Μετάφραση: Παναγιώτης Μπαλακτάρης
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπόσχεται από τον Σεπτέμβριο να απελευθερώσει τη βόρεια συριακή πόλη της Al Bab από το Ισλαμικό Κράτος και να προχωρήσει ανατολικά προς την Manbij και να την απαλλάξει από τις Κουρδικές Μονάδες Λαϊκής Προστασίας (YPG). Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι οι YPG – ο πυρήνας των αμερικανοϋποστηριζόμενων Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) που μάχονται το ΙΚ – και η μητρική τους οργάνωση, το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD), είναι τρομοκρατικές οργανώσεις που συνδέονται με το εκτός νόμου Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), αλλά έχει αποτύχει να δημιουργήσει διεθνή υποστήριξη σε αυτή της θέση. Οι πρόσφατες εξελίξεις επί του εδάφους επίσης δείχνουν τις αυξανόμενες δυσκολίες του Ερντογάν να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις του.
Μετά την κατάληψη του κοντινού προπυργίου του ΙΚ του Dabiq τον Οκτώβριο, η πολιτοφυλακή του υποστηριζόμενου από την Τουρκία Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA), κυρίου αντιπροσώπου της Άγκυρας στη Συρία, η Τουρκία έχει αποδειχθεί ανίκανη να εκδηλώσει μια σοβαρή επίθεση εναντίον της Al Bab. Η κατάσταση έγινε περίπλοκη στρατιωτικά για την Τουρκία, αφότου τα μαχητικά της αεροσκάφη άρχισαν να χτυπούν στόχους του YPG στην περιοχή – με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να αποσύρουν την υποστήριξή τους στον FSA και τις ΤΕΔ – και ακόμα πιο περίπλοκη μετά τη σοβαρή πρόοδο που κατόρθωσαν η Ρωσία και οι δυνάμεις του Συριακού καθεστώτος εναντίον του FSA στο Χαλέπι, στο οποίο παρέχει πρόσβαση η Al Bab.
Η Τουρκία έχει ξεκινήσει την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» στη βόρεια Συρία από τις 24 Αυγούστου, διακηρύσσοντας ότι η αποστολή της ήταν να νικήσει το ΙΚ, να ωθήσει τους μαχητές των YPG ανατολικά του Ευφράτη ποταμού και να εγκαταστήσει μια «ζώνη ασφαλείας» στη συριακή πλευρά των συνόρων βάθους 45 χιλιομέτρων (28 μιλίων). Η Άγκυρα κινήθηκε για τη δημιουργία της ζώνης ασφαλείας μόνη της, ύστερα από την αποτυχία της να προσελκύσει διεθνή υποστήριξη. Ισχυρίζεται ότι μια τέτοια περιοχή θα παρέχει προστασία στους ξεριζωμένους από τον πόλεμο ανθρώπους και θα αποτρέπει την παράνομη διέλευση από και προς την Τουρκία από μέλη και στρατολογημένους του ΙΚ και άλλων συναφών ομάδων.
Δεν αποτελεί, ωστόσο, μυστικό ότι ο μείζων σκοπός της Τουρκίας για την προτεινόμενη ζώνη είναι να αποτρέψει τους Κούρδους της Συρίας από τη δημιουργία μιας συνεχούς και ενιαίας περιοχής κατά μήκος των τουρκικών συνόρων. Η ζώνη θα περιλαμβάνει την – ακόμη να απελευθερωθεί! – Al Bab προς το νότο, και αν η Άγκυρα τα καταφέρει και την Manbij, ακριβώς δυτικά του Ευφράτη, επίσης.
Στις 22 Νοεμβρίου στο συνέδριο «Νέα αντίληψη ασφαλείας της Τουρκίας», ο Ερντογάν ισχυρίσθηκε ότι ο FSA βρισκόταν προ των πυλών της Al Bab και υπονόησε ότι η νίκη είναι επικείμενη. «Αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό», είπε. «Από ‘κει θα κινηθούμε προς την Manbij. Το PYD και οι YPG είναι στην Manbij… Θέλουμε να αποχωρήσουν (και να φύγουν ανατολικά του Ευφράτη)».
Λίγες ημέρες μετά από αυτές τις δηλώσεις, ο Ερντογάν βίωσε ένα απότομο ξύπνημα, όταν στις 24 Νοεμβρίου μια κατά τα φαινόμενα αεροπορική επίθεση χτύπησε τις τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις που συνόδευαν τους μαχητές του FSΑ κοντά στην Al Bab. Τέσσερεις Τούρκοι στρατιωτικοί σκοτώθηκαν και εννέα τραυματίσθηκαν. Κάποιοι πιστεύουν ότι η επίθεση ήταν βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας του ΙΚ, αλλά ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε την ημέρα του συμβάντος ότι οι αποδείξεις δείχνουν ένα συριακό μαχητικό αεροσκάφος.
Επιπρόσθετο στο σοκ της Άγκυρας ήταν το γεγονός ότι η επίθεση συνέβη στην πρώτη επέτειο της κατάρριψης του ρωσικού μαχητικού από την Τουρκία, αφότου αυτό παραβίασε τον τουρκικό εναέριο χώρο (τις 24 Νοεμβρίου 2015). Παρ’ ό,τι η Τουρκία και η Ρωσία συμφιλιώθηκαν γι΄ αυτό το ζήτημα νωρίτερα φέτος, έπειτα από τη συγγνώμη του Ερντογάν στον Ρώσο Πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν, αυτό δεν μετρίασε την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι η Μόσχα εμμέσως υποστήριξε την αεροπορική επίθεση που είχε ως στόχο τις τουρκικές δυνάμεις στην Αλ Μπαμπ, για να εκδικηθεί την κατάρριψη του μαχητικού της. Είναι γνωστό τοις πάσι ότι ο εναέριος χώρος της Συρίας ελέγχεται από τα ρωσικά – παρεχόμενα και χειριζόμενα – εξελιγμένα συστήματα ραντάρ.
Σαφώς ανήσυχος για τον χρόνο της επίθεσης, ο Ερντογάν πραγματοποίησε δυο βιαστικές τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Πούτιν, στις 25 και 26 Νοεμβρίου. Το ημιεπίσημο πρακτορείο Ανατολή ανέφερε ότι συζητήθηκε το θέμα, αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες. Ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς στη συνέχεια, στις 28 Νοεμβρίου, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ρωσία αρνήθηκε οποιαδήποτε συμμετοχή στο συμβάν. Το συριακό καθεστώς παρέμεινε σιωπηλό σχετικά, αυξάνοντας περαιτέρω το μυστήριο.
Ο Μετέ Γιαράρ, ένα πρώην μέλος των ειδικών δυνάμεων με τα μπορντό μπερέ και αναλυτής ζητημάτων ασφαλείας, υποστήριξε μετά το χτύπημα, ότι «οι αντίπαλοι (της Τουρκίας) διεξάγουν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων (στη Συρία), την ώρα που η ανεξάρτητη επιχείρηση (της Τουρκίας) εναντίον της Al Bab είναι στα πρόθυρα της επιτυχίας». Ο Γιαράρ δεν διευκρίνισε ποιοι είναι «οι αντίπαλοι της Τουρκίας», αλλά η αναφορά του στην «ανεξάρτητη επιχείρηση» της Τουρκίας υποδεικνύει, αποκαλύπτει μια προσπάθεια των φιλοκυβερνητικών σχολιαστών να εκτρέψουν την προσοχή από τη Ρωσία και να την στρέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Σερκάν Ντεμιρτάς, ένας σχολιαστής της εξωτερικής πολιτικής της Hurriyet Daily News, υπενθύμισε ότι ο συνταγματάρχης Τζον Ντόρριαν, ένας εκπρόσωπος του υπό των ΗΠΑ συνασπισμού κατά του ΙΚ, είχε πει στις 17 Νοεμβρίου ότι ο συνασπισμός δεν υποστήριζε την τουρκική επιχείρηση στην Al Bab επειδή η Τουρκία την διεξάγει «ανεξάρτητα» από τον συνασπισμό. Ο Ντεμιρτάς υποστήριξε ότι «η λέξη κλειδί στη δήλωση του συνταγματάρχη είναι το «ανεξάρτητα», το οποίο θα μπορούσε να ερμηνευθεί ότι η Άγκυρα και Ουάσιγκτον δεν μπορούν πλέον να συντονίσουν τις αντίστοιχες ενέργειές τους στη Συρία έχουν εντελώς διαφορετικούς στόχους».
Οι υποστηρικτές του Ερντογάν είναι πρόθυμοι να παρουσιάζουν τις σχέσεις με τη Ρωσία σαν αντίβαρο με τις διαρκώς πιο εχθρικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Η απάντηση της Άγκυρας για την επίθεση στις δυνάμεις της ήταν εξαιρετικά υποτονική. Ο Πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ είπε ότι η Τουρκία θα ανταποδώσει, αλλά εκτός από την παρατήρηση αυτή, η Άγκυρα έχει παραμείνει σιωπηλή σχετικά με το περιστατικό. Πολλοί θεωρούν ότι αυτό είναι ένδειξη πως η Άγκυρα υποψιάζεται επίσης ρωσική εμπλοκή.
Όπως τόνισε ο Ντεμιρτάς, η Τουρκία δεν έχει συντονιστεί με τη Ρωσία στη Συρία, παρά τη συμφιλίωσή της με τη Μόσχα. Ο εναέριος χώρος της Συρίας έκλεισε για τα τουρκικά μαχητικά μετά από την αεροπορική επιδρομή στις 22 Οκτωβρίου εναντίον στόχων των YPG, που η Άγκυρα είπε ότι σκότωσε «150 τρομοκράτες» (και οι YPG είπαν ότι είχε ως αποτέλεσμα 10 θανάτους).
Μετά από αυτήν την επίθεση, η Συρία, ξεκάθαρα με τις ευλογίες της Ρωσίας, είπε ότι θα απαντήσει στρατιωτικά σε περαιτέρω παραβιάσεις του εναερίου χώρου της. Ο περιορισμός ήρθη αφότου ο στρατηγός Χουλουσί Ακάρ, Αρχηγός του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου, επισκέφθηκε τη Μόσχα για συνομιλίες. Τα τουρκικά μαχητικά επανέλαβαν τις επιχειρήσεις τους στη Συρία στις 12 Νοεμβρίου, επικεντρωμένα κυρίως σε στόχους του ΙΚ.
Ο περιορισμός επανήλθε για λίγο, αφού η Τουρκία έπληξε με πυρά πυροβολικού θέσεις των YPG. H Ρωσία, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, θέλουν προφανώς η Τουρκία να εμμείνει σε επιθέσεις κατά του ΙΚ.
Ο Ταξίαρχος (ε.α.) Ναΐμ Μπαμπούρογλου θεωρεί γελοίο τον ισχυρισμό, ότι η Ρωσία δεν γνώριζε για την αεροπορική επίθεση κατά των τουρκικών δυνάμεων κοντά στην Al Bab. Είπε στο Al Monitor, ότι η Μόσχα δεν θέλει τον FSA, ή τις YPG ομοίως, στην Al Bab, επειδή η πόλη είναι μια πύλη προς το Χαλέπι, όπου το συριακό καθεστώς έχει προσφάτως εξασφαλίσει σημαντικά κέρδη κατά του FSA.
«Είναι αδιανόητο, ότι οποιοδήποτε μαχητικό στη βόρεια Συρία, ιδίως ένα του καθεστώτος, μπορεί να πετάξει εκεί χωρίς τη γνώση ή την έγκριση της Ρωσίας», είπε ο Μπαμπούρογλου. «Το τί λένε η Ρωσία και η Συρία στην Τουρκία είναι απλό: σταμάτα να προελαύνεις προς την Al Bab».
Επιπλέον, πιστεύει ότι η ημερομηνία του πλήγματος εναντίον των ΤΕΔ ήταν πράγματι σημαντική. «Ο Πούτιν είναι γνωστός για το ό,τι περιμένει υπομονετικά για τη στιγμή του», είπε ο Μπαμπούρογλου. «Η Μόσχα αρνείται τη συμμετοχή της σε αυτήν την επίθεση, αλλά η σημασία της ημερομηνίας της δεν πήγε χαμένη για τους Ρώσους».
Το γεγονός, ότι η Ρωσία θέλει να αποστασιοποιηθεί η Τουρκία από την Al Bab, και οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να μείνει μακριά από την Manbij, αποτελεί μείζον πρόβλημα για τα στρατιωτικά σχέδια της Άγκυρας στη Συρία, παρατήρησε ο Μπαμπούρογλου.
Σε τελική ανάλυση, η Τουρκία δεν αντιμετωπίζει μόνο το ΙΚ και τις YPG στη Συρία, αλλά τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης. Έχοντας αυτό υπόψη, πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Ερντογάν δεν γνωρίζει με ποιούς τα βάζει, ενώ προσπαθεί να ευχαριστήσει τους υποστηρικτές του με υποσχέσεις που πιθανότατα δεν θα μπορέσει να τηρήσει.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου