Έντονες φήμες για μια πολύ γρήγορη κίνηση της Standard & Poor’s προς την κατεύθυνση της υποβάθμισης της αξιολόγησης των ελληνικών ομολόγων, κυκλοφόρησαν χθες στους τραπεζικούς κύκλους, καθώς μάλιστα οι αναλυτές της Citigroup χαρακτήριζαν ήδη από την Τρίτη ως πιθανές τις νέες υποβαθμίσεις από τους οίκους αξιολογήσεων μέσα στις προσεχείς εβδομάδες......
Τραπεζικά στελέχη σχολίαζαν, ότι αν η S&P επιφυλάξει ένα «χτύπημα» στην ελληνική οικονομία πριν από το τέλος του έτους, δηλαδή πριν δοθεί στη δημοσιότητα από την κυβέρνηση το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αυτό θα συνιστά «χτύπημα κάτω από τη ζώνη» στην κυβέρνηση, αφού και ο ίδιος ο αμερικανικός οίκος είχε διευκρινίσει στην ανακοίνωσή του, με την οποία γνωστοποιούσε ότι η Ελλάδα τίθεται υπό παρακολούθηση, ότι οι πιθανές αλλαγές στην αξιολόγηση τοποθετούνται σε χρονικό ορίζοντα διμήνου.
Με τη «φυσιολογική» ροή των πραγμάτων, ανακοινώσεις εντός του Δεκεμβρίου θεωρούνται πιθανές μόνο από τον οίκο Moody’s, αντιπροσωπεία του οποίου θα έχει επαφές την επόμενη εβδομάδα με τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη στην Αθήνα. «Μια πρόωρη υποβάθμιση από την S&P θα δημιουργούσε πραγματικό “πολεμικό” κλίμα στην ελληνική αγορά και θα εγείρονταν πολλά ερωτήματα για την πραγματική σκοπιμότητά της», τονίζουν τραπεζικά στελέχη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε ένα βαθμό οι υπερβολικές αντιδράσεις των οίκων αξιολόγησης θεωρούνται αναμενόμενες, καθώς η τελευταία κρίση ανέδειξε τις σοβαρές αδυναμίες τους ως μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης των αγορών και έκτοτε προσπάθησαν να αποδείξουν ότι άντλησαν διδάγματα και αντιμετωπίζουν με αυστηρότητα τους εκδότες χρέους.
«Από την εποχή που με περισσή ευκολία οι οίκοι αξιολογήσεων έδιναν triple-A στα πιο απίθανα δομημένα προϊόντα, φθάσαμε στο σημείο, όπου με μεγάλη ευκολία “χαντακώνουν” ομόλογα κυβερνήσεων της Ευρωζώνης», τόνιζε έμπειρο στέλεχος ευρωπαϊκής τράπεζας στην Αθήνα.
Πέρα, όμως, από την προδιάθεση των διεθνών οίκων αξιολόγησης να κρίνουν ενδεχομένως και με υπερβολική αυστηρότητα τους εκδότες χρέους, μια υποβάθμιση από την S&P πριν καν αξιολογηθεί με προσοχή το νέο ΠΣΑ εκτιμάται ότι θα σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια νέα φάση του «ακήρυκτου πολέμου» της κυβέρνησης με τις αγορές:
- Ο Πρωθυπουργός κινήθηκε και στη χθεσινή του παρέμβαση για την οικονομία στο υπουργικό συμβούλιο στην ίδια γραμμή που έχει χαράξει τις τελευταίες ημέρες, υπογραμμίζοντας ότι η δυσμενής οικονομική κατάσταση της χώρας θέτει πλέον ζητήματα εθνικής κυριαρχίας.
- Η τοποθέτηση αυτή ερμηνεύθηκε από πολλούς παράγοντες της αγοράς ότι αποτελεί τη συνέχεια των προηγούμενων δηλώσεών του, όπου τόνιζε ότι δεν θα δεχθεί την «ομηρία» της κυβερνητικής πολιτικής. Ουσιαστικά, τονίζουν τραπεζικά στελέχη, προς το παρόν ο κ. Γ. Παπανδρέου επιμένει να κρατά σαφείς αποστάσεις από το «ιρλανδικό μοντέλο» της θεραπείας-σοκ, που έχει υποδείξει με σαφήνεια η ΕΚΤ και εκτιμάται ότι θα ικανοποιούσε τους πιστωτές της χώρες.
- Σε αυτό το πλαίσιο, μια υποβάθμιση-εξπρές από την S&P θα αύξανε σε βαθμό παροξυσμού τις πιέσεις στην κυβέρνηση για να υιοθετήσει το «ιρλανδικό μοντέλο», δημιουργώντας όμως παράλληλα και το ιδανικό κλίμα για να αποκομίσουν τεράστια κέρδη οι μεγάλες διεθνείς τράπεζες από το πρόγραμμα δανεισμού του 2010.
- Από την άποψη των μεγάλων ξένων τραπεζών, το ιδανικό σενάριο για την εξέλιξη του ελληνικού «δράματος», όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, θα ήταν να συρθεί η κυβέρνηση στην ανακοίνωση αυστηρών μέτρων, ύστερα από μια υποβάθμιση-σοκ, που θα εκτόξευε στα ύψη το spread, ακριβώς στη χρονική στιγμή, όπου θα αρχίζει η εφαρμογή του προγράμματος δανεισμού για το 2010. ΄
- Βέβαιο είναι ότι σε αυτή την περίπτωση η ΕΚΤ και οι υπουργοί Οικονομικών θα προχωρούσαν σε νέες δηλώσεις για την επαναβεβαίωση της ευρωπαϊκής εγγύησης στο ελληνικό χρέος, ανοίγοντας το δρόμο για ένα πραγματικό «πάρτι κερδών» στην αγορά ομολόγων, ίσως και με μεγαλύτερη απόδοση από αυτό που στήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2009.
«Ομπρέλα» από την ΕΚΤ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα σχόλια της BNP Paribas για το ενδεχόμενο υποβάθμισης από την S&P, όπου βέβαια δεν λαμβάνεται υπόψη το ακραίο ενδεχόμενο μιας υποβάθμισης πολύ νωρίτερα από το αναμενόμενο. Οι αναλυτές της γαλλικής τράπεζας υπογραμμίζουν, ότι ακόμη και αν η Ελλάδα υποβαθμισθεί στο ΒΒΒ+, πάλι θα απέχει τρία σκαλιά από τη βαθμολογία (ΒΒΒ-), που θα καθιστούσε τα ελληνικά ομόλογα μη αποδεκτά από την ΕΚΤ για αναχρηματοδότηση.
Όπως τονίζουν οι αναλυτές της γαλλικής τράπεζας, είναι απίθανο η ΕΚΤ να ξαναγυρίσει από το 2011 στην προ κρίσης πολιτική της, δηλαδή να μην αποδέχεται για αναχρηματοδότηση ομόλογα με βαθμολογία κάτω από το Α-. Το πιθανότερο είναι, όπως προβλέπουν, ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει και μετά το 2010 τους χαλαρότερους κανόνες της, ώστε να μη μείνει μετέωρο χρηματοδοτικά ένα κράτος μέλος της Ευρωζώνης.
Επιπλέον, επισημαίνουν οι αναλυτές, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι η Ελλάδα κατάφερε να πουλήσει ομόλογα ακόμη και με spread πάνω από 300 μονάδες βάσης φέτος και μάλιστα οι σχετικές δημοπρασίες σημείωσαν υπερκάλυψη. Κρίσιμο σημείο για να εξαχθούν συμπεράσματα θα είναι η πρώτη ελληνική δημοπρασία ομολόγων, στις αρχές του 2010, για την οποία δεν έχει προσδιορισθεί ως τώρα η ημερομηνία.
Με αυτά τα δεδομένα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το ακραίο παιχνίδι κινδυνολογίας και κερδοσκοπίας με τα ελληνικά ομόλογα, στη βάση των φημών για χρεοκοπία και των μάλλον υπερβολικά αυστηρών αντιδράσεων των οίκων αξιολόγησης, οδηγεί σε ένα νέο πάρτι στην αγορά ομολόγων, όπου οι ίδιες τράπεζες που σήμερα εκφράζουν ζωηρές αμφιβολίες για την ελληνική οικονομία θα σπεύσουν να υπερκαλύψουν τις εκδόσεις του Δημοσίου, έχοντας κερδοσκοπήσει τόσο με τη βίαιη άνοδο των spread, όσο και με την αναμενόμενη υποχώρηση τους, μετά τις μεγάλες εκδόσεις τίτλων του πρώτου εξαμήνου.
Δημοσίευση σχολίου