Κατά πόσο τελικά απέδωσε η περίφημη στροφή προς την Ασία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής; Η ουκρανική κρίση αποδεικνύει ότι απέδωσε ελάχιστα. Δεδομένης και της οικονομικής κρίσης, οι ΗΠΑ δεν είχαν πλέον την πολυτέλεια να «παίξουν» γεωπολιτικά, σε δύο «γειτονιές» του πλανήτη. Είναι όμως επίσης δεδομένο ότι αν οι ΗΠΑ δεν ενισχύσουν τους συμμάχους τους στον Ειρηνικό κινδυνεύει με κατάρρευση το οικοδόμημα που έχτισαν εκεί, με πολύ αίμα και θυσίες, από το 1945 και εντεύθεν.
Του Παντελή Καρύκα
Ωστόσο οι ΗΠΑ, αυτή τη στιγμή, λόγω ακριβώς της ουκρανικής κρίσης, είναι έτοιμες να διαπράξουν το μοιραίο λάθος, ένα λάθος που διέπραξε και το πάλαι ποτέ αντίπαλο δέος, η Σοβιετική Ένωση και την οδήγησε στη διάλυση. Το σφάλμα αυτά είναι η υπερεξέπλωση (overextension). Η Σοβιετική Ένωση επεκτάθηκε στρατιωτικά, πέραν των δυνατοτήτων της και κατάρρευσε οικονομικά και κατόπιν πολιτικά και οι ΗΠΑ, σήμερα, βρίσκονται στην ανάγκη να ανταπεξέλθουν και πάλι, όπως το 1941 σε δύο μέτωπα, ένα στην Ευρώπη και ένα στον Ειρηνικό, ανταγωνιζόμενες όπως και τότε δύο μεγάλες δυνάμεις ταυτόχρονα. Τότε ήταν η Γερμανία στην Ευρώπη και η Ιαπωνία στην Ασία, σήμερα είναι η Ρωσία στην Ευρώπη και η Κίνα στην Ασία.
Οι ομοιότητες όμως σταματούν εκεί, καθώς ούτε καν η χιτλερική Γερμανία, ούτε η αυτοκρατορική Ιαπωνία του 1941, μπορούν να συγκριθούν από άποψη ισχύος, με τη σημερινή Ρωσία και τη σημερινή Κίνα. Οι σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία και την Κίνα, πέρασαν μετά την κατάρρευση του σοβιετικού καθεστώτος από διάφορα στάδια. Πάντοτε υπήρχαν κρίσεις και ανταγωνισμοί. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση Ομπάμα φαινόταν έτοιμη να προχωρήσει σε έναν έντιμο «διακανονισμό» με τη Ρωσία, σκοπεύοντας να ρίξει το βάρος της στην Ασία, εναντίον ενός ιδιαίτερα ισχυρού εν δυνάμει ανταγωνιστή, της Κίνας, παρά κάποιες αλλοπρόσαλλες, αμερικανικές κινήσεις στη Γεωργία και τη Συρία.
Η Ουκρανία τα άλλαξε όλα και οι ΗΠΑ βρέθηκαν στην ανάγκη της ολοένα και σοβαρότερης εμπλοκής στον Ειρηνικό, όντας παράλληλα υποχρεωμένες να επιτηρούν την Ευρώπη και όχι μόνο, καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν δείχνει αποφασισμένος να ανοίξει το «παιχνίδι» από την Ουκρανία μέχρι τη Συρία, από το Ιράν μέχρι τη Βόρεια Κορέα, αν χρειαστεί. Την ίδια ώρα οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ζητούν, με ολοένα και δυνατότερη φωνή, τη ΝΑΤΟϊκή παρουσία στα εδάφη τους, θέτοντας την Ουάσιγκτον προ ενός ακόμα διλήμματος, αυτού του να αποδεχτεί τις εκκλήσεις τους, ή να χάσει διά παντός το κύρος της στις χώρες αυτές, οι οποίες τρέμουν τη Ρωσία.
Δεν λείπουν ακόμα και οι φωνές ορισμένων, ακόμα πιο ανόητων, εντός των ΗΠΑ, που ζητούν ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων στο έδαφός της και άλλα παρόμοια, οι οποίοι όμως ποτέ δεν ξεκαθάρισαν ποια ζωτικά αμερικανικά συμφέρονταν διακυβεύονται στην Ουκρανία.
Την ίδια ώρα οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο μόνο αγαθές δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Οι ΗΠΑ, ως σύμμαχος της Ιαπωνίας, δεν μπορούν να κωφεύσουν στις κινεζικές απειλές κατά της τελευταίας, εξαιτίας του διαφιλονικούμενου συμπλέγματος νησιών, στην Κινεζική Θάλασσα. Είναι επίσης υποχρεωμένες να ενισχύσουν και τους λοιπούς συμμάχους τους στην περιοχή, όπως τις Φιλιππίνες, ή τον παλαιό αντίπαλο, το Βιετνάμ, που επίσης πιέζονται από τον κινεζικό, αναδυόμενο «δράκο».
Άλλωστε η Κίνα δεν κρύβει πλέον τις φιλοδοξίες της να καταστεί η πρώτη δύναμη στην περιοχή του στενού γεωπολιτικού της ενδιαφέροντος, φιλοδοξίες που σαφώς σχετίζονται με την προσπάθεια, για πρώτη φορά στην ιστορία της, να συγκροτήσει σταδιακά έναν πανίσχυρο στόλο. Η πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, σε Ιαπωνία και Κίνα, απλώς επιβεβαίωσε το κακό κλίμα που υπάρχει μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου, που έχουν φτάσει στο σημείο να ανταλλάσσουν ακόμα και απειλές.
Με αυτά τα δεδομένα, οι ΗΠΑ φαίνεται πως απέρριψαν τα παλαιά, όσο και ο χρόνος, αξιώματα της διπλωματίας, ακόμα και αυτά που οι ίδιες έθεσαν κάποτε μέσω του Χένρι Κίσινγκερ, ο οποίος έλεγε ότι οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα και το Πεκίνο θα έπρεπε πάντα να είναι στενότερες από ότι οι σχέσεις της Μόσχας και του Πεκίνου μεταξύ τους. Ακόμα και αν η… άχρωμη πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση Ομπάμα δεν φέρει ιδιαίτερα κοντά τη Μόσχα με το Πεκίνο, είναι δεδομένο ότι οι ΗΠΑ θα πληρώσουν ακριβά την υπερεξάπλωση των ενεργειών τους στον παγκόσμιο χάρτη, ανοίγοντας μέτωπα που θα μπορούσαν να έχουν αποφύγει.
Αυτό που λείπει από την αμερικανική πολιτική είναι η φαντασία και η διπλωματικότητα. Η κυβέρνηση Ομπάμα και ειδικά το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, οφείλει να κατανοήσει ότι δεν κατέχει το παπικό αλάθητο. Οφείλει να κατανοήσει ότι είναι ανεπίτρεπτο για μια υπερδύναμη να άγετε και να φέρεται π.χ. από την Τουρκία, η οποία παραλίγο να την εμπλέξει σε πόλεμο στην Συρία. Οφείλει να κατανοήσει ότι η πολιτική Μπους, που κάποιοι ονειρεύονται να επαναφέρουν, δεν μπορεί να εφαρμοστεί, τουλάχιστον εκ του ασφαλούς.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου