠΑ, το δικό του εμφύλιο πόλεμο και οι ένοπλες δυνάμεις του αποδείχθηκαν τόσο ανίκανες που οδηγήθηκαν σε διάλυση. Το Ιράν έχει μεγάλο ενδιαφέρον στο Ιράκ, μια χώρα που στοχεύει να καταστήσει δορυφόρο, και στη Συρία ένα σύμμαχο στην περιοχή που κινδύνεψε να χάσει. Οι ΗΠΑ, προβληματισμένοι από τις περιπέτειες τους στο Ιράκ, δεν ήθελαν και δεν θέλουν να αναλάβουν ηγετικό ρόλο σε ένα ακόμη πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Ο μόνος λόγος που ασχολούνται με το Ισλαμικό Κράτος έχει να κάνει με τον ιδεαλισμό τους και το φόβο ότι οι εξτρεμιστές ισλαμιστές στοχοποιούν Αμερικανούς.
Όλα αυτά όμως έχουν πρόσφατα αλλάξει.
Στον εμφύλιο της Συρίας, το Ιράν και η Συρία έχουν επενδύσει αρκετά ώστε να γείρουν την πλάστιγγα υπέρ των κυβερνητικών δυνάμεων. Οι αντικυβερνητικές δυνάμεις στα δυτικά τις χώρες έχουν υποστεί σοβαρές ήττες δίνοντας το δικαίωμα στη Δαμασκό να αφιερώσει περισσότερες δυνάμεις στα ανατολικά εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
Στην Τουρκία έχουμε στην ουσία δικτατορία του Ερντογάν με αποτέλεσμα, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή, εσωτερικά να υπάρχει πλήρης έλεγχος και να έχει αρχίσει μια τάση ανάμιξης στο εξωτερικό. Η Συρία και το Ιράκ είναι τα πρώτα βήματα αυτής της ευρύτερης ανάμιξης στο εξωτερικό. Οι Ιρακινές ένοπλες δυνάμεις επανιδρύθηκαν, εκπαιδεύτηκαν, εξοπλίστηκαν, και τον τελευταίο χρόνο, έχουν πετύχει σημαντικές νίκες εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
Στην πραγματικότητα μια περιφερειακή δύναμη θα ήταν αρκετή να τελειώσει το Ισλαμικό Κράτος, αλλά τρείς με εξωτερική βοήθεια ήταν παραπάνω από αρκετές για να το αποτελειώσουν. Το Ισλαμικό Κράτος και το Χαλιφάτο του στη Μέση Ανατολή βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της εξαφάνισης.
Με δεδομένο ότι οι δυνάμεις που εμπλέκονται σε αυτή την προσπάθεια δεν υπήρξαν ποτέ πλήρως ενωμένες και με κοινά συμφέροντα. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι για κάποιο διάστημα ΗΠΑ, Ισραήλ, Ρωσία, Ιράν, Άραβες, και Συρία, βρέθηκαν ενωμένοι πίσω από ένα στόχο είναι ιστορικά χωρίς προηγούμενο.
Σήμερα με τον κοινό εχθρό να εξαφανίζεται, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα γίνουν πολύ πιο άγριες. Τα αντικρουόμενα συμφέροντα θα επανέλθουν στο προσκήνιο και θα πρέπει ο ένας να αντιμετωπίσει τον άλλο.
Μια προσεκτική ανάλυση των εξελίξεων και του υφιστάμενου κλίματος δείχνει ότι η επόμενη κρίση θα προέλθει από το Ιράκ, μια χώρα που απαρτίζεται από τρεις ομάδες μου μισούν η μία την άλλη.
Οι Σηίτες Άραβες του Ιράκ αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού εδώ και αιώνες. Αλλά το γεγονός ότι είναι η πλειοψηφία δεν τους έχει βγει. Ζουν στη νοτιοδυτική άκρη της χώρας κοντά στο Ιράν, και τα Σημιτικά πιστεύω τους τους έχουν φέρει σε σύγκρουση με τους Οθωμανούς Σουνίτες, και την ηγεσία των Χασεμιτών και Μπααθιστών που κυβερνά τη Μεσοποταμία από το 16ο αιώνα. Το ότι βρίσκονται κοντά στο Ιράν θα είχε πλεονεκτήματα, αλλά το να είσαι Άραβας υπήκοος σε μια Περσική Αυτοκρατορία δεν είναι και κάτι θετικό. Σήμερα και λόγω των αμερικανικών επεμβάσεων οι Άραβες Σηίτες έχουν τα νούμερα και τον πλούτο του πετρελαίου, προς μεγάλη απογοήτευση των υπολοίπων. Όσο και να είναι ευχαριστημένη η Τεχεράνη από το γεγονός ότι οι Σηίτες ελέγχουν τα πράγματα στη Βαγδάτη, δεν επιθυμούν να έχουν πλούσιους Άραβες ανταγωνιστές στο πετρέλαιο στα δυτικά τους, οι οποίοι μπορούν να αμφισβητήσουν το ρόλο τους στην περιοχή. Οι Σηίτες του Ιράκ μισούν τους Σουνίτες καταπιεστές τους, αλλά και τις προσπάθειες του Ιράν να διατηρήσουν τα δεινά του Ιράκ προς όφελός τους. Η Τεχεράνη το είχε προβλέψει αυτό και έχει ξοδέψει δεκαετίες για να σπείρει εσωτερική διαμάχη και ανταγωνισμό μεταξύ των Σηϊτών του Ιράκ, με εξαιρετικά επιτυχημένο τρόπο.
Οι Σουνίτες Άραβες έχουν μια μακρά πολιτιστική γενεαλογία, με φυλετικούς δεσμούς με τη Σαουδική Αραβία και ιδιαίτερα με την Ιορδανία. Οι φυλές των Βεδουίνων παρείχαν την υποστήριξή τους και νομιμότητα στη Χασεμιτική μοναρχία (ένας κλάδος της οποίας εξακολουθεί να κυβερνάει στο Αμάν). Οι θρησκευτικές σχέσεις με μακρινούς Οθωμανούς Σουλτάνους και οι φυλετικές σχέσεις με τον Σαντάμ έδωσαν στις σεκταριστικές μειονότητες υπερβολικό έλεγχο και το μερίδιο του λέοντος στα κρατικά έσοδα από το πετρέλαιο, πριν οι αμερικανικές δυνάμεις τους βομβαρδίσουν δύο φορές, το Σουνίτικο τρίγωνο είχε εξαιρετική συνδεσιμότητα με τη Βαγδάτη, καλά νοσοκομεία και πανεπιστήμια, ακόμη κι αν οι Σηίτες Ιρακινοί ζούσαν σαν χωρικοί. Δυστυχώς, οι Σουνίτες ζουν κατά μήκος των περιθωρίων της ευρείας, ξηρής έκτασης της Δυτικής Ερήμου του Ιράκ. Οι τύχες τους σήμερα έχουν αντιστραφεί. Δεν έχουν πετρέλαιο, τα παιδιά τους προσηλυτίζονται από διάφορες εξτρεμιστικές ομάδες και στρέφονται ένθερμα εναντίον οποιασδήποτε υποομάδας – είτε πρόκειται για Σηίτες είτε για Κούρδους – αποσυναρμολογώντας αυτό που βλέπουν ως εγγενώς Αραβικό – Ιρακινό Κράτος για να κρατήσουν ή να πάρουν το μερίδιό τους στα εθνικά έσοδα από πετρέλαιο που προέρχονται από πετρελαϊκά πεδία που δεν ελέγχουν πλέον Εκτός από το γεγονός ότι έχουν ξεπέσει, οι Σουνίτες Άραβες είναι η μικρότερη από τις τρεις ομάδες. Απλά δεν μπορούν να κερδίσουν είτε σε αντιπροσωπευτική δημοκρατία είτε σε ανοιχτό πόλεμο, έτσι έμαθαν να αλλάξουν το παιχνίδι και να αγωνιστούν ασύμμετρα, αναποδογυρίζοντας το τραπέζι. Οι Σουνίτες του Ιράκ είναι αυτοί που διεξήγαγαν την εξέγερση του Μπάαθ και δημιούργησαν το τοπικό τμήμα της Αλ Κάϊντα εναντίον των Αμερικανών και που γέννησαν το ισλαμικό κράτος.
Οι Κούρδοι του Ιράκ είναι μια υποομάδα ευρύτερης κοινότητας που εκτείνεται από το Ιράν μέσω του Ιράκ και της Τουρκίας μέχρι τη Συρία. Όπως και οι περισσότερες άλλες ομάδες στη Μέση Ανατολή, οι Κούρδοι είναι τόσο επιρρεπείς σε εσωτερικές διαμάχες όπως οποιοσδήποτε άλλος. Πιο συγκεκριμένα, καθώς προέρχονται όχι μόνο από τις στέπες της βορειοανατολικής Συρίας και των υψιπέδων του Ιράκ, αλλά και από τις κοίλες βουνοπλαγιές της νοτιοανατολικής Ανατολίας και του βορειοδυτικού Ιράν. Οι Κούρδοι του Ιράκ χωρίζονται σε στρατόπεδα που στηρίζουν την Τουρκία και το Ιράν. Οι Κούρδοι του Ιράκ άργησαν να υποστηρίξουν τους Κούρδους της Συρίας, στην πάλη τους εναντίον του Ισλαμικού Κράτους ή τους Κούρδους της Τουρκίας στην ένοπλη αντίσταση τους εναντίον της Άγκυρας. Οι Κούρδοι του Ιράκ έχουν επίσης κάτι που δεν κάνει καμία άλλη κουρδική ομάδα. Τον έλεγχο σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό εξοργίζει τους Σουνίτες Άραβες του Ιράκ που δεν παίρνουν τα χρήματα, και τους Σηίτες του Ιράκ που δεν έχουν de facto πολιτικό έλεγχο της επικράτειάς τους, και δίνει στην κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση στο Ερμπίλ, ένα αποτελεσματικό διαπραγματευτικό πλεονέκτημα έναντι της Βαγδάτης. Επίσης – μέχρι στιγμής, τους καθιστά πολύτιμους για την Τουρκία, έναν εισαγωγέα πετρελαίου.
Πρόσφατα διεξήγαγαν δημοψήφισμα όπου η ανεξαρτησία τους από το Ιράκ επικράτησε με ποσοστό άνω του 90%. Όλοι, μεταξύ των οποίων τα Ηνωμένα Έθνη και οι ΗΠΑ, δυο παίκτες που έχουν υποστηρίξει σθεναρά τα δικαιώματα των Κούρδων, καταδίκασαν το δημοψήφισμα και ζήτησαν να αγνοηθεί το αποτέλεσμα. Το ερώτημα είναι γιατί;
Οι Κούρδοι υπέφεραν πολύ στα χέρια του Ιράν, της Τουρκίας και του Ιράκ και τα πολλά κύματα προσφύγων τους δεν έγιναν δεκτά από την Ευρώπη με ανοιχτές αγκάλες παρά τη σχετικά κοσμική τους προσέγγιση στη θρησκεία. Είναι σίγουρα περιφερειακός σύμμαχος των ΗΠΑ, ζητώντας λίγα για την υποστήριξη τους στις αμερικανικές προσπάθειες σε ολόκληρη την περιοχή τους. Πρόσφατα σήκωσαν το μεγαλύτερο βάρος εναντίον του καθεστώτος Άσαντ και του Ισλαμικού Κράτους.
Το πρόβλημα είναι ότι οι μάχες εναντίον της Ισλαμικού Κράτους, πέτυχαν κάτι που δεν καμία άλλη σύγκρουση στην περιοχή δεν έχει πετύχει. Έδωσε στις διάφορες παρατάξεις των Κούρδων έναν μοναδικό εχθρό για να πολεμήσει, βοηθώντας να δημιουργήσει μια πρωτογενή ταυτότητα που θα μπορούσε πραγματικά να βοηθήσει την ενοποίηση της πολυδιασπασμένης εθνικής ομάδας. Και αν όλοι οι Κούρδοι συμφωνούν ότι είναι οι ίδιοι άνθρωποι, τότε μια ψήφος ανεξαρτησίας – ανεξάρτητα από τα εμπόδια – έχει πολύ νόημα.
Αποτελεί πρόβλημα για τους Ιρακινούς Άραβες όλων των παρατάξεων που βλέπουν τις κουρδικές περιοχές ως δικές τους. Είναι ένα πρόβλημα για τους ιρακινούς Σηίτες που βλέπουν το βόρειο τμήμα τους να αποσυντίθεται και να χάνει έσοδα από το πετρέλαιο στο βορρά. Αποτελεί πρόβλημα για την Ουάσιγκτον που δεν θα ήθελαν τίποτα περισσότερο από το να απεμπλακούν από την περιοχή, αλλά που αισθάνονται ευθύνη έναντι του πιστού τους συμμάχου τους και θα προτιμούσαν να μην τους αφήσουν σε δύσκολη θέση. Αποτελεί επίσης πρόβλημα για το Ιράν και την Τουρκία, και ιδιαίτερα για τη Συρία, όπου οι τοπικές κουρδικές κοινότητες έχουν ταυτότητες που έχουν δημιουργηθεί στην κοινή προσπάθεια καταπολέμησης του Ισλαμικού Κράτους και όλες συνορεύουν άμεσα με ένα ενδεχόμενο ανεξάρτητο Ιρακινό Κουρδιστάν. Και είναι πρόβλημα για τους Κούρδους του Ιράκ, των οποίων η εδαφική κατάσταση σημαίνει ότι χωρίς τη στήριξη των άλλων περιφερειακών παικτών κάθε ανεξάρτητο Κουρδιστάν θα ήταν είναι οικονομικά αδύναμο και δυσλειτουργικό. Και όλα αυτά αποτελούν το μισό πρόβλημα.
Η Φωτιά που Κινδυνεύει να Ανάψει…
Το άλλο μισό είναι ότι το Ισλαμικό Κράτος δεν ήταν εισαγωγή αλλά το επιβλαβές ζιζάνιο που οι ρίζες του προέρχονταν από την πολυδιασπασμένη ιρακινή κοινωνία. Η ώθηση των Κούρδων προς την ανεξαρτησία κινδυνεύει να προωθήσει περαιτέρω αυτά τα κατάγματα και ένα αποσταθεροποιημένο Ιράκ κινδυνεύει να παρασύρει τους γείτονές του. Και για να πάρουμε μια ιδέα για το πόσο αποσταθεροποιητικό θα ήταν για όλους στην περιοχή, η μόνη χώρα στον κόσμο που υποστηρίζει το κουρδικό δημοψήφισμα είναι το Ισραήλ.
Με το Ισλαμικό Κράτος να έχει σχεδόν καταρρεύσει όλοι οι παίκτες της Μέσης Ανατολής παίρνουν μέτρα ο ένας του άλλου, καθώς το παιχνίδι αρχίζει. Δεν αντιμετωπίζουν πλέον έναν κοινό εχθρό, και κάθε μείζων παίκτης προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την αδυναμία των ανταγωνιστών του. Το Λίβανο και η Μεσοποταμία χρειάζονται ανοικοδόμηση και το Ιράν, η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία θέλουν να περιορίσουν τους κινδύνους μεγιστοποιώντας τα δικά τους στρατηγικά κέρδη στη διαδικασία. Το Ιράκ και η Συρία θα διαμαρτυρηθούν έντονα σε οποιαδήποτε προσπάθεια διάσπασης της επικράτειάς τους, αλλά οι Κούρδοι θέλουν να δρέψουν τα οφέλη της μάχης στην πρώτη γραμμή εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Η επιτυχία τους ενάντια στις ανεπίσημες δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους τους έχουν ανυψώσει το ηθικό και τους έχουν ανοίξει την όρεξη. Παρόλα αυτά οι τακτικοί στρατοί των περιφερειακών κρατών δεν θα είναι τόσο εύκολος αντίπαλος. Η σημερινή υποστήριξη των ΗΠΑ / ΝΑΤΟ δίνει πλασματική εικόνα όσο αφορά τη στρατιωτική υποστήριξη που μπορούν να προσδοκούν οι Κούρδοι σε μια μάχη εναντίον της Άγκυρας, της Βαγδάτης και της Τεχεράνης. Και όμως η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού περιμένει τον Ερμπίλ να ενεργήσει σύμφωνα με το δημοψήφισμα και να βρει κάποια αποκατάσταση για την τεράστια ταλαιπωρία που υπέστησαν οι κουρδικοί λαοί στην πάλη τους εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
Και καλό θα είναι να θυμόμαστε ότι εάν οι περιφερειακές δυνάμεις αρχίσουν να πολεμούν ένα αναδυόμενο Κουρδιστάν, η ερημική γη του Δυτικού Ιράκ και της Ανατολικής Συρίας θα εξαφανιστεί και πάλι από το συλλογικό ραντάρ της περιοχής, παρέχοντας πιθανόν και πάλι σε μια εξτρεμιστική ομάδα το τέλειο περιβάλλον για να αναπτυχθεί.
Ακόμη χειρότερα οι συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής με αφορμή ένα αναδυόμενο ανεξάρτητο Κουρδιστάν, μπορεί να προκαλέσουν, με βάση τα δεδομένα που επικρατούν, κινήσεις και συγκρούσεις στις οποίες θα εμπλακούν μεγάλες δυνάμεις και θα πληγούν μικρότερες χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Διεθνολόγος – Δημοσιογράφος The, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου