O Rochus Misch υπήρξε μέλος των SS και για 5 χρόνια ανήκε στο στενό κύκλο του Χίτλερ, ως σωματοφύλακας, ταχυδρόμος και χειριστής τηλεφώνων. Σήμερα, 92 ετών, αφηγείται τις τελευταίες στιγμές του Γερμανού δικτάτορα στο υπόγειο καταφύγιό του, κάτω από την Καγκελαρία στο Βερολίνο, λίγο πριν από την εισβολή των Σοβιετικών.
«Η πρώτη μου συνάντηση με τον Χίτλερ ήταν μάλλον περίεργη. Ήμουν 12 μόλις μέρες στη δουλειά αυτή, όταν ο επικεφαλής υπασπιστής του Χίτλερ, Bruckner, άρχισε να μου υποβάλλει ερωτήσεις για τη γιαγιά μου και για την παιδική ηλικία μου. Μετά σηκώθηκε και περπάτησε προς την πόρτα. Όντας υπάκουος στρατιώτης, πετάχτηκα προς την πόρτα να την ανοίξω και βρίσκονταν όρθιος ο Χίτλερ ακριβώς πίσω από την πόρτα. Ένιωσα να κρυώνω. Μετά ένιωσα ζεστός. Ένιωσα κάθε συναίσθημα όντας απέναντι στον Χίτλερ», λέει σήμερα ο 92χρονος Rochus Misch.
«Στις περιοδείες του Φύρερ, ήμασταν σωματοφύλακες» λέει ο κ. Misch. «Όταν ο Χίτλερ ταξίδευε, τέσσερις με έξι από εμάς θα τον συνόδευαν σε ένα δεύτερο αυτοκίνητο. Αλλά όταν βρισκόμασταν στο δωμάτιο του Χίτλερ στην Καγκελαρία, είχαμε επίσης άλλα καθήκοντα. Δυο από εμάς θα υπηρετούσαν πάντα ως χειριστές τηλεφώνου. Με ένα αφεντικό σαν τον Χίτλερ, υπήρχαν πάντα πολλά τηλεφωνήματα»....
Όταν ήταν πλέον αδύνατον να αρνηθεί την επερχόμενη ήττα, ο Χίτλερ αποσύρθηκε στο καταφύγιό του στο Βερολίνο. Ο Rochus Misch βρισκόταν εκεί, ως χειριστής τηλεφώνου. «Εργαζόμουν εκεί με τηλέφωνο και μια συσκευή τηλέτυπου με τις εξωτερικές γραμμές. Υπήρχε αρκετός χώρος μόλις για ένα επιπλέον πρόσωπο στο δωμάτιο μου, σε περίπτωση επιδρομής από αέρα. Το καταφύγιο δεν ήταν πραγματικά τόσο μεγάλο. Περιελάμβανε μικρά δωμάτια των δέκα με δώδεκα τετραγωνικών μέτρων», θυμάται.
Ο Rochus Misch είναι ο τελευταίος ζωντανός μάρτυρας του δράματος που εκτυλίχθηκε εκεί στις 30 Απριλίου του 1945, τη μέρα που αυτοκτόνησαν ο Χίτλερ και η Μπράουν. «Ξαφνικά άκουσα κάποιον να φωνάζει στην ακόλουθο του Χίτλερ: "Linge, Linge, νομίζω ότι συνέβη". Εκείνοι είχαν προφανώς ακούσει κάποιον πυροβολισμό, εγώ όχι. Ο προσωπικός γραμματέας του Χίτλερ, Martin Bormann διέταξε να γίνει ησυχία. Όλοι άρχισαν να ψιθυρίζουν. Εγώ μιλούσα σε ένα τηλέφωνο, και επίτηδες μιλούσα δυνατά, ήθελα να ακούω κάτι. Δεν ήθελα να σκέφτομαι ότι ήμασταν μέσα σε ένα καταφύγιο θανάτου»
«Ο Bormann διέταξε να ανοίξει η πόρτα. Είδα τον Χίτλερ σωριασμένο με το κεφάλι του στο τραπέζι. Η Eva Brown κείτονταν στον καναπέ με το κεφάλι της στραμμένο προς εκείνο. Είχε τα γόνατα σφιχτά στο στήθος. Φορούσε ένα βαθύ μπλε φόρεμα με λευκούς φραμπαλάδες. Δε θα το ξεχάσω ποτέ» λέει ο 92χρονος.
«Παρατηρούσα καθώς σκέπασαν τον Χίτλερ. Τα πόδια του προεξείχαν καθώς με προσπέρασαν μεταφέροντάς τον. Κάποιος μου φώναξε: «Τρέχε πάνω! Καίνε το αφεντικό!». Αποφάσισα να μην πάω γιατί είχα παρατηρήσει ότι ο Mueller της Γκεστάπο ήταν εκεί - και αυτός δεν ερχόταν σχεδόν ποτέ. Είπα στον σύντροφο μου τον Hentschel, τον μηχανικό: «ίσως μας σκοτώσουν επειδή είμαστε οι τελευταίοι μάρτυρες».
Την επόμενη μέρα, το δράμα συνεχίστηκε. Κάτω στο καταφύγιο, τα έξι παιδιά του Joseph Goebbels δολοφονήθηκαν από την ίδια τη μητέρα τους, Magda. «Αμέσως μετά το θάνατο του Χίτλερ, η κ. Goebbels, ήρθε κάτω στο καταφύγιο με τα έξι παιδιά της» θυμάται ο κ. Misch. «Άρχισε να ετοιμάζεται για να τα σκοτώσει. Δεν μπορούσε να το κάνει αυτό έξω από το καταφύγιο αφού υπήρχαν άνθρωποι που θα την σταματούσαν. Αυτός είναι ο λόγος που ήρθε κάτω - γιατί στο καταφύγιο δεν επιτρεπόταν η είσοδος σε κανέναν άλλο. Κατέβηκε κάτω με σκοπό να τα σκοτώσει».
«Τα παιδιά βρισκόταν ακριβώς δίπλα μου και πίσω μου. Όλοι γνωρίζαμε τι επρόκειτο να συμβεί. Ήταν προφανές. Είδα τον γιατρό του Χίτλερ, τον Stumpfegger, να δίνει στα παιδιά κάτι να πιουν. Κάποιο είδος από ζαχαροτού ποτού. Μετά ο Stumpfegger πήγε και βοήθησε να τα σκοτώσει. Όλοι μας ξέραμε τι συνέβαινε. Μια ώρα ή δυο ώρες αργότερα, η κ. Goebbels βγήκε έξω κλαίγοντας. Κάθισε σε ένα τραπέζι και άρχισε να ρίχνει πασιέντζες».
Ο κ. Misch διέφυγε από το καταφύγιο μόλις λίγες ώρες πριν καταληφθεί από τον Κόκκινο Στρατό. Γρήγορα ωστόσο συνελήφθη και πέρασε τα επόμενα εννιά χρόνια σε σοβιετικά στρατόπεδα εργασίας. Το καταφύγιο του Χίτλερ έγινε σύμβολο της νίκης των Συμμάχων επί των ναζιστικών δυνάμεων. Δυο μήνες μετά το τέλος του πολέμου, ο Τσώρτσιλ το επισκέφθηκε και πόζαρε για φωτογραφίες. Τα επόμενα χρόνια, το καταφύγιο ανατινάχτηκε για να αποτραπεί η μετατροπή του σε ιερό χώρο για τους ναζί.
Ο δημοσιογράφος του BBC, ρωτάει τον Rochus Misch αν γνωρίζει τα δεινά που εξαπέλυσε στην Ευρώπη ο Αδόλφος Χίτλερ, αν γνώριζε για το Ολοκαύτωμα.
«Γνώριζα για το στρατόπεδο του Dachau και γενικά για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης» λέει. «Αλλά δεν είχα ιδέα για την κλίμακα. Δεν αποτελούσε μέρος των συζητήσεών μας. H δίκη της Νυρεμβέργης ασχολήθηκε με τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τους Γερμανούς. Αλλά πρέπει να θυμάστε ότι ποτέ δεν υπήρξε πόλεμος χωρίς εγκλήματα κι ούτε ποτέ θα υπάρξει».
«Η πρώτη μου συνάντηση με τον Χίτλερ ήταν μάλλον περίεργη. Ήμουν 12 μόλις μέρες στη δουλειά αυτή, όταν ο επικεφαλής υπασπιστής του Χίτλερ, Bruckner, άρχισε να μου υποβάλλει ερωτήσεις για τη γιαγιά μου και για την παιδική ηλικία μου. Μετά σηκώθηκε και περπάτησε προς την πόρτα. Όντας υπάκουος στρατιώτης, πετάχτηκα προς την πόρτα να την ανοίξω και βρίσκονταν όρθιος ο Χίτλερ ακριβώς πίσω από την πόρτα. Ένιωσα να κρυώνω. Μετά ένιωσα ζεστός. Ένιωσα κάθε συναίσθημα όντας απέναντι στον Χίτλερ», λέει σήμερα ο 92χρονος Rochus Misch.
«Στις περιοδείες του Φύρερ, ήμασταν σωματοφύλακες» λέει ο κ. Misch. «Όταν ο Χίτλερ ταξίδευε, τέσσερις με έξι από εμάς θα τον συνόδευαν σε ένα δεύτερο αυτοκίνητο. Αλλά όταν βρισκόμασταν στο δωμάτιο του Χίτλερ στην Καγκελαρία, είχαμε επίσης άλλα καθήκοντα. Δυο από εμάς θα υπηρετούσαν πάντα ως χειριστές τηλεφώνου. Με ένα αφεντικό σαν τον Χίτλερ, υπήρχαν πάντα πολλά τηλεφωνήματα»....
Όταν ήταν πλέον αδύνατον να αρνηθεί την επερχόμενη ήττα, ο Χίτλερ αποσύρθηκε στο καταφύγιό του στο Βερολίνο. Ο Rochus Misch βρισκόταν εκεί, ως χειριστής τηλεφώνου. «Εργαζόμουν εκεί με τηλέφωνο και μια συσκευή τηλέτυπου με τις εξωτερικές γραμμές. Υπήρχε αρκετός χώρος μόλις για ένα επιπλέον πρόσωπο στο δωμάτιο μου, σε περίπτωση επιδρομής από αέρα. Το καταφύγιο δεν ήταν πραγματικά τόσο μεγάλο. Περιελάμβανε μικρά δωμάτια των δέκα με δώδεκα τετραγωνικών μέτρων», θυμάται.
Ο Rochus Misch είναι ο τελευταίος ζωντανός μάρτυρας του δράματος που εκτυλίχθηκε εκεί στις 30 Απριλίου του 1945, τη μέρα που αυτοκτόνησαν ο Χίτλερ και η Μπράουν. «Ξαφνικά άκουσα κάποιον να φωνάζει στην ακόλουθο του Χίτλερ: "Linge, Linge, νομίζω ότι συνέβη". Εκείνοι είχαν προφανώς ακούσει κάποιον πυροβολισμό, εγώ όχι. Ο προσωπικός γραμματέας του Χίτλερ, Martin Bormann διέταξε να γίνει ησυχία. Όλοι άρχισαν να ψιθυρίζουν. Εγώ μιλούσα σε ένα τηλέφωνο, και επίτηδες μιλούσα δυνατά, ήθελα να ακούω κάτι. Δεν ήθελα να σκέφτομαι ότι ήμασταν μέσα σε ένα καταφύγιο θανάτου»
«Ο Bormann διέταξε να ανοίξει η πόρτα. Είδα τον Χίτλερ σωριασμένο με το κεφάλι του στο τραπέζι. Η Eva Brown κείτονταν στον καναπέ με το κεφάλι της στραμμένο προς εκείνο. Είχε τα γόνατα σφιχτά στο στήθος. Φορούσε ένα βαθύ μπλε φόρεμα με λευκούς φραμπαλάδες. Δε θα το ξεχάσω ποτέ» λέει ο 92χρονος.
«Παρατηρούσα καθώς σκέπασαν τον Χίτλερ. Τα πόδια του προεξείχαν καθώς με προσπέρασαν μεταφέροντάς τον. Κάποιος μου φώναξε: «Τρέχε πάνω! Καίνε το αφεντικό!». Αποφάσισα να μην πάω γιατί είχα παρατηρήσει ότι ο Mueller της Γκεστάπο ήταν εκεί - και αυτός δεν ερχόταν σχεδόν ποτέ. Είπα στον σύντροφο μου τον Hentschel, τον μηχανικό: «ίσως μας σκοτώσουν επειδή είμαστε οι τελευταίοι μάρτυρες».
Την επόμενη μέρα, το δράμα συνεχίστηκε. Κάτω στο καταφύγιο, τα έξι παιδιά του Joseph Goebbels δολοφονήθηκαν από την ίδια τη μητέρα τους, Magda. «Αμέσως μετά το θάνατο του Χίτλερ, η κ. Goebbels, ήρθε κάτω στο καταφύγιο με τα έξι παιδιά της» θυμάται ο κ. Misch. «Άρχισε να ετοιμάζεται για να τα σκοτώσει. Δεν μπορούσε να το κάνει αυτό έξω από το καταφύγιο αφού υπήρχαν άνθρωποι που θα την σταματούσαν. Αυτός είναι ο λόγος που ήρθε κάτω - γιατί στο καταφύγιο δεν επιτρεπόταν η είσοδος σε κανέναν άλλο. Κατέβηκε κάτω με σκοπό να τα σκοτώσει».
«Τα παιδιά βρισκόταν ακριβώς δίπλα μου και πίσω μου. Όλοι γνωρίζαμε τι επρόκειτο να συμβεί. Ήταν προφανές. Είδα τον γιατρό του Χίτλερ, τον Stumpfegger, να δίνει στα παιδιά κάτι να πιουν. Κάποιο είδος από ζαχαροτού ποτού. Μετά ο Stumpfegger πήγε και βοήθησε να τα σκοτώσει. Όλοι μας ξέραμε τι συνέβαινε. Μια ώρα ή δυο ώρες αργότερα, η κ. Goebbels βγήκε έξω κλαίγοντας. Κάθισε σε ένα τραπέζι και άρχισε να ρίχνει πασιέντζες».
Ο κ. Misch διέφυγε από το καταφύγιο μόλις λίγες ώρες πριν καταληφθεί από τον Κόκκινο Στρατό. Γρήγορα ωστόσο συνελήφθη και πέρασε τα επόμενα εννιά χρόνια σε σοβιετικά στρατόπεδα εργασίας. Το καταφύγιο του Χίτλερ έγινε σύμβολο της νίκης των Συμμάχων επί των ναζιστικών δυνάμεων. Δυο μήνες μετά το τέλος του πολέμου, ο Τσώρτσιλ το επισκέφθηκε και πόζαρε για φωτογραφίες. Τα επόμενα χρόνια, το καταφύγιο ανατινάχτηκε για να αποτραπεί η μετατροπή του σε ιερό χώρο για τους ναζί.
Ο δημοσιογράφος του BBC, ρωτάει τον Rochus Misch αν γνωρίζει τα δεινά που εξαπέλυσε στην Ευρώπη ο Αδόλφος Χίτλερ, αν γνώριζε για το Ολοκαύτωμα.
«Γνώριζα για το στρατόπεδο του Dachau και γενικά για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης» λέει. «Αλλά δεν είχα ιδέα για την κλίμακα. Δεν αποτελούσε μέρος των συζητήσεών μας. H δίκη της Νυρεμβέργης ασχολήθηκε με τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τους Γερμανούς. Αλλά πρέπει να θυμάστε ότι ποτέ δεν υπήρξε πόλεμος χωρίς εγκλήματα κι ούτε ποτέ θα υπάρξει».