Μαρίνα Αλεξανδρή
Ο Ερντογάν κάνει πρόβες θερμού επεισοδίου ανοιχτά της Λιβύης, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί αδύναμη και απρόθυμη, και η Ουάσιγκτον κάνει ρητορικές ασκήσεις υπέρ του διεθνούς δικαίου χωρίς όμως καμία ουσιαστική κίνηση ανάσχεσης των παιγνίων κυριαρχίας της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Τα παίγνια αυτά περιλάμβαναν χθες 69 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, ένα ακόμη τηλεοπτικό σόου από τον τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ με το μήνυμα ότι «για την Ελλάδα δεν είναι καθόλου βολικό να πολεμήσει με την Τουρκία», και μια θεαματική επίδειξη απαξίωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην επιχείρηση «Ειρήνη» στα ανοιχτά της Λιβύης. Εκεί, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Άγκυρα έστησε μια ακόμη επιχείρηση μεταφοράς όπλων στη Λιβύη, κόντρα στο ευρωπαϊκό εμπάργκο και εν είδει ευθείας απάντησης στη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας.
Η ευρωπαϊκή επιχείρηση «Ειρήνη» που βρίσκεται σε εξέλιξη στην περιοχή έχει ως αποστολή ακριβώς την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων προς τη Λιβύη. Όταν εντοπίστηκε ύποπτο για μεταφορά όπλων εμπορικό πλοίο που συνοδευόταν από τρεις τουρκικές φρεγάτες ο ιταλός διοικητής της επιχείρησης έδωσε εντολή ελέγχου από ελικόπτερο στην ελληνική φρεγάτα «Σπέτσαι» που συμμετέχει στην ευρωπαϊκή δύναμη. Οι τουρκικές φρεγάτες ωστόσο αρνήθηκαν τον έλεγχο διαμηνύοντας πως το εμπορικό πλοίο τελεί υπό την προστασία τους και η ευρωπαϊκή δύναμη απλώς υπαναχώρησε δια της σιωπής και της ανοχής.
Η ανοχή αυτή αποτελεί και την κοινή συνισταμένη της αντιμετώπισης της Τουρκίας από τον διεθνή παράγοντα, γεγονός που γνωρίζει και αξιοποιεί πλήρως ο Ερντογάν. Και ενώπιον αυτής της εικόνας η Αθήνα επιδίδεται πλέον σε έναν όψιμο, και αμφιβόλου αποτελέσματος, διπλωματικό μαραθώνιο με στόχο το χτίσιμο των συμμαχιών και των αναχωμάτων εκείνων που θα μπορούσαν να αποτρέψουν την αποστολή τουρκικού ερευνητικού πλοίου στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.
«Εάν φθάσουμε στο σημείο να μπει τουρκικό γεωτρύπανο σε περιοχή εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τότε δεν υπάρχει επιστροφή. Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι στρατιωτική», λέει διπλωματική πηγή με γνώση των διεργασιών και των σεναρίων που εξετάζονται.
Στο πλαίσιο αυτό η πρώτη κίνηση ήταν η υπογραφή της συμφωνίας για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ιταλία – μιας συμφωνίας, που η κυβέρνηση δείχνει ουσιαστικά ως πρόδρομο μιας ανάλογης και καταλυτικής κίνησης με την Αίγυπτο. Το σκεπτικό είναι πως η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο θα επικαλύψει και θα ακυρώσει στην πράξη το τουρκολυβικό σύμφωνο και γι αυτό τον λόγο σπεύδει στο Κάιρο την επόμενη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Στην περίπτωση της Αιγύπτου ωστόσο τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα απ’ ό,τι με την Ιταλία και το σενάριο που προκρίνεται είναι πλέον εκείνο της μερικής και όχι της πλήρους οριοθέτησης, με δεδομένο ότι το Κάιρο δεν θέλει να έρθει σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την Τουρκία. Την επιδίωξη για μερική οριοθέτηση προανήγγειλε χθες ο ίδιος ο Νίκος Δένδιας λέγοντας ότι «δεν πρέπει να είμαστε υπεραισιόδοξοι. […] Οι Αιγύπτιοι προσπαθούν να μην μπλέκονται με θέματα άλλων χωρών στην περιοχή. Εάν μπορούσαν θα απέφευγαν να πατήσουν "τουρκικό κάλο"». Σε αυτό το πλαίσιο ο υπουργός Εξωτερικών άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο τμηματικής συμφωνίας με την Αίγυπτο, τονίζοντας ότι «όταν δεν μπορείς να λύσεις το σύνολο είναι ωφέλιμο να λύσεις ένα μέρος είναι κάτι που μπορείς να συζητήσεις. Σημασία έχει να κανείς μια αρχή».
Ακόμη πιο καθαρός ήταν ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Θάνος Ντόκος, ο οποίος είπε στην ΕΡΤ πως στόχος είναι η μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο η οποία σ΄αυτή τη φάση θα αφήνει εκτός το Καστελόριζο, ενώ ανοικτός σ’ ένα τέτοιο ενδεχόμενο εμφανίστηκε και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. «Να προχωρήσουμε σε συμφωνία με την Αίγυπτο ακόμη και με μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ και να προχωρήσουμε και στην επέκταση των 12 μιλιών στα χωρικά μας ύδατα στο Ιόνιο», είπε ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στο φόρουμ των Δελφών και περιγράφοντας τις δύο προυποθέσεις που θέτει ο ΣΥΡΙΖΑ για τη χάραξη εθνικής γραμμής στα ελληνοτουρκικά.
Όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές η πλήρης οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο πρέπει να θεωρείται εκτός συζήτησης, καθώς το Κάιρο δεν θέλει σε καμία περίπτωση να εμπλακεί σε αντιπαράθεση με την Τουρκία για την περιοχή του Καστελόριζου . Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι εάν μια ενδεχόμενη εξαίρεση του Καστελόριζου μπορεί να αποτελέσει δεδικασμένο που θα μπορούσε στην συνέχεια να εκμεταλλευτεί η Τουρκία, η απάντηση όμως που δίνουν οι περισσότεροι διπλωμάτες και αναλυτές είναι πως, στην παρούσα φάση, οι κίνδυνοι θα είναι πολύ μεγαλύτεροι εάν δεν προχωρήσει έστω και η μερική οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου