Του Metin Gurcan
H Συρία έχει αναδειχθεί σε εμπορεύσιμο προϊόν στην Τουρκία, όπου όλα τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής αξιοποιούνται για εσωτερική κατανάλωση. Η Τουρκία φαίνεται πως έχει χάσει κάθε αίσθηση πραγματικότητας, όσον αφορά την Συρία, πάσχοντας από το πνεύμα της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων.
Η τουρκική ηγεσία έχει εισβάλει στον χώρο του σουρεαλισμού στην προσπάθειά της να πείσει την κοινή γνώμη ότι στην Συρία η Άγκυρα κερδίζει.
Την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, ένας συνασπισμός αποτελούμενος από τον συριακό Στρατό, ιρανικές παραστρατιωτικές ομάδες, τη Χεζμπολάχ και ρωσικές ειδικές δυνάμεις, υποστηριζόμενος από τη ρωσική Αεροπορία, προήλασε βόρεια του Χαλεπίου. Αμέσως προκλήθηκε αρρυθμία στην Άγκυρα, καθώς ο στρατός του Άσαντ πολιορκεί πλέον το Χαλέπι, το οποίο κατείχαν οι αντικαθεστωτικοί από το 2012. Επίσης, η συριακή προέλαση αποκόπτει τις γραμμές ανεφοδιασμού με την Τουρκία. Ο κίνδυνος κουρδικής προέλασης δυτικά του Ευφράτη προκαλεί επιπλέον νευρικότητα στην Άγκυρα.
Το 2015 τίποτα στην Συρία δεν εξελίχθηκε όπως η Τουρκία σχεδίασε. Μετά την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους, στις 24 Νοεμβρίου, η Άγκυρα έπαψε να αποτελεί ανεξάρτητο και αποτελεσματικό παίκτη στην Συρία. Η πολιορκία του Χαλεπίου, ωστόσο, έχει προκαλέσει μια νέα προσφυγική ροή, παρέχοντας στην Άγκυρα την ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση της στην Συρία, επεμβαίνοντας στο έδαφος της χώρας αυτής.
«Αυτή είναι η καλύτερη ώρα για επέμβαση στην Συρία», αναφέρουν τα φιλοκυβερνητικά μέσα στην Τουρκία, τα οποία προκρίνουν την στρατιωτική εισβολή, καθώς δεν μπορεί να επιτραπεί η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στα σύνορα το οποίο θα ελέγχεται από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Επίσης τονίζουν ότι πρέπει να εξαλειφτεί ο κίνδυνος που προέρχεται από το κουρδικό PYD και πως η Τουρκία δεν πρέπει να μείνει εκτός παιχνιδιού στην Συρία.
Ορισμένοι από τους φιλοκυβερνητικούς αρθρογράφους ζητούν άμεση στρατιωτική επέμβαση στον θύλακα της Τζαραμπούς, βόρεια της Αζάζ. Στρατιωτικές πηγές στην Άγκυρα αναφέρουν ότι άνθρωποι σε καίριες κυβερνητικές θέσεις θεωρούν τις εξελίξεις στο Χαλέπι ως μια τελευταία ευκαιρία για την Τουρκία να επιστρέψει ως δυναμικός παίκτης στην Συρία. Οι ίδιοι φοβούνται πως αν η Άγκυρα δεν καταφέρει να αξιοποιήσει τα γεγονότα στο Χαλέπι η Τουρκία θα τεθεί, οριστικά, στο περιθώριο του συριακού παιχνιδιού.
Ήδη από την άνοιξη του 2015 υπήρχαν φωνές στην Άγκυρα που ζητούσαν στρατιωτική επέμβαση στην Συρία, αλλά η ρεαλιστική άποψη της τουρκικής στρατιωτικής ηγεσίας επικράτησε. Ο κίνδυνος μιας στρατιωτικής εμπλοκής, δεδομένης της πολύπλοκης συριακής δυναμικής και η αναγκαιότητα η όποια επέμβαση να έχει κάποια νομιμοποίηση, οδήγησε τους στρατιωτικούς στην άποψη αυτή. Μήπως όμως οι τελευταίες εξελίξεις αυξάνουν τις πιθανότητες τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης;
Η Άγκυρα οφείλει να λάβει υπόψη της πέντε βασικά σημεία πριν από κάθε επέμβαση. Το πρώτο αφορά το απλό, τεχνικό ζήτημα, της αεροπορικής υποστήριξης μιας τέτοιας υποστήριξης, χωρίς την οποία είναι αδύνατο να ριχθούν χερσαίες δυνάμεις σε μια επιχείρηση που μπορεί να διαρκέσει μήνες.
Η εγγύς αεροπορική υποστήριξη των χερσαίων δυνάμεων, η αναγνώριση, η επιτήρηση, αλλά και οι κινήσεις στρατευμάτων με αεροσκάφη και ελικόπτερα είναι ζωτικής σημασίας. Και το ερώτημα είναι αν η Ρωσία, η οποία έχει de facto δημιουργήσει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στην Συρία, θα επιτρέψει μια τέτοια τουρκική κίνηση.
Η παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου, στις 29 Ιανουαρίου, από ρωσικό Su-34, ήταν ξεκάθαρο σημάδι για την αποφασιστικότητα της Μόσχας να ελέγξει την περιοχή. Αν η Ρωσία δεν επιτρέψει την είσοδο τουρκικών αεροσκαφών στον συριακό εναέριο χώρο θα παρέχουν οι ΗΠΑ αεροπορική υποστήριξη στις τουρκικές χερσαίες δυνάμεις;
Κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε σχετική συμφωνία με της ΗΠΑ, αλλά και την άσκηση πίεσης στη Ρωσία να μην εμποδίσει μια σχετική ενέργεια. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι τουρκικές χερσαίες δυνάμεις θα μπορούσαν να υποστηριχθούν από το φίλιο πυροβολικό, σε βάθος 40 χλμ. εντός του συριακού εδάφους. Μια τέτοια θεώρηση όμως δεν είναι ρεαλιστική.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά τις τουρκικές επιλογές στην εξωτερική πολιτική. Αν και η Άγκυρα θα στηριχθεί, ενδεχομένως, στην υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και του Μπαχρέιν, αν έχει απέναντί της τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, τα πράγματα δυσκολεύουν.
Το τρίτο ζήτημα αφορά το πικρό χάπι που η Άγκυρα θα υποχρεωθεί, αργά ή γρήγορα να καταπιεί. Για να αποφύγει να εμπλακεί σε πολλαπλά μέτωπα πρέπει να εξασφαλίσει την υποστήριξη είτε των Κούρδων του PYD, είτε του στρατού του Άσαντ, καθώς η Τουρκία δεν μπορεί να πολεμήσει, ταυτόχρονα, κατά του Άσαντ, των Κούρδων και του Ισλαμικού Κράτους.
Το τέταρτο ζήτημα αφορά την συνεχιζόμενη σύγκρουση της Τουρκίας με το ΡΚΚ καθώς οι Κούρδοι της Τουρκίας αντιδρούν και στη στάση της Άγκυρας έναντι των ομοφύλων τους στη Συρία. Και είναι λογικό να θεωρείται η βόρεια Συρία ως το βασικό μέτωπο της σύγκρουσης Τουρκίας-ΡΚΚ, με δευτερεύων μέτωπο αυτό της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Σε μια τέτοια εξέλιξη τουρκική επέμβαση στην Συρία, θα αναζωπυρώσει τις συγκρούσεις στην Τουρκία.
Το πέμπτο και τελευταίο ζήτημα αφορά αυτή καθαυτή τη φύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η εμπειρία του Αφγανιστάν και του Ιράκ έδειξαν πως, ανεξαρτήτως των λόγων ή της νομιμότητας μιας εισβολής, το θεμελιώδες ερώτημα είναι αυτό της απεμπλοκής.
Οι κίνδυνοι αποστολής δυνάμεων στην Συρία είναι πολύ μεγάλος, καθώς τα δεδομένα αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Επίσης η απεμπλοκή από μια τέτοια κατάσταση έχει συνήθως υψηλό οικονομικό και πολιτικό κόστος.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου