Τον Φεβρουάριο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έμεινε λιγότερο από μία ώρα μέσα στο Οβάλ Γραφείο προτού του διαταχθεί να εγκαταλείψει το κτίριο. Όταν επέστρεψε στο σημείο στις 18 Αυγούστου, πολλοί φοβόντουσαν κάτι ακόμα χειρότερο. Ο Ντόναλντ Τραμπ, τρεις ημέρες νωρίτερα, είχε στρώσει το κόκκινο χαλί για τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα.
Στο δρόμο της επιστροφής του, ανακοίνωσε ότι δεν πιέζει πλέον για κατάπαυση του πυρός, αλλά τώρα τάσσεται υπέρ μιας συνολικής «ειρηνευτικής» συμφωνίας που θα μπορούσε να οδηγήσει την Ουκρανία να παραδώσει ένα μεγάλο κομμάτι οχυρωμένης περιοχής σε αντάλλαγμα για την υπόσχεση του κ. Πούτιν ότι -στην καρδιά του- δεν θα εισέβαλε στην Ουκρανία για τρίτη φορά.
Με την έννοια ότι ο κ. Τραμπ μπορεί να προκαλέσει στην Ουκρανία ζημιά από την οποία δεν μπορεί να προστατευτεί, ο πρόεδρος της Αμερικής είναι ακόμη πιο επικίνδυνος για τον κ. Ζελένσκι από τον κ. Πούτιν.
Πολλοί φοβόντουσαν ότι στη συνάντηση της Δευτέρας θα επέβαλε μια απαίσια μονόπλευρη συμφωνία στους υποτιθέμενους συμμάχους της Αμερικής. Ευτυχώς, αυτό δεν συνέβη. Εν μέσω άφθονων ευχαριστιών και εγωκεντρισμού, ο κ. Τραμπ δεν μίλησε για εδαφικά ζητήματα. Είπε μάλιστα ότι η Αμερική θα εξετάσει το ενδεχόμενο να υποστηρίξει νέες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
Το πεδίο της μάχης είναι σκληρό
Σε αντίθεση με τη διπλωματία, το πεδίο της μάχης είναι σκληρό. Ο πόλεμος στα νότια και ανατολικά της χώρας συνεχίζεται. Ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πύραυλοι βομβαρδίζουν τις πόλεις της Ουκρανίας κάθε βράδυ, αποθαρρύνοντας τους πολίτες της, παραλύοντας την οικονομία της και δηλητηριάζοντας την πολιτική της. Η Ρωσία χάνει άνδρες με αρκετές φορές μεγαλύτερο ρυθμό από την Ουκρανία, αν και έχει πολύ περισσότερους άνδρες να χάσει.
Αν και η Ουκρανία παραχωρεί αργά έδαφος, χωρίς κατάρρευση των γραμμών της, η Ρωσία δεν θα πάρει τα εδάφη που θέλει να κερδίσει ο κ. Πούτιν μέσω μιας ειρηνευτικής συμφωνίας – τουλάχιστον όχι χωρίς να θυσιάσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες το μήνα για πολλούς μήνες ή χρόνια.
Η απειλητική διπλωματία του Τραμπ
Γι’ αυτό η διπλωματία του κ. Τραμπ, πολύ πιο γρήγορη και λιγότερο προβλέψιμη, παραμένει τόσο απειλητική. Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της Δευτέρας, ο πρόεδρος διέκοψε την επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του, και όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι εξακολουθεί να ονειρεύεται μια συμφωνία που θα μπορούσε να του χαρίσει βραβείο Νόμπελ. Θέλει ο κ. Ζελένσκι να καθίσει με τον κ. Πούτιν την επόμενη μία ή δύο εβδομάδες. Αν το τίμημα του κ. Πούτιν είναι οι ανταλλαγές εδαφών, το πιθανότερο είναι ότι ο κ. Ζελένσκι θα δεχθεί ξανά τεράστια πίεση να παραχωρήσει εδάφη.
Αυτό θα έθετε την Ουκρανία και την Ευρώπη σε δίλημμα. Εάν ο κ. Ζελένσκι και η Ευρώπη αρνηθούν, ο κ. Τραμπ θα μπορούσε να διακόψει την προμήθεια όπλων και κρίσιμων στρατιωτικών πληροφοριών προς την Ουκρανία ανά πάσα στιγμή. Το έχει κάνει και στο παρελθόν. Ένας εξαγριωμένος Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς στην Ευρώπη. Θα μπορούσε να απειλήσει να αποσύρει την αμερικανική υποστήριξη προς το ΝΑΤΟ .
Ωστόσο, περισσότεροι από 250.000 άνθρωποι ζουν στο τμήμα του Ντονμπάς που επιδιώκει η Ρωσία. Το πάγωμα ενός πολέμου κατά μήκος των γραμμών επαφής έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν. Αλλά οι γραμμές υπάρχουν για έναν λόγο: σηματοδοτούν τα σημεία όπου η Ουκρανία έχει υποχωρήσει σε αμυντικές θέσεις και έχουν δαπανηθεί τεράστιες προσπάθειες και πόροι για την ασφάλειά τους με χαρακώματα, «δόντια δράκου» και περίτεχνα οχυρώματα. Εάν επιτραπεί στη Ρωσία να τις καταλάβει, θα γίνει πολύ πιο δύσκολο για την Ουκρανία να αντισταθεί σε μια άλλη προέλαση. Αυτό θα ήταν ένα κίνητρο για τον κ. Πούτιν να επιτεθεί ξανά.
Σε αντίθεση με τη διπλωματία, το πεδίο της μάχης είναι σκληρό. Ο πόλεμος στα νότια και ανατολικά της χώρας συνεχίζεται. Ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πύραυλοι βομβαρδίζουν τις πόλεις της Ουκρανίας κάθε βράδυ, αποθαρρύνοντας τους πολίτες της, παραλύοντας την οικονομία της και δηλητηριάζοντας την πολιτική της. Η Ρωσία χάνει άνδρες με αρκετές φορές μεγαλύτερο ρυθμό από την Ουκρανία, αν και έχει πολύ περισσότερους άνδρες να χάσει.
Αν και η Ουκρανία παραχωρεί αργά έδαφος, χωρίς κατάρρευση των γραμμών της, η Ρωσία δεν θα πάρει τα εδάφη που θέλει να κερδίσει ο κ. Πούτιν μέσω μιας ειρηνευτικής συμφωνίας – τουλάχιστον όχι χωρίς να θυσιάσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες το μήνα για πολλούς μήνες ή χρόνια.
Η απειλητική διπλωματία του Τραμπ
Γι’ αυτό η διπλωματία του κ. Τραμπ, πολύ πιο γρήγορη και λιγότερο προβλέψιμη, παραμένει τόσο απειλητική. Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της Δευτέρας, ο πρόεδρος διέκοψε την επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του, και όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι εξακολουθεί να ονειρεύεται μια συμφωνία που θα μπορούσε να του χαρίσει βραβείο Νόμπελ. Θέλει ο κ. Ζελένσκι να καθίσει με τον κ. Πούτιν την επόμενη μία ή δύο εβδομάδες. Αν το τίμημα του κ. Πούτιν είναι οι ανταλλαγές εδαφών, το πιθανότερο είναι ότι ο κ. Ζελένσκι θα δεχθεί ξανά τεράστια πίεση να παραχωρήσει εδάφη.
Αυτό θα έθετε την Ουκρανία και την Ευρώπη σε δίλημμα. Εάν ο κ. Ζελένσκι και η Ευρώπη αρνηθούν, ο κ. Τραμπ θα μπορούσε να διακόψει την προμήθεια όπλων και κρίσιμων στρατιωτικών πληροφοριών προς την Ουκρανία ανά πάσα στιγμή. Το έχει κάνει και στο παρελθόν. Ένας εξαγριωμένος Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς στην Ευρώπη. Θα μπορούσε να απειλήσει να αποσύρει την αμερικανική υποστήριξη προς το ΝΑΤΟ .
Ωστόσο, περισσότεροι από 250.000 άνθρωποι ζουν στο τμήμα του Ντονμπάς που επιδιώκει η Ρωσία. Το πάγωμα ενός πολέμου κατά μήκος των γραμμών επαφής έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν. Αλλά οι γραμμές υπάρχουν για έναν λόγο: σηματοδοτούν τα σημεία όπου η Ουκρανία έχει υποχωρήσει σε αμυντικές θέσεις και έχουν δαπανηθεί τεράστιες προσπάθειες και πόροι για την ασφάλειά τους με χαρακώματα, «δόντια δράκου» και περίτεχνα οχυρώματα. Εάν επιτραπεί στη Ρωσία να τις καταλάβει, θα γίνει πολύ πιο δύσκολο για την Ουκρανία να αντισταθεί σε μια άλλη προέλαση. Αυτό θα ήταν ένα κίνητρο για τον κ. Πούτιν να επιτεθεί ξανά.
Η de facto κατοχή του 19% του εδάφους της Ουκρανίας
Η μόνη εδαφική παραχώρηση που μπορεί λογικά να κάνει η Ουκρανία θα ήταν κάποια μορφή de facto αναγνώρισης της υπάρχουσας κατοχής περίπου 19% του εδάφους της από τη Ρωσία. Αυτό θα σηματοδοτούσε μια νίκη για τον κ. Πούτιν. Βαθιά δυσάρεστη, αλλά αναμφισβήτητα αξίζει να γίνει παραχώρηση προς όφελος του τερματισμού ενός πολέμου που έχει ήδη κοστίσει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές και από τις δύο πλευρές. Αλλά τι πρέπει να πάρει η Ουκρανία σε αντάλλαγμα; Η απάντηση του κ. Τραμπ, και μάλιστα των Ευρωπαίων, είναι «εγγυήσεις ασφαλείας». Το πρόβλημα είναι ότι ο κ. Τραμπ δεν απαντά στο τι εννοούν.
Η πιο σταθερή μορφή εγγύησης ασφάλειας —μια δέσμευση για χρήση μεγάλου στρατού για την αντίσταση σε μια ρωσική επίθεση— δεν προσφέρεται. Οι ηγέτες της Ευρώπης προσπαθούν να συγκροτήσουν έναν «συνασπισμό προθύμων» που θα αναπτυχθεί εντός της Ουκρανίας, έτσι ώστε η Ρωσία να μην μπορεί να παραβιάσει μια ειρηνευτική συμφωνία χωρίς να διακινδυνεύσει άμεση σύγκρουση με τις δυτικές χώρες. Δυστυχώς, ο αριθμός των στρατιωτών που έχουν δεσμευτεί είναι πολύ μικρός για να αντιταχθεί στη Ρωσία. Επίσης, για να εδραιωθεί η πραγματική αποτροπή, οποιαδήποτε δύναμη θα εξαρτηθεί από τη βεβαιότητα της αμερικανικής υποστήριξης.
Πόσο εμπιστευόμαστε τον Τραμπ;
Ο κ. Τραμπ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι οι Ευρωπαίοι θα έχουν την υποστήριξή του, αν και όχι στρατεύματα, για αυτές τις εγγυήσεις, αλλά μπορεί κανείς να τον εμπιστευτεί; Εκ πρώτης όψεως, όχι ακριβώς. Απείλησε τον κ. Πούτιν με «εξουθενωτικές» κυρώσεις εάν δεν συμφωνούσε σε κατάπαυση του πυρός, αλλά όταν συναντήθηκαν, εκείνος με υπομονή σταμάτησε κάθε συζήτηση γι’ αυτές. Αρνείται να πει τι είδους υποστήριξη θα παράσχει στην δύναμη διαβεβαίωσης ή ακόμα και αν θα είναι εγγυημένη η προμήθεια αμυντικών όπλων στην Ουκρανία.
Ένας καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί κάποιο βαθμό αποτροπής θα ήταν οι ακλόνητες δεσμεύσεις για τον εξοπλισμό και τη χρηματοδότηση του ουκρανικού στρατού, ο οποίος είναι πολύ μεγαλύτερος και ισχυρότερος από οτιδήποτε μπορούν να συγκεντρώσουν οι Ευρωπαίοι. Αντίθετα, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς κάτι πιο καταστροφικό για την ευρωπαϊκή ασφάλεια από μια ειρηνευτική δύναμη που δεν υποστηρίζεται σε περίπτωση επίθεσης. Αυτή θα ήταν η νίκη που λαχταρά περισσότερο ο κ. Πούτιν…
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου