Συνέντευξη στον Αθανασιο Eλλις
Ο πρόεδρος των Αμερικανοεβραϊκών Οργανώσεων μιλάει για τις γεωτρήσεις στην Κύπρο, τις σχέσεις με το Ισραήλ και τη συμμαχία με την Ελλάδα Η ηγεσία του πανίσχυρου εβραϊκού λόμπι προειδοποιεί την Τουρκία να μην τολμήσει στρατιωτική εμπλοκή στην Αν. Μεσόγειο. Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο πρόεδρος της διάσκεψης των Μειζόνων Αμερικανοεβραϊκών Οργανώσεων, Ρίτσαρντ Στόουν, διαμηνύει ότι μια επίθεση στις εγκαταστάσεις της αμερικανικής εταιρείας που διεξάγει τις γεωτρήσεις θα θεωρηθεί επίθεση κατά των ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, δεν κρύβει την απογοήτευσή του για τον Ταγίπ Ερντογάν, μιλάει για «στρατηγική συμμαχία» Ελλάδας - Ισραήλ, η οποία είναι προς όφελος και των δύο πλευρών και θα έπρεπε να είχε υλοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια, και υπογραμμίζει ότι οικοδομείται μια σχέση συνεργασίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στην εβραϊκή και την ελληνοαμερικανική κοινότητα.
– Σας ενοχλεί η στάση του κ. Ερντογάν;
– Οταν εξελέγη ο Ερντογάν, ήμασταν ανήσυχοι. Κοιτάζοντας πίσω νομίζω ότι το ισλαμικό στοιχείο ήταν πάντα εκεί, αλλά τώρα βγαίνει στην επιφάνεια. Εργάστηκε μεθοδικά. Κατάφερε να αδρανοποιήσει τον Στρατό. Αυτό ήταν το σχέδιό του και στην πορεία το υλοποίησε αποτελεσματικά. Οταν τον συνάντησα πριν από δύο χρόνια στο περιθώριο της Γεν. Συνέλευσης, σοκαρίστηκα από την εχθρότητα που εξέπεμπε προς το Ισραήλ και απ’ ό,τι φαίνεται, αυτή συνεχίζεται.
– Πώς τον αντιμετωπίζει το Ισραήλ;
– Η σχέση του Ισραήλ με την Τουρκία ήταν εδώ και πολλά χρόνια σημαντική σε διπλωματικό, οικονομικό και εμπορικό επίπεδο. Ομως, την τελευταία τριετία έχει σημειωθεί μια απότομη αντιστροφή. Οι σχέσεις έχουν επιδεινωθεί. Ξέρετε, το Ισραήλ δεν έχει την πολυτέλεια να απαρνείται συμμαχίες, αλλά σε αυτή την περίπτωση οι Τούρκοι δεν αφήνουν κανένα περιθώριο.
– Ο κ. Ερντογάν υποστηρίζει ότι η σύγκρουση οφείλεται στη στάση του Ισραήλ, που δεν ζητάει συγγνώμη για το «Μαβί Μαρμαρά».
– Εχω την αίσθηση ότι μάλλον είχε πάντα την πρόθεση να φθάσει σε σύγκρουση με το Ισραήλ. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι το εμπάργκο στη Γάζα και το επεισόδιο με τον στολίσκο είναι οι λόγοι που το κάνει. Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε το θέμα αυτό ως αφορμή. Είναι σαν το διαζύγιο. Το μέρος που θέλει να χωρίσει, αναζητεί μια αφορμή.
– Είναι απώλεια για το Ισραήλ;
– Ναι. Οπως σας είπα, η Τουρκία ήταν σημαντικός σύμμαχος σε μια αφιλόξενη γειτονιά. Ομως, δεν είναι η ίδια χώρα, ο ίδιος σύμμαχος, που ήταν στο παρελθόν. Ο Ερντογάν ακολουθεί μια δική του πορεία απομακρυνόμενος από τη Δύση και κινούμενος προς την Ανατολή. Καλό θα ήταν, βέβαια, να αντιληφθεί ότι δεν είναι ούτε Αραβας ούτε Πέρσης.
– Πόσο σας ανησυχούν οι απειλές που εκτοξεύει κατά του Ισραήλ και της Κύπρου;
– Οι απειλές του είναι ανησυχητικές. Η υπ. Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα και η κυβέρνηση Ομπάμα συνολικά παρακολουθεί το ζήτημα με μεγάλη προσοχή.
Κίνηση πολέμου
– Κάποιοι ερμηνεύουν τις δηλώσεις του, ότι τα τουρκικά πολεμικά πλοία θα βρίσκονται στην περιοχή, ως προπομπό στρατιωτικής επιχείρησης.
– Εάν παρεμποδίσουν τις ισραηλινές και κυπριακές γεωτρήσεις θα είναι μια πολύ, πολύ σοβαρή κλιμάκωση της έντασης. Ελπίζω να μην το κάνουν. Θα ήταν κίνηση πολέμου. Γνωρίζω ότι απειλούν. Ελπίζω ότι η αμερικανική κυβέρνηση έχει τη βούληση να καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει κάτι τέτοιο.
Η εταιρεία που διεξάγει τις γεωτρήσεις είναι αμερικανική. Στην πλατφόρμα κυματίζει η σημαία των ΗΠΑ. Μια επίθεση κατά της εταιρείας θα ήταν επίθεση κατά της Αμερικής. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα τολμούσε κάτι τέτοιο ο Ερντογάν, αν και είναι πλέον δύσκολο να προβλέψει κανείς τι θα κάνει.
– Θα υπάρξει λύση στο Παλαιστινιακό;
– Το Παλαιστινιακό βρίσκεται στο προσκήνιο, και είναι φυσικά σημαντικό, αλλά κατά την άποψή μου δεν είναι το σημαντικότερο πρόβλημα στη Μέση Ανατολή σήμερα. Αυτό είναι το Ιράν. Ενα Ιράν εξοπλισμένο με πυρηνικά θα ανέτρεπε τα πάντα και όλα θα ήταν ανοιχτά. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που ελπίζω ότι οι Τούρκοι δεν θα κάνουν τέτοιου είδους κινήσεις.
– Ο κ. Ερντογάν παίζει το χαρτί του Ιράν.
– Οντως, το παίζει, αλλά είναι ένα πολύ επικίνδυνο χαρτί να παίζει κανείς, συμπεριλαμβανομένου και του Ερντογάν.
Στρατηγική συμμαχία Αθήνας - Τελ Αβίβ
– Βλέπετε μια «στρατηγική συμμαχία» Ελλάδας - Ισραήλ;
– Το ελπίζω και το πιστεύω. Ακόμη και αν υπάρξει αλλαγή στην Τουρκία, αναμένω την ελληνοϊσραηλινή συνεργασία να συνεχιστεί σε στρατηγικό –Ελληνες και Ισραηλινοί μπορούν να κάνουν σημαντικά πράγματα στον τομέα της άμυνας– αλλά και σε οικονομικό επίπεδο. Μετά την εξόρυξη μπορεί να ακολουθήσει η μεταφορά αερίου μέσω της Ελλάδας στις ευρωπαϊκές αγορές.
– Πώς βλέπετε τη συνεργασία Ισραήλ - Κύπρου;
– Υπάρχουν μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου κοινά συμφέροντα δύο μικρών οντοτήτων σε μια πολύ προβληματική περιοχή. Πάντα υπήρχε καλή σχέση με την Κύπρο. Αλλά το μείζον είναι η πρόοδος στη σχέση Ισραήλ - Ελλάδας. Είναι εξαιρετική εξέλιξη, που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια. Οι Ισραηλινοί την ήθελαν. Κάποιοι θα την ερμηνεύσουν ως αντίδραση στην επιδείνωση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων, αλλά δεν είναι έτσι. Πρόκειται για μια σχέση που έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και είναι σωστή. Δεν είναι μια προσωρινή σχέση. Εχει πολύ στέρεες βάσεις και θα συνεχιστεί.
– Η συνεργασία με την ελληνοαμερικανική κοινότητα;
– Θα την προχωρήσουμε. Και οι δύο πλευρές το επιθυμούμε. Αντιμετωπίσαμε κοινά προβλήματα και διακρίσεις στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ημασταν και οι δύο θύματα της Κου Κλουξ Κλαν. Σήμερα έχουμε πολλά να κερδίσουμε από τη συνεργασία μας και μια σχέση εμπιστοσύνης.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου