Για ακόμη μία φορά οι «εκτιμήσεις» της κυβέρνησης, αλλά και πολλών ειδικών για την Τορυκία, τη σχέση της με τις ΗΠΑ , τα F-35 και τους S-400, διαψέυδονται από τις εξελίξεις. Όλα δείχνουν ότι το αλισβερίσι Ουάσινγκτον – Άγκυρας για επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35, προχωρά . Ελάχιστοι στην Αθήνα με πρώτο τον Δρ Δημήτρη Σταθακόπουλο, προειδοποιούσαν τους «αιθεροβάμονες» και τους κομματικούς «αναλυτές» πως το θέμα F-35 για την Τουρκία δεν έχει κλείσει.
Οι εξελίξεις καταρρίπτουνν και τα αφηγήματα της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την υπεροπολία που θα αποκτούσε η Ελλάδα έναντι της Τουρκίας. Παραμύθια της Χαλιμάς, ακόμη κι αν η Τουρκία δεν πάρει τελικά τα F-35, αφού επαρκέστατα έχει εξηγηθεί από ειδικούς ότι αυτό το αεροπλάνο θα το χρυσοπληρώσουμε στους Αμερικανούς , χωρίς να μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε όπως θέλουμε κατά της Τουρκίας, αν χρειαστεί.
Διαβάστε τι γράφει το al-monitor για τα όσα γίνονται μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας για τα F-35:
Μια πιθανή συμφωνία F-35 για τους S-400 φαίνεται εφικτή τόσο από τεχνικής όσο και από πολιτικής άποψης, πιστεύουν Τούρκοι εμπειρογνώμονες.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάνουν διαρκώς νίξη σε μια προσφορά των ΗΠΑ προς την Τουρκία να επιστρέψει στο εξαιρετικά προηγμένο πρόγραμμα μαχητικών stealth της πέμπτης γενιάς F-35, εάν η Άγκυρα τοποθετήσει τα ρωσικής κατασκευής συστήματα αεράμυνας S-400 στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ, στη νότια Τουρκία, η οποία φιλοξενεί επίσης αμερικανικό στρατιωτικό προσωπικό.
Η προσφορά, που αναφέρθηκε για πρώτη φορά στις 22 Σεπτεμβρίου από την ελληνική εφημερίδα “Καθημερινή”, αν είναι πραγματική, φαίνεται να είναι η πιο σοβαρή που έχει γίνει μέχρι στιγμής από την κυβέρνηση Μπάιντεν σχετικά με την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35. Η Άγκυρα, ωστόσο, δεν φαίνεται να συγκινείται.
Στο περιθώριο της συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη την προηγούμενη εβδομάδα, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Τούρκοι αξιωματούχοι επέκριναν τις συνεχιζόμενες αμερικανικές αμυντικές κυρώσεις κατά της χώρας τους. Απαντώντας σε ερωτήσεις Αμερικανών δημοσιογράφων σχετικά με τις συνομιλίες μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσινγκτον, ο Ερντογάν δήλωσε ότι “δεν υπάρχουν εξελίξεις” όσον αφορά το F-35, σύμφωνα με τη διεύθυνση επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας.
Τούρκοι εμπειρογνώμονες που μίλησαν στο Al-Monitor εξέφρασαν σκεπτικισμό σχετικά με μια συμφωνία F-35 για τους S-400 τόσο από τεχνικής πλευράς όσο και από πλευράς πολιτικής σκοπιμότητας. Ιδιαίτερα έντονος για τους Τούρκους παρατηρητές είναι ο σκεπτικισμός για τις προθέσεις των ΗΠΑ και το ενδεχόμενο η Τουρκία να μείνει τελικά χωρίς F-35, F-16 και S-400.
Ποιο είναι το πρόβλημα
Μετά από χρόνια αναζήτησης και αποτυχίας να αποκτήσει δυτικά συστήματα αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών Patriots, τον Ιούλιο του 2017 η Τουρκία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αγοράσει S-400 από τη Ρωσία. Τον ίδιο μήνα, το αμερικανικό Κογκρέσο ψήφισε το νόμο για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA), τον οποίο ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε ως νόμο το ίδιο καλοκαίρι. Μετά την άφιξη των S-400 στην Τουρκία το 2019, οι Ηνωμένες Πολιτείες αφαίρεσαν την Άγκυρα από το πρόγραμμα F-35, για το οποίο περισσότερες από δώδεκα τουρκικές αμυντικές εταιρείες παρήγαγαν περίπου 900 εξαρτήματα.
Η ιδέα της επιστροφής της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35 εγκαταλείποντας τους S-400 δεν είναι καινούργια. Νωρίτερα φέτος, η τότε αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ
την έθεσε κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στην Τουρκία. Το δημοσίευμα της Καθημερινής αναφέρει ότι δύο ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι έθεσαν την ιδέα των F-35/S-400 στους Τούρκους ομολόγους τους, με την Τουρκία να φέρεται να επιστρέφει στο πρόγραμμα F-35 μετά τη μεταφορά της μπαταρίας S-400 στον αμερικανικό τομέα στο Ιντσιρλίκ.
Το Al-Monitor δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει την υποτιθέμενη πρόταση των ΗΠΑ μέσω ανώτερων Τούρκων αξιωματούχων και αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας δήλωσε ότι ούτε η Τουρκία ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αλλάξει τη θέση τους σχετικά με τους S-400.
Σύμφωνα με έναν καλά δικτυωμένο αναλυτή της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, η αναφορά φαίνεται να αποσκοπεί στη “δημιουργία κερδοσκοπίας”.
“Εδώ και πολύ καιρό, οι Ηνωμένες Πολιτείες ασκούν πίεση στην Τουρκία όσον αφορά τους S-400 και την αναγκάζουν να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις”, δήλωσε ο ανώνυμος αναλυτής στο Al-Monitor.
Ο υπολογισμός της Τουρκίας για τα F-35, τους S-400 και ο σκεπτικισμός των ΗΠΑ
Ο Χουσεϊν Φάλζα, ταξίαρχος εν αποστρατεία και πιλότος μαχητικών της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, ο οποίος τώρα ηγείται της οργάνωσης STRASAM με έδρα την Άγκυρα, βλέπει το πρόβλημα με τα F-35 και τους S-400 περισσότερο πολιτικό παρά τεχνικό.
Σημείωσε τη μακροχρόνια επιδείνωση των τουρκοαμερικανικών σχέσεων που ανάγεται στην εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003, κατά της οποίας η Τουρκία τάχθηκε σθεναρά, και στην απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016. Εκτός από το τουρκικό κατεστημένο ασφαλείας, η τουρκική κοινωνία στο σύνολό της έχει επίσης καταλήξει σε μια σχεδόν καθολική συναίνεση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριξαν το αποτυχημένο πραξικόπημα, καθώς ο εγκέφαλός του, ο σουνίτης κληρικός Φετουλάχ Γκιουλέν, ζει στην Πενσυλβάνια και δεν έχει αντιμετωπίσει νομικές ενέργειες από τις αμερικανικές αρχές για τον φερόμενο ρόλο του στην απόπειρα ανατροπής του Ερντογάν.
“Τα τεχνικά ζητήματα θα μπορούσαν να διαπραγματευτούν μέσω στρατιωτών, αλλά εδώ υπάρχει αδιέξοδο και η λύση πρέπει να διαμορφωθεί από τις πολιτικές αποφάσεις των δύο χωρών”, δήλωσε ο Φάλζα στο Al-Monitor.
Σημείωσε ότι μπορεί να είναι δυνατόν να διορθωθούν οι σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου, αλλά πρόσθεσε ότι τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να κάνουν θετικά βήματα ούτε για τα F-16, δεν πιστεύει ότι έχουν τη βούληση να αντιμετωπίσουν το θέμα των F-35.
Η Τουρκία, σε μια προσπάθεια να αναπληρώσει τον γερασμένο στόλο των F-16 της πολεμικής της αεροπορίας, υπέβαλε αίτηση για την αγορά 40 F-16 νέας γενιάς και 79 κιτ εκσυγχρονισμού για τα υπάρχοντα αεροσκάφη της. Μόνο μετά από παρατεταμένες διαπραγματεύσεις σχετικά με την αίτηση της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η κυβέρνηση Μπάιντεν ενέκρινε τελικά επίσημα τη συμφωνία για τα F-16, τον περασμένο Ιανουάριο. Ακόμη και τότε, δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την πώληση.
Ο Φάζλα πιστεύει ότι τα προβλήματα γύρω από την αγορά των S-400 το 2017 θα έπρεπε να είχαν προβλεφθεί.”Τώρα, επτά χρόνια αργότερα, δεν νομίζω ότι θα ήταν καλή επιλογή να εγκαταλείψουμε τους S-400 για να επιστρέψουμε στα F-35″, δήλωσε.
“Αυτό που έχει σημασία εδώ είναι η φήμη της Τουρκίας”, είπε. “Ένα βήμα προς τα πίσω θα αφήσει στην Τουρκία την εντύπωση ότι υποκύπτει στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάτι που δεν θα μπορέσουμε να καθαρίσουμε ούτε μετά από 70 χρόνια”.
Ο Αμπντουλάχ Μπέκι, μηχανικός και ερευνητής της αμυντικής βιομηχανίας, προειδοποίησε ότι η παράδοση του ελέγχου των S-400 στις Ηνωμένες Πολιτείες θα δηλητηριάσει τις γενικά θετικές σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία, προσθέτοντας ότι η συστοιχία θα πρέπει να παραμείνει στη σημερινή της θέση, έξω από την Άγκυρα.
“Οι S-400 είναι ιδιοκτησία της Τουρκίας και θα πρέπει να είμαστε σε θέση να το λύσουμε αυτό χωρίς να εγκαταλείψουμε αυτή την ιδιοκτησία”, δήλωσε ο Μπέκι στο Al-Monitor.
Ο ανώνυμος αναλυτής εξέφρασε παρόμοιες ανησυχίες, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ακόμη και αν η Τουρκία παραιτηθεί από τους S-400, ο περιφερειακός ανταγωνισμός μπορεί να την εμποδίσει να αποκτήσει τα F-35. “Πιστεύετε ότι το Ισραήλ θα το επιτρέψει αυτό;” ρώτησε ο αναλυτής.
Το Ισραήλ απολαμβάνει σημαντική επιρροή στην πολιτική των ΗΠΑ μέσω των φιλοϊσραηλινών λόμπι στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει κάτι σαν βέτο στις πωλήσεις όπλων στους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή. Στη δεκαετία του 1980, το Ισραήλ εμπόδισε την κυβέρνηση Ρέιγκαν να πουλήσει αεροσκάφη του Συστήματος Προειδοποίησης και Ελέγχου Αερομεταφερόμενων Πτήσεων, AWACS, στη Σαουδική Αραβία. Πιο πρόσφατα, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν μπόρεσε να προμηθεύσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με αεροσκάφη F-35 επειδή οι Εμιρατινοί αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με αυστηρούς όρους που αποσκοπούσαν στο να καθησυχάσουν το Ισραήλ, τον μοναδικό χειριστή του stealth jet στη Μέση Ανατολή. Μετά από ένα σύντομο ξεπάγωμα στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις, από το 2021 μέχρι την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και τον επακόλουθο πόλεμο στη Γάζα, οι δεσμοί της Άγκυρας με το εβραϊκό κράτος αντιμετωπίζουν και πάλι προβλήματα.
Πόσοι, πόσο;
Οι ειδικοί δεν συμφωνούν για τον αριθμό των F-35 που θα πρέπει να προμηθευτεί η Τουρκία αν επιστρέψει στο πρόγραμμα ή για το αν θα μπορούσαν να επανενταχθούν τουρκικές εταιρείες στην αλυσίδα εφοδιασμού. Σύμφωνα με τον Φάζλα, “Ανεξάρτητα από το θέμα των S-400, νομίζω ότι η αρχική εκτίμηση της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας για την απόκτηση 100 F-35 εξακολουθεί να ισχύει. Θα μπορούσε να είναι ακόμη και 150 μονάδες. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπήρχε καμία ανάγκη να αγοραστούν επιπλέον F-16 και Eurofighter”.
Ο Μπέκι, εν τω μεταξύ, πιστεύει ότι δύο στόλοι F-35, περίπου 40 μονάδες, θα ήταν αρκετοί. “Το F-35 είναι ένα πολύ προηγμένο αεροσκάφος, αλλά είναι επίσης δαπανηρό. Με 40 μονάδες, θα μπορούσαμε να επωφεληθούμε από όλες τις δυνατότητες του μαχητικού και να διατηρήσουμε το κόστος λειτουργίας του υπό έλεγχο”, δήλωσε. Επίσης, σύμφωνα με τον Μπέκι, η επανείσοδος των τουρκικών αμυντικών εταιρειών στις γραμμές παραγωγής του F-35 θα ήταν εξίσου επωφελής με την απόκτηση του ίδιου του μαχητικού αεροσκάφους.
Ο ανώνυμος αναλυτής, ωστόσο, θεωρεί αυτή την προοπτική απίθανη. “Η βιομηχανική κοινή παραγωγή είναι το πιο χρήσιμο κομμάτι σε όλα αυτά, αλλά δυστυχώς, η Τουρκία έχασε κακήν κακώς αυτό το τρένο”, είπε.
Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην Τουρκία
Ένας παράγοντας που περιπλέκει την κατάσταση πριν από μια πιθανή συμφωνία για τα F-35 μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσινγκτον, είναι ότι οι σύμμαχοι της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ -μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Γερμανία και η Ελλάδα, για να μην αναφέρουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες- είναι εξίσου επιφυλακτικοί απέναντι στην Τουρκία όσο και η Άγκυρα απέναντί τους.
Ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν επικρίνει ανοιχτά την Τουρκία για τη διατήρηση άνετων διπλωματικών σχέσεων με τη Μόσχα εν μέσω του πολέμου που διεξάγει στην Ουκρανία, παρόλο που η τουρκική αμυντική συνεργασία με την Ουκρανία ξεκίνησε αμέσως μετά την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 και τον φιλορωσικό αυτονομισμό στην περιοχή του Ντονμπάς, ενώ οι κυβερνήσεις Ομπάμα και Τραμπ δίστασαν να εφοδιάσουν το Κίεβο με αμυντικά και επιθετικά όπλα για μεγάλο μέρος της δεκαετίας του 2010.
Ένας άλλος παράγοντας που περιπλέκει την κατάσταση είναι ότι η Ελλάδα -την οποία η Τουρκία εξακολουθεί να θεωρεί ως εχθρό της, παρά τις συνεχιζόμενες προσπάθειες συμφιλίωσης- έχει προγραμματιστεί να παραλάβει F-35, αφού η Ουάσινγκτον ενέκρινε την πώληση νωρίτερα φέτος. Αυτό ανησυχεί την Άγκυρα επειδή θα μειώσει τη στρατιωτική της υπεροχή έναντι της Αθήνας. Είναι χαρακτηριστικό ότι αμέσως μετά το δημοσίευμα της Καθημερινής, το Συμβούλιο Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση υπέρ της Ελλάδας στις Ηνωμένες Πολιτείες, έστειλε επιστολή στους ηγέτες του Κογκρέσου ζητώντας τους να εμποδίσουν την πώληση των F-35 στην Τουρκία.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου