Ανατολική Μεσόγειος σε μετάβαση! ΗΠΑ, Ελλάς, Κύπρος, Ισραήλ, Τουρκία.

ΤΗΣ ΦΡΟΣΩΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

Οι πρόσφατες δηλώσεις του τούρκου Προέδρου Ταγιπ Ερντογάν περί «ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που έχουν μενού την Κύπρο», σίγουρα δεν αποτελούν την ξαφνική ρήξη της Άγκυρας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά πρόκειται για μια δημόσια διαπραγματευτική υπενθύμιση ότι η Τουρκία αισθάνεται αυξανόμενη πίεση στο ενεργειακό και γεωπολιτικό τοπίο της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Άγκυρα επιδιώκει σταθερά εδώ και χρόνια να καταστεί ο κεντρικός ενεργειακός κόμβος της περιοχής, συνδέοντας την Κασπία, τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο με την Ευρώπη υπό τουρκικό έλεγχο. Η σταδιακή συγκρότηση όμως ενός πλαισίου συνεργασίας που ενισχύει Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, σε συνδυασμό με την επανενεργοποίηση του αμερικανικού παράγοντα, περιορίζει τον βαθμό αποκλειστικότητας που θα επιθυμούσε η Άγκυρα.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι δηλώσεις του Αμερικανού Πρέσβη στην Άγκυρα Μπαρακ, ο οποίος ανέφερε πρόσφατα ότι «διαμορφώνεται ένας ευρύτερος χώρος συνεργασίας από την Κασπία μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο». Η φράση αυτή υποδηλώνει αμερικανικό ενδιαφέρον για εναλλακτικούς ενεργειακούς και στρατηγικούς άξονες που δεν περνούν υποχρεωτικά από το τουρκικό έδαφος.

Για την Τουρκία μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει απώλεια διαπραγματευτικού μονοπωλίου, ενώ για την Ελλάδα και την Κύπρο, αντιθέτως, αποτελεί δυνατότητα ενίσχυσης του ρόλου τους ως σταθερών, προβλέψιμων εταίρων.

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η σταθερή θέση που εξέφρασε ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο σε προσφατη συνέντευξή του στη Λευκωσία, όπου τόνισε ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν «πυλώνες σταθερότητας» και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τις σχέσεις τους μαζί τους όχι ως συγκυριακές, αλλά ως στρατηγικές.

Η συγκεκριμένη οπτική δείχνει ότι η Ουάσιγκτον αξιολογεί την Ανατολική Μεσόγειο ως χώρο ενέργειας και ως σύστημα ασφάλειας όπου η αξιοπιστία και η προβλεψιμότητα μετρούν περισσότερο από τη γεωγραφική έκταση ή την πληθυσμιακή ισχύ.

Το κρίσιμο σημείο για την Ελλάδα και την Κύπρο ειναι να αποφύγουν την πανηγυρική ανάγνωση αυτών των εξελίξεων και να σταθούν με συνέπεια στην αξιοποίησή τους. Η θετική συγκυρία δεν αρκεί από μόνη της: απαιτείται σταθερή διπλωματική παρουσία, τεχνική ωριμότητα στα ενεργειακά έργα και συνεχής ευρωπαϊκή και διατλαντική στήριξη.

Η Τουρκία δεν απομονώνεται ακριβώς, μάλλον αναγκάζεται να διαπραγματεύεται από θέση μεγαλύτερης σχετικότητας και μικρότερης αυτονόητης πρωτοκαθεδρίας. Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα και η Κύπρος διαθέτουν ευκαιρία ενίσχυσης του ρόλου τους, εφόσον επιλέξουν στρατηγική αντοχής και όχι στιγμιαίας εντύπωσης.

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.