Του Παντελή Δ. Καρύκα
Τόσο το Κρεμλίνο όσο και η τουρκική προεδρία ανακοίνωσαν την συμφωνία για την πώληση πυραύλων S-400 από τη Ρωσία, με αγάπη, στην Τουρκία.
Οι πύραυλοι S-400 αποτελούν ένα από τα πλέον προηγμένα αντιαεροπορικά-αντιβαλλιστικά συστήματα αυτή την στιγμή. Ωστόσο για την Τουρκία η αγορά τους είναι δώρο-άδωρο. Και αυτό διότι απλούστατα η τουρκική αεράμυνα είναι απολύτως συνδεδεμένη με τις νατοϊκές υποδομές που, εκ των πραγμάτων, δεν είναι συμβατές με το ρωσικό σύστημα. Εκτός κι αν γίνουν…
Η Τουρκία είναι συνδεδεμένη, αν όχι δεμένη, οικονομικά με τη Δύση. Το δέσιμο αυτό την δεσμεύει, εδώ και χρόνια, σε μια συγκεκριμένη πολιτική εκμετάλλευσης ευκαιριών που η Δύση της επιτρέπει.
Μετά την «ανεξαρτητοποίηση» Ερντογάν όμως που συντελείται από το 2013 και μετά, όταν η Δύση που τον ενέπλεξε στον συριακό πόλεμο από το 2011, αρνήθηκε κατόπιν να ικανοποιήσει τα αιτήματά του, τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Η Τουρκία έχει κάνει τεράστια βήματα προς την «ανεξαρτησία» από τη Δύση και όσον αφορά την οικονομία της, αναζητώντας άλλες διεξόδους.
Ασχέτως οικονομικών παραμέτρων σε καθαρά γεωστρατηγικό επίπεδο η Τουρκία θα είχε, στη δεδομένη συγκυρία, κάθε συμφέρον να εγκαταλείψει τη Δύση και να στραφεί προς τη Μόσχα. Οι λόγοι είναι πολλοί.
Πρώτον θα μπορούσε να τελειώσει έτσι με τον κουρδικό κίνδυνο, τσακίζοντας τους Κούρδους, μαζί με Ιράν και Συρία, με τη ρωσική ανοχή, χωρίς η Δύση να έχει σοβαρές δυνατότητες αντίδρασης, παρά μόνο ενεργοποιώντας το Ισραήλ. Δεύτερον θα αποτελούσε τον πολυτιμότερο σύμμαχο της Μόσχας, στην οποία θα μπορούσε να παράσχει διευκολύνσεις, σπάζοντας τον ηπειρωτικό αποκλεισμό που η Δύση επιχειρεί κατά της Ρωσίας, διεισδύοντας στη Μαύρη θάλασσα. Επίσης λόγω της βαρύτητάς της για τη Ρωσία, όπως τόσα χρόνια η θέση της βάρυνε για τη Δύση, θα μπορούσε να θέσει, σε σοβαρό βαθμό, τους όρους, της στο Κρεμλίνο και επ’ ουδενί δεν θα καθίστατο ένας απλός δορυφόρος τύπου Λευκορωσίας.
Και από δω αρχίζουν τα σενάρια. Για πολλά χρόνια η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη τη γεωγραφική της θέσης στο μαλακό υπογάστριο της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, εξεβίαζε, στο βαθμό που μπορούσε τη Δύση, κερδίζοντας ίδια οφέλη. Τώρα θα μπορούσε να αντιστρέψει αυτή την στρατηγική και να κερδίσει οφέλη για την ίδια με ρωσικές πλάτες, επιτυγχάνοντας την αδρανοποίηση των περιφερειακών της αντιπάλων – Κούρδων, Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ – σχηματίζοντας άξονα και με το Ιράν, με στόχο την Σαουδική Αραβία, αλλά και με την πρώην αντίπαλο Συρία του Άσαντ και με την Χεζμπολάχ του Λιβάνου, τις τελευταίες ως όργανα άσκησης πίεσης στο Ισραήλ.
Η Τουρκία στρεφόμενη προς τη Ρωσία έχει περισσότερα να κερδίσει παρά να χάσει, σε μια πρώτη ανάγνωση, τουλάχιστον. Με την ρωσική υποστήριξη η Τουρκία θα μπορούσε κάλλιστα να κερδίσει πολλά και ενάντια της Κύπρου και εναντίον της Ελλάδας και όχι μόνο στο Αιγαίο. Μια ανεξάρτητη δυτική Θράκη αποτελεί πολύ δελεαστικό στόχο όχι μόνο για την Τουρκία, αλλά και ενδεχομένως για άλλους ως αντιστάθμισμα της ένταξη στο ΝΑΤΟ Ρουμανίας και Βουλγαρίας.
Η Τουρκία δεν έχει ουδέποτε κρύψει τις φιλοδοξίες της έναντι της Ελλάδας και ειδικά τώρα που η Ελλάδα, παρά τους ευσεβείς πόθους και τις εξαγγελίες είναι και θα παραμείνει για καιρό γονατισμένη. Στρατιωτικά η Τουρκία είναι σε θέση να επιτύχει τους στόχους της. Διπλωματικά δεσμεύεται λόγω συμμετοχής στο ΝΑΤΟ. Αν αυτή η συμμετοχή πάψει και οι S-400 ελέγχουν τον εναέριο χώρο μαζί με τα τουρκικά αεροσκάφη τι θα συμβεί;
Προφανώς σε ένα τέτοιο σενάριο η Ελλάδα θα βασιστεί στη Δύση. Ωστόσο η βοήθεια θα αργήσει και το όλο παιχνίδι δεν πρόκειται να κρατήσει περισσότερο από 2-3 24ωρα. Έως τότε η Τουρκία που έχει, εξ ορισμού, το πλεονέκτημα συγκέντρωσης και εκτόξευσης πλήγματος σε χώρο και χρόνο, θα μπορούσε να έχει κερδίσει έδαφος και όπως δείχνουν οι εξελίξεις στη μαρτυρική Κύπρο, αλλά και στην Κριμαία, μακάριοι οι κατέχοντες.
Θα διακινδύνευε η Δύση μια ευρύτερη σύγκρουση με μια υποστηριζόμενη από τη Ρωσία Τουρκία για ένα ελληνικό νησί ή τη δυτική Θράκη; Απίθανο, ακόμα και αν το επιθυμούσε. Η ρωσική κίνηση στην Κριμαία έδειξε πόσο απροετοίμαστη βρέθηκε η Δύση που τώρα, ασθμαίνοντας, στέλνει νατοϊκά τάγματα στις χώρες της Βαλτικής, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, απλώς για λόγους τυπικής αποτροπής, γιατί ουσιαστική αποτρεπτική δύναμη οι μονάδες αυτές δεν αποτελούν.
Για να κάνει βέβαια το μεγάλο βήμα ο Ταγίπ, χωρίς να κινδυνεύει να δει το κεφάλι του να περιφέρεται στις ξιφολόγχες των στρατιωτικών, φρόντισε, μετά το φιάσκο της κατάρριψης του ρωσικού μαχητικού, να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τη Μόσχα και να εξαλείψει, στο εσωτερικό, τον κίνδυνο που λεγόταν στρατιωτικοί, σκηνοθετώντας το διαβόητο πραξικόπημα. Ο Ερντογάν πλέον κρατά τα κλειδιά της Τουρκίας χωρίς ορατό αντίπαλο και άρα έχει τα χέρια ελεύθερα να δράσει εκτός τουρκικών συνόρων.
Όλα τα ανωτέρω είναι απλώς σενάρια και εξαρτώνται εν πολλοίς από τις σχέσεις Δύσης – Ρωσίας. Είναι δεδομένο όμως ότι ο Πούτιν θα έδινε πολλά για να επιτύχει ένα τέτοιου μεγέθους ρήγμα στο ΝΑΤΟ, “κερδίζοντας” την Τουρκία. Ουδείς μπορεί με ακρίβεια να γνωρίζει πόσο «χοντρό» είναι το παιχνίδι.Τα πάντα είναι συμφέροντα και αμφότερα τα μέρη, Ρωσία και Τουρκία, για την ώρα τουλάχιστον, κερδίζουν από την νεοπαγή της “αγάπη”.
Στο υπό διαμόρφωση όμως νέο ψυχροπολεμικό σκηνικό που τώρα σχηματίζεται όλα τα ενδεχόμενα πρέπει να ειδωθούν, ακόμα και τα πιο ακραία.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου