Οι σαμουράι της Fukushima. "Έτσι πολεμάω το τέρας"
Σήμερα η ηλεκτρονική εφημερίδα la Repubblica.it φιλοξενεί μια συγκλονιστική συνέντευξη του επικεφαλής των 500 εργαζομένων στην ασφάλεια του πυρηνικού κέντρου της Fukushima. Η συνέν- τευξη που παρατίθενται ολόκληρη εδώ τελειώνει με την συγκλο- νιστική παραδοχή ότι για να λυθεί το πρόβλημα στο πυρηνικό κέντρο θα χρειαστούν μήνες αν όχι χρόνια!
Τυλιγμένος με την δυσκίνητη άσπρη στολή προστασίας, ο ανθρωπάκος της Michelin με μάτια σαν κουμπότρυπες μιλάει με κουρασμένη φωνή. "Όχι, η ραδιενέργεια δεν με φοβίζει", λέει. "Όμως αυτό που έχω περισσότερο ανάγκη είναι μία νύχτα καλού ύπνου". Ο 39χρονος Kazuma Yakota, βήχει διαρκώς και επίμονα, πιθανότατα λόγω της δηλητηριώδους σκόνης που αναπνέει εδώ και μερικές εβδομάδες, από τότε που μαζί με καμιά εκατοστή άλλους εθελοντές εργάζεται πυρετωδώς στον σταθμό της Fukushima προσπαθώντας να αποτρέψει μία πυρηνική καταστροφή βιβλικών διαστάσεων. "Θα ήθελα να μας προμηθεύσουν ένα πιάτο ζεστό φαΐ: δεν αντέχουμε πλέον να τρώμε ενεργειακές σοκολάτες και κονσέρβες". Ο Yakota, όπως κάθε αληθινός ήρωας δεν διαμαρτύρεται για τον κίνδυνο που διατρέχει λόγω της έκθεσής του σε υψηλές δόσεις ραδιενέργειας. Ζητάει μονάχα μικρά πράγματα, όπως ένα αξιοπρεπές δείπνο και ένα στρώμα για να ξαπλώνει όταν τελειώνει την εξαντλητική βάρδια του. "Ελπίζω οι εκλήσεις μου να εισακουστούν και να μας παρασχεθούν τα απαραίτητα το συντομότερο δυνατό"
Κύριε Yakota, διευθύνετε τις ομάδες ασφάλειας στο κατεστραμμένο, από την διπλή καταστροφή της 11 Μαρτίου, εργοστάσιο. Όμως που πηγαίνετε όταν τελειώνετε την βάρδια σας;
"Κοιμόμαστε σε ένα διώροφο κτίριο στο εσωτερικό του ίδιου του κέντρου που κατασκευάστηκε τον περασμένο Ιούλη ειδικά για να αντέχει στην ραδιενέργεια. Εκεί έχουμε εγκαταστήσει το στρατηγείο μας".
Και οι τοίχοι αυτού του κτιρίου σας προστατεύουν πραγματικά;
"Δυστυχώς όχι. Ακόμα και μέσα σε αυτόν τον θωρακισμένο χώρο μετράμε συχνά ανησυχητικά επίπεδα ραδιενέργειας. Κοιμόμαστε υπό συνθήκες πολύ επικίνδυνες. Στην θέση του στρώματος έχουμε ένα χαλάκι από μόλυβδο το οποίο μας προστατεύει από την ραδιενέργεια μειώνοντας έτσι το ρίσκο για την υγεία μας. Οι τεχνικοί ξαπλώνουν στις αίθουσες συσκέψεων, στους διαδρόμους ή κοντά στα μπάνια. Μόλις επιστρέφουν πέφτουν ξεροί χωρίς καν να κάνουν μπάνιο και να καθαριστούν. Όλοι χάμω, οι μεν δίπλα στους δε".
Εσείς ως εθελοντές θυσιάζεστε για το καλό των άλλων, όπως συνέβαινε μετά το ατύχημα του Chernobyl, όπου δεκάδες πέθαναν επειδή παρενέβησαν στην φάση εκτάκτου ανάγκης ή επειδή εργάστηκαν στην απομόλυνση της περιοχής και στην δημιουργία της σαρκοφάγου. Σε τι ακριβώς συνίσταται η δικιά σας εργασία ως υπερ-πυροσβέστες;
"Οι άνδρες πρέπει πρώτα απ' όλα να καθαρίσουν το κέντρο από τα συντρίμμια των εκρήξεων. Στη συνέχεια πρέπει να τοποθετήσουν καινούργια ηλεκτρικά καλώδια για να αποκαταστήσουν την, απαραίτητη για την ψύξη, ενέργεια ενώ συγχρόνως θα πρέπει να ψεκάζουν με νερό τους αντιδραστήρες ώστε να αποτραπεί η υπερθέρμανση των ράβδων του πυρηνικού καυσίμου. Πρόκειται για ένα αγώνα δρόμου κόντρα στον χρόνο. Και κάθε μέρα ανακύπτουν νέες δυσκολίες".
Δουλεύετε σε συνθήκες απαγορευτικού ρίσκου. Είστε επαρκώς εξοπλισμένοι;
"Έχουμε μία στολή, ένα ζευγάρι διπλά θωρακισμένα γάντια και μία προστατευτική μάσκα για το πρόσωπο. Οι άνδρες είναι επίσης εξοπλισμένοι με φακούς διότι συχνά αναγκάζονται να εργάζονται στο σκοτάδι"
Ποιες είναι οι βάρδιες σας;
"Οι ομάδες παραμένουν μέσα στο κέντρο περίπου 48 ώρες. Κατόπιν αυτού έχουν δικαίωμα ενός μικρού διαλείμματος έξω. Προσπαθούμε να κινούμαστε διαρκώς στο εσωτερικό, διότι είμαστε μόνιμα εκτεθειμένοι σε τεράστιες δόσεις ραδιενέργειας. Κάθε πρωί μαζευόμαστε για να κάνουμε ένα απολογισμό της κατάστασης στους αντιδραστήρες και μετά καθένας επιφορτίζεται με μια συγκεκριμένη εργασία. Συνήθως δουλεύουμε αδιάκοπα από τις 10 έως τις 5 το απόγευμα. Μερικοί από εμάς κάνουν βάρδια την νύχτα ώστε να ελέγχουν την κατάσταση μέχρι το επόμενο πρωί".
Από ποιους συνίστανται αυτές οι ομάδες εθελοντών;
"Ως επί το πλείστον από κατοίκους που είναι και θύματα του σεισμού. Πολλοί από αυτούς δεν έχουν πια σπίτι καθώς το τσουνάμι σάρωσε τα πάντα. Πρόκειται για κόσμο που έχασε τα πάντα: την δουλειά του, την οικογένειά του, τους φίλους του. Τώρα τα δίνουν όλα. Η αποκατάσταση του πυρηνικού κέντρου ή τουλάχιστον η διασφάλισή του έχει γίνει για αυτούς σκοπός ζωής".
Πως οργανώνεστε για τα γεύματα;
"Τρώμε δύο φορές την ημέρα. Το πρωί παίρνουμε πρόγευμα με βιταμινούχα μπισκότα και χυμούς φρούτων, ενώ αντίθετα το βράδυ δειπνούμε με ρύζι και τόνο ή κοτόπουλο σε κονσέρβα. Κατά τις πρώτες μέρες της κρίσης ακόμα και το νερό δίνονταν σε μερίδες και σε κάθε διάσωση αντιστοιχούσαν μονάχα 1,5 λίτρα την ημέρα. Τώρα, όλοι γνωρίζουν ότι μερικά ραδιενεργά υλικά μπορούν να αποβληθούν μέσω των ούρων. Με τόσο λίγο νερό στην διάθεσή μας είμαστε αναγκασμένοι να πλένουμε τα χέρια με οινόπνευμα. Και κανένας μας δεν μπορεί να κάνει ντουζ ή να αλλάξει τα ρούχα του. Υπάρχει όμως και άλλο ένα πρόβλημα στο εσωτερικό του κτιρίου μας: εξαιτίας της εξωτερικής ραδιενέργειας δεν μπορούμε να ενεργοποιήσουμε το σύστημα εξαερισμού και αναγκαζόμαστε να φοράμε μάσκα ακόμα και εκτός των ωρών εργασίας".
Γιατί είναι τόσο δύσκολο να προμηθευτείτε περισσότερο νερό, καλλίτερο φαγητό από αυτό που έχετε και καθαρά ρούχα;
"Τα ελικόπτερα δεν μπορούν να πετάξουν πάνω από το πυρηνικό κέντρο εξαιτίας της υψηλής ραδιενέργειας που απελευθερώνεται προς τα πάνω. Προς το παρόν η Tepco έχει καταφέρει λίγα, όπως σποραδικά λεωφορεία που φθάνουν μέχρι το εσωτερικό του πυρηνικού κέντρου. Όμως είναι σίγουρο ότι αναζητεί άλλους τρόπους για να μας προμηθεύσει τα απαραίτητα. Συγκριτικά με τις πρώτες μέρες, στις οποίες είχαμε για δείπνο μόνο ξερό ψωμί και το όνειρο όλων μας ήταν ένα φλιτζάνι ζεστό τσάι, η εταιρία έχει κάνει θαύματα".
Συνολικά πόσοι είστε;
"Πριν την έκρηξη που έπληξε τον αντιδραστήρα 2, η Tepco είχε στρατολογήσει περίπου 800 άτομα συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών φυσικών. Μετά την έκρηξη όμως απομακρύνθηκε μια πενηνταριά τεχνικών που απασχολούνταν στην ψύξη του αντιδραστήρα αφήνοντάς τον χωρίς έλεγχο για μερικές μέρες. Σήμερα, συμπεριλαμβανομένων τον τοπικών εθελοντών και των 170 ανδρών που εστάλησαν από την Hitachi, είμαστε περίπου 500 άτομα. Προφανώς όμως δεν αρκούμε για την ολοκλήρωση της τεράστιας δουλειάς που πρέπει να διεκπεραιωθεί. Σίγουρα όμως είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν τεχνικοί με τα κατάλληλα προσόντα για την συγκεκριμένη δουλειά. Πραγματικά είναι λίγοι εκείνοι που είναι σε θέση να αποκαταστήσουν το σύστημα ψύξης των αντιδραστήρων".
Την προηγούμενη εβδομάδα δύο εργαζόμενοι μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο καθώς ήταν μολυσμένοι με υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας προερχόμενα από το νερό που διέρρευσε από έναν αντιδραστήρα. Η αιτία ήταν ότι δεν είχα αρκετά ψηλές μπότες. Δεν πιστεύετε ότι αυτό το επεισόδιο θα προβλημάτισε ενδεχομένως τους νέους υποψηφίους;
"Είναι αλήθεια ότι οι συνθήκες εργασίας στο εσωτερικό του κέντρου γίνονται όλο και πιο επικίνδυνες. Γι' αυτό θα είναι όλο και πιο δύσκολο να βρεθούν άλλοι τεχνικοί που να δεχθούν να βάλουν σε κίνδυνο τη ζωή τους"
Μετά το ατύχημα της Fukushima το επιτρεπόμενο επίπεδο ραδιενέργειας στους εργαζομένους στην ασφάλεια ανέβηκε από τα 100 στα 200 millisievert/χρόνο. Είναι γνωστό ότι η έκθεση σε ραδιενέργεια μεγαλύτερη των 100 millisievert/χρόνο αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου καθώς η ραδιενέργεια απορροφάται στα κύτταρα. Γιατί άλλαξαν λοιπόν τα όρια;
"Μην ρωτάτε εμένα. Ρωτήστε αυτόν που αποφάσισε να νομοθετήσει αυτό το όριο. Εγώ ξέρω μόνο ότι θα κάνω το καλλίτερο δυνατό για να εμποδίσω την έκθεση των συνεργατών μου σε επίπεδα ραδιενέργειας υψηλότερα των ανεκτών. Και αυτό διότι δεν μπορώ να επιτρέψω να αρρωστήσουν πριν να λύσουμε τα προβλήματα του κέντρου δεδομένου ότι μέχρι τότε θα χρειαστούν δίχως άλλο μήνες αν όχι χρόνια".
Δημοσίευση σχολίου