Το κείμενο στο οποίο κατέληξε η σύνοδος της Κοπεγχάγης δεν είναι δεσμευτικό με βάση το διεθνές δίκαιο, ενώ δεν περιέχει ποσοτικούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα. Αυτό που τελικά φάνηκε στην πρωτεύουσα της Δανίας, είναι ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν προτίθενται να συνεργαστούν για τα παγκόσμια προβλήματα, αν αυτή η συνεργασία απειλεί τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους. Ο πρόεδρος του Σουδάν χαρακτήρισε την έκβαση της συνόδου ως "ολοκαύτωμα για την Αφρική". Ο Ούγκο Τσάβες δήλωσε...... ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνεργασία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όσο ο καπιταλισμός δεσμεύει τις αποφάσεις. Ο υπουργός περιβάλλοντος της Νορβηγίας έκρινε απαράδεκτο το γεγονός ότι συγκεκριμένα πετρελαιοπαραγωγά κράτη σαμπόταραν τις συνομιλίες της συνόδου. Σε πορτογαλική εφημερίδα αναφερόταν το εξής: «η Κοπεγχάγη μας έμαθε πολλά. Η Κίνα είναι μια δύναμη με αποφασιστικό βάρος στη διεθνή σκηνή. Η Ευρώπη έχει μεγάλες φιλοδοξίες αλλά μικρή επιρροή. Οι ΗΠΑ δεν αλλάζουν πολύ, με ή χωρίς τον Μπαράκ Ομπάμα». Η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρότι βρισκόταν στην έδρα της, δεν κατάφερε να ασκήσει ουσιαστική επιρροή στις συνομιλίες, και αρκέστηκε στο ρόλο του παρατηρητή της αμερικανο-κινεζικής διένεξης. Ο Γιώργος Καπόπουλος γράφει στην Hμερησία ότι παρουσιάζεται για την Ένωση μια μοναδική ευκαιρία να ορίσει την παγκόσμια ατζέντα, υπό τον όρο να προχωρήσει στην περιφερειακή ολοκλήρωση και να απεμπολήσει συναινετικά την εθνική κυριαρχία.
"Τελικά πολύ κακό για το τίποτα"
"Οπως είχε ήδη διαφανεί από το απόγευμα της Παρασκευής, οι ηγέτες του κόσμου δεν κατάφεραν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους και προτίμησαν, αντί της πλήρους και δεδηλωμένης αποτυχίας, έναν ανούσιο συμβιβασμό. Ετσι, η «Συμφωνία της Κοπεγχάγης» περιορίζεται σε μια επαναδιατύπωση κάποιων γενικών στόχων αποφεύγοντας όλα τα ακανθώδη ζητήματα. Οι χώρες συμφωνούν μεν να συνεργαστούν για τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου (σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα) αλλά χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις ως προς τον τρόπο που θα το πετύχουν. Θα γνωστοποιήσουν τα σχέδιά τους ώς το τέλος του χρόνου αλλά στο κείμενο δεν καθορίζονται ποσοτικοί στόχοι μείωσης των εκπομπών άνθρακα, που ήταν και το μέγα ζητούμενο της διάσκεψης. Δεύτερο χαμένο στοίχημα, η καθιέρωση ενός μηχανισμού επαλήθευσης της μείωσης των εκπομπών. Αν και οι αναπτυγμένες χώρες δέχονται έναν τέτοιο έλεγχο, οι αναπτυσσόμενες θα ενημερώνουν κάθε δύο χρόνια οι ίδιες τον υπόλοιπο κόσμο για τις ενέργειές τους υπέρ της μείωσης των εκπομπών. Τρίτο χαμένο στοίχημα, η συνέχιση της φιλοσοφίας του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Η συμφωνία δεν προβλέπει παράταση των δεσμεύσεων που απορρέουν από αυτό πέραν του 2012.
Εταξαν χρήμα...
Τα μόνα θετικά αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων αφορούν τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών προκειμένου να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και την επικύρωση του μηχανισμού για την προστασία των δασών (REDD). Οι πλούσιες χώρες θα χρηματοδοτήσουν τις φτωχότερες με 30 δισ. δολάρια για την επόμενη τριετία, ενώ θέτουν έναν γενικό «στόχο» να επιστρατεύσουν 100 δισ. δολάρια ετησίως μέχρι το 2020 -υπό την έννοια της υπόσχεσης παρά της δέσμευσης.
Ενδεικτικό της ουσιαστικής αποτυχίας των διαπραγματεύσεων είναι το γεγονός ότι η συμφωνία δεν υιοθετήθηκε επισήμως από όλες τις χώρες, ενώ ο ΟΗΕ περιορίστηκε να τη «λάβει υπ' όψιν» παρά να την επικυρώσει επισήμως. Το κείμενο δημιουργεί άλλωστε αρκετά νομικά προβλήματα δεδομένου ότι δεν έχει το χαρακτήρα συνθήκης. Πρόκειται για μια συμφωνία για την οποία κανένας ηγέτης δεν μπορεί ειλικρινά να καυχηθεί και η οποία απαλλάσσει τις ΗΠΑ και τις μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες από σοβαρές δεσμεύσεις, ενώ αφήνει τις πιο φτωχές και ευάλωτες χώρες σχεδόν στην ίδια επισφαλή κατάσταση στην οποία βρίσκονταν και στην αρχή της διάσκεψης.
Φόβοι και φιλοδοξίες
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν απέφυγε τελικώς αυτό που εξαρχής φοβόταν. ΗΠΑ και Κίνα έπαιξαν, η καθεμιά από την πλευρά της, επιτυχώς το παιχνίδι τους ξεγλιστρώντας από οποιοδήποτε περιοριστικό καθεστώς, ενώ η Ε.Ε. όχι μόνο δεν καθόρισε τους όρους της διαπραγμάτευσης, αλλά έμεινε σχεδόν στο περιθώριο. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έγκριτη προτογαλική εφημερίδα «Diario de Noticias», «η Κοπεγχάγη μας έμαθε πολλά. Η Κίνα είναι μια δύναμη με αποφασιστικό βάρος στη διεθνή σκηνή. Η Ευρώπη έχει μεγάλες φιλοδοξίες αλλά μικρή επιρροή. Οι ΗΠΑ δεν αλλάζουν πολύ, με ή χωρίς τον Μπαράκ Ομπάμα»."
"Τελικά πολύ κακό για το τίποτα"
"Οπως είχε ήδη διαφανεί από το απόγευμα της Παρασκευής, οι ηγέτες του κόσμου δεν κατάφεραν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους και προτίμησαν, αντί της πλήρους και δεδηλωμένης αποτυχίας, έναν ανούσιο συμβιβασμό. Ετσι, η «Συμφωνία της Κοπεγχάγης» περιορίζεται σε μια επαναδιατύπωση κάποιων γενικών στόχων αποφεύγοντας όλα τα ακανθώδη ζητήματα. Οι χώρες συμφωνούν μεν να συνεργαστούν για τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου (σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα) αλλά χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις ως προς τον τρόπο που θα το πετύχουν. Θα γνωστοποιήσουν τα σχέδιά τους ώς το τέλος του χρόνου αλλά στο κείμενο δεν καθορίζονται ποσοτικοί στόχοι μείωσης των εκπομπών άνθρακα, που ήταν και το μέγα ζητούμενο της διάσκεψης. Δεύτερο χαμένο στοίχημα, η καθιέρωση ενός μηχανισμού επαλήθευσης της μείωσης των εκπομπών. Αν και οι αναπτυγμένες χώρες δέχονται έναν τέτοιο έλεγχο, οι αναπτυσσόμενες θα ενημερώνουν κάθε δύο χρόνια οι ίδιες τον υπόλοιπο κόσμο για τις ενέργειές τους υπέρ της μείωσης των εκπομπών. Τρίτο χαμένο στοίχημα, η συνέχιση της φιλοσοφίας του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Η συμφωνία δεν προβλέπει παράταση των δεσμεύσεων που απορρέουν από αυτό πέραν του 2012.
Εταξαν χρήμα...
Τα μόνα θετικά αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων αφορούν τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών προκειμένου να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και την επικύρωση του μηχανισμού για την προστασία των δασών (REDD). Οι πλούσιες χώρες θα χρηματοδοτήσουν τις φτωχότερες με 30 δισ. δολάρια για την επόμενη τριετία, ενώ θέτουν έναν γενικό «στόχο» να επιστρατεύσουν 100 δισ. δολάρια ετησίως μέχρι το 2020 -υπό την έννοια της υπόσχεσης παρά της δέσμευσης.
Ενδεικτικό της ουσιαστικής αποτυχίας των διαπραγματεύσεων είναι το γεγονός ότι η συμφωνία δεν υιοθετήθηκε επισήμως από όλες τις χώρες, ενώ ο ΟΗΕ περιορίστηκε να τη «λάβει υπ' όψιν» παρά να την επικυρώσει επισήμως. Το κείμενο δημιουργεί άλλωστε αρκετά νομικά προβλήματα δεδομένου ότι δεν έχει το χαρακτήρα συνθήκης. Πρόκειται για μια συμφωνία για την οποία κανένας ηγέτης δεν μπορεί ειλικρινά να καυχηθεί και η οποία απαλλάσσει τις ΗΠΑ και τις μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες από σοβαρές δεσμεύσεις, ενώ αφήνει τις πιο φτωχές και ευάλωτες χώρες σχεδόν στην ίδια επισφαλή κατάσταση στην οποία βρίσκονταν και στην αρχή της διάσκεψης.
Φόβοι και φιλοδοξίες
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν απέφυγε τελικώς αυτό που εξαρχής φοβόταν. ΗΠΑ και Κίνα έπαιξαν, η καθεμιά από την πλευρά της, επιτυχώς το παιχνίδι τους ξεγλιστρώντας από οποιοδήποτε περιοριστικό καθεστώς, ενώ η Ε.Ε. όχι μόνο δεν καθόρισε τους όρους της διαπραγμάτευσης, αλλά έμεινε σχεδόν στο περιθώριο. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έγκριτη προτογαλική εφημερίδα «Diario de Noticias», «η Κοπεγχάγη μας έμαθε πολλά. Η Κίνα είναι μια δύναμη με αποφασιστικό βάρος στη διεθνή σκηνή. Η Ευρώπη έχει μεγάλες φιλοδοξίες αλλά μικρή επιρροή. Οι ΗΠΑ δεν αλλάζουν πολύ, με ή χωρίς τον Μπαράκ Ομπάμα»."
Δημοσίευση σχολίου