Η Τουρκία μπήκε το 2008 στην παρούσα φάση των συνομιλιών με σκοπό να διασφαλίσει την συνέχιση των ενταξιακών της και πιο συγκεκριμένα, να υπερπηδήσει το ορόσημο του Δεκ 2009 ενόψει της αξιολόγησής της από την ΕΕ. Η Τουρκία πέτυχε εκείνο που ήθελε. Έτσι, οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν χωρίς ξεκαθάρισμα της βάσης και χωρίς να εφαρμοστεί η Συμφωνία της 8ης Ιουλίου για την οποία την πίεζαν όλα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας/ΟΗΕ.
Από την άλλη, υπενθυμίζουμε τον λόγο που η Ε/κ πλευρά μπήκε στις διαπραγματεύσεις. Στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης του Προέδρου (σελ. 11), υπό τον τίτλο «τι πρέπει να γίνει», περιγράφεται η δική μας «ευφάνταστη και ευέλικτη πολιτική που, ενώ δεν θα διαπραγματεύεται τις αρχές λύσης του Κυπριακού…, θα επιτρέψει είτε να ξεπεραστούν τα σημερινά αδιέξοδα είτε, αν η Τουρκία δεν αλλάξει στάση, να επανέλθουν στο προσκήνιο οι ευθύνες της για την αδιάλλακτη πολιτική που ακολουθεί». Εκεί, σημειώνεται με βεβαιότητα ότι, σε περίπτωση αδιεξόδου, η ανάδειξη των ευθυνών της Τουρκίας «θα δημιουργήσει συνακόλουθα συνθήκες άσκησης πίεσης στην τουρκική πλευρά, ώστε να συνεργαστεί για λύση».
Μετά από δύο και πλέον χρόνια συνομιλιών, ΔΕΝ υπάρχει καλόπιστος παρατηρητής, εντός ή εκτός Κύπρου, που αμφιβάλλει για τις προθέσεις και την «πολιτική βούληση για λύση» του Προέδρου Χριστόφια. Εντούτοις, οι προθέσεις δεν είναι κριτήριο για την επιτυχία μιας πολιτικής. Με τόσες παραχωρήσεις, που ο ίδιος ομολογεί. Με προσήλωση και γινάτι στις συνομιλίες, που ο ίδιος ομολογεί. Χωρίς σκέψη για εναλλακτικό σχέδιο σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, όπως ο ίδιος ομολογεί… Και ερωτούμε: Ποιος άλλος θα πειστεί περί της δικής μας «πολιτικής βούλησης για λύση»; Όσοι, εντός ή εκτός Κύπρου δεν πείθονται, είναι τους τουρκικούς όρους που θέλουν να αποδεχτούμε.
Ωστόσο, τα αρνητικά παράγωγα της πολιτικής που ακολουθείται δεν σταματούν ως εδώ, αλλά είναι κατρακύλισμα χωρίς τελειωμό. Σε αυτά τα δυόμιση χρόνια προέκυψαν πισωγυρίσματα και ανατροπές θέσεων και σοβαρών επιχειρημάτων της πλευράς μας, που για δεκαετίες υπήρξαν τα δικά μας υποστηριχτικά θεμέλια και στηρίγματα. Πρόσφατο δείγμα της τροπής των πραγμάτων που χάνουμε ένα-ένα τα στηρίγματά μας είναι και η περίπτωση Έρογλου. Μέχρι πριν μερικούς μήνες ήταν παραδεκτός ως ένας ακραίος και αδιάλλακτος πολιτικός, χειρότερη έκδοση και του Ντενκτάς ακόμη. Όμως, σε λιγοστούς μήνες αυτό ανατράπηκε. Ο Έρογλου υποτίθεται θέλει λύση εντός του 2010 και προς τούτο χρησιμοποιεί λεκτικό που συμφωνήθηκε ανάμεσα στους ΄δύο ηγέτες΄: λύση με ΄νέο συνεταιρισμό΄, με ΄ διζωνικότητα΄ και με ΄ισότητα των δύο συνιστώντων states΄, όπως ο ίδιος τα εννοεί. Ειδικά για το περιεχόμενο της «διζωνικότητας» αξίζει να επαναφέρουμε στο προσκήνιο την ελαφρότητα με την οποία η διαπραγματευτική μας ομάδα αντιμετώπισε την απαίτηση των Τούρκων να διαγραφεί η αναφορά σε γεγονότα (γεγονότα εξ αντικειμένου παραδεκτά από τον ΟΗΕ) για την Απόφαση του ΔΕΚ στην υπόθεση Όραμς, ώστε να συνεχίζει η Τουρκία (με το τσογλάνι της) να ερμηνεύουν την διζωνικότητα με περιεχόμενο αλά τούρκα.
Η ακολουθούμενη πολιτική, εφόσον δεν αλλάζει, είναι δρόμος χωρίς ανακοπή. Έχουμε ήδη επιβαρυνθεί με σημαντικές παραχωρήσεις και αρνητικές εξελίξεις και σε βάθος χρόνου οδηγούμαστε στην επικράτηση της Τουρκικής στρατηγικής εφ΄όλης της Κύπρου. Στο ενδιάμεσο, η αδιαλλαξία των Τούρκων αναβαθμίζεται και οι ευθύνες της Τουρκίας «για την αδιάλλακτη πολιτική που ακολουθεί», δεν επανέρχονται στο προσκήνιο, όπως προέβλεπε ο σχεδιασμός στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης.
Το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης (το οποίο χαρακτηρίστηκε από τον Πρόεδρο ως καθοδηγητικός φάρος) ξεκινά με το Κυπριακό και την «ουσία του προβλήματος». Το Κυπριακό περιγράφεται ως πρόβλημα «εισβολής και κατοχής, καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, … εθνικού ξεκαθαρίσματος και παράνομου εποικισμού». Πρόσφατα, στον δρόμο των αλυσιδωτών παραχωρήσεων, ο «παράνομος εποικισμός» μετατράπηκε σε μετανάστευση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό εννοούσε η δέσμευση στο Πρόγραμμα για πολιτική που «ΔΕΝ θα διαπραγματεύεται τις αρχές λύσης του Κυπριακού»;
*Κώστας Μαυρίδης mavrides@ucy.ac.cy
Υ.Γ. Όλες οι αναφορές εντός διπλών εισαγωγικών, είναι αυτούσιες μεταφορές από το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης του Προέδρου. Ωστόσο, αισθάνομαι ότι εκείνοι που το έγραψαν είτε δεν το μελέτησαν, είτε δεν το έγραψαν για να λειτουργήσει ως καθοδηγητικός φάρος. Μακάρι να είμαι λάθος.
Δημοσίευση σχολίου