Του Κώστα Βενιζέλου
Χρησιμοποιούν, ως φαίνεται, την Κύπρο για παρακολουθήσεις οι Αμερικανοί αξιοποιώντας τις βρετανικές βάσεις στο νησί. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μαζί με τους Βρετανούς εγκαθιστούν και ταυτόχρονα αναβαθμίζουν μηχανισμούς επικοινωνιών, χρησιμοποιώντας την Κύπρο ως πεδίο για παρακολουθήσεις, επικεντρώνοντας την προσοχή τους στην ευρύτερη περιοχή. Πληροφορίες αναφέρουν πως οι Αμερικανοί σε συνεννόηση με το Λονδίνο έχουν εγκαταστήσει υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής ζώνης, τα οποία καταλήγουν στις βρετανικές Βάσεις Ακρωτηρίου. Αυτά τα υποθαλάσσια καλώδια, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχουν σχέση με τις επικοινωνίες.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο βασικός στόχος διά των καλωδίων αυτών είναι ο έλεγχος της περιοχής, κυρίως της θαλάσσιας (ότι κινείται στο βυθό και την επιφάνεια) καθώς και των επικοινωνιών. Κοντολογίς, θα παρακολουθούνται και θα ελέγχονται τα πάντα, γεγονός που δημιουργεί στη χώρας μας, με πρόσβαση στην ευρύτερη περιοχή, έναν «Μεγάλο Αδελφό». Το επιχείρημα που προβάλλεται από αμερικανικής πλευράς είναι πως τα υποθαλάσσια καλώδια θα καταγράφουν «σεισμούς και τσουνάμια»! Επιχείρημα που δεν ακούγεται ποσώς πειστικό ούτε στα αυτιά αυτών που το διατυπώνουν, ανέφερε καλά ενημερωμένη πηγή, που σημειώνει πως επισήμως οι Αμερικανοί δεν έχουν αναφερθεί στο σκοπό των καλωδίων. Για την τοποθέτηση των καλωδίων, που έγινε την περίοδο Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2017, επιστρατεύθηκε ειδικό πλοίο, το CS Global Sentinel, το οποίο είχε φθάσει στην περιοχή της Κύπρου στις 6 Φεβρουαρίου 2017 από τη ναυτική βάση της Σούδας στην Κρήτη. Παρέμεινε εντός της κυπριακής ΑΟΖ μέχρι τις 27 Μαρτίου 2017.
Υποδομή και στις Βάσεις
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο Ακρωτήρι κτίζεται υποδομή για αξιοποίηση όλου του υλικού που θα περνά μέσα από τα καλώδια και θα καταλήγει στις Βάσεις. Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν πωςη βρετανικών συμφερόντων εταιρεία Carillion ανέλαβε την κατασκευή του κτηρίου (στον χώρο του παλιού νοσοκομείου). Κέρδισε τον διαγωνισμό του υπουργείου Άμυνας της Βρετανίας και το έργο θα κοστίσει γύρω στα 90 εκατομμύρια αγγλικές λίρες. Το κτήριο, 10.000 τετραγωνικών μέτρων, θα αποτελεί το Κέντρο Επικοινωνιών των Βρετανών στην περιοχή. Δεν θα είναι όμως μόνο των Βρετανών αλλά και των Αμερικανών στους οποίους ανήκουν τα καλώδια. Η εταιρεία Carillion, που έχει πολλές φορές στο παρελθόν κερδίσει διαγωνισμούς για έργα του Βρετανικού ΥΠΑΜ, φαίνεται να έχει την τεχνοτροπία σε θέματα επικοινωνιών καθώς το 2003 ανέλαβε την κατασκευή Government Communications ΗQ, Cheltenham. Το κτήριο στο Ακρωτήρι αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός δύο χρόνων και μέχρι στιγμής έχει χρησιμοποιηθεί πολύ μπετόν. Όπως προκύπτει από πληροφορίες, το έργο στην ξηρά το ανέλαβαν οι Βρετανοί και στη θάλασσα οι Αμερικανοί. Δεν έγινε γνωστό κατά πόσο το κόστος του έργου συνολικά θα το αναλάβουν οι Αμερικανοί ή αν θα χρηματοδοτηθεί και από τις δύο κυβερνήσεις.
Σημειώνεται συναφώς ότι οι Βρετανοί την τελευταία περίοδο έχουν προχωρήσει σε έργα αναβάθμισης της αεροπορικής τους Βάσης στο Ακρωτήρι και βελτίωσαν διάφορες εγκαταστάσεις, περιλαμβανομένου και του διαύλου. Υπενθυμίζεται περαιτέρω ότι η στρατιωτική Βάση Ακρωτηρίου, η οποία είναι η μεγαλύτερη βρετανική αεροπορική βάση εκτός Ηνωμένου Βασιλείου, πέραν της χρήσης της ως ενδιάμεσου σταθμού για στρατιωτικά αεροσκάφη και στρατιώτες για επιχειρήσεις, από το 1967 αποτελεί τη βάση για τα αμερικάνικα κατασκοπευτικά αεροσκάφη U-2. Έγινε γνωστό πως το 2008 οι Αμερικανοί χρησιμοποιούσαν τα U-2 για να συγκεντρώσουν πληροφορίες για τη Χιζμπολάχ και τους Κούρδους. Τις πληροφορίες αυτές τις… μοιράζονταν με τις κυβερνήσεις της Τουρκίας (για Κούρδους) και Λιβάνου (για Χιζμπολάχ). Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν και τον σταθμό στον Αρχάγγελο στη Λευκωσία για τις επικοινωνίες.
Ενημερώθηκε η Λευκωσία, έδωσε συγκατάθεση ο ΥΠΕΞ
Οι Αμερικανοί αν και υπέδειξαν με νόημα πως δεν είχαν… υποχρέωση να ενημερώσουν την Κυπριακή Δημοκρατία για το καλώδιο, ωστόσο, όπως πληροφορούμαστε, η εδώ Πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών ενημέρωσε τον υπουργό Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη, ο οποίος έδωσε τη συγκατάθεσή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα αυτό έτυχε διαχείρισης μόνο από τον ΥΠΕΞ και δεν πέρασε από την προβλεπόμενη από τη νομοθεσία διαδικασία. Κοντολογίς, η Λευκωσία συναίνεσε χωρίς να εξεταστεί το όλο ζήτημα αρμοδίως, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία του κράτους. Είναι προφανές πως πέραν από την πολιτική διάσταση του ζητήματος και τι ενδεχομένως κερδίζει ή χάνει η Λευκωσία από μια τέτοια εξέλιξη, υπάρχουν κι άλλες πτυχές. Όπως, για παράδειγμα, η περιβαλλοντική διάσταση. Προκύπτουν δε και ζητήματα και από την ουσία του θέματος, δηλαδή τις παρακολουθήσεις. Ποιος και γιατί θα παρακολουθείται, ποιος καθορίζει το… μενού και τι θα αποσκοπούν οι παρακολουθήσεις; Ποιο θα είναι το δίκτυ προστασίας των πολιτών;
Περαιτέρω, αυτό που προκύπτει είναι γιατί να χρησιμοποιείται η Κύπρος σε αυτό το παιγνίδι των παρακολουθήσεων και πώς καλύπτονται, με βάση και τη Συνθήκη, να παραχωρούν και σε τρίτες χώρες, στην προκειμένη περίπτωση τις Ηνωμένες Πολιτείες (που έχουν και σε αυτή την περίπτωση το πάνω χέρι) πεδίο δράσης στη χώρα μας.
Σημειώνεται σε σχέση με τη Βρετανία πως η Κυπριακή Δημοκρατία προσφέρει σημαντικές διευκολύνσεις στις Βάσεις για τη λειτουργία τους, χωρίς το Λονδίνο εμπράκτως, κυρίως στο πολιτικό πεδίο, να ανταποδίδει τούτο.
Το πλοίο Global Sentinel
Το CS Global Sentinel ναυπηγήθηκε στα ναυπηγία Levington Shipbuilder Ltd. στη Σιγκαπούρη το 1991 για την Transoceanic Cable Co θυγατρική της AT&T. Το 1997 πουλήθηκε στην Tyco Submirine Ltd (τώρα TE SubCom). Στην Κύπρο πρωτοήρθε το 1994 για να τοποθετήσει υποθαλάσσια καλώδια στο πρόγραμμα SEA-ME-WE-2 . Ακολούθως ήρθε το 1995 για τα προγράμματα CADMOS και CIOS για λογαριασμό της CYTA για διασύνδεση Λιβάνου – Κύπρου και Ισραήλ – Κύπρου αντίστοιχα. Τον περασμένο Φεβρουάριο αναχώρησε από τη Σούδα της Κρήτης για την κυπριακή ΑΟΖ.
Η νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας
Οι περί των Υποθαλάσσιων Καλωδίων Κανονισμοί του 2014, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο, δυνάμει του άρθρου 11(2)(στ), (η) και 11 (3) των περί της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και Υφαλοκρηπίδας Νόμων του 2004 και 2014, αναφέρουν πως για τους σκοπούς του Κανονισμού ιδρύθηκε Επιτροπή Υποθαλάσσιων Καλωδίων. Η επιτροπή αποτελείται από εκπροσώπους των υπουργείων Άμυνας, Γεωργίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Εξωτερικών, Εργασίας και Συγκοινωνιών. Ο εκπρόσωπος του υπουργού Συγκοινωνιών ορίζεται ως πρόεδρος της επιτροπής. Σημειώνεται πως κανείς δεν μπορεί να ποντίσει ή να χρησιμοποιήσει ή να θέσει σε λειτουργία καλώδιο στην ΑΟΖ και/ή στην υφαλοκρηπίδα της Δημοκρατίας χωρίς άδεια από την αρμόδια πηγή. Με την αίτηση κατατίθεται και περιβαλλοντική έκθεση. Στην προκειμένη περίπτωση η χρήση της κυπριακής ΑΟΖ από τους Αμερικανούς δεν εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή, καθώς το θέμα δεν τέθηκε ποτέ για να εξεταστεί.
Δημοσίευση σχολίου