Δρ. Ευάγγελος Βενέτης
Ζώντας μία παρατεταμένη ανακωχή στον οκταετή πλέον συριακό εμφύλιο η σύγκρουση στην Συρία τείνει να εισέλθει στην δεύτερη φάση της, αυτήν του κουρδικού ζητήματος στην βορειοανατολική επαρχία τη Συρίας, ανατολικά του Ευφράτη στα σύνορα με την Τουρκία και του Ιράκ.
Με δεδομένη την ήττα των ΗΠΑ και του Ισραήλ μέχρι τώρα στον συριακό εμφύλιο και την προσπάθειά τους να απομακρύνουν τον Πρόεδρο Άσσαντ από την εξουσία, η Ουάσινγκτον και το Τελ Αβίβ έχουν περάσει τα τελευταία δύο χρόνια στην επόμενη φάση των σχεδίων τους για την περεταίρω αποσταθεροποίηση της Συρίας με την στήριξη των Κούρδων αυτονομιστών της Συρίας και επίκεντρο την πόλη της Χάσακα. Στα αμερικανοισραηλινά σχέδια αντιτίθεται η Τουρκία η οποία βλέπει τις κουρδικές αυτονομιστικές τάσεις ως απειλή για την εθνική της ασφάλεια στα ΝΑ εδάφη της. Η Ρωσία και οι σύμμαχοί της στην περιοχή βλέπουν την κατάσταση με ανησυχία, θέλοντας να σταθεροποιήσουν τον Άσσαντ στην εξουσία. Η κρίση βαίνει κλιμακούμενη.
Η Τουρκία έχει καταστήσει σαφές στις ΗΠΑ ότι δεν θα επιτρέψει την συνέχιση του εξοπλισμού, εκπαίδευσης και αριθμητικής αύξησης των Κούρδων αυτονομιστών στην Συρία σε συνδυασμό με παράλληλες κινήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ στο Βόρειο Ιράκ αλλά και την συνεργασία των αυτονομιστικών δικτύων των Κούρδων με τους συμπατριώτες τους στην Τουρκία. Η Τουρκία βλέπει με ιδιαίτερη ανησυχία, αν όχι οργή, τον διπλό παιχνίδι της Ουάσινγκτον στο κουρδικό και την προσπάθεια των ΗΠΑ και Ισραήλ να μετατρέψουν τον αντάρτικο κουρδικό στρατό σε τακτικό. Η εν λόγω νευρικότητα της Άγκυρας εξηγεί τους επιλεκτικούς βομβαρδισμούς κατά θέσεων Κούρδων αυτονομιστών στο Β. Ιράκ, την έντονη ρητορική της έναντι των ΗΠΑ αλλά και την συνεχιζόμενη επιθετικότητά της στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο σε σχέση με τα ενεργειακά της Κύπρου.
Παράλληλα η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού στρατιωτικών δυνάμεων της γείτονος στα τουρκο-συριακά σύνορα με στόχο τον Μάνμπιτζ, δυτικά του Ευφράτη, συνιστά τόσο επικοινωνιακό και διαπραγματευτικό όπλο της Άγκυρας έναντι της Ουάσινγκτον όσο και πραγματικό τουρκικό σχέδιο έτοιμο για υλοποίηση προκειμένου να εκδιώξει τους Κούρδους δυτικά του Ευφράτη και να τους αποκόψει από τα συριακά εδάφη ανατολικά του ίδιου ποταμού.
Η πρόταση της Άγκυρας για ουδέτερη ζώνη κατά μήκος των τουρκο-συριακών συνόρων ανατολικά του Ευφράτη είναι απλώς ένας διπλωματικός ελιγμός της Άγκυρας να κερδίσει πολιτικό χρόνο. Η ζώνη όμως αυτή δεν ευνοεί τα αμερικανο-ισραηλινά σχέδια στήριξης των Κούρδων στην ευρύτερη περιοχή των τουρκο-συριακών συνόρων. Η ζώνη μπορεί να αποτελέσει προσωρινή λύση και ίσως μια τελευταία ευκαιρία πριν την καταφυγή στα όπλα.
Η συγκυρία φαίνεται να ευνοεί τα τουρκικά σχέδια, καθώς οι Κούρδοι δεν διαθέτουν ακόμη τακτικό στρατό ικανό να αντέξει μία τουρκική επίθεση και αυτό το γνωρίζουν οι ΗΠΑ οι οποίες εν τω μεταξύ κωλυσιεργούν συστηματικά για να ενισχύσουν τους Κούρδους. Είναι γνωστό ότι μεταγωγικά αεροπλάνα χωρίς διακριτικά από διάφορα ευρωπαϊκά αεροδρόμια προσγειώνονται καθημερινά στα συριακά εδάφη τα ελεγχόμενα από τους Κούρδους ανατολικά του Ευφράτη και εφοδιάζουν τους Κούρδους με όπλα, εκπαιδευτές, χρήμα και μαχητές. Στα σχέδιά της ωστόσο η Άγκυρα δεν είναι μόνη, καθώς η Ρωσία, το Ιράκ και ο Λίβανος στηρίζουν τις τουρκικές θέσεις. Το κουρδικό ζήτημα επηρεάζει την ασφάλεια των χωρών αυτών αλλά και το Παλαιστινιακό Ζήτημα με το Ισραήλ να παραβιάζει συστηματικά τον εναέριο χώρο του Λιβάνου και να εξαπολύει επιθέσεις εναντίον της Συρίας.
Όπως και να ΄χει, είναι προφανές ότι, εάν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ δεν αναστείλουν τα σχέδιά τους για την ενίσχυση των Κούρδων αυτονομιστών στην Συρία, η τουρκική επίθεση με συνδυασμό τακτικών αλλά και παραστρατιωτικών δυνάμεων είναι απλώς θέμα χρόνου. Οι ΗΠΑ δεν θα είναι σε θέση για πολύ ακόμη να κωλυσιεργούν. ;Eχει «φθάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο» στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας με το δίλημμα για την Ουάσινγκτον ξεκάθαρο: είτε οι ΗΠΑ θα υποχωρήσουν στο κουρδικό, είτε η Τουρκία θα αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ.
*Ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής Παν/μιο Σάιμον Φρέιζερ, Βανκούβερ - ΕΛΙΑΜΕΠ
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου