Ο Ρώσος ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «κατάφωρες παραβιάσεις των Συμφωνιών Ντέιτον», υποστηρίζοντας επιπλέον ότι η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου από τη Δύση αποτέλεσε επίθεση κατά της κρατικής υπόστασης της Σερβίας
Ανακατατάξεις ... στην πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων σχεδιάζει ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Sergey Lavrov καθώς προανήγγειλε ότι μόλις η Ρωσία αναλάβει την προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα εξετάσει τις Συμφωνίες του Ντέιτον του 1995 που έβαλαν τέλος στον αιματηρό πόλεμο της Βοσνίας και που διαμόρφωσαν το σημερινό καθεστώς της χώρας.
Όπως είπε ο Lavrov, η εξέταση των Συμφωνιών του Ντέιτον θα οδηγήσει πιθανότατα στην κατάρρευση τους, καθώς όπως είπε, αυτές παραβιάζουν τα δικαιώματα του «σερβικού λαού».
Μάλιστα ο Lavrov έβαλε … στη σκακιέρα και το Κοσσυφοπέδιο, αναφέροντας πως η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του από τη Δύση, συνιστά επίθεση κατά της κρατικής υπόστασης της Σερβίας.
Με τις δηλώσεις αυτές η Ρωσία επιβεβαιώνει ότι στέκεται δίπλα στους Σέρβους και ότι θα τους υποστηρίξει μέχρι τέλους στην προσπάθεια τους να διασφαλίσουν την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία τους σε μια χρονική περίοδο που εντείνονται οι πιέσεις της Δύσης και του ΝΑΤΟ προκειμένου αφενός να απομακρύνουν το Βελιγράδι από τη σφαίρα επιρροής της Μόσχας αφετέρου να διεισδύσουν περαιτέρω στην κρίσιμη περιοχή των δυτικών Βαλκανίων...
Οι δηλώσεις Lavrov
Ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Sergey Lavrov τόνισε ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει την επερχόμενη προεδρία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για να «εξετάσει» τις Συμφωνίες Ντέιτον του 1995.
Ο Lavrov ισχυρίστηκε ότι η προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών από τη Ρωσία, που έχει οριστεί για τον Οκτώβριο του 2025, θα «εξετάσει την εφαρμογή των Συμφωνιών Ντέιτον», υποστηρίζοντας ότι οι συμφωνίες πιθανότατα θα «καταρρεύσουν», καθώς παραβιάζουν «τα δικαιώματα του σερβικού λαού».
Ο Ρώσος ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «κατάφωρες παραβιάσεις των Συμφωνιών Ντέιτον», υποστηρίζοντας επιπλέον ότι η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου από τη Δύση αποτέλεσε επίθεση κατά της κρατικής υπόστασης της Σερβίας
Επίσης, κατηγόρησε τη Δύση ότι επιχειρεί να διαλύσει την κρατική υπόσταση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και ισχυρίστηκε ότι υπάρχει επίθεση κατά «των ζωτικών συμφερόντων του σερβικού λαού», συμπεριλαμβανομένης μιας επίθεσης κατά της σερβικής Ορθοδοξίας, τόσο στο Κοσσυφοπέδιο όσο και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Τι θέλει η Ρωσία
Οι δηλώσεις Lavrov αποδεικνύουν ξεκάθαρα ποιος είναι ο απώτερος στόχος της Ρωσίας: να διατηρήσει την στρατηγική επιρροή της στην περιοχή και να αποτρέψει περαιτέρω διείσδυση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στα δυτικά Βαλκάνια, «προστατεύοντας» παράλληλα λαούς που θεωρεί αδελφικούς λόγω τόσο γλώσσας όσο και θρησκείας και πολιτισμού.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο πρόεδρος της Σερβίας, Alexander Vucic υποστήριξε ότι Ρωσία και Σερβία συνεργάζονται σε πολύ υψηλό επίπεδο, αναφέροντας ότι η Σερβία αισθάνεται την υποστήριξη της Ρωσίας ιδίως στη διατήρηση της «εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας» της (η Ρωσία δεν αναγνωρίζει το Κοσσυφοπέδιο και μπλοκάρει την ένταξη του στον ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς θεσμούς).
Η Σερβία διατηρεί επί μακρόν στενές σχέσεις με τη Ρωσία, που έχουν τις ρίζες τους σε ιστορικούς, πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς καθώς και σε στενή οικονομική συνεργασία.
Η Σερβία στηρίζεται στη Μόσχα για τις προμήθειες φυσικού αερίου.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, το Βελιγράδι αντιμετώπισε πιέσεις να αποστασιοποιηθεί από τη Μόσχα, αλλά αντιστάθηκε στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ανακατατάξεις ... στην πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων σχεδιάζει ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Sergey Lavrov καθώς προανήγγειλε ότι μόλις η Ρωσία αναλάβει την προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα εξετάσει τις Συμφωνίες του Ντέιτον του 1995 που έβαλαν τέλος στον αιματηρό πόλεμο της Βοσνίας και που διαμόρφωσαν το σημερινό καθεστώς της χώρας.
Όπως είπε ο Lavrov, η εξέταση των Συμφωνιών του Ντέιτον θα οδηγήσει πιθανότατα στην κατάρρευση τους, καθώς όπως είπε, αυτές παραβιάζουν τα δικαιώματα του «σερβικού λαού».
Μάλιστα ο Lavrov έβαλε … στη σκακιέρα και το Κοσσυφοπέδιο, αναφέροντας πως η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του από τη Δύση, συνιστά επίθεση κατά της κρατικής υπόστασης της Σερβίας.
Με τις δηλώσεις αυτές η Ρωσία επιβεβαιώνει ότι στέκεται δίπλα στους Σέρβους και ότι θα τους υποστηρίξει μέχρι τέλους στην προσπάθεια τους να διασφαλίσουν την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία τους σε μια χρονική περίοδο που εντείνονται οι πιέσεις της Δύσης και του ΝΑΤΟ προκειμένου αφενός να απομακρύνουν το Βελιγράδι από τη σφαίρα επιρροής της Μόσχας αφετέρου να διεισδύσουν περαιτέρω στην κρίσιμη περιοχή των δυτικών Βαλκανίων...
Οι δηλώσεις Lavrov
Ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Sergey Lavrov τόνισε ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει την επερχόμενη προεδρία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για να «εξετάσει» τις Συμφωνίες Ντέιτον του 1995.
Ο Lavrov ισχυρίστηκε ότι η προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών από τη Ρωσία, που έχει οριστεί για τον Οκτώβριο του 2025, θα «εξετάσει την εφαρμογή των Συμφωνιών Ντέιτον», υποστηρίζοντας ότι οι συμφωνίες πιθανότατα θα «καταρρεύσουν», καθώς παραβιάζουν «τα δικαιώματα του σερβικού λαού».
Ο Ρώσος ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «κατάφωρες παραβιάσεις των Συμφωνιών Ντέιτον», υποστηρίζοντας επιπλέον ότι η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου από τη Δύση αποτέλεσε επίθεση κατά της κρατικής υπόστασης της Σερβίας
Επίσης, κατηγόρησε τη Δύση ότι επιχειρεί να διαλύσει την κρατική υπόσταση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και ισχυρίστηκε ότι υπάρχει επίθεση κατά «των ζωτικών συμφερόντων του σερβικού λαού», συμπεριλαμβανομένης μιας επίθεσης κατά της σερβικής Ορθοδοξίας, τόσο στο Κοσσυφοπέδιο όσο και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Τι θέλει η Ρωσία
Οι δηλώσεις Lavrov αποδεικνύουν ξεκάθαρα ποιος είναι ο απώτερος στόχος της Ρωσίας: να διατηρήσει την στρατηγική επιρροή της στην περιοχή και να αποτρέψει περαιτέρω διείσδυση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στα δυτικά Βαλκάνια, «προστατεύοντας» παράλληλα λαούς που θεωρεί αδελφικούς λόγω τόσο γλώσσας όσο και θρησκείας και πολιτισμού.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο πρόεδρος της Σερβίας, Alexander Vucic υποστήριξε ότι Ρωσία και Σερβία συνεργάζονται σε πολύ υψηλό επίπεδο, αναφέροντας ότι η Σερβία αισθάνεται την υποστήριξη της Ρωσίας ιδίως στη διατήρηση της «εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας» της (η Ρωσία δεν αναγνωρίζει το Κοσσυφοπέδιο και μπλοκάρει την ένταξη του στον ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς θεσμούς).
Η Σερβία διατηρεί επί μακρόν στενές σχέσεις με τη Ρωσία, που έχουν τις ρίζες τους σε ιστορικούς, πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς καθώς και σε στενή οικονομική συνεργασία.
Η Σερβία στηρίζεται στη Μόσχα για τις προμήθειες φυσικού αερίου.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, το Βελιγράδι αντιμετώπισε πιέσεις να αποστασιοποιηθεί από τη Μόσχα, αλλά αντιστάθηκε στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Οι συμφωνίες του Ντέιτον
Οι Συμφωνίες του Ντέιτον (ή Συμφωνία του Ντέιτον) για την Ειρήνη στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη είναι μια σειρά από διεθνείς συμφωνίες που υπογράφηκαν το 1995 και οι οποίες τερμάτισαν επίσημα τον πόλεμο στη Βοσνία, έναν από τους πιο αιματηρούς πολέμους στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που διήρκεσε από το 1992 έως το 1995.
Ο πόλεμος στη Βοσνία ξέσπασε μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν οι εθνοτικές διαμάχες μεταξύ Βόσνιων (μουσουλμανικής καταγωγής), Σέρβων και Κροατών οδήγησαν σε αιματηρές συγκρούσεις.
Ο πόλεμος ήταν ιδιαίτερα βίαιος, με γενοκτονίες, πολιορκίες πόλεων και εκτεταμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Με τις συμφωνίες του Ντέιτον μπήκε τέλος στις εχθροπραξίες στη Βοσνία, ενώ παράλληλα καθιερώθηκε ένα σύνθετο πολιτικό σύστημα που ισχύει έως σήμερα.
Τι προβλέπουν οι συμφωνίες
Συγκεκριμένα, οι συμφωνίες προβλέπουν ότι:
- Η Βοσνία και Ερζεγοβίνη παραμένει ενιαίο κράτος
- Αποτελείται από δύο αυτόνομες οντότητες: την Ομοσπονδία Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (κυρίως Βόσνιοι και Κροάτες) και τη Σερβική Δημοκρατία (Republika Srpska – κυρίως Σέρβοι)
- Δημιουργία κεντρικής κυβέρνησης που θα διαχειρίζεται τις κοινές υποθέσεις, όπως η άμυνα και η οικονομία.
- Διεθνής επίβλεψη: Ορίστηκε υψηλός εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας για να παρακολουθεί την εφαρμογή της συμφωνίας και να διασφαλίζει την ειρήνη.
Αν και οι Συμφωνίες αυτές τερμάτισαν τον πόλεμο, διατήρησαν την πολιτική και εθνοτική διχοτόμηση, κάτι που συνεχίζει να επηρεάζει την πολιτική κατάσταση στη χώρα μέχρι σήμερα, γεγονός που με τη σειρά του δημιουργεί μια σειρά από βαθιά πολιτικά αλλά και κοινωνικά προβλήματα.
Η πολιτική αστάθεια και οι εθνοτικές διαιρέσεις δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την οικονομική ανάπτυξη.
Διαμαρτύρονται οι Σέρβοι
Αν και οι Συμφωνίες δημιούργησαν τη Σερβική Δημοκρατία (Republika Srpska) ως ξεχωριστή οντότητα μέσα στη Βοσνία, πολλοί Σέρβοι θεωρούν ότι το πολιτικό σύστημα που προέκυψε περιορίζει την πραγματική αυτονομία τους.
Πιστεύουν ότι το κεντρικό κράτος της Βοσνίας και διεθνείς θεσμοί (όπως ο Υψηλός Εκπρόσωπος) ασκούν υπερβολικό έλεγχο στις αποφάσεις της Republika Srpska.
Οι Σέρβοι της Βοσνίας βλέπουν τη χώρα ως ένα κράτος όπου δεν έχουν πλήρη εθνική αυτοδιάθεση, ενώ επιθυμούν μεγαλύτερη ελευθερία να διαχειρίζονται τα δικά τους εσωτερικά ζητήματα, θεωρώντας πως η δυνατότητα του Υψηλού Εκπροσώπου να ακυρώνει αποφάσεις και να επιβάλλει νόμους είναι ξένη και παράνομη παρέμβαση στα εσωτερικά της Republika Srpska.
Σε αυτό το πλαίσιο διατυπώνονται ανησυχίες ότι, παρά την προστασία της αυτονομίας, στην πράξη αποδυναμώνουν την σερβική ταυτότητα στη Βοσνία και περιορίζουν τις πολιτικές και πολιτισμικές τους δυνατότητες.
Πολιτική κρίση
Υπενθυμίζεται πως στις 6 Αυγούστου 2025, η εκλογική επιτροπή της Βοσνίας αποφάσισε ομόφωνα την απομάκρυνση του Milorad Dodik από το αξίωμα του Προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας (Republika Srpska).
Ο Dodik καταδικάστηκε για ασέβεια προς τις αποφάσεις του Ύπατου Εκπροσώπου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη Christian Schmidt, ο οποίος έχει αναλάβει την εφαρμογή της Ειρηνευτικής Συμφωνίας του Ντέιτον καθώς ως πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας υπέγραψε νόμους που προέβλεπαν τη μη εφαρμογή των αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Βοσνίας και του Γραφείου του Ύπατου Εκπροσώπου στην επικράτεια της οντότητας.
Αυτοί οι νόμοι είχαν προηγουμένως ακυρωθεί από τον Ύπατο Εκπρόσωπο.
Ο Dodik καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους, αλλά εξόφλησε την ποινή με πρόστιμο περίπου 18 ευρώ.
Επιπλέον, καταδικάστηκε σε εξαετή απαγόρευση κατοχής δημόσιου αξιώματος - μια απόφαση που οδήγησε την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή (ΚΕΚ) της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να του αφαιρέσει την προεδρική του θητεία.
Σε δημοψήφισμα που θα πραγματοποιηθεί στις 25 Οκτωβρίου οι ψηφοφόροι θα αποφασίσουν εάν θα αποδεχτούν τις αποφάσεις του Ύπατου Εκπροσώπου της διεθνούς κοινότητας, του δικαστηρίου και της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Βοσνίας Ερζεγοβίνης, οι οποίες τιμώρησαν τον Dodik.
Το δημοψήφισμα
Σημειώνεται ότι ο Schmidt χρησιμοποίησε την εξουσία του για να καταργήσει τους αντισυνταγματικούς νόμους που ψήφισε η Σερβική Δημοκρατία, σε μια προσπάθεια να αμφισβητήσει τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, στο οποίο ο Dodik άσκησε έφεση κατά της απόφασης.
Στις 22 Αυγούστου, η Εθνοσυνέλευση προκήρυξε δημοψήφισμα για την απόφαση του Dodik και ταυτόχρονα έκανε δεκτή την παραίτηση του πρωθυπουργού της οντότητας Radovan Viscovic, η κυβέρνηση του οποίου παραμένει σε «τεχνική εντολή» μέχρι να διοριστεί νέα.
Ο Dodik πρότεινε στη συνέχεια τον Sava Minic ως πρωθυπουργό της νέας κυβέρνησης, αν και μόνο ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας μπορεί να το κάνει αυτό...
Αν και το δημοψήφισμα θα μπορούσε να μπλοκαριστεί ή να ακυρωθεί, οι αναλυτές προβλέπουν ότι οι πολιτικές και νομικές συνέπειες της παραίτησης του πρωθυπουργού θα διαρκέσουν μήνες, τόσο στην Σερβική Δημοκρατία όσο και στην κρατική κυβέρνηση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Από τις αρχές του τρέχοντος έτους, το κόμμα του Dodik έχει μπλοκάρει βασικές αποφάσεις στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του κρατιδίου, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του προϋπολογισμού του 2025.
Το Υπουργικό Συμβούλιο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης δεν έχει ακόμη εγκρίνει την ατζέντα μεταρρυθμίσεων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την εκταμίευση ενός δισεκατομμυρίου ευρώ από το Σχέδιο Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για έργα υποδομών, ενώ οι Βρυξέλλες έχουν ήδη μειώσει αυτό το ποσό για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη κατά 10% και έχουν προειδοποιήσει ότι θα μειώνεται περιοδικά.
Οι Συμφωνίες του Ντέιτον (ή Συμφωνία του Ντέιτον) για την Ειρήνη στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη είναι μια σειρά από διεθνείς συμφωνίες που υπογράφηκαν το 1995 και οι οποίες τερμάτισαν επίσημα τον πόλεμο στη Βοσνία, έναν από τους πιο αιματηρούς πολέμους στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που διήρκεσε από το 1992 έως το 1995.
Ο πόλεμος στη Βοσνία ξέσπασε μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν οι εθνοτικές διαμάχες μεταξύ Βόσνιων (μουσουλμανικής καταγωγής), Σέρβων και Κροατών οδήγησαν σε αιματηρές συγκρούσεις.
Ο πόλεμος ήταν ιδιαίτερα βίαιος, με γενοκτονίες, πολιορκίες πόλεων και εκτεταμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Με τις συμφωνίες του Ντέιτον μπήκε τέλος στις εχθροπραξίες στη Βοσνία, ενώ παράλληλα καθιερώθηκε ένα σύνθετο πολιτικό σύστημα που ισχύει έως σήμερα.
Τι προβλέπουν οι συμφωνίες
Συγκεκριμένα, οι συμφωνίες προβλέπουν ότι:
- Η Βοσνία και Ερζεγοβίνη παραμένει ενιαίο κράτος
- Αποτελείται από δύο αυτόνομες οντότητες: την Ομοσπονδία Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (κυρίως Βόσνιοι και Κροάτες) και τη Σερβική Δημοκρατία (Republika Srpska – κυρίως Σέρβοι)
- Δημιουργία κεντρικής κυβέρνησης που θα διαχειρίζεται τις κοινές υποθέσεις, όπως η άμυνα και η οικονομία.
- Διεθνής επίβλεψη: Ορίστηκε υψηλός εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας για να παρακολουθεί την εφαρμογή της συμφωνίας και να διασφαλίζει την ειρήνη.
Αν και οι Συμφωνίες αυτές τερμάτισαν τον πόλεμο, διατήρησαν την πολιτική και εθνοτική διχοτόμηση, κάτι που συνεχίζει να επηρεάζει την πολιτική κατάσταση στη χώρα μέχρι σήμερα, γεγονός που με τη σειρά του δημιουργεί μια σειρά από βαθιά πολιτικά αλλά και κοινωνικά προβλήματα.
Η πολιτική αστάθεια και οι εθνοτικές διαιρέσεις δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την οικονομική ανάπτυξη.
Διαμαρτύρονται οι Σέρβοι
Αν και οι Συμφωνίες δημιούργησαν τη Σερβική Δημοκρατία (Republika Srpska) ως ξεχωριστή οντότητα μέσα στη Βοσνία, πολλοί Σέρβοι θεωρούν ότι το πολιτικό σύστημα που προέκυψε περιορίζει την πραγματική αυτονομία τους.
Πιστεύουν ότι το κεντρικό κράτος της Βοσνίας και διεθνείς θεσμοί (όπως ο Υψηλός Εκπρόσωπος) ασκούν υπερβολικό έλεγχο στις αποφάσεις της Republika Srpska.
Οι Σέρβοι της Βοσνίας βλέπουν τη χώρα ως ένα κράτος όπου δεν έχουν πλήρη εθνική αυτοδιάθεση, ενώ επιθυμούν μεγαλύτερη ελευθερία να διαχειρίζονται τα δικά τους εσωτερικά ζητήματα, θεωρώντας πως η δυνατότητα του Υψηλού Εκπροσώπου να ακυρώνει αποφάσεις και να επιβάλλει νόμους είναι ξένη και παράνομη παρέμβαση στα εσωτερικά της Republika Srpska.
Σε αυτό το πλαίσιο διατυπώνονται ανησυχίες ότι, παρά την προστασία της αυτονομίας, στην πράξη αποδυναμώνουν την σερβική ταυτότητα στη Βοσνία και περιορίζουν τις πολιτικές και πολιτισμικές τους δυνατότητες.
Πολιτική κρίση
Υπενθυμίζεται πως στις 6 Αυγούστου 2025, η εκλογική επιτροπή της Βοσνίας αποφάσισε ομόφωνα την απομάκρυνση του Milorad Dodik από το αξίωμα του Προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας (Republika Srpska).
Ο Dodik καταδικάστηκε για ασέβεια προς τις αποφάσεις του Ύπατου Εκπροσώπου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη Christian Schmidt, ο οποίος έχει αναλάβει την εφαρμογή της Ειρηνευτικής Συμφωνίας του Ντέιτον καθώς ως πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας υπέγραψε νόμους που προέβλεπαν τη μη εφαρμογή των αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Βοσνίας και του Γραφείου του Ύπατου Εκπροσώπου στην επικράτεια της οντότητας.
Αυτοί οι νόμοι είχαν προηγουμένως ακυρωθεί από τον Ύπατο Εκπρόσωπο.
Ο Dodik καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους, αλλά εξόφλησε την ποινή με πρόστιμο περίπου 18 ευρώ.
Επιπλέον, καταδικάστηκε σε εξαετή απαγόρευση κατοχής δημόσιου αξιώματος - μια απόφαση που οδήγησε την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή (ΚΕΚ) της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να του αφαιρέσει την προεδρική του θητεία.
Σε δημοψήφισμα που θα πραγματοποιηθεί στις 25 Οκτωβρίου οι ψηφοφόροι θα αποφασίσουν εάν θα αποδεχτούν τις αποφάσεις του Ύπατου Εκπροσώπου της διεθνούς κοινότητας, του δικαστηρίου και της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Βοσνίας Ερζεγοβίνης, οι οποίες τιμώρησαν τον Dodik.
Το δημοψήφισμα
Σημειώνεται ότι ο Schmidt χρησιμοποίησε την εξουσία του για να καταργήσει τους αντισυνταγματικούς νόμους που ψήφισε η Σερβική Δημοκρατία, σε μια προσπάθεια να αμφισβητήσει τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, στο οποίο ο Dodik άσκησε έφεση κατά της απόφασης.
Στις 22 Αυγούστου, η Εθνοσυνέλευση προκήρυξε δημοψήφισμα για την απόφαση του Dodik και ταυτόχρονα έκανε δεκτή την παραίτηση του πρωθυπουργού της οντότητας Radovan Viscovic, η κυβέρνηση του οποίου παραμένει σε «τεχνική εντολή» μέχρι να διοριστεί νέα.
Ο Dodik πρότεινε στη συνέχεια τον Sava Minic ως πρωθυπουργό της νέας κυβέρνησης, αν και μόνο ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας μπορεί να το κάνει αυτό...
Αν και το δημοψήφισμα θα μπορούσε να μπλοκαριστεί ή να ακυρωθεί, οι αναλυτές προβλέπουν ότι οι πολιτικές και νομικές συνέπειες της παραίτησης του πρωθυπουργού θα διαρκέσουν μήνες, τόσο στην Σερβική Δημοκρατία όσο και στην κρατική κυβέρνηση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Από τις αρχές του τρέχοντος έτους, το κόμμα του Dodik έχει μπλοκάρει βασικές αποφάσεις στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του κρατιδίου, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του προϋπολογισμού του 2025.
Το Υπουργικό Συμβούλιο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης δεν έχει ακόμη εγκρίνει την ατζέντα μεταρρυθμίσεων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την εκταμίευση ενός δισεκατομμυρίου ευρώ από το Σχέδιο Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για έργα υποδομών, ενώ οι Βρυξέλλες έχουν ήδη μειώσει αυτό το ποσό για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη κατά 10% και έχουν προειδοποιήσει ότι θα μειώνεται περιοδικά.
Τι είπε στο ΒΝ o ηγέτης των Σερβοβόσνιων, Milorad Dodik
Σε πρόσφατη συνέντευξη του στο ΒΝ ο Milorad Dodik εξαπέλυσε τα πυρά του κατά του Υψηλού Εκπροσώπου, Christian Schmidt κάνοντας λόγο για «κατοχή».
«Από την υπογραφή της Συμφωνίας του Ντέιτον, προσπαθούν, μέσω διαφόρων επιβεβλημένων αποφάσεων, πιέσεων, απολύσεων και εκβιασμών, να δημιουργήσουν μια ενιαία, μουσουλμανική, βοσνιακή χώρα στην καρδιά της Ευρώπης.
Η Σερβική Δημοκρατία είναι σταθερά προσηλωμένη και αγωνίζεται για την ελευθερία και την εφαρμογή της Συμφωνίας του Ντέιτον και του συνταγματικού και νομικού πλαισίου λειτουργίας που θεσπίζεται βάσει αυτής, το οποίο βασίζεται σε δύο ισότιμες οντότητες και τρεις λαούς.
Η Σερβική Δημοκρατία είναι θεσμικά, πολιτικά και από άποψη ασφάλειας, σταθερή, ισχυρή και προσηλωμένη στην ειρήνη και τον διάλογο.
Ωστόσο, 30 χρόνια καταστροφής της Συμφωνίας του Ντέιτον και του Συντάγματος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης από μη εκλεγμένους ξένους και ένα μέρος της διεθνούς κοινότητας έχουν δημιουργήσει μια μη βιώσιμη κατασκευή ενός φανταστικού κράτους, αποξενωμένου από τα δικαιώματα και τη βούληση του λαού» είχε αναφέρει ο Dodik, υποστηρίζοντας πως «προσπαθούν συνεχώς να κάνουν τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ένα κράτος προσαρμοσμένο στις ανάγκες μόνο ενός βοσνιακού λαού».
Θα κρίνει ο λαός
«Η Σερβική Δημοκρατία, ο λαός της και οι θεσμοί της δεν αναγνωρίζουν την κατοχική δύναμη του Scmidt και ορισμένων δυτικών πρεσβειών.
Η Σερβική Δημοκρατία το έχει καταστήσει σαφές μέσω των αποφάσεων της Εθνοσυνέλευσης της Σερβικής Δημοκρατίας, αλλά θα πει επίσης στο δημοψήφισμα της 25ης Οκτωβρίου τι πιστεύει για την κατοχική δύναμη.
Ο λαός είναι αυτός που έχει τον τελευταίο λόγο και μόνο αυτός μπορεί και πρέπει να πει πώς θέλει να ζήσει.
Μετά το δημοψήφισμα, θα παρουσιάσουμε με σαφήνεια τη θέση του λαού σε όλους τους σχετικούς παράγοντες στον κόσμο.
Οι κατακτητές μας έχουν φέρει σε μια αφόρητη κατάσταση στην οποία ολόκληρη η κρατική ένωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης λειτουργεί εκτός του συνταγματικού συστήματος.
Η Σερβική Δημοκρατία δεν θα επιτρέψει την ακύρωση της Συμφωνίας Ντέιτον και όσων υπογράψαμε το 1995.
Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι της Συμφωνίας Ντέιτον προηγήθηκε η θέσπιση των Αρχών της Γενεύης και της Νέας Υόρκης, τις οποίες η Σερβική Δημοκρατία είναι άμεσο υπογράφον.
Αυτές οι αρχές έχουν μεταφερθεί στο Σύνταγμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Η Συμφωνία Ντέιτον της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι μια κρατική ένωση δύο οντοτήτων και τριών συστατικών λαών και μπορεί να υπάρξει μόνο ως τέτοια.
Η Σερβική Δημοκρατία επιμένει στην επιστροφή στο αρχικό Ντέιτον, στην ακύρωση των επιβληθέντων αποφάσεων που μας έχουν φέρει σε κατάσταση πλήρους δυσλειτουργίας.
Θέλουμε μια συζήτηση με την Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, είμαστε ανοιχτοί σε αυτήν και τους προσκαλούμε επίμονα σε διάλογο.
Δυστυχώς, ορισμένοι στην Ομοσπονδία έχουν αποδεχτεί τον Schmidt να επιβάλει λύσεις πέρα από το Σύνταγμα, να αναστείλει το Σύνταγμα της Ομοσπονδίας, να τους επιβάλει νόμους.
Προωθούν την ψευδή αφήγηση ότι το πρόβλημα βρίσκεται σε άλλους, όχι στον Schmidt, ο οποίος βεβηλώνει το Σύνταγμα και, επομένως, την ίδια τη Συμφωνία του Ντέιτον» τόνισε ο Dodik.
Δεν είναι κυρίαρχη χώρα η Βοσνία - Ερζεγοβίνη
«Ένα μέρος της διεθνούς κοινότητας, από τη Συμφωνία του Ντέιτον και μετά, εργάζεται για την υπονόμευση της συμφωνίας μεταξύ των τριών λαών και των δύο οντοτήτων.
Αμέτρητες φορές έχει συμβεί να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία, να ακολουθεί μια κλήση από κάποια πρεσβεία και, απλά, η συμφωνία να καταρρέει.
Γι’ αυτό συχνά λέω ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη δεν είναι κυρίαρχη χώρα.
Όλοι στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη πρέπει να αγωνιστούμε ώστε η χώρα να μην είναι προτεκτοράτο, να απελευθερωθούμε από την αντισυνταγματική ξένη κατοχική εξουσία.
Ωστόσο, ορισμένοι από την Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης όχι μόνο δεν αγωνίζονται ενάντια στην κατοχή, αλλά την επικαλούνται κιόλας» επισήμανε ο Dodik, υπογραμμίζοντας ότι αυτό που ζητά είναι η απομάκρυνση του Scmidt και του Γραφείου του Ύπατου Εκπροσώπου.
Η στάση της Σερβίας
Από την πλευρά της η Σερβία υποστηρίζει με προσοχή πολιτικά και διπλωματικά την Σερβική Δημοκρατία, καθώς δεν θέλει να υπονομεύσει τη σταθερότητα της Βοσνίας.
Η Σερβία δεν προωθεί ανοιχτά την απόσχιση, αλλά επιμένει στην προστασία των δικαιωμάτων των Σέρβων της Βοσνίας και στη διατήρηση των Συμφωνιών του Ντέιτον.
Όπως είναι αναμενόμενο, το Βελιγράδι παρέχει σημαντική οικονομική βοήθεια μέσω επενδύσεων, έργων υποδομής, κοκ.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Σε πρόσφατη συνέντευξη του στο ΒΝ ο Milorad Dodik εξαπέλυσε τα πυρά του κατά του Υψηλού Εκπροσώπου, Christian Schmidt κάνοντας λόγο για «κατοχή».
«Από την υπογραφή της Συμφωνίας του Ντέιτον, προσπαθούν, μέσω διαφόρων επιβεβλημένων αποφάσεων, πιέσεων, απολύσεων και εκβιασμών, να δημιουργήσουν μια ενιαία, μουσουλμανική, βοσνιακή χώρα στην καρδιά της Ευρώπης.
Η Σερβική Δημοκρατία είναι σταθερά προσηλωμένη και αγωνίζεται για την ελευθερία και την εφαρμογή της Συμφωνίας του Ντέιτον και του συνταγματικού και νομικού πλαισίου λειτουργίας που θεσπίζεται βάσει αυτής, το οποίο βασίζεται σε δύο ισότιμες οντότητες και τρεις λαούς.
Η Σερβική Δημοκρατία είναι θεσμικά, πολιτικά και από άποψη ασφάλειας, σταθερή, ισχυρή και προσηλωμένη στην ειρήνη και τον διάλογο.
Ωστόσο, 30 χρόνια καταστροφής της Συμφωνίας του Ντέιτον και του Συντάγματος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης από μη εκλεγμένους ξένους και ένα μέρος της διεθνούς κοινότητας έχουν δημιουργήσει μια μη βιώσιμη κατασκευή ενός φανταστικού κράτους, αποξενωμένου από τα δικαιώματα και τη βούληση του λαού» είχε αναφέρει ο Dodik, υποστηρίζοντας πως «προσπαθούν συνεχώς να κάνουν τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ένα κράτος προσαρμοσμένο στις ανάγκες μόνο ενός βοσνιακού λαού».
Θα κρίνει ο λαός
«Η Σερβική Δημοκρατία, ο λαός της και οι θεσμοί της δεν αναγνωρίζουν την κατοχική δύναμη του Scmidt και ορισμένων δυτικών πρεσβειών.
Η Σερβική Δημοκρατία το έχει καταστήσει σαφές μέσω των αποφάσεων της Εθνοσυνέλευσης της Σερβικής Δημοκρατίας, αλλά θα πει επίσης στο δημοψήφισμα της 25ης Οκτωβρίου τι πιστεύει για την κατοχική δύναμη.
Ο λαός είναι αυτός που έχει τον τελευταίο λόγο και μόνο αυτός μπορεί και πρέπει να πει πώς θέλει να ζήσει.
Μετά το δημοψήφισμα, θα παρουσιάσουμε με σαφήνεια τη θέση του λαού σε όλους τους σχετικούς παράγοντες στον κόσμο.
Οι κατακτητές μας έχουν φέρει σε μια αφόρητη κατάσταση στην οποία ολόκληρη η κρατική ένωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης λειτουργεί εκτός του συνταγματικού συστήματος.
Η Σερβική Δημοκρατία δεν θα επιτρέψει την ακύρωση της Συμφωνίας Ντέιτον και όσων υπογράψαμε το 1995.
Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι της Συμφωνίας Ντέιτον προηγήθηκε η θέσπιση των Αρχών της Γενεύης και της Νέας Υόρκης, τις οποίες η Σερβική Δημοκρατία είναι άμεσο υπογράφον.
Αυτές οι αρχές έχουν μεταφερθεί στο Σύνταγμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Η Συμφωνία Ντέιτον της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι μια κρατική ένωση δύο οντοτήτων και τριών συστατικών λαών και μπορεί να υπάρξει μόνο ως τέτοια.
Η Σερβική Δημοκρατία επιμένει στην επιστροφή στο αρχικό Ντέιτον, στην ακύρωση των επιβληθέντων αποφάσεων που μας έχουν φέρει σε κατάσταση πλήρους δυσλειτουργίας.
Θέλουμε μια συζήτηση με την Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, είμαστε ανοιχτοί σε αυτήν και τους προσκαλούμε επίμονα σε διάλογο.
Δυστυχώς, ορισμένοι στην Ομοσπονδία έχουν αποδεχτεί τον Schmidt να επιβάλει λύσεις πέρα από το Σύνταγμα, να αναστείλει το Σύνταγμα της Ομοσπονδίας, να τους επιβάλει νόμους.
Προωθούν την ψευδή αφήγηση ότι το πρόβλημα βρίσκεται σε άλλους, όχι στον Schmidt, ο οποίος βεβηλώνει το Σύνταγμα και, επομένως, την ίδια τη Συμφωνία του Ντέιτον» τόνισε ο Dodik.
Δεν είναι κυρίαρχη χώρα η Βοσνία - Ερζεγοβίνη
«Ένα μέρος της διεθνούς κοινότητας, από τη Συμφωνία του Ντέιτον και μετά, εργάζεται για την υπονόμευση της συμφωνίας μεταξύ των τριών λαών και των δύο οντοτήτων.
Αμέτρητες φορές έχει συμβεί να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία, να ακολουθεί μια κλήση από κάποια πρεσβεία και, απλά, η συμφωνία να καταρρέει.
Γι’ αυτό συχνά λέω ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη δεν είναι κυρίαρχη χώρα.
Όλοι στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη πρέπει να αγωνιστούμε ώστε η χώρα να μην είναι προτεκτοράτο, να απελευθερωθούμε από την αντισυνταγματική ξένη κατοχική εξουσία.
Ωστόσο, ορισμένοι από την Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης όχι μόνο δεν αγωνίζονται ενάντια στην κατοχή, αλλά την επικαλούνται κιόλας» επισήμανε ο Dodik, υπογραμμίζοντας ότι αυτό που ζητά είναι η απομάκρυνση του Scmidt και του Γραφείου του Ύπατου Εκπροσώπου.
Η στάση της Σερβίας
Από την πλευρά της η Σερβία υποστηρίζει με προσοχή πολιτικά και διπλωματικά την Σερβική Δημοκρατία, καθώς δεν θέλει να υπονομεύσει τη σταθερότητα της Βοσνίας.
Η Σερβία δεν προωθεί ανοιχτά την απόσχιση, αλλά επιμένει στην προστασία των δικαιωμάτων των Σέρβων της Βοσνίας και στη διατήρηση των Συμφωνιών του Ντέιτον.
Όπως είναι αναμενόμενο, το Βελιγράδι παρέχει σημαντική οικονομική βοήθεια μέσω επενδύσεων, έργων υποδομής, κοκ.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου