Γράφει ο S.P.Seth
Στο πλαίσιο μιας νέας βούλησης να διαδραματίσουν έναν πιο διεκδικητική ρόλο, οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει τους στρατηγικούς τους δεσμούς με το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες, την Ινδία, την Αυστραλία, και την Ιαπωνία.
Είναι σκόπιμο όμως να θυμόμαστε, ότι πολλές φορές, οι πόλεμοι γίνονται από λάθος υπολογισμούς και όχι πάντα επίτηδες. Και αυτό είναι ακόμη περισσότερο επίκαιρο σήμερα, όταν μια αναδυόμενη δύναμη ποντάροντας τις αξιώσεις της στο να παρεμβαίνει στην αντίληψη των συμφερόντων της υπερδύναμης θέλοντας να επιβληθεί και φαίνεται έτσι να απειλεί τις περιφερειακές τους συμμάχους της. Έτσι ακριβώς ξεκίνησαν και οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι.
Την στιγμή που το Ιράν βρίσκεται στο επίκεντρο σαν η επόμενη ζώνη πολέμου στην Μ. Ανατολή, βρίσκεται ένα άλλο μέτωπο, το μέτωπο του ασιατικού Ειρηνικού Ωκεανού που κινδυνεύει να εμπλακεί σε πόλεμο, με κύριους πρωταγωνιστές την Κίνα και τις ΗΠΑ. Με τις ΗΠΑ να έχουν αποδεσμευτεί από το Ιράκ, και αποσυρόμενες από το Αφγανιστάν ως το 2014, η Ουάσιγκτον αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η Κίνα κινείται δραστήρια και σταθερά στον Ειρηνικό, προσπαθώντας να την βγάλει απο μέση. Η Κίνα θεωρεί την περιοχή στρατηγικά δικό της κομμάτι (και ορθά), ενώ οι ΗΠΑ αρνούνται να αποχωρήσουν, ενισχύοντας μάλιστα την εκεί στρατιωτική των παρουσία.
Οι σχέσεις των δυο χωρών δεν ήταν ποτέ εύκολες στο παρελθόν. Σύντομα όμως θα γίνουν ακόμη πιο πολύπλοκες, αφού πρόσφατα η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε πως αποφάσισε να δώσει προτεραιότητα στην περιοχή του Ειρηνικού. Αν και οι ΗΠΑ προχωρούν σε μεγάλες και σημαντικές μειώσεις των αμυντικών των δαπανών, αυτές εν τέλει δεν θα επηρεάσουν την παρουσία των στον Ειρηνικό. Όπως άλλωστε δήλωσε ο Ομπάμα, η παρουσία των ΗΠΑ στον Ειρηνικό θα γιγαντωθεί.
Πρόσφατα (Σ.Σ. πρίν ακριβώς τρείς μήνες), ο Ομπάμα επισκέφτηκε την Αυστραλία, όπου και συμφωνήθηκε η αμυντική συνεργασία και η χρήση βάσεων κυρίως στο Ντάργουιν από τη μεριά των Αμερικανών. Ο Ομπάμα μάλιστα, απηύθυνε διάγγελμα στο Πεκίνο να συμπεριφέρονται ως ενήλικοι και να τηρούν τους κανόνες. Τόνισε δε ότι «ευημερία χωρίς ελευθερία, είναι μια μορφή φτώχιας».
Σε σχέση με την Κίνα, οι ΗΠΑ ανεβάζουν ψηλά τον πήχη στον Ειρηνικό. Δεν αποδέχονται την κυριαρχία του Πεκίνου στη θάλασσα της Νότιας Κίνας και στα νησιώτικα συμπλέγματα. Μάλιστα έχουν σημειωθεί αρκετά ναυτικά περιστατικά μεταξύ Κίνας, και Ιαπωνίας, Βιετνάμ, και Φιλιππίνων. Για αυτό και η Ουάσιγκτον προχώρησε στην ενίσχυση των στρατηγικών της δεσμών με πολλά από τα κράτη της περιοχής.
Παρά το γεγονός των μειώσεων των στρατιωτικών δαπανών, οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τον πρόεδρο της, «…θα διατηρήσουν την στρατιωτική υπεροχή, με δυνάμεις που θα είναι πιο ευέλικτες, και πιο έτοιμες να αντιμετωπίσουν κρίσεις και απειλές».
Η ΗΠΑ συνέχισαν την πολεμική μακροχρόνια πολεμική τους προπαγάνδα, σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ θα μπορούν να είναι σε θέση να διεξάγουν δύο πολέμους ταυτόχρονα. Ο δε Υπουργός Άμυνας Λέον Πανέτα υποστηρίζει ότι ο στρατός των ΗΠΑ θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει περισσότερες από μία απειλές σε μια στιγμή με το να είναι πιο ευέλικτες και προσαρμόσιμες στρατιωτικά από ό, τι στο παρελθόν.
Η αμερικανική αυτή επιθετικότητα στην Ασία, ανησυχεί την Κίνα. Διότι στην ουσία, αυτό που θέλει το Πεκίνο είναι το ίδιο να κυριαρχήσει εκεί και οι ΗΠΑ, με τα οικονομικά των προβλήματα, να περιοριστούν στην Μ. Ανατολή. Δεν αποτελεί έκπληξη που τα (κρατικά) κινεζικά μέσα ενημέρωσης δεν έχουν αντιδράσει σε αυτό ευγενικά, όπως το πρακτορείο Xinhua: «Η Αμερική θα πρέπει να σταματήσει να μας δείχνει τα μπράτσα της, αφού κάτι τέτοιο δεν βοηθά στην επίλυση των τοπικών διενέξεων… αν επέμβει στρατιωτικά στην περιοχή, θα θυμίσει ταύρο εν υαλοπωλείω, και θα θέσει σε κίνδυνο την ειρήνη…». Μια εφημερίδα μάλιστα, ζήτησε από το Πεκίνο να αναπτύξει περισσότερους πυραύλους για να αποτρέψει το αμερικανικό ναυτικό!
Η Αυστραλία τώρα, η χώρα που αποτελεί τον πιο καλό σύμμαχο της Αμερικής στην περιοχή, ανησυχεί πως η Κίνα προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει το κλίμα ειρήνης. Ο υπουργός Εξωτερικών Κέβιν Ράντ εκφράζει την ελπίδα πως ένας πόλεμος Κίνας Αμερικής δεν είναι αναπόφευκτος. Όπως είπε, "θα πρέπει οι δυο χώρες να συμβιώσουν και η Κίνα να αναγνωρίσει τις αμερικανικές συμμαχίες που υπάρχουν". Παράλληλα, προσθέτει πως "η συλλογική οικονομική ισχύς της Ιαπωνίας, της Κορέας, της Ινδίας, της Ινδονησίας, κλπ σε συνδυασμό με την στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ, θα παίξουν ισορροπιστικό ρόλο απέναντι στις κινεζικές βλέψεις".
Υπάρχουν πολλά σημεία τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σύγκρουση, όπως είναι η Ταϊβάν, η Κορέα, η θάλασσα της Νότιας Κίνας, οι διαφορές Κίνας Ιαπωνίας, κλπ. Με την Κίνα να θέλει να κυριαρχήσει, και με την Αμερική να δηλώνει παρούσα, αρκεί μια σπίθα για να ανάψει η φωτιά.
Προς το παρόν, καμία από τις δυο αυτές χώρες δεν επιθυμεί πόλεμο. Η επίσημη θέση της Κίνας τέθηκε πρόσφατα από τον αντιπρόεδρο, και μελλοντικό πρόεδρο Xi Jinping, που εξέφρασε την επιθυμία οι ΗΠΑ «να αναγνωρίσουν τις στρατηγικές προθέσεις της χώρας του… με λογικό και αντικειμενικό τρόπο, και να συμβάλλουν κι αυτές σε μια εποικοδομητική συνεργασία». Τόνισε δε την ανάγκη να αποφευχθούν παρεξηγήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αχρείαστη κλιμάκωση του δυσμενούς κλίματος.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι όπου εμπλέκονται εθνικά συμφέροντα, η αντικειμενικότητα πάει περίπατο. Για παράδειγμα, η Ουάσιγκτον διαμαρτύρεται διότι, όπως λέει, το στρατηγικό δόγμα της Κίνας στερείται διαφάνειας. Ο τεράστιος στρατιωτικός προϋπολογισμός του Πεκίνου, σύμφωνα με τους Αμερικανούς, δεν δικαιολογείται. Από την άλλη όμως, οι ΗΠΑ διατηρούν τον μεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισμό στον πλανήτη!
Ας ελπίσουμε πως οι δυο χώρες θα βρουν τρόπους να συμβιώσουν ειρηνικά, αν και η ιστορία δεν μας δίνει ελπίδες για κάτι τέτοιο. Μάλιστα, το παρελθόν μας διδάσκει ότι σε ανάλογες περιπτώσεις, ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος.
*Ο S.P.Seth είναι κύριος σχολιαστής και διεθνολόγος - ακαδημαϊκός, που διαμένει στο Σύδνευ της Αυστραλίας.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου