Foreign Policy Association: «Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις πίσω από τη κουρτίνα. Αυξανόμενη έως επικίνδυνη η ένταση στο Αιγαίο».

By Abigail Bowman
Η πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στην Ελλάδα συνοδεύτηκε από τη συνηθισμένη ρητορική περί «νέας ώθησης» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ωστόσο αν δει κάποιος με μια προσεκτική ματιά τις σχέσεις των δύο χωρών θα ανακαλύψει μια αυξανόμενη ένταση που αποκτά και το χαρακτήρα της …επείγουσας.

Το θέμα της Κύπρου βρίσκεται σε αδιέξοδο, σοβαρά θέματα όπως οι εδαφικές και θαλάσσιες διαφορές στο Αιγαίο, αλλά και η λαθρομετανάστευση από τη Τουρκία προς την Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ε.Ε, παραμένουν υπό συζήτηση.
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Δημήτριος Δρούτσας, έθεσε την 12^η Ιουνίου 2011 (ημέρα βουλευτικών εκλογών στη Τουρκία) σαν τη τελευταία ημέρα προθεσμίας όσον αφορά τις διερευνητικές συνομιλίες των δύο χωρών.

Η σκέψη για μια νέα προθεσμία θα περάσει μέσα από την επερχόμενη εκλογική νίκη του ΑΚΡ, όπου το κυβερνών κόμμα θα έχει πια τη δυνατότητα να πιέσει/περάσει, μέσω αντιλαϊκών συμβιβασμών, τα απαραίτητα μέτρα για την επίλυση των εδαφικών διαφορών των δύο χωρών.
Η Ελλάδα, την ίδια ώρα, αντιμετωπίζοντας εγχώριες πιέσεις, αλλά και ευρωπαϊκές επικρίσεις λόγω της οικονομικής της κατάστασης, ουσιαστικά είναι αδύναμη να κάνει κάτι ενάντια στα κύματα λαθρομεταναστών από τη Τουρκία ενώ βρίσκεται και σε δεινή θέση σχετικά με τις διαπραγματεύσεις της με τη Τουρκία. Αυτό που μένει είναι να πια να δούμε αν το κόμμα του Ερντογάν, ΑΚΡ, μετά την εκλογική του νίκη τον Ιούνιο θα είναι πρόθυμο να συμβιβαστεί σε κάποια πράγματα (με την Ελλάδα), σε βαθμό ωστόσο τέτοιο που θα αποδεχτεί ο Τουρκικός Στρατός και θα συνεργαστεί με την απόφαση της Κυβέρνησης.
Διαφορές στο Αιγαίο.
Στις 12 Μαρτίου, ένα τουρκικό πολεμικό πλοίο, κοντά στην περιοχή της Κρήτης, παρενόχλησε ένα ιταλικό πλοίο εξερεύνησης που είχε άδεια από την Ελλάδα για να διερευνήσει τη δυνατότητα τοποθέτησης καλωδίου οπτικής ίνας από την Ιταλία προς το Ισραήλ. Στις 15 Μαρτίου, ένα άλλο πολεμικό πλοίο εισήλθε στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας και έφτασε μέχρι ένα Ελληνικό νησί, τη Σκύρο.
Και τα δύο περιστατικά έγιναν αιτία ώστε να προβεί η Ελληνική Κυβέρνηση σε διάβημα διαμαρτυρίας προς την τουρκική.
Οι παραβιάσεις των Τούρκων είναι πια κάτι συνηθισμένο και πηγάζει από τη θεμελιώδη διαφωνία των δύο χωρών όσον αφορά γενικότερα το status quo του Αιγαίου. Η Τουρκία μετρά την υφαλοκρηπίδα της από την ηπειρωτική ενδοχώρα, η οποία χωρίζει το Αιγαίο στη μέση παρεμβάλλοντας τα ελληνικά νησιά, ενώ η Ελλάδα από τη πλευρά της υπολογίζει τα νησιά της ως συνέχεια της ηπειρωτικής της υφαλοκρηπίδας. Σύμφωνα με τον Davutoğlu, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση του Αιγαίου λόγω της πολυπλοκότητάς του, καθιστώντας το «γκρίζα» περιοχή.
Αν και έχουν γίνει διάφορες προτάσεις συμβιβασμών ουσιαστικά δεν έχουν αποφέρει κάτι. Η Τουρκία δήλωσε πως θα άρει το casus belli αν και εφόσον η Ελλάδα δεν επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα σε 12 ναυτικά μίλια. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ δήλωσε πως η χώρα του δεν μπορεί να παραιτηθεί του δικαιώματος που της δίνει το Διεθνές Δίκαιο ανεξάρτητα αν το αναγνωρίζει η Τουρκία ή όχι. Μάλιστα πρότεινε οι δύο χώρες μετά τις εκλογές του Ιουνίου στη Τουρκία να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Νταβούτογλου, κατά την επίσκεψη του στην Ελλάδα επέμεινε πως οι Έλληνες θα πρέπει να ξεπεράσουν την ιδέα των αξιώσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο. Παράλληλα τόνισε πως ένα Ελληνικό νησί, το Καστελόριζο, ανήκει στη Μεσόγειο και όχι στο Αιγαίο. Αυτό έφερε δριμείες αντιδράσεις στον Ελληνικό Τύπο που οργισμένα του απάντησε.
Μια ενδεχόμενη απόφαση της Ελλάδας, να χαράξει ΑΟΖ στη περιοχή του Καστελόριζου ουσιαστικά θα ενώσει την Ελλάδα με τη Κύπρο και θα απομονώσει οικονομικά τη Τουρκία. Ανεξάρτητα με το τι λένε οι διπλωμάτες και οι πολιτικοί η κατάσταση κρίνεται ως ύποπτη από τη κοινή γνώμη.
Σύμφωνα πάντα με τον Davutoğlu οι δύο χώρες εργάζονται από κοινού ώστε να λυθεί και το θέμα των στρατιωτικών αεροπορικών παραβιάσεων στο Αιγαίο. Ωστόσο αυτό δεν εξαρτάται από τον ίδιο, παρά από την εκάστοτε Τουρκική Στρατιωτική Ηγεσία που δεν δείχνει καμία διάθεση να περιορίσει τις …εξορμήσεις της.

ΠΗΓΗ