Το πραγματικό διακύβευμα από την παρουσία του «Μπαρμπάρος»

Του Γιώργου Καρίμαλη

Ένα σημείο στο οποίο πολλοί θα συμφωνήσουμε, σε σχέση με τα δεδομένα που δημιουργήθηκαν από παράνομη παρουσία του Τουρκικού σεισμογραφικού σκάφους «Μπαρμπάρος» στην Κυπριακή ΑΟΖ, είναι ότι ο χειρότερος σύμβουλος σε αποφάσεις που θα επηρεάσουν την γεωστρατηγική ισορροπία στην περιοχή για πολλά χρόνια, είναι ο πανικός.

Για να αποφασίσουμε τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης της προκλητικής αυτής ενέργειας, χρειάζεται να δούμε σε βάθος ικανού χρόνου το συνολικό διακύβευμα, το κόστος και τις ωφέλειες. Προσωρινές ζημιές η απώλειες θα πρέπει να αντισταθμίζονται με το σημαντικά μεγαλύτερο μελλοντικό όφελος. Το προσωρινό ξεβόλεμα κάποιων δεν μπορεί να είναι το βασικό κριτήριο σε σημαντικές αποφάσεις.

Ο βασικός στόχος της σημερινής Τουρκικής πολιτικής ηγεσίας, σε απόλυτη συμφωνία με την κοινωνική ελίτ της χώρας, είναι ο μέγιστος δυνατός έλεγχος στις ενεργειακές πηγές της ευρύτερης περιοχής της κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής. Η Τουρκία επιδιώκει να είναι η χώρα από τον οποίο θα περνούν όλοι οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου των ασταθών και σπαρασσόμενων από πολέμους γειτόνων της, με απώτερο στόχο να αγοράζει εκείνη την ενέργεια από αυτούς και να το μεταπωλεί σε σημαντικά υψηλότερες τιμές στην διψασμένη για ενέργεια Ευρώπη. Αν μπορέσει να καταλάβει και κάποιες περιοχές με ενέργεια όπως για παράδειγμα στο Αιγαίο η στην Κυπριακή ΑΟΖ, ακόμη και στις περιοχές του Ιρακινού η Συριακού Κουρδιστάν με κοιτάσματα, ακόμη καλύτερα.

Ο μεγάλος εφιάλτης της Τουρκίας είναι η ενεργειακή διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου -Ελλάδας με αγωγό φυσικού αερίου, που θα προωθεί μέσω της θαλάσσιας οδού τα αποθέματα της περιοχής στην Ευρώπη, με ενδεχόμενη μάλιστα διασύνδεση και άλλων χωρών όπως της Αιγύπτου.

Αυτό ακριβώς επιδιώκει με την παρουσία του “Μπαρμπάρος“. Το μέγιστο αυτών των στόχων μπορεί να το πετύχει με την εγκατάσταση πλατφόρμας στην περιοχή για έρευνα και αργότερα οικειοποίηση των αποθεμάτων. Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνει τόσο το οριστικό ναυάγιο του αγωγού Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας όσο και την απόκτηση κοιτάσματος άντλησης. Ταυτόχρονα στέλνει το μήνυμα  τόσο στις 3 χώρες όσο και τις υπόλοιπες στην περιοχή ότι αυτή είναι το αφεντικό στην περιφέρεια αυτή και όλες οι μελλοντικές αποφάσεις τους θα πρέπει να συνδυάζονται με τα δικά της οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα.

Κανένας βεβαίως, τόσο στη Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ δεν μπορεί να αποδεχτεί μια τέτοια εξέλιξη. Ειδικά η Ευρώπη που βλέπει η ενεργειακή της εξάρτηση να “κλειδώνει” αποκλειστικά  ανάμεσα σε Ρωσία και Τουρκία.

Αρκεί όμως αυτό για να δοθεί στην Κύπρο και στην Ελλάδα ουσιαστική βοήθεια στην αντιμετώπιση της Τουρκικής προκλητικότητας; Κανένας, απολύτως κανένας, δεν πρόκειται να ρισκάρει πολεμικό επεισόδιο με την Τουρκία προτού να πεισθεί  για την αποφασιστικότητα τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας απέναντι σε οποιαδήποτε εξέλιξη. Και αλήθεια, η Ελλάδα που είναι; Πια είναι σήμερα η παρουσία της στην περιοχή; Ισχυρές συμμαχίες μπορούν να έχουν όσοι τολμούν, σε καμία περίπτωση όσοι περιμένουν να βγάλουν οι άλλοι «το φίδι από την τρύπα» του δικού τους οικοπέδου.

Να επισημάνουμε εδώ και το ελάχιστο των επιδιώξεων της Τουρκίας από την εμπλοκή αυτή, που είναι μια διευθέτηση από την οποία η Κύπρος θα υποχρεωθεί να σταματήσει κάθε περαιτέρω ενέργεια εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων πριν την οριστική λύση του πολιτειακού ζητήματος του νησιού, εννοείται σύμφωνα με τις επιδιώξεις της Τουρκίας, από το οποίο ελπίζει να είναι ρυθμιστής του αγωγού και συνιδιοκτήτης των Κυπριακών κοιτασμάτων.

Η απώθηση του Μπαρμπάρος έξω από την Κυπριακή ΑΟΖ θέλει πραγματικά αποφασιστική και δυναμική αντιμετώπιση σε συνδυασμό με έξυπνα διπλωματικά μέτρα.  Δεν είναι ανάγκη να φτάσουμε σε πολεμικό επεισόδιο, αλλά κάποια πλοία του πολεμικού ναυτικού της Κύπρου της Ελλάδας, ενδεχομένως και άλλων χωρών όπως της Αιγύπτου της Ρωσίας και του Ισραήλ, θα πρέπει να το παρενοχλούν συστηματικά. Διαφορετικά με χλιαρά διπλωματικά μέτρα και μόνο, κινδυνεύουμε να παγιώσουμε μια κατάσταση όπως συνέχεια συμβαίνει στις εμπλοκές μας με την Τουρκία από το 1923 και μετά. Μια πιο δυναμική παρουσία θα αναγκάσει και το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ να επιδιώξουν μια διευθέτηση από την οποία τουλάχιστον οι Τούρκοι θα πρέπει να υποχρεωθούν να αποχωρήσουν από την Κυπριακή ΑΟΖ χωρίς όρους η υποχρεώσεις από την πλευρά της Κύπρου.

πηγή