Τσιλιόπουλος Ευθύμιος
Ο εκπαιδευμένος στις ΗΠΑ διευθυντής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ Χακάν Φιντάν είναι παλαιόθεν στενός συνεργάτης του Τούρκου προέδρου. Υπηρέτησε ως σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής όταν ο Ερντογάν ήταν πρωθυπουργός, πριν διοριστεί επικεφαλής της MIT το 2010. Αποτελεί το πραγματικό πρόσωπο της ακραίας ισλαμιστικής Τουρκίας πίσω από τα όποια προσωπεία χαλκεύει η γείτονα χώρα για να βολεύει το δυτικό αφήγημα.
Μια πιο ακριβής ανάγνωση της Τουρκίας του Ερντογάν μπορεί να βρεθεί κοιτάζοντας τον αρχηγό πληροφοριών της και όχι τους διπλωμάτες της, έγραψε σε πρόσφατο άρθρο ο πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου Μάικλ Ρούμπιν (American Enterprise Institute) στο περιοδικό National Interest. Πρόσθεσε ότι αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ ήταν πολύ συχνά πρόθυμοι να δικαιολογήσουν τις ενέργειες της Τουρκίας βάσει του «δημόσιας εικόνας που κατασκευάστηκε από την προεδρία και τo υπουργείo Εξωτερικών»
Σύμφωνα με τον Ρούμπιν, ο Φιντάν είχε επιβλέψει της ροή όπλων σε ομάδες που συνδέονται με την Αλ Κάιντα στη Συρία και παρείχε υποστήριξη στο ISIS. Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ότι ο Φιντάν «αντιπροσωπεύει την πραγματική Τουρκία περισσότερο από την εικόνα που προβάλλεται κατά τις επισκέψεις αντιπροσωπειών του Κογκρέσου στην Κωνσταντινούπολη ή κοκτέιλ πάρτι στην τουρκική προεδρία».
Ποιος είναι ο Χακάν Φιντάν
«Είναι ο φύλακας των μυστικών μου, είναι ο μυστικός φύλακας του κράτους», είχε πει ο Ερντογάν το 2012, περιγράφοντας τον Φιντάν ως έναν «πολύ καλά εκπαιδευμένο γραφειοκράτη». Ο Φιντάν έλαβε μέρος σε ειρηνευτικές συνομιλίες με ανώτερα στελέχη του ΡΚΚ στο Όσλο το 2009. Οι συνομιλίες αυτές κατέρρευσαν το 2011 όταν διέρρευσαν μυστικές ηχογραφήσεις στα ΜΜΕ. Μετά, η κυβέρνηση Ερντογάν ανέθεσε στον Φιντάν να διαπραγματευτεί με τον φυλακισμένο αρχηγό του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Το 2012, το τουρκικό Κοινοβούλιο ψήφισε νομοθεσία που απαιτεί την εξουσιοδότηση του πρωθυπουργού για οποιαδήποτε ανακριτική διαδικασία, προστατεύοντας πρακτικά τον Φιντάν από κάθε δίωξη. Ο Ερντογάν τον κάλυψε απολύτως με δημόσια δήλωσή του: «Εγώ τον έστειλα στο Όσλο και στο Ίμραλι [φυλακή όπου βρίσκεται ο Οτσαλάν]».
Οι λεπτομέρειες για τη ζωή του Φιντάν παραμένουν σε μεγάλο βαθμό απόρρητες, και στον ιστότοπο της MIT υπάρχει μόνο ένα πολύ λιτό βιογραφικό. Υπηρέτησε στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις ως υπαξιωματικός και εργάστηκε στο Συμμαχικό Σώμα Ταχείας Αντίδρασης στο ΝΑΤΟ. Είναι παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών. Έχει πτυχίο στις πολιτικές επιστήμες από το University of Maryland στις ΗΠΑ. Κατέχει μεταπτυχιακό και διδακτορικό από το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Bilkent της Άγκυρας.
Έχει διατελέσει επικεφαλής του δημόσιου οργανισμού ΤΙΚΑ, ο οποίος προσφέρει αναπτυξιακή βοήθεια σε χώρες με τουρανικό πληθυσμό στην Κεντρική Ασία, στην Αφρική και αλλού στο μουσουλμανικό κόσμο. Εκεί, δηλαδή, που η Τουρκία προσπαθεί να αποκτήσει επιρροή, στο πλαίσιο της στρατηγικής της να γίνει περιφερειακή δύναμη.
Ο Φιντάν αποδείχτηκε άνθρωπος-κλειδί στη προσπάθεια αλλαγής του τουρκικού πολιτεύματος, όταν αυτό το ζήτημα προκάλεσε τη ρήξη του Ερντογάν με τον Αμπουντλάχ Γκιουλ, αλλά και με άλλα ανώτατα στελέχη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Τότε είχε κυκλοφορήσει η πληροφορία πως ο σημερινός αρχηγός της ΜΙΤ προαλειφόταν για υφυπουργός Εξωτερικών. Είχε μάλιστα προσωρινά παραιτηθεί της θέσεως του για να κατέβει στον εκλογικό στίβο, αλλά ο Ερντογάν τον απέτρεψε.
Η σχέση Φιντάν-Ιράν
Ο Φιντάν είναι θαυμαστής του Ιράν και είχε προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να υπονομεύσει τις σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ, σύμφωνα με τον Ρούμπιν. Το 2013, Ισραηλινοί αξιωματούχοι πληροφοριών φέρεται να κατηγόρησαν τον Φιντάν ότι αποκάλυψαν μια ομάδα της Μοσάντ που λειτουργούσε από την Τουρκία εναντίον του Ιράν, ενδεχομένως ως αντίποινα για το περιστατικό του στολίσκου της Γάζας.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο Nordic Monitor, Τούρκος πράκτορας στην υπηρεσία της Δύναμης Κουντζ των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν ανέφερε στον χειριστή του στην Τουρκία ότι ο επικεφαλής της MIT Φιντάν ήταν ένας αξιόπιστος άνθρωπος που μοιράζεται το επαναστατικό όραμα των μουλάδων και τρέφει αισθήματα εναντίον των ΗΠΑ και του Ισραήλ.
Σύμφωνα με εμπιστευτικά έγγραφα που έπεσαν στα χέρια της ιστοσελίδας, σε αντιτρομοκρατικές έρευνες της τουρκικής αστυνομίας σε δίκτυα της Δύναμης Κουντς στην Τουρκία, ανακαλύφθηκαν βιογραφικά σημειώματα που παραδόθηκαν στο Νασέρ Γκαφάρι, τον εκπρόσωπο της οργάνωσης στην Τουρκία. Μεταξύ των βιογραφικών υπήρχε και ένα σχετικό με τον Φιντάν, τότε αναπληρωτή διευθυντή της MIT.
«Αυτός [ο Φιντάν] θέλει να εξαλείψει τις ΗΠΑ και το Ισραήλ από τη Γη, αγαπά την [ιρανική] επανάσταση, θέλει να πετύχει, πιστεύει ότι η [ιρανική] επανάσταση βρίσκεται υπό τον έλεγχο σιιτών μουσουλμάνων με παγκόσμιο όραμα, το βλέπει και την λατρεύει γι 'αυτό», σύμφωνα με το έγγραφο. Το έγγραφο υπογραμμίζει ότι ο Φιντάν ήταν γνωστός στους πράκτορες της Δύναμης Κουντς για 15 χρόνια, γεγονός που υποδηλώνει ότι ενδεχομένως ο Φιντάν είχε στενές σχέσεις με τις υπηρεσίες του Ιράν από το 1994, όταν υπηρετούσε στο ΝΑΤΟ.
Πολυεργαλείο του Ερντογάν
Πρόσφατα, η ισραηλινή εφημερίδα Makor Rishon, δημοσίευσε άρθρο στο οποίο ο Φιντάν φέρεται να διατηρούσε στενές σχέσεις με τον δολοφονηθέντα διοικητή της Δύναμης Κουντς Σουλεϊμανί, γράφοντας ότι «είναι πολύ παρόμοιοι και αμφότεροι διαχειρίζονταν αντιπροσώπους στο Ιράκ και τη Συρία για λογαριασμό των χωρών τους... Τώρα που ο Κασίμ Σολεϊμάνι βρίσκεται κάτω από το χώμα, είναι καιρός να επικεντρωθούμε στις συνωμοσίες του δίδυμού του, του Διευθυντή της Τουρκικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (MIT) Χακάν Φιντάν».
Τον περασμένο Ιούλιο αποκαλύφθηκε ότι ο Φιντάν πραγματοποίησε μυστική επίσκεψη στη Βαγδάτη, κατά την οποία συναντήθηκε με αρκετούς Ιρακινούς αξιωματούχους σχετικά με την έναρξη του πρώτου γύρου διαλόγου μεταξύ του Ιράκ και των ΗΠΑ. Προφανώς, ο Φιντάν προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις σχέσεις που είχε με τον πρωθυπουργό του Ιράκ Μουσταφά Αλ-Καζέμι, ο οποίος παλαιότερα ήταν επικεφαλής της ιρακινής υπηρεσίας πληροφοριών για να διασφαλίσει τα συμφέροντά της Τουρκίας στο Ιράκ.
Ο Φιντάν έπαιξε και κομβικό ρόλο στο να πείσει το Σάρατζ να αποδεχτεί την τουρκική παρουσία στη Λιβύη, καθώς και την μεταφορά οκτώ δισ. δολαρίων από τα λιβυκά κεφάλαια στην Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας. Το ποσό αυτό θα παραμείνει εκεί άτοκο για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, γεγονός που πιθανότατα θα επιτρέψει στην Τουρκία, δοθείσης της ευκαιρίας, να ιδιοποιηθεί την περιουσία της Λιβύης. Η ΜΙΤ του Φιντάν πρωτοστάτησε στην μεταφορά μισθοφόρων από την Συρία και στη Λιβύη και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο αποκαλύφθηκε ότι η MIT παρενέβη στην διερεύνηση της υπόθεσης δολοφονίας του Ρώσου πρέσβη Αντρέι Κάρλοφ για να εξαπατήσει τη ρωσική αντιπροσωπεία που επρόκειτο να επισκεφθεί την Τουρκία για σχετική έρευνα. Το σχέδιο προφανώς είχε σκοπό να εκτροχιάσει τον έλεγχο και να αποσπάσει την προσοχή των ρωσικών αρχών από τα στοιχεία που στην πραγματικότητα έδειχναν στην κατεύθυνση της κυβέρνησης Ερντογάν και τουρκικών πυρήνων της Αλ Κάιντα. Πίσω από την ενορχήστρωση φαίνεται το χέρι του Φιντάν.
Ο Φιντάν σπέρνει την ΜΙΤ στην Ευρώπη
Στις πρόσφατες προσπάθειες της Τουρκίας για ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ, ο Φιντάν συναντήθηκε μυστικά με τον διευθυντή της Μοσάντ Γιόσι Κοέν, προσπαθώντας να πλασάρει το σχέδιο του ναυάρχου Γιαϊτζί για εφαπτόμενες ΑΟΖ Τουρκίας-Ισραήλ με παράκαμψη της Κύπρου. Η δράση του, όμως, εναντίον ισραηλινών συμφερόντων δεν τον κάνουν τον καταλληλότερο συνομιλητή για το Ισραήλ.
Πέραν των δεσμών του με το Ιράν, η ΜΙΤ του Φιντάν παίζει κομβικό ρόλο στην καταστολή του κινήματος Γκιουλέν και στην Τουρκία και εκτός. Στο πλαίσιο αυτό έχει δραστηριοποιήσει πυρήνες της ΜΙΤ σε ευρωπαϊκές χώρες για να κατασκοπεύουν Τούρκους αντιφρονούντες, όπως και Κούρδους. Τα στοιχεία για εντεινόμενη δράση της ΜΙΤ στην Ευρώπη δείχνουν εναγκαλισμό της ΜΙΤ με το υπουργείο Εξωτερικών, καθώς αυτές οι προσπάθειες παρακολούθησης και υπονόμευσης εμπλέκουν πρεσβείες και προξενεία της Τουρκίας σε όλον τον κόσμο.
Ο ρόλος του επικεφαλής μυστικών υπηρεσιών είναι παντού άχαρος και γεμάτος ηθικά διλήμματα. Σε ευνομούμενα κράτη, όμως, υπάρχει κάποιου είδους θεσμικός έλεγχος, έστω και κεκλεισμένων των θυρών. Η ΜΙΤ του Φιντάν, όμως, είναι ταυτισμένη με το καθεστώς Ερντογάν και κύρια αποστολή της είναι αφ' ενός να το κρατάει εδραιωμένο, αφ' ετέρου να υπηρετεί τον επεκτατισμό του.
Δημοσίευση σχολίου