Η νίκη του Αντρέι Μπάμπις στις εκλογές στην Τσεχία, ενός αντιπάλου των μεταναστών, και η επιτυχία των ομοϊδεατών του στην Αυστρία, εγείρουν το ζήτημα των μεγάλων πολιτικών ανακατατάξεων που μπορούν να επηρεάσουν την ανατολική Ευρώπη. Η περιοχή, που ιστορικά ανήκε στην Αυστροουγγρική αυτοκρατορία, πέτυχε σε μεγάλο βαθμό την οικονομική της ολοκλήρωση, όμως ψυχολογικά παραμένει αποκομμένη από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η μεταναστευτική κρίση του 2015-16 όξυνε το πρόβλημα: μεταξύ της ανατολικής και δυτικής Ευρωζώνης αυξήθηκε η έλλειψη κατανόησης, που επιδεινώνεται και από το χάσμα που υπάρχει μεταξύ του βιοτικού επιπέδου της κάθε πλευράς. Στη Βουδαπέστη, στη Βαρσοβία και, σε μικρότερο βαθμό, στη Πράγα εκλέγουν όχι φιλελεύθερους αλλά συντηρητικούς, και ενδιαφέρονται ελάχιστα για τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Τη δυνατότητα να ενισχύσει την επιρροή της είναι έτοιμη να το εκμεταλλευθεί η Αυστρία, μια από τις λίγες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, όπου οι ιδέες της δημοκρατίας χωρίς φιλελευθερισμό βρίσκουν επίσης υποστήριξη. Έπειτα από τις πρόσφατες εκλογές, οι ακροδεξιοί θα μπουν στην αυστριακή κυβέρνηση όπου θα λάβουν, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά σχέδια, τουλάχιστον το 40% των θέσεων.
Μαζί εναντίον των μεταναστών
Η στροφή της Βιέννης προς την συντηρητική, αντιμεταναστευτική πολιτική μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη. [Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αυστρία] «για την Ουγγαρία είναι καλό, πολύ ωφέλιμο» δήλωσε στο «RIA Novosti» ο πολιτικός επιστήμων Gábor Stier. «Αυτό ενισχύει τις δικές μας θέσεις απέναντι στις Βρυξέλλες. Εάν ο προηγούμενος Αυστριακός καγκελάριος Κρίστιαν Κερν έκανε κριτική στον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτωρ Όρμπαν για τη στάση του προς τους μετανάστες, τώρα βλέπουμε μια άλλη κατάσταση. Ο νέος καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς υποστηρίζει ότι αυτός και όχι ο Όρμπαν ήταν ο πρώτος που άρχισε να κλείνει τα σύνορα. Ο Stier θεωρεί ότι μετά τις εκλογές η Αυστρία μπορεί να υποβάλει αίτημα για να γίνει μέλος στην Ομάδα Βίσεγκραντ. «Δεν υπάρχει κάτι το συγκεκριμένο ακόμη, αλλά οι φωνές από την Βιέννη ακούγονται εδώ και καιρό. Λόγω της βαρύτητας της οικονομίας της η Αυστρία μπορεί να γίνει ηγέτης της Βίσεγκραντ. Ωστόσο είναι πιθανές και οι εντάσεις. Σήμερα είναι η Πολωνία είναι αυτή που διεκδικεί την ηγεσία της ομάδας, και δεν είναι σαφές πώς θα εκλάβει τις αξιώσεις των Αυστριακών».
Η συζήτηση για την ένταξη της Αυστρίας στις χώρες του Βίσεγκραντ υποστηρίζεται από στενές οικονομικές σχέσεις, που έχουν μεγάλο παρελθόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τραπεζικός τομέας. Τα αυστριακά πιστωτικά ιδρύματα, ελάχιστα γνωστά στις ΗΠΑ, στη Γαλλία και στη Γερμανία άνοιξαν εκατοντάδες υποκαταστήματα στην Ανατολική Ευρώπη, από όπου διείσδυσαν στον μετασοβιετικό χώρο. «Οι αυστριακές επενδύσεις στα εδάφη της πρώην αυτοκρατορίας είναι πολύ μεγάλες, και σε μερικές περιπτώσεις προηγούνται κατά πολύ αυτές των άλλων χωρών» λέει ο ειδικός επί του θέματος της "Λέσχης Valdai" Gerhard Mangott, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο πανεπιστήμιο του Ίνσμπουργκ. Οι οικονομολόγοι έχουν διαπιστώσει τη τάση: από το 2006 ο κύκλος εμπορίου της Βιέννης με τις χώρες του Βισεγκράντ αυξάνεται συεχώς, ενώ, αντιθέτως, αυτός με τις χώρες της δυτικής Ε.Ε. μειώνεται.
Το φάντασμα της αυτοκρατορίας και το τραύμα της εθνικής μνήμης
Το φάντασμα της Αυστροουγγαρίας έλαβε για πρώτη φορά ορατό περίγραμμα το 1989, όταν ο κληρονόμος της διπλής μοναρχίας Όττο φον Χάμπσμπουργκ έγινε με τιμή δεκτός από την μετασοβιετική Βουδαπέστη. Ο τελευταίος πρίγκηπας, που έγινε πολύ δημοφιλής, πρότειναν πολιτική καριέρα, συμμετοχή στις προεδρικές εκλογές. Ο Χάμπσμπουργκ αρνήθηκε, παράλληλα με τις κεντρομόλες δυνάμεις δρούσαν οι καθόλου πιο αδύναμες φυγόκεντρές δυνάμεις του τοπικού εθνικισμού.
«Ακόμη και πριν από 15 χρόνια η κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη ήταν διαφορετική» λέει στο «RIA Novosti» ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Γιάν Τσαρνογκούρσκι. «Έτσι για παράδειγμα οι σχέσεις μεταξύ της χώρας μου και της Ουγγαρίας .παρέμεναν πολύ τεταμένες, και τις θεωρούσαν ακόμη και από τις δυσκολότερες στην Ευρώπη. Σήμερα η κατάσταση έχει ομαλοποιηθεί και η ουγγρική μειονότητα, που ζει στη Σλοβακία έχει ενσωματωθεί στην πολιτική ζωή». Ωστόσο, σύμφωνα με τον πολιτικό, απαιτείται χρόνος, διαφορετικά οι εθνοτικές εντάσεις δεν θα εξαφανιστούν. Χωρίς αυτό η αποκατάσταση της Αυστροουγγαρίας στην λαϊκή συνείδηση δεν είναι δυνατή.
«Σήμερα δεν έχουμε καμία ιδιαίτερη νοσταλγία για την αυτοκρατορική περίοδο της ιστορίας μας, μιας και στη μνήμη μας συνδέεται με τα χρόνια της εθνικής καταπίεσης. Εάν μιλούμε για τους Σλοβάκους, τότε εμείς υποστήκαμε βίαιο εξουγγαρισμό, μας έκαναν με τη βία Ούγγρους. Από την άλλη, οι καιροί έχουν αλλάξει. Και η Σλοβακία και η Τσεχία και η Ουγγαρία και η Αυστρία σήμερα, είναι μικρές χώρες. Ο πληθυσμός σε κάθε μια από αυτές πρακτικά είναι ίσος. Οι άνθρωποι συνήθισαν να κάνουν δουλειές μαζί, και το αυστριακό κεφάλαιο είναι ο σημαντικός επενδυτής στην οικονομία μας. Πολιτικά επίσης προσεγγίζουμε ο ένας τον άλλο όλο και περισσότερο» λέει ο Τσαρνογκούρσκι.
Σύμφωνα με τον Gábor Stier η πιθανή είσοδος της Αυστρίας στην Ομάδα Βίσεγκραντ είναι δυνατό να έχει και αρνητικές και θετικές επιδράσεις στην πορεία του χρόνου. «Αφενός, το λόμπι των ανατολικών κρατών θα ενδυναμωθεί, αφετέρου, όμως, θα ενταθεί ο εσωτερικός ανταγωνισμός για την ηγεμονία εντός της Ομάδας».
Δημοσίευση σχολίου