Η πολιτική ανατροπή στα γειτονικά Σκόπια δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ήταν μια εξέλιξη απολύτως αναμενόμενη και πέρα από τις όποιες επιφανειακές αναγνώσεις, είναι φανερό πως ούτε οι Αμερικανοί ούτε βεβαίως η Βαυαροδιοικούμενη Ευρώπη έκαναν κάτι με σκοπό να την αποτρέψουν…
Κρίσιμοι παράγοντες που επιτάχυναν τυπικά αυτήν την εξέλιξη, είναι τα πολλαπλά αδιέξοδα με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπη η κυβέρνηση Ζάεβ, η οποία ουσιαστικά δεν επιβραβεύθηκε από τους Αμερικανοευρωπαίους πάτρωνές της, για το «έργο» που προσέφερε στην Βαλκανική πολιτική του Δυτικού συνασπισμού, αφού τελικά δεν πριμοδοτήθηκε με παρεμβάσεις ικανές να διευκολύνουν την Ευρωπαϊκή πορεία της γειτονικής χώρας, πράγμα που θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια ευρύτερη πολιτική συμβολή στην εδραίωση της περιφερειακής σταθερότητας.
Στην πατρίδα μας, η απολύτως προβλέψιμη συστημική στρατηγική σκέψη, έσπευσε να προσεγγίσει τα διαδραματιζόμενα στα Σκόπια με την διαχρονική επιπολαιότητα που την χαρακτηρίζει και όπως ήταν αναμενόμενο επικέντρωσε την προσοχή της στο μέλλον που επιφυλάσσεται απέναντι στην Συμφωνία των Πρεσπών.
Το πρόβλημα όμως με την μικρή Βαλκανική χώρα είναι πολύ ευρύτερο…
Και μπορεί τα πολλαπλά αδιέξοδα, με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπη η κυβέρνηση Ζάεφ, να επιτάχυναν τις πολιτικές διεργασίες που καταγράφονται αυτήν την στιγμή στο εσωτερικό της, ωστόσο, η πολιτική ανατροπή η οποία συντελέστηκε, είναι φανερό πως δεν εξαντλείται στα ζητήματα που σχετίζονται με την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού, την ανακατανομή ρόλων και εν τέλει την νομή της ίδιας της εξουσίας.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που συνδέεται άμεσα – και με την σειρά της τις ανατροφοδοτεί έτι περαιτέρω – με δυναμικές ισχυρών εθνικιστικών ανταγωνισμών που είναι διάχυτες στην πολυεθνική κοινωνία των Σκοπίων και των οποίων το γεωγραφικό αποτύπωμα εκτείνεται σε ολόκληρη την Βαλκανική. Ως εκ τούτου, αυτή η εξέλιξη, θα επιδράσει καταλυτικά στην διάχυση της ρευστότητας και στην περαιτέρω ενίσχυση μιας δυναμικής αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή.
Από την άποψη αυτή, αντί να επικεντρώσουμε βιαστικά και αβασάνιστα την προσοχή μας στο μέλλον που επιφυλάσσεται στην Συμφωνία των Πρεσπών, καλό θα είναι να προσπαθήσουμε να διαβάσουμε προσεκτικά τις κρίσιμες παραμέτρους που σχετίζονται με τις πολιτικές ανατροπές που συντελούνται στην γειτονική χώρα. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτής της αναγκαίας προσεκτικής ανάγνωσης, θα πρέπει να παρατηρήσουμε τα εξής:
Πρώτον: Ο Μακεδονισμός ως εθνική κουλτούρα που διαπερνά στο σύνολό του το σλαβόφωνο κομμάτι του πληθυσμού της γειτονικής χώρας, ήταν πάντα κυρίαρχος, ήταν πάντα παρών και ήταν αυτός που κατά κανόνα – ακόμη και με απροκάλυπτη καταφυγή στην δολιότητα – σηματοδότησε την ασυνεπή (απέναντι στα προβλεπόμενα της Συμφωνίας των Πρεσπών) πολιτική συμπεριφορά ΚΑΙ της κυβέρνησης Ζάεβ, ΤΟΣΟ στο εσωτερικό της χώρας, ΟΣΟ ΚΑΙ σε επιλεγμένες διεθνείς παρεμβάσεις της.
Δεν πρόκειται επομένως για ένα φαινόμενο που το αναβιώνει η πιθανότητα πρωθυπουργοποίησης του Χρίστιαν Μίτσκοσκι στο πλαίσιο ενός νέου κυβερνητικού σχήματος που θα προκύψει από μια πολιτική συμφωνία με άξονα το VMRO-DPMNE.
Δεύτερον: Ο Αλβανικός αποσχιστικός Εθνικισμός έχει επίσης μια διαρκή και ισχυρή παρουσία στην πολυεθνική κοινωνία των Σκοπίων. Η ειρηνευτική συμφωνία της Οχρίδας του 2001, ΔΕΝ τον εξάλειψε, και φυσικά ΔΕΝ ακύρωσε την δυναμική του στο Αλβανόφωνο κομμάτι του πληθυσμού.
Αυτό που πέτυχε η συμφωνία της Οχρίδας, ήταν να του εξασφαλίσει πίστωση χρόνου προκειμένου να οργανώσει και να ισχυροποιήσει τις πολιτιστικές του δομές, διευρύνοντας ταυτόχρονα την τοπική πολιτική του παρακαταθήκη και διασφαλίζοντας – παράλληλα με αυτό – και σοβαρή εμπειρία πολιτικής και κυβερνητικής διοίκησης στα στελέχη του.
Τρίτον: Το κυρίαρχο στοιχείο στην νέα πολιτική πραγματικότητα που διαμορφώνεται, ΔΕΝ είναι η ήττα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) στις δημοτικές εκλογές που οδήγησε στην παραίτηση του Ζάεφ. Το κυρίαρχο στοιχείο γύρω από το οποίο οφείλουμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας, είναι οι πολιτικοί όροι μέσα από τους οποίους αναγορεύεται πρωταγωνιστής ο Μίτσκοσκι και το VMRO-DPMNE.
Και αυτό που παρατηρούμε, και το οποίο είναι πραγματικά ανησυχητικό γιατί προοιωνίζει εξελίξεις, είναι το γεγονός ότι το εθνικιστικό VMRO-DPMNE εξασφαλίζει την πολιτική στήριξη ΔΥΟ Αλβανικών κομμάτων, της “Συμμαχίας για τους Αλβανούς-Εναλλακτική” και του “BESA” και μαζί με αυτά, εξασφαλίζει την στήριξη ΚΑΙ του Εθνικιστικού Αριστερού κόμματος Levica το οποίο αμφισβητεί ανοικτά την ειρηνευτική συμφωνία της Οχρίδας.
Τέταρτον: Το ισχυρό Αλβανικό κόμμα του Αλί Αχμέτι (DUI) επιμένει – προς το παρόν τουλάχιστον – να στηρίζει το ηττηθέν Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SDSM) του Ζάεφ.
Όπως αντιλαμβάνεστε όμως, αυτή η στάση δεν συνιστά «κλειδωμένη» και αμετάβλητη πολιτική συμπεριφορά αλλά τακτικό χειρισμό που συναρτάται ευθέως από τις γενικότερες περιφερειακές εξελίξεις.
Αυτός είναι και ο λόγος που αξίζει να προσεχτεί το γεγονός ότι η Αλβανική εθνική μειονότητα σε μια έξυπνη όσο και διορατική κίνηση ΜΑΤ, καταφέρνει να αναδεικνύεται σε παράγοντα παντός καιρού αφού σε κάθε περίπτωση συμμετέχει στο κυβερνητικό σχήμα με αυξημένο χαρτοφυλάκιο απαιτήσεων μέσω των δύο κομμάτων της και την ίδια στιγμή καθηλώνει σε καθεστώς πολλαπλής πολιτικής ομηρίας την αντιπολίτευση στο σύνολό της, μέσω του κόμματος του Αλί Αχμέτι (DUI).
Όλα τα παραπάνω είναι διαπιστώσεις κρίσιμες και η σημασία τους είναι ξεχωριστή αφού…
Α. Διαδραματίζονται σε ένα περιβάλλον το οποίο, για τους Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ, έχει πάψει πλέον να αντιμετωπίζεται ως ΧΩΡΑ. Αντιμετωπίζεται ως ΧΩΡΟΣ και δη πολλαπλής χρησιμότητας, μέσω του οποίου εξυπηρετούνται ΤΟΣΟ τα επιθετικά σχέδια σε βάρος της Ρωσίας, ΟΣΟ και η στρατηγική ανάσχεσης της Κινεζικής «εισβολής» στην Ευρωπαϊκή Γεωοικονομία.
Β. Η περιφερειακή ατζέντα Κοσσόβου – Σερβίας παραμένει ενεργή, ανατροφοδοτούμενη και ως εκ τούτου ο κίνδυνος διάχυσης της αποσταθεροποιητικής της δυναμικής παραμένει ορατός και με αυξημένες πιθανότητες.
Γ. Η Αλβανία κλιμακώνει με διάφορους τρόπους την προώθηση του μεγαλοϊδεατικού της σχεδιασμού και είναι αποδεδειγμένο ότι το Αλβανικό εθνικιστικό αποτύπωμα, ΤΟΣΟ στα Σκόπια ΟΣΟ και αλλού, πειθαρχεί πάντα στις «μητροπολιτικές» οδηγίες.
Επίλογος…
Ας μην ανησυχούν λοιπόν οι «ευαίσθητοι» της συστημικής στρατηγικής σκέψης. Η συμφωνία των Πρεσπών ΔΕΝ κινδυνεύει από κανενός είδους μονομερή «κατάργηση» (πολύ δε περισσότερο από την όποια πολιτική ηγεσία των Σκοπίων) όπως εξηγήσαμε άλλωστε σε σχετική μας εκπομπή στο βίντεο που επισυνάπτεται (βλέπε σχετικό απόσπασμα από την αρχή έως το 47:06 λεπτό τουλάχιστον). Η Συμφωνία των Πρεσπών, ως παρακολούθημα της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995, είναι η τέλεια γεωπολιτική παγίδα ΤΟΣΟ για την Ελλάδα ΟΣΟ ΚΑΙ για τα Σκόπια, το πανάκριβο τίμημα της οποίας το πληρώνει η Ελλάδα βεβαίως με την απαράδεκτη εκχώρηση του Μακεδονισμού.
Η έτσι κι αλλιώς απαράδεκτη Συμφωνία, είναι καταδικασμένη από την φύση της να παραμείνει σε ισχύ, μέχρι τουλάχιστον να επέλθει (πράγμα διόλου απίθανο) ο διαμελισμός και η οριστική διάλυση του γειτονικού υβριδικού κρατικού μορφώματος. Μην ανησυχείτε (όσοι ανησυχείτε)…
Η Βαλκανική κινδυνεύει με γενικευμένη ανάφλεξη τώρα που είναι πολλαπλά πιο εύκολο να χαθεί ο έλεγχος στο Κόσσοβο και να κλιμακωθεί ο τυχοδιωκτισμός με την Βουλγαρία. Τα Σκόπια είναι πολύ πιο κοντά στον διαμελισμό προκειμένου τα ιμάτιά τους να διαμελιστούν για τον εξευμενισμό των γειτόνων, παρά στην συνέχιση της αυτοτελούς γεωπολιτικής τους πορείας. Η έκρηξη των αντιπαρατιθέμενων εθνικισμών έρχεται πλέον πολύ πιο κοντά με την ανάδειξη του Μίτσκοσκι στην κυβερνητική εξουσία. Γι αυτό και είναι καιρός η πατρίδα μας να αποκτήσει υπεύθυνη και σοβαρή Βαλκανική πολιτική και στρατηγική σκέψη ικανή να της εξασφαλίσει προβλεψιμότητα εν όψει εξελίξεων που αναμένεται να είναι δραματικές.
Δημοσίευση σχολίου