Μετατρέποντας τον διορισμό – έλευση Κίμπερλι Γκίλφοϊλ σε πλεονέκτημα.

Του Ζαχαρία Μίχα
Η επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ για την πλήρωση της θέσης του Αμερικανού πρεσβευτού στην Αθήνα, προκάλεσε ενδιαφέρουσες αντιδράσεις στην Ελλάδα. Την επιλογή της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ κάποιοι απέδωσαν σε «ενδο-οικογενειακή τακτοποίηση». Κάποιοι άλλοι θυμήθηκαν ότι είχε προβεί σε διόλου κολακευτικές αναφορές για την Ελλάδα και τους Έλληνες στην πιο δύσκολή μας στιγμή, εν μέσω της οικονομικής κρίσης και των Μνημονίων. Και μία τρίτη αντίδραση ήταν ότι δεν έχει διπλωματική πείρα.

Πρέπει να υπενθυμιστεί ότι η άσκηση εξωτερικής πολιτικής είναι μια απαιτητική και διόλου εύκολη αποστολή, στην οποία δεν υπάρχει χώρος για συναισθηματικές προσεγγίσεις. Γνώμονας είναι αποκλειστικά η επίτευξη του αντικειμενικού σκοπού. Στην περίπτωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων σκοπός δεν μπορεί να είναι άλλος από τη διαμόρφωσή τους κατά τρόπον που να ενισχύουν την ελλαδική και κυπριακή –για όσους το ξεχνούν– ασφάλεια.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι το ζήτημα δεν είναι εάν μας αρέσει ή όχι η κα Γκίλφοϊλ. Σημασία έχει το πως θα αξιοποιηθεί η έλευσή της στην Αθήνα, κατά τρόπον που να οδηγήσει στην επίτευξη του ανωτέρω στόχου. Κατά συνέπεια, το πρώτο και βασικότερο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, είναι εάν η διατύπωση επίσημων ενστάσεων θα έχει θετικό αποτέλεσμα στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις ή όχι. Εκτιμώ πως όχι.

Ωστόσο, τα δεδομένα αυτής της τοποθέτησης μπορούν να αξιοποιηθούν από την ελληνική διπλωματία για μεγιστοποίηση του εθνικού οφέλους. Μήπως λοιπόν, είναι αυτά ακριβώς τα αρνητικά που είχε υποστηρίξει η Γκίλφοϊλ για την Ελλάδα, το ισχυρότερο όπλο στα χέρια της ελληνικής πλευράς; Αν κάποιος έχει να αποδείξει κάτι, αυτή δεν είναι η Ελλάδα, αλλά η νέα Αμερικανίδα πρέσβειρα – και ουχί «πρεσβεύτρια»!

Η στάση της Αθήνας προς τις ΗΠΑ είναι θερμή σε βαθμό παρεξήγησης! Ο υπογράφων έχει επιχειρηματολογήσει πολλές φορές ότι η διαρκής ρητορική και κατ’ ιδίαν παροχή διαβεβαιώσεων για το πόσο πιστός σύμμαχος είναι η Ελλάδα, έχει οδηγήσει στο να βλάπτει το εθνικό συμφέρον. Η πείρα αποδεικνύει ότι ο «δεδομένος σύμμαχος» είναι μεν αγαπητός, αλλά στα δύσκολα, τα ανταλλάγματα θα δίδονται στην πλευρά όποιου «γκρινιάζει». Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα από την Τουρκία ίσως δεν υπάρχει.

Βέβαια, η Τουρκία του μεγαλοϊδεατικού νεοθωμανισμού έχει πάρει διαζύγιο προ πολλού με το μέτρο. Άρα, το ζητούμενο για την ελληνική πλευρά είναι η τήρηση του αρχαίου ελληνικού «παν μέτρον άριστον». Με βάση αυτό, ούτε η απόλυτη «παράδοση» ούτε και η δίχως μέτρο εναντίωση, αποτελούν τη βέλτιστη πρακτική. Η έλευση της Γκίλφοϊλ παρουσιάζει μια καλή ευκαιρία για αναθεωρήσεις.
Αντιλαμβάνεται…

Η νέα πρέσβειρα εκ προσωπικοτήτων είναι μια ευφυής και επιτυχημένη επαγγελματίας. Άρα, γνωρίζει από μόνη της ότι θα πρέπει η ίδια να καταβάλει προσπάθεια για να κερδίσει με την παρουσία και τις πράξεις της το ελληνικό ακροατήριο. Έχει γνώση του προβλήματος και κίνητρο να το επιλύσει. Σταδιακά. Παρόλο που η υποδοχή της δεν μπορεί παρά να είναι θερμή, όπως έγινε με κάθε προηγούμενο πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα τις τελευταίες δεκαετίες.

Σε τελική ανάλυση, ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπιζε πάντα η ελληνική διπλωματία, ήταν ότι οι διπλωμάτες καριέρας ήταν υπερβολικά εξαρτώμενοι από τη γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με τη γνωστή άκαμπτη στάση στο κομβικό ζήτημα της γεωπολιτικής αξίας της Τουρκίας. Κατά συνέπεια, ένα πρόσωπο που δεν είναι διπλωμάτης, έχει υψηλό προφίλ και κυρίως έχει απευθείας πρόσβαση στον πρόεδρο των ΗΠΑ, θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύτιμο, εάν η ελληνική διπλωματία αποφασίσει να το αξιοποιήσει.

Λελογισμένα

Αυτή η αυτονόητη ευγένεια και το θερμό κλίμα της υποδοχής, θα πρέπει όμως να συνοδεύεται, από προσεκτικά διατυπωμένες εκφράσεις, στις οποίες θα φαίνεται η πικρία της ελληνικής πλευράς. Μια πικρία που δεν δικαιολογείται αποκλειστικά και μόνο από τα σχόλια της Γκίλφοϊλ ως παρουσιάστριας στο τηλεοπτικό δίκτυο FOX, αλλά και συνολικότερα, επειδή στο τέλος της ημέρας αυτή η στάση στερεί από την Ελλάδα ανταλλάγματα και οφέλη που εξασφαλίζουν άλλοι.
Ιδιοτελής φύση…

Αυτό όμως έχει μία προϋπόθεση: Θα σταθεί το ελληνικό πολιτικό σύστημα στο ύψος της περίστασης, ή θα συνεχίσει να διαγκωνίζεται για το ποιος θα εξασφαλίσει πρόσκληση για κάποια δεξίωση της πρεσβείας, με στόχο να βγει μια φωτογραφία! Αυτή που εν συνεχεία θα κυκλοφορήσει στα Μίντια και μαζί με την ανάρτησή της παντού σε σπίτια και γραφεία, θα αποτελεί… τεκμήριο του πόσο ισχυρός παράγων είναι ο/η πολιτικός! Θα υποσκελίσει δηλαδή η ιδιοτελής φύση του ανθρώπου την εξυπηρέτηση του ελληνικού εθνικού συμφέροντος;

Σε κάθε περίπτωση, είναι ισχυρό το επιχείρημα ότι η στενή σχέση της Γκίλφοϊλ με τον πρόεδρο Τραμπ, όντως θα μπορούσε να αποτελέσει πλεονέκτημα για την Ελλάδα. Εάν μάλιστα η ελληνική διπλωματία τηρούσε τη σωστή ισορροπία, τότε το κίνητρο της νέας πρέσβειρας να προσφέρει κάτι που θα βελτιώσει το κλίμα θα μεγιστοποιούνταν. Αυτό θα μπορούσε να αποβεί κρίσιμο στο ενδεχόμενο μιας κρίσης στην ευρύτερη γειτονιά…

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.