Μαγειρεύονται εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Η διεθνής διάσκεψη και ο τρόμος… Τραμπ.

Του Σωτήρη Σιδέρη
Η ενέργεια επιδρά καταλυτικά στη διαμόρφωση του γεωπολιτικού σκηνικού στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου,αλλά η απουσία συμφωνιών, ενίοτε η ένταση και οι αρρυθμίες μεταξύ Ελλάδας -Τουρκίας -Λιβύης, μεταξύ άλλων, δημιουργούν συνθήκες αστάθειας. Την επιτάχυνση των ερευνών στην ανατολική Μεσόγειο, χωρίς προηγουμένως να έχουν γίνει οριοθετήσεις ευνοούν οι ΗΠΑ και η ΕΕ. Η Αθήνα υποδέχθηκε την Chevron, ως γεωπολιτικό μεσσία, για λόγους εντυπώσεων, αλλά οι πρόσκαιρες εντυπώσεις δεν καθορίζουν το μέλλον.

Η δήθεν σκλήρυνση της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα έναντι της Άγκυρας, είναι μια γραμμή αυτοσυντήρησης εν όψει των εξελίξεων, αλλά δεν λαμβάνεται υπόψη από κανέναν, καθώς η Αθήνα είναι αυτή που υποβάθμισε επί χρόνια τις απειλές της Άγκυρας αμβλύνοντας ή αποσιωπώντας την αναθεωρητικής της πολιτική. ΝΑΤΟ, ΕΕ και ΗΠΑ αποθεώνουν την Τουρκία.
Οι ΗΠΑ , από τη μια στηρίζουν την Chevron, αλλά ταυτόχρονα προωθούν μια παλαιότερη ιδέα της Άγκυρας για την πραγματοποίηση διεθνούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, μέσω του πρέσβη τους στην Άγκυρα Τομ Μπάρακ, που δεν περιλαμβάνει την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτά είναι μόνο ένα μέρος της μεγάλης ατζέντας που διακινείται μεταξύ Αθήνας -Ουάσιγκτον -Άγκυρας και θα είναι σίγουρα στο τραπέζι των συναντήσεων και του Μητσοτάκη με τον Ερντογάν και του Τούρκου προέδρου με τον Τραμπ. Επαφή Μητσοτάκη -Τραμπ αγνοείται ...

Πιέσεις στην Ελλάδα -φόβοι στην Κύπρο και η Τελωνειακή Ένωση

Το μόνο στοιχείο που διοχετεύει στα ελληνικά ΜΜΕ η κυβέρνηση είναι ότι κατά την συνάντηση Μητσοτάκη -Ερντογάν, στόχος είναι διατήρηση του μορατόριουμ και των διαύλων επικοινωνίας. Αλλά αυτά δεν παράγουν πολιτική και ενώ ευνοούν τον διάλογο, ουσιαστικά χρησιμοποιούνται από τον Έλληνα πρωθυπουργό για να δικαιολογείται η στασιμότητα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι σήμερα σε πολύ πιο δυσμενή θέση πολιτικά στο εσωτερικό της χώρας, άρα υπολογίζει κάθε κίνηση.

Στην εξωτερική πολιτική είναι θολό τι ακριβώς συζητά, καθώς δεν είναι ορατό κανένα σχέδιο συμμαχιών, ούτε μια σταθερή πολιτική που να εκπορεύεται σε συνεργασία με την ΕΕ, ώστε να μπορεί να στηρίζεται σε αυτήν. Αντίθετα, την πολιτική άμβλυνσης των αντιθέσεων που καλλιέργησε στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ για την Τουρκία , την βρίσκει τώρα μπροστά του, καθώς δεν είναι ορατή καμία ισχυρή συμμαχία. Αντίθετα, η αποσιώπηση των στόχων της Τουρκίας, απογείωσε την σχέση ΕΕ -Τουρκίας, ενώ ο Ερντογάν είναι πλέον ισχυρός συνομιλητής του Τραμπ, κάτι που ελάχιστοι ηγέτες το έχουν έχουν καταφέρει, αλλά μεταξύ αυτών δεν είναι ο Μητσοτάκης.

Να σημειωθεί ότι η ομάδα εργασίας ΕΕ -Τουρκίας για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης συνεδριάζει τακτικά και επίκειται νέα συνάντηση την επόμενη εβδομάδα κατά πληροφορίες. Ποιες είναι οι θέσεις της Αθήνας γενικότερα και όχι μόνο ως προς την συνεδρίαση; ποιούς όρους έχει θέσει η Ελλάδα, αν έχει θέσει, δεδομένου ότι η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης απαιτεί ομοφωνία; Θα εγκρίνουν π.χ. η Αθήνα και η Λευκωσία την αναβάθμιση χωρίς να αναγνωριστεί η Κυπριακή Δημοκρατία, χωρίς την άρση της απειλής πολέμου , της πολιτικής των γκρίζων ζωνών κλπ;
Πέραν αυτών, η προσοχή του ΝΑΤΟ και της ΕΕ είναι στραμμένη προς τις ανατολικές και σκανδιναβικές χώρες και την Ρωσία, ενώ ο Τραμπ απολαμβάνει την κυριαρχία του στην Ευρώπη. Η δεδομένη ελληνική κυβέρνηση δεν επηρεάζει τις εξελίξεις, δεν επιδρά διπλωματικά, δεν έχει κύρος για να αποκτήσει ειδικό πολιτικό βάρος και μοιραία είναι μια συμπληρωματική χώρα στα σχέδια των μεγάλων χωρών.

 
Η απουσία οποιασδήποτε ουσιαστικής επαφής με την διοίκηση Τραμπ καθιστά ακόμη πιο γκρίζα την θέση της ελληνικής κυβέρνησης που περιμένει την Γκίμπερλι Γκιλφόϊλ για να αποκτήσει τουλάχιστον έναν συνομιλητή. Αλλά ακόμη κι έτσι ο Τραμπ έχει δικό του τρόπο σκέψης και λήψης των αποφάσεων.
Η Chevron δεν έχει δείξει ενδιαφέρον μόνο για τα δύο θαλάσσια οικόπεδα της Ελλάδας, αλλά και για την Λιβύη, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με την Τουρκία.
Για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση οι ΗΠΑ φαίνεται ότι αποδέχονται μια παλαιότερη πρόταση της Άγκυρας για την διεξαγωγή διεθνούς διάσκεψης με βασικό θέμα την ενέργεια. Ουσιαστικά δηλαδή στόχος είναι να προωθηθούν συμφωνίες για έρευνα και συνδιαχείριση χωρίς προηγούμενη οριοθέτηση ΑΟΖ, εκτός και αν οι συμμετέχουσες χώρες αποφασίσουν να οριοθετήσουν υπό πίεση, αν και φαντάζει πολύ δύσκολο. Η Τουρκία δεν θέλει την Κυπριακή Δημοκρατία στην διάσκεψη, αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυτό. Το πρόβλημα είναι ότι φαίνεται να υιοθετεί τη θέση της ο πρέσβης των ΗΠΑ Τομ Μπάρακ που μάλλον θέλει την Κυπριακή Δημοκρατία και το ψευδοκράτος να εμφανιστούν ως δύο κοινότητες, όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα “Φιλελεύθερος” Κύπρου.

 
Αν αυτή είναι και η πολιτική του Τραμπ και εκδηλωθεί κάποια στιγμή θα πρόκειται για μια νέα τραγωδία. Η υποβάθμιση του επίσημου κράτους , μέλους της ΕΕ σε κοινότητα , θα οδηγήσει σε νέα εθνική κρίση.
Η πρόταση αυτή , που είναι σε γνώση της ελληνικής κυβέρνησης απορρίπτεται. Αλλά η απόρριψη είναι μεν αυτονόητη, ωστόσο το πρόβλημα είναι ποια θα είναι η στάση της Αθήνας και της Λευκωσίας σε περίπτωση που ο Τραμπ παρέμβει για να “διορθώσει” τα πράγματα….

 
Στην Αθήνα επικρατεί ανησυχία , αλλά η απουσία σχεδίου και η στεγανοποίηση της εξωτερικής πολιτικής εμποδίζει και την κυβέρνηση να δράσει σε διάφορα επίπεδα , κυρίως στο εσωτερικό της χώρας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βλέποντας τα ποσοστά του να καταρρέουν είναι πολύ δύσκολο να πάρει αποφάσεις. Αυτό που του είναι εύκολο, είναι να εργαλειοποιήσει και την εξωτερική πολιτική, είτε για να αποκομίσει κάποια δημοσκοπικά οφέλη, είτε για να προσφύγει σε εκλογές…

 
Σε αυτό το κλίμα αναμένονται οι ακόλουθες εξελίξεις:

1. Η άφιξη της Γκιλφόϊλ Κίμπερλι που θα παρουσιάσει απευθείας στην κυβέρνηση τις αμερικανικές θέσεις και ενδεχομένως να μεταφέρει και κάποιο μήνυμα του Τραμπ.

2. Οι συναντήσεις Μητσοτάκη -Ερντογάν και Τραμπ -Ερντογάν που πιθανότατα θα συμπεριλάβουν και την ενέργεια και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό. Υπό αυτή την οπτική προκαλεί εύλογο προβληματισμό η αποκάλυψη για την μυστική συνάντηση του υιού Τραμπ με τον Ερντογάν που προφανώς έγινε ενόψει της συνάντησης του Λευκού Οίκου.

3 . Η πορεία των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού έχουν βαλτώσει , ενώ επίκεινται εκλογές στα κατεχόμενα. Άρα υπάρχει πρόσφορο έδαφος για κάθε είδους παρεμβάσεις και από την Τουρκία που υψώνει τους τόνους και από τις ΗΠΑ, που σίγουρα ενημερώνουν και το Ισραήλ, το οποίο ενδιαφέρεται για την Κύπρο στο πλαίσιο της δικής του στρατηγικής ασφάλειας.

 
4. Το μέλλον των ελληνοτουρκικών συνομιλιών. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα υπάρξει η παραμικρή πρόοδος και δεν φαίνεται να καίγεται ούτε ο Ερντογάν, ο οποίος βολεύεται με την τρέχουσα κατάσταση, αφού είναι προς όφελός του. Η ενέργεια όμως σχετίζεται και επηρεάζει τις σχέσεις. Στο Αιγαίο προφανώς υπάρχει στασιμότητα και δεν γνωρίζουμε τίποτα για το μέλλον. Στην Ανατολική Μεσόγειο όμως επικρατεί οργασμός ερευνών, προθέσεων, πιέσεων ενώ ο πόλεμος και η στρατηγική ενέργειας των ΗΠΑ και της ΕΕ επηρεάζει την συμπεριφορά όλων.

5. Η Αθήνα και η Λευκωσία σωστά αποκλείουν το ενδεχόμενο μη συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μια διεθνή διάσκεψη. Έχουν κάνει όμως εναλλακτικές προτάσεις και ποιες;. Θα παρέμβει η ΕΕ;. Αντί να πιέζεται η Τουρκία να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, που είναι μέλος της ΕΕ και του ΟΗΕ και όλων των διεθνών οργανισμών, πιέζονται η Αθήνα και η Λευκωσία; και ποια θα είναι η απάντηση σε τυχόν παρέμβαση του Τραμπ υπέρ των τουρκικών θέσεων;

Είναι αναμενόμενο ότι οι συνομιλίες της Νέας Υόρκης μπορεί να επηρεάσουν τις εξελίξεις για τα επόμενα χρόνια. Η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία είναι οι αδύναμοι κρίκοι σε αυτή την σκακιέρα . Αλλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται ότι είναι απομονωμένος και στην διεθνή σκηνή και στο εσωτερικό της χώρας, άρα κάθε του κίνηση ή απόφαση μπορεί να είναι υπό πίεση.
Η αντιπολίτευση αλήθεια, ποιο σχέδιο έχει σε όλα αυτά;

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.