ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ ΝΑΥΑΓΗΣΕ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Του Γιώργου Καπόπουλου
Ένας από τους πιο μορφωμένους και κατηρτισμένους στα των διεθνών σχέσεων ζητήματα στον ελληνικό Τύπο, αναλύσει το για ποιον λόγο τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα δεν ενδιαφέρονταν για να διασώσουν την Κύπρο, παρότι το ποσό που απαιτούνταν ήταν κυριολεκτικά αμελητέο…
Στην Κύπρο ναυάγησε οριστικά και αμετάκλητα ένας μύθος που έζησε μόνον στην Αθήνα και τη Λευκωσία: Τη δυνατότητα χωρών-μελών της Ευρωζώνης να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές δανεισμού, χωρίς τις επαχθείς μνημονιακές δεσμεύσεις, από χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Το μικρό μέγεθος της διάσωσης της Κύπρου αναδεικνύει την αδυναμία δανεισμού εκτός Ευρωζώνης ως πολιτικό ή για την ακρίβεια γεωπολιτικό κατά κύριο λόγο πρόβλημα. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι ποιο θα ήταν το κίνητρο της δανείστριας χώρας να προχωρήσει σε κίνηση στήριξης μιας χώρας-μέλους της Ευρωζώνης που ζητά βοήθεια για να παραμείνει στη ζώνη του κοινού νομίσματος.
Η απάντηση είναι αυτονόητη, δεν υπάρχει κανένα κίνητρο ούτε καν τα πολυδιαφημισμένα γεωπολιτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς η συμμετοχή στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνη απαγορεύει εξ ορισμού διμερείς προνομιακές ειδικές σχέσεις με τρίτες δυνάμεις. Με ανύπαρκτο ουσιαστικό κίνητρο προβάλλει το υψηλότατο κόστος και η απόκλιση από τις δικές τους στρατηγικές επιλογές, που θα έπρεπε να αναλάβουν η Μόσχα και το Πεκίνο:
>Είναι γνωστή τόσο η συνολική ειδική σχέση Μόσχας – Βερολίνου όσο και η πλήρης και ανεπιφύλακτη στήριξη που παρέχει ο Πούτιν στη σκληρή γραμμή της Μέρκελ στην Ευρωζώνη, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη στήριξη του Ρώσου ηγέτη στην άρνηση του Βερολίνου να αποδεχθεί το ευρω-ομόλογο. Με δύο λόγια, ο Πούτιν στην κρίση της Ευρωζώνης εμφανίζεται πιο Γερμανός από την Μέρκελ, προφανώς γιατί οι σχέσεις Ρωσίας – ΗΠΑ δεν παραμένουν μόνον στάσιμες αλλά απειλούνται με περαιτέρω επιδείνωση λόγω των εξελίξεων στη Συρία.
>Σε ό,τι αφορά την Κίνα, σε λεπτή εσωτερική πολιτική και οικονομική συγκυρία το Πεκίνο θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα υποστεί παράπλευρες απώλειες ως κάτοχος σημαντικού ποσοστού αμερικανικού και ευρωπαϊκού δημόσιου χρέους με απευθείας διαπραγμάτευση με την Ουάσιγκτον και με το Βερολίνο. Ποτέ δεν θα έθετε σε κίνδυνο τη διμερή διαπραγμάτευση με τη Γερμανία, παρεμβαλλόμενο ως τρίτος στις σχέσεις ανάμεσα στο Βερολίνο και τους εταίρους του στην Ευρωζώνη.
Τα παραπάνω είναι κάτι παραπάνω από αυτονόητα και γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο δεν αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης ούτε στην Ιρλανδία, ούτε στην Πορτογαλία, ούτε πολύ περισσότερο στην Ισπανία και την Ιταλία, οι ηγεσίες των οποίων γνωρίζουν πολύ καλά ότι βρίσκονται σε κενό διάσωσης.
Οι οπαδοί του δανεισμού-διάσωσης εκτός Ευρωζώνης δεν κατανοούν, άραγε, ότι ακόμη και στην απίθανη περίπτωση που η Μόσχα το Πεκίνο ή κάποιος άλλος επωμίζονταν το βάρος μιας στήριξης χωρίς προφανές όφελος, οι αγορές και οι οίκοι αξιολόγησης θα αξιολογήσουν την εξέλιξη ως προετοιμασία αποχώρησης από το κοινό νόμισμα;
Ας σταθούμε λίγο και στο επιχείρημα της εξαργύρωσης των γεωπολιτικών πλεονεκτημάτων της Αθήνας και της Λευκωσίας με λιγότερο επαχθή δανεισμό από τη Ρωσία: Πέραν της ανοικτής ρήξης με το Βερολίνο, που θα σήμαινε μια παρόμοια κίνηση, υποστηρίζει κανείς στα σοβαρά ότι έπρεπε να γίνει ταυτόχρονα μια μετωπική αντιπαράθεση με την Ουάσιγκτον με την παραχώρηση διευκολύνσεων στο ρωσικό πολεμικό ναυτικό και με την πλήρη υποταγή στην ενεργειακή στρατηγική της Μόσχας;
Διαχρονικός…
Από ότι φαίνεται η αποκλειστικότητα του μύθου διάσωσης εκτός Ευρωζώνης άνθησε στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όχι ως προβληματισμός επί πραγματικών δεδομένων, αλλά στη σκιά του διαχρονικού μύθου της σωτήριας βοήθειας από τη Μόσχα, που γεννήθηκε τον 18ο αιώνα όταν άρχισαν οι πόλεμοι Ρωσίας, Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Υπάρχει δηλαδή το σύνδρομο ανατροπής συμμαχιών, που μετά τον εμφύλιο ήταν σημαία της Αριστεράς, για να γίνει μετά το 1974 σύνθημα παλλαϊκής αποδοχής χωρίς αντίκρισμα: Η αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, που αποφάσισε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, και τα ανοίγματα προς το ανατολικό μπλοκ του Ανδρέα Παπανδρέου μάλλον εκτόνωσαν την κοινή γνώμη παρά ανέτρεψαν συσχετισμούς και ισορροπίες. Αν δηλαδή το 1974 το κυρίαρχο σύνθημα ήταν ΝΑΤΟ – ΣΙΑ – ΠΡΟΔΟΣΙΑ, σήμερα τα σενάρια δανεισμού εκτός Ευρωζώνης υποκρύπτουν την ανάλογη υπεραπλούστευση ΓΕΡΜΑΝΙΑ – ΕΥΡΩΖΩΝΗ – ΠΡΟΔΟΣΙΑ.
Η Βρετανία δεν έχει σταθερούς συμμάχους, αλλά σταθερά συμφέροντα, είχε πει τον 19ο αιώνα ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας Πάλμερστον. Ποιο ζωτικό συμφέρον της Μόσχας και πολύ περισσότερο του Πεκίνου θα οδηγούσε στη στήριξη δύο χωρών-μελών της Ευρωζώνης, της μιας μέλους του ΝΑΤΟ και της άλλης να έχει πρόσφατα προσεγγίσει τις ΗΠΑ, θα παραμείνει μυστήριο, που μάλλον δεν πρόκειται να διαλευκανθεί.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου