Ελλάδα -Τουρκία: η παραπλανητική διπλωματία ως παράγοντας κινδύνου.

Του Σωτήρη Σιδέρη
Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας συναντήθηκαν “ξαφνικά” στο Κατάρ στις 2 Φεβρουαρίου και συζήτησαν όλο το πλέγμα των διμερών σχέσεων. Επίσημες δηλώσεις δεν έγιναν ποτέ και ενώ , κυρίως στην Αθήνα, ο προβληματισμός για το μέλλον των διμερών σχέσεων είναι και έντονος και βάσιμος. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν και δεν διαψεύστηκαν από το υπουργείο Εξωτερικών, οι Γεραπετρίτης και Φιντάν συζήτησαν και θέματα σχετικά με την πορεία των εργασιών που απαιτούνται για την μελλοντική εγκατάσταση υποβρυχίων καλωδίων του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου (Great Sea Interconnector-GSI)».

Κατά τις ίδιες πηγές, από τον Γεραπετρίτη τέθηκε το θέμα των ερευνών του ιταλικού πλοίου Ievoli Relum , βόρεια της Κρήτης “με αφορμή την εμφάνιση της τουρκικής κορβέτας στην περιοχή”. Πρόκειται για μια επικίνδυνη στα όρια της διπλωματικής ευτέλειας αντιμετώπιση. Αντί το ΥΠΕΞ, το υπουργείο Άμυνας, ακόμη και το Μέγαρο Μαξίμου να δηλώσουν δημόσια ότι καμία συζήτηση δεν μπορεί να γίνει για τα θέματα αυτά, σιώπησαν συλλογικά. Έχουμε μήπως και διαπραγματευτική διολίσθηση ή πρόκειται για εθνικού μεγέθους επικίνδυνη ανεπάρκεια;

Η διπλωματία της σφραγίδας και η σύγχυση

Εδώ και πάνω από πέντε χρόνια ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ασκεί εξωτερική πολιτική σχεδόν μόνος του ή έστω με έναν πολύ στενό πυρήνα συνεργατών του. Πολλές φορές η κυβέρνηση συνελήφθη , είτε να αποκρύπτει , είτε να παραπλανά την κοινή γνώμη, σχετικά με την ατζέντα των συνομιλιών και οι αποκαλύψεις έρχονταν συχνά από την Άγκυρα. Είναι γνωστό στο παρασκήνιο, ότι με εντολή του πρωθυπουργού, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις δεν εφαρμόζουν τους κανόνες εμπλοκής, ακόμη και σε περιπτώσεις κατάφωρων παραβιάσεων του εναερίου χώρου και των χωρικών υδάτων από τον τουρκικό στόλο, ενώ στην περίπτωση του καλωδίου, η Τουρκία δεν έχει κανέναν απολύτως λόγο να απειλεί. 0ι απειλές όμως πιάνουν τόπο, οδηγούν σε διολίσθηση και η διολίσθηση στην παραπλάνηση της κοινής γνώμης..

Είναι όμως μια ξεκάθαρη πειρατική πολιτική που από την πλευρά της Αθήνας, δεν δίνεται καμία απάντηση, ούτε στο Αιγαίο , ούτε διπλωματικά. Ο Γιώργος Γεραπετρίτης πραγματοποίησε περιοδεία σε Κατάρ, Ισραήλ και Παλαιστινιακά εδάφη . Στην δήλωση που έκανε έκανε λόγο για έναν σημαντικό κύκλο επαφών, “ο οποίος ακριβώς αποτυπώνει το σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο, το οποίο διαθέτει η Ελλάδα στην περιοχή. Η Ελλάδα είναι παρούσα στις εξελίξεις σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή..” είπε ο υπουργός. Αλλά αν εννοεί ως διπλωματικό αποτύπωμα την σφραγίδα στο διαβατήριό του, ναι είναι. Αλλά διπλωματικό αποτύπωμα δεν υπάρχει ούτε κατά διάνοια. Καμία, ιδέα, καμία πρόταση, καμία πρωτοβουλία, κανένας ουσιώδης χειρισμός που να μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διεθνών συζητήσεων και να αναδειχθεί ο ρόλος της χώρας.

Η δήλωσή του επίσης ότι η Ελλάδα θα αναλάβει πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, έτσι ώστε να αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια, η οποία θα διοχετευθεί στην περιοχή, αποδεικνύει την πολιτική κενότητα. Τα αυτονόητα δεν είναι σοβαρή διπλωματία. Σοβαρή είναι η υπέρβαση της κοινοτυπίας και η ανάδειξη πτυχών των τεράστιων προβλημάτων που ανέδειξε ο πόλεμος όχι μόνο στη Γάζα και τον Λίβανο, αλλά και στην Συρία και η κατάθεση προτάσεων για μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας και διαλόγου . Επομένως έχουμε και πάλι μια παραπλανητική εικόνα του ταξιδιού του Γεραπετρίτη, γιατί πίσω από θολές και γενικόλογες δηλώσεις δεν γνωρίζουμε τίποτα για το ουσιαστικό περιεχόμενο των συνομιλιών.

Με τον Φιντάν- έκλεισε ο κύκλος περί Χάγης;

Επιστρέφουμε στα ελληνοτουρκικά. Να επισημανθεί ότι οι υπουργοί Εξωτερικών, πουθενά στον κόσμο, δεν συναντιούνται τυχαία και μάλιστα να συζητούν επί ώρα εφ όλης της ύλης. Πάντα υπάρχει επικοινωνία και προετοιμασία. Οπότε τα περί ξαφνικής συνάντησης δεν είναι καθόλου πειστικά.
Δεύτερον ο Έλληνας ΥΠΕΞ όφειλε να ανακοινώσει το περιεχόμενο της συζήτησης για να μην γίνονται υποθέσεις. Δεν έκανε όμως την παραμικρή ανακοίνωση. Ούτε καν εξέδωσε μια ανακοίνωση για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους, όσον αφορά τα μηνύματα της τουρκικής κορβέτας προς το ιταλικό πλοίο για να σταματήσει την έρευνα, 7 μίλια από τον Άγιο Νικόλαο, σε σημείο που η Τουρκία δεν έχει κανένα απολύτως δικαίωμα.
Οπότε εκ των πραγμάτων εγείρεται το ερώτημα, ποιος είναι ο στόχος της παρασκηνιακής διπλωματίας. Συζητά η Αθήνα πράγματα που δεν είναι ανακοινώσιμα για το ηλεκτρικό καλώδιο; αν ισχύουν οι διαρροές που το ίδιο το ΥΠΕΞ έκανε, δεν είναι απλά διολίσθηση, είναι ενδοτισμός. Ζήτησε και πάλι άδεια ο Γεραπετρίτης από τον Φιντάν, όπως έγινε και στην Κάσο παρά τις διαψεύσεις; ίσως το μάθουμε από την Άγκυρα… γιατί και από το Μαξίμου και από το ΥΠΕΞ έχει αφαιρεθεί πλέον κάθε αναφορά στο ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη;

Η ακινησία της ελληνικής κυβέρνησης , βολεύει αφάνταστα την Τουρκία. Η Τουρκία κινείται, έχει σχέδιο, το εφαρμόζει και στην Συρία και περιμένει τον Τραμπ, ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Τουρκίας συζητούν συχνά. Αντίθετα η Ελλάδα περιμένει. . Ωραία, το Ανώτατο Συμβούλιο έχει μετατεθεί για την Άνοιξη, αλλά με ποιο στόχο; και γιατί η κυβέρνηση δεν εξηγεί επίσημα τους λόγους αναβολής;. Γιατί ο πρωθυπουργός από το βήμα της βουλής εξέφρασε σχεδόν βεβαιότητα ότι δεν θα υπάρξει παραπομπή στη Χάγη; ποιες ήταν οι διαφωνίες, τι θέματα ετέθησαν εκ μέρους της Άγκυρας; Το ναι ή το όχι στη Χάγη εμπεριέχει δεκάδες λόγους. Τι ακριβώς συζητήθηκε και ποια ήταν τα σημεία σύγκλισης και απόκλισης;

Υπάρχουν δεκάδες ακόμη ερωτήματα που μπορούν να τεθούν. Η κυβέρνηση συνεχίζει μια προβληματική πορεία. Που μπορεί να γίνει και επικίνδυνη, όσο η κυβέρνηση στην Αθήνα, μοιάζει χαμένη στις εξαρτήσεις της και τον μικρόκοσμό της.

Η παρασκηνιακή διπλωματία είναι μια συγκεκριμένη μέθοδος, που έχει αρχές, κανόνες και αποσκοπεί κάπου. Δεν είναι ιδιωτική τους υπόθεση. Ούτε μπορεί να είναι άλλοθι. Προσφέρει κάποια ευελιξία, αλλά ταυτόχρονα , κάθε πλευρά μπορεί άνετα να αλλάξει το κλίμα, να αποδώσει την μη τήρηση των όποιων δεσμεύσεων σε παρεξήγηση, ευθύνες δεν αναλαμβάνονται και υπό αυτή την έννοια , είναι εύκολο, να μετατραπεί σε διπλωματικό ριγκ με συνέπειες. Αντίθετα, η διαφάνεια, αποτρέπει κινδύνους και επιπλέον είναι ενισχυτική της εξωτερικής πολιτικής γιατί καθιστά κόμματα και λαό συνεργάτες και αλληλέγγυους, όταν υπάρχει σαφές, ρεαλιστικό και εθνικά ωφέλιμο σχέδιο . Πέραν όλων αυτών, βασικό στοιχείο είναι να εμπιστεύεται ο λαός τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση. Κάτι τέτοιο δεν έχει ισχύει. Τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Γιώργο Γεραπετρίτη δεν τους εμπιστεύεται ούτε η ΝΔ, τουλάχιστον αυτή που εκφράζεται από τους Καραμανλή και Σαμαρά. Και όσο παρατείνεται η στεγανοποίηση της εξωτερικής πολιτικής, τόσο πιο απρόβλεπτες μπορεί να είναι οι εξελίξεις.

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.