Την εβδομάδα που πέρασε η χώρα φλέρταρε με την άβυσσο. Το ενδεχόμενο ενός μοιραίου ραντεβού της κοινωνικής έκρηξης με την πολιτική κατάρρευση και την οικονομική χρεοκοπία έμοιαζε, ξαφνικά, πραγματική πιθανότητα. Και ένα μέρος του διεθνούς Τύπου το προανάγγελλε με άγρια χαρά.
Το ραντεβού αναβλήθηκε.
Η Αγγέλα Μέρκελ διαπίστωσε ότι η Ευρώπη δεν αντέχει μια ελληνική χρεοκοπία και υποχώρησε. Και ο ανασχηματισμός έδωσε, καθώς φαίνεται, την αναγκαία παράταση ζωής στην ελληνική κυβέρνηση ώστε να περάσει τον καλοκαιρινό κάβο. Και μετά;
Η Ευρώπη, πρώτον, μπορεί να υποχρεώνεται, τώρα, να αποτρέψει μια ελληνική χρεοκοπία, αλλά, όσο χρόνο και να κερδίσει, παρέχοντας νέα δάνεια έναντι νέων όρων, αργά ή γρήγορα θα έρθει η στιγμή να διαλέξει ανάμεσα σε ένα βήμα εμπρός, προς μια ενιαία οικονομική διακυβέρνηση, ή ένα βήμα πίσω, προς την ολική ή μερική διάλυση της ευρωζώνης. Προς έναν μεγαλόπνοο ανασχεδιασμό της ευρωζώνης ή το ναυάγιό της.
Η Ελλάδα, δεύτερον, μπορεί να ανακουφίζεται διαπιστώνοντας ότι οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν (ακόμη) να την εγκαταλείψουν στην τύχη της, αλλά δεν έχει εναλλακτική λύση από το να προσπαθήσει να φθάσει, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, σε πρωτογενή πλεονάσματα (να είναι, δηλαδή, τα δημόσια έσοδα περισσότερα από τις δημόσιες δαπάνες, πριν την πληρωμή τόκων και χρεολυσίων). Μόνον τότε θα μπορεί να διαχειριστεί ή να διαπραγματευθεί με την αναγκαία τόλμη το χρέος της. Αλλά το πρόβλημα είναι πως, παρά τη λιτότητα, τους φόρους και τις στεναχώριες (ή μήπως εξ αιτίας τους;) αντί να κινούμαστε προς τον στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων, μοιάζει να ξεμακραίνουμε από αυτόν. Και τα προγράμματα των δανειστών, που συνοδεύουν ως όροι τα νέα δάνειά τους, μοιάζει να εξαντλούν τα όρια και της οικονομικής αντοχής και της κοινωνικής ανοχής. Για να εφαρμοστούν πρέπει, υποχρεωτικά, να αλλάξουν.
Και η πλατεία, τρίτον, που ήταν ο καταλύτης για την επιτάχυνση των εξελίξεων, παραμένει ένας ενεργός, νέος παράγοντας στην πολιτική και οικονομική εξίσωση της κρίσης. Αλλά είναι αβέβαιο προς τα που θα ωθήσει αυτός ο από κοινωνίας (και όχι από μηχανής) θεός την έκβαση του δράματος: Θα μας φέρει κοντύτερα προς μια τραγική «στιγμή της Αργεντινής», προς την άβυσσο, ή θα διευκολύνει (επιβάλοντάς τες δι’ ελέου και φόβου) τις αναγκαίες διορθώσεις πορείας;
Παύλος Τσίμας
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου