Για να κατανοήσουμε το ιστορικογεωπολιτικό πλαίσιο των δηλώσεων Ερντογάν περί Λωζάννης και νησιών του Αιγαίου, αλλά και τις κινήσεις της Τουρκίας στην Τζαραμπλούς και τη Μοσούλη, πρέπει να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στον λεγόμενο «απελευθερωτικό πόλεμο» της Τουρκίας (1919-1922), που κατά ένα μέρος του ταυτίζεται με την παρουσία του Ελληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία.
Τότε, και ενώ ο Ελληνικός Στρατός είχε απελευθερώσει τη Σμύρνη και μια σειρά από άλλες πόλεις και περιοχές της δυτικής Μικράς Ασίας, ο Μουσταφά Κεμάλ συγκάλεσε τους πολιτικούς ηγέτες της Ανατολίας και διοργάνωσε το Συνέδριο του Ερζερούμ και το Συνέδριο της Σεβάστειας.
Στα συνέδρια εκείνα, αφού εξασφάλισε και την υποστήριξη των ηγετών των φατριών των Κούρδων, αποφασίστηκαν οι βασικοί άξονες του Εθνικού Ορκου, που οριστικοποιήθηκε και δόθηκε από τους βουλευτές της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, σε μια συνεδρίαση που έγινε κεκλεισμένων των θυρών, τις 28 Ιανουαρίου 1920.
Ο Εθνικός Ορκος, που αποτελείται από έξι άρθρα, ανακοινώθηκε στην κοινή γνώμη στις 17 Φεβρουαρίου και περιελάμβανε τους όρους της ειρηνευτικής συμφωνίας που ήταν διατεθειμένη να υπογράψει η Τουρκία, με τη λήξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ήταν με την πλευρά των ηττημένων.
Περιληπτικά, τα έξι άρθρα ανέφεραν τα εξής:
Τότε, και ενώ ο Ελληνικός Στρατός είχε απελευθερώσει τη Σμύρνη και μια σειρά από άλλες πόλεις και περιοχές της δυτικής Μικράς Ασίας, ο Μουσταφά Κεμάλ συγκάλεσε τους πολιτικούς ηγέτες της Ανατολίας και διοργάνωσε το Συνέδριο του Ερζερούμ και το Συνέδριο της Σεβάστειας.
Στα συνέδρια εκείνα, αφού εξασφάλισε και την υποστήριξη των ηγετών των φατριών των Κούρδων, αποφασίστηκαν οι βασικοί άξονες του Εθνικού Ορκου, που οριστικοποιήθηκε και δόθηκε από τους βουλευτές της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, σε μια συνεδρίαση που έγινε κεκλεισμένων των θυρών, τις 28 Ιανουαρίου 1920.
Ο Εθνικός Ορκος, που αποτελείται από έξι άρθρα, ανακοινώθηκε στην κοινή γνώμη στις 17 Φεβρουαρίου και περιελάμβανε τους όρους της ειρηνευτικής συμφωνίας που ήταν διατεθειμένη να υπογράψει η Τουρκία, με τη λήξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ήταν με την πλευρά των ηττημένων.
Περιληπτικά, τα έξι άρθρα ανέφεραν τα εξής:
- Οι αραβικοί πληθυσμοί των περιοχών που κατέλαβαν τα ξένα κράτη με την υπογραφή της ανακωχής του Μούδρου θα αποφασίσουν για την τύχη τους έπειτα από ελεύθερη ψηφοφορία. Η ισλαμική-οθωμανική πλειοψηφία στις περιοχές που περιλαμβάνονται στην ανακωχή είναι μια ενότητα που δεν μπορεί να διαταραχτεί με κανέναν τρόπο και για κανέναν λόγο.
- Το Καρς, το Αρνταχάν και το Βατούμ -που μόλις έμειναν ελεύθερα, ενσωματώθηκαν στη μητέρα πατρίδα-, αν χρειαστεί, θα καθορίσουν την τύχη τους με δημοψήφισμα.
- Η νομική υπόσταση της δυτικής Θράκης θα καθοριστεί με την ψήφο του λαού που θα δοθεί σε περιβάλλον ελευθερίας.
- Η Κωνσταντινούπολη και η Θάλασσα του Μαρμαρά θα μείνουν μακριά από κάθε απειλή, ενώ θα πρέπει να υπογραφεί συμφωνία μεταξύ των ενδιαφερόμενων κρατών για την ελεύθερη διέλευση των εμπορικών πλοίων από τα Στενά.
- Τα νομικά δικαιώματα των μειονοτήτων θα τεθούν υπό εγγύηση, στο πλαίσιο των αρχών του Εθνικού Ορκου, κατ' αμοιβαιότητα των δικαιωμάτων μουσουλμάνων που ζουν στις γειτονικές χώρες.
Θα αναγνωριστεί η πλήρης πολιτική, δικαιϊκή και οικονομική ανεξαρτησία της Τουρκίας και δεν θα υπάρξει κανείς περιορισμός στους τομείς αυτούς.
Οσον αφορά τον χάρτη, που υπάρχει συνημμένος στον Εθνικό Ορκο, αυτός περιλαμβάνει τα νησιά του βορείου Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, τη δυτική Θράκη μέχρι τον Νέστο ποταμό, την Κύπρο, την Αντιόχεια, το Χαλέπι, την Τζαραμπλούς, την Ντερ αλ Ζορ, τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και τη Σουλεϊμανγία.
Ολα αυτά, ιδιαίτερα τα σύνορα, χαράχτηκαν στον χάρτη για να εξασφαλίσουν την προστασία της Ανατολίας.
Με τη Συνθήκη της Λωζάννης, οι Κεμάλ και Ινονού υποχώρησαν από τα σύνορα του Εθνικού Ορκου και έρχεται τώρα ο Ερντογάν, σαν νέος Πορθητής, να διεκδικήσει αυτό στο οποίο ορκίστηκαν εκείνοι που έκαναν τον «απελευθερωτικό πόλεμο».
Αυτός είναι ο λόγος της αναφοράς στη Συνθήκη της Λωζάννης και να σταματήσουμε πλέον εμείς οι Ελληνες να μιλάμε για τεχνητές εντάσεις, που γίνονται για εσωτερική κατανάλωση και για εξαγωγή της κρίσης.
Δεν δικαιούμαστε να κάνουμε άλλα λάθη, γιατί η Ιστορία ήταν και παραμένει αμείλικτη.
Οσον αφορά τον χάρτη, που υπάρχει συνημμένος στον Εθνικό Ορκο, αυτός περιλαμβάνει τα νησιά του βορείου Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, τη δυτική Θράκη μέχρι τον Νέστο ποταμό, την Κύπρο, την Αντιόχεια, το Χαλέπι, την Τζαραμπλούς, την Ντερ αλ Ζορ, τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και τη Σουλεϊμανγία.
Ολα αυτά, ιδιαίτερα τα σύνορα, χαράχτηκαν στον χάρτη για να εξασφαλίσουν την προστασία της Ανατολίας.
Με τη Συνθήκη της Λωζάννης, οι Κεμάλ και Ινονού υποχώρησαν από τα σύνορα του Εθνικού Ορκου και έρχεται τώρα ο Ερντογάν, σαν νέος Πορθητής, να διεκδικήσει αυτό στο οποίο ορκίστηκαν εκείνοι που έκαναν τον «απελευθερωτικό πόλεμο».
Αυτός είναι ο λόγος της αναφοράς στη Συνθήκη της Λωζάννης και να σταματήσουμε πλέον εμείς οι Ελληνες να μιλάμε για τεχνητές εντάσεις, που γίνονται για εσωτερική κατανάλωση και για εξαγωγή της κρίσης.
Δεν δικαιούμαστε να κάνουμε άλλα λάθη, γιατί η Ιστορία ήταν και παραμένει αμείλικτη.
Σάββας Καλεντερίδης
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου