26-10-2014
Γράφει ο Χρήστος Κουτσογιαννόπουλος*
Η Ελλάδα και η Κύπρος φαίνεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την τακτική που ακολουθεί η Τουρκία από τη δεκαετία του 1970 με τα ερευνητικά σκάφη τα οποία αποτελούν το «έξυπνο» εργαλείο της στρατηγικής προώθησης των τουρκικών διεκδικήσεων πρώτα στο Αιγαίο και στην συνέχεια στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το θέμα των ερευνών για υδρογονάνθρακες επανήλθε στο προσκήνιο, καθώς στην Άγκυρα τέθηκε σε ισχύ διάταγμα που εξουσιοδοτεί την τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να πραγματοποιήσει έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο, στην οποία περιλαμβάνεται τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νότια και ανατολικά του Καστελόριζου, αλλά και στην Κυπριακή ΑΟΖ με αποτέλεσμα να ξυπνήσουν μνήμες «Χόρα», «Σισμίκ» «Malene Ostervold» και «ΠίριΡέις».
Η στρατηγική αμφισβήτησης κυριαρχικών δικαιωμάτων με ερευνητικά σκάφη συνοδεία πολεμικών ξεκίνησε το 1975 όταν το ερευνητικό σκάφος «Χόρα» βγήκε για πρώτη φορά να ερευνήσει υποθαλάσσια κοιτάσματα πετρελαίου και μάλιστα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα την οποία και παραβίασε. Ένα χρόνο αργότερα τον Ιούλιο του 1976 η Τουρκία τορπίλισε τον ελληνοτουρκικό διάλογο και ανάγγειλε εκτεταμένα γυμνάσια στο Αιγαίο και έξοδο του «Χόρα» για σεισμικές έρευνες σε ζώνες του Αιγαίου που ανήκουν στην υφαλοκρηπίδα των ελληνικών νησιών.
Το «Χόρα» μέχρι το 1976 ανήκε στην τουρκική «Ναυτιλιακή Τράπεζα» υποδηλώνοντας έμμεσα απαιτήσεις της γειτονικής χώρας για συνεκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας με την Ελλάδα. Τον Μάιο του 1976 η Ναυτιλιακή Τράπεζα το παραχώρησε επίσημα στο «Ινστιτούτο Μεταλλειολογικών Ερευνών» της Τουρκίας για τη διενέργεια υποθαλάσσιων επιστημονικών ερευνών, σεισμολογικού και γεωλογικού χαρακτήρα. Είχαν προηγηθεί οι απαραίτητες μετατροπές και προσθήκες σε επιστημονικά όργανα .Λίγο καιρό αργότερα, μετονομάστηκε σε «ΜΤΑ Sismik Ι», υποδηλώνοντας τη νέα του αποστολή.
Με αυτό το όνομα εμφανίστηκε εν δράσει μεταξύ Λήμνου και Μυτιλήνης και προκάλεσε τη μεγάλη κρίση του Μαρτίου του 1987 με αποτέλεσμα ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου να διατάξει πολεμική κινητοποίηση και να θέσει ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ενώπιον των ευθυνών τους για το ενδεχόμενο πολεμικής εμπλοκής στο Αιγαίο με τα γνωστά αποτελέσματα.
Η Τουρκία συνέχισε τις εναντίον της Ελλάδας προκλήσεις βγάζοντας το ερευνητικό σκάφος «ΠίριΡέις» να αρμενίζει στα ελληνικά χωρικά ύδατα θέλοντας να δείξει ότι παραμένει σταθερή στις διεκδικήσεις της και ότι είναι έτοιμη και πάλι να προκαλέσει προβοκάτσια μεγάλου μεγέθους όπως και στο παρελθόν .Το 2008 η Τουρκία χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ξένο ερευνητικό σκάφος το νορβηγικό «Malene Ostervold» για να πραγματοποιήσει έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα συνοδεία πάντα τουρκικής φρεγάτας. Η Ελλάδα αντέδρασε και πάλι με διαβήματα με τα γνωστά αποτελέσματα.
Η νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο που υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές σε συνδυασμό με την απροθυμία ξένων εταιρειών να συμμετέχουν σε εξοφθάλμως παράνομες με βάση το διεθνές Δίκαιο των Θαλασσών ενέργειες οδήγησε την Τουρκία να αναθεωρήσει την στρατηγική της και να αναθέσει στην τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να προχωρήσει στην αγορά του νορβηγικού υπερσύγχρονου ερευνητικού σκάφους «Polarcus Samur» με την σχετική τεχνογνωσία αξίας 165 εκατ. δολαρίων, το οποίο μετονόμασε σε «Barbaros Hayredin Pasa» .Με άλλα λόγια η Τουρκία έχει πλέον δυνατότητα με το υπερσύγχρονο ερευνητικό σκάφος που διαθέτει να κάνει τρισδιάστατες έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου της Ρόδου της Κάσου της Καρπάθου και της Κρήτης ενώ αναμένεται να αποκτήσει τη δυνατότητα να κάνει και γεωτρήσεις, με θαλάσσιες πλατφόρμες που σύντομα θα αγοράσει .
Αυτή την στιγμή το τούρκικο ερευνητικό σκάφος «Barbaros Hayredin Pasa» συνοδευόμενο από την φρεγάτα Gelibolu αλωνίζει ακάθεκτο στην κυπριακή ΑΟΖ. Το «Barbaros Hayredin Pasa» πέρασε μέσα από το Οικόπεδο 2 και βρίσκεται στα όρια του Οικοπεδου1.Απέχει μόλις 39 ναυτικά μίλια από το γεωτρύπανο SAIPEM 10000 της ENI-KOGAS και κινείται με ταχύτητα 4,5 κόμβων ανά ώρα. Σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Κασίνη σε αυτή την ταχύτητα μπορεί να διενεργήσει σεισμογραφικές έρευνες αδιαφορώντας για τις ΝΟΤΑΜ που έχουν εκδοθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία το Ισραήλ και την Ρωσία..
Αυτό που πετυχαίνει συνεχώς η Τουρκία τις τελευταίες δεκαετίας απέναντι σε μια Ελλάδα που δεν έχει βρει τρόπο αντίδρασης είναι κάθε φορά μετά από κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών να υπογράφεται μια νέα συμφωνία με όλο και πιο άσχημους και δυσμενείς για την Πατρίδα μας όρους. Αυτό έγινε μετά την τραγωδία της Κύπρου το 1974 (συμφωνία της Γενεύης), μετά την πρώτη κρίση στο Αιγαίο το 1976 (συμφωνία της Βέρνης), μετά την κρίση του Μαρτίου του 1987 (συμφωνία του Νταβός), μετά την τραγωδία των Ιμίων του 1996 (συμφωνία της Μαδρίτης), μετά την κρίση με τους πυραύλους S-300 το 1998 (συμφωνία του Ελσίνκι). Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι στο μέλλον η Τουρκία με τα σύγχρονα πλοία επιστημονικών ερευνών που διαθέτει συνοδευόμενα από πολεμικά πλοία θα προβαίνει όχι μόνο σε αμφισβητήσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων στις ΑΟΖ Ελλάδας Κύπρου αλλά και σε τρισδιάστατες έρευνες και γεωτρήσεις με θαλάσσιες πλατφόρμες που σύντομα θα αγοράσει. Το ερώτημα που τίθεται είναι τα «παθήματα θα γινουν μαθήματα» ώστε να αντιμετωπιστούν μονομερείς ενέργειες και τετελεσμένα που μπορεί να δημιουργήσει η Τουρκία στις ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου ;
*O Χρήστος Κουτσογιαννόπουλος είναι Ανώτατος Αξιωματικός εν Αποστρατεία ΜΑ .Διεθνείς Σχέσεις και PhD. Επιχειρησιακή Οργάνωση
πηγή
Δημοσίευση σχολίου