του Πέτρου Αναστασίου
Eνα πραγματικό big deal, μια μεγάλη συμφωνία που θα δώσει ισχυρή "ένεση" στα συνολικά αποθεματικά του ελληνικού τραπεζικού συστήματος βρίσκεται πίσω από την απόφαση της Αθήνας να θέσει βέτο στην χρονική επέκταση των κυρώσεων σε βάρος της ιρανικής ημικρατικής τράπεζας Bank Saderat.
Πριν από περίπου ένα μήνα, οι Ιρανοί συμφώνησαν με την ελληνική κυβέρνηση ότι θα ανοίξουν τραπεζικό υποκατάστημα της τράπεζας στην Αθήνα και θα μεταβιβάσουν άμεσα σε αυτό 5 δισ. δολάρια που έχουν στην Τουρκία, ενώ σε δεύτερη φάση θα μεταφέρουν στην Ελλάδα περί τα 30 δισ. ευρώ ενώ θα θα μετατρέψουν την χώρα σε πύλη εισόδου στην ΕΕ ιρανικών κεφαλαίων από την στιγμή που η Βρετανία έκλεισε την Saderat Bank στο Λονδίνο.
Η Αθήνα είχε ενημερώσει τον Λευκό Οίκο για την πρόθεσή της να επιβάλλει βέτο και δεν υπήρξε καμία αντίρρηση από τον Μ.Ομπάμα, ο οποίος έτσι ή αλλιώς ήταν από τους πρωτεργάτες της συμφωνίας με το Ιράν για την παύση της προσπάθειάς του να μετατραπεί σε πυρηνική δύναμη.
Aλλωστε σε μία αποθέωση της real politic, οι Αμερικανοί βλέπουν στο Ιράν, την μοναδική δύναμη που μπορεί να σπάσει, μέχρι ενός βαθμού, το μονοπώλιο της Ρωσίας στην διάθεση φυσικού αερίου στην Ευρώπη μετά την αποτυχία ανατροπής του Ασαντ στην Συρία και την συναπεκόλουθη διέλευση του φυσικού αερίου στου Κατάρ από την Συρία στην Τουρκία: Προ ημερών η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να περάσει ιρανικό φυσικό αέριο μέσω αγωγού από την Ελλάδα και να κτίσει διυλιστήριο στην Θράκη ή να ρίξει κεφάλαια για να αναβαθμίσει το υφιστάμενο των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη.
Τον περασμένο Απρίλιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απεφάνθη ότι η προσφυγή της Bank Saderat κατά των κυρώσεων της Ε.Ε. είναι νόμιμη. Το δικαστήριο έδωσε περιθώριο στις Βρυξέλλες διατήρησης των κυρώσεων μόνο για έξι μήνες, κάτι που συνεπαγόταν το "ξεπάγωμα" των περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας μετά το πέρας του εξαμήνου.
Η επιπλέον αυτή περίοδος έληξε στις 22 Οκτωβρίου, ωστόσο καθ΄όλη τη μεταβατική αυτή περίοδο, χώρες όπως η Βρετανία, έκαναν ό,τι μπορούσαν προκειμένου να προσκομίσουν στοιχεία, ώστε οι κυρώσεις να επεκταθούν και μετά τον Οκτώβριο.
Η Βρετανία έχει απωλέσει έσοδα δεκάδων δισεκατομμυρίων λιρών από την πτώση της τιμής του πετρελαίου, λόγω της επιστροφής του Ιράν στην διεθνή αγορά πετρελαίου και το brent γνώρισε ιστορικά χαμηλά δεκαετίας, άρα είχε κάθε συμφέρον να διατηρήσει όχι μόνο τις κυρώσεις κατά της ιρανικής τράπεζας, αλλά να δυσκολέψει και με κέθε τρόπο την διακίνηση ιρανικού πετρελαίου.
Επίσης το Ισραήλ, μέσω του ισχυρού λόμπι που διαθέτει στις Βρυξέλλες "έσπρωχνε" προς την κατεύθυνση των κυρώσεων. Ετσι οι 27 από τις 28 κυβερνήσεις ήταν έτοιμες να επεκτείνουν την παραμονή της Bank Saderat στη «μαύρη λίστα», αλλά η Ελλάδα επέμεινε να γίνει σεβαστή η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Οι επικριτές της ελληνικής απόφασης σημειώνουν ότι ο ελληνικό βέτο δεν επέτρεψε να παραμείνει στην «μαύρη λίστα» η Bank Saderat που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο πιστωτικό δίκτυο του Ιράν, αλλά κατηγορείται ότι χρηματοδοτεί δίκτυα τρομοκρατίας, όπως η Χεζμπολάχ.
Τώρα, το κατά πόσο η Χεζμπολάχ που συμμετέχει στην διακυβέρνηση του Λιβάνου είναι τρομοκρατική οργάνωση, είναι μια άλλη υπόθεση.
Η συμφωνία κλείστηκε κατά την διάρκεια της επίσκεψης του κεντρικού τραπεζίτης του Ιράν, Valiollah Seif που επικεφαλής ιρανικής αντιπροσωπείας είχε επισκεφθεί στις 29-30 Σεπτεμβρίου την Αθήνα.
Τότε ο Ιρανός τραπεζίτης είχε συναντηθεί με αρκετούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων και ο Γιάννης Δραγασάκης. Στην ανακοίνωση που είχε εκδώσει η αντιπροεδρία της κυβέρνησης μετά το τέλος της συνάντησης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο Seif, "έθεσε την έναρξη των ελληνοϊρανικών σχέσεων στον τραπεζικό τομέα ως βάση μελλοντικών οικονομικών συνεργασιών".
Σημαντικό ρόλο στην συμφωνία έπαιξαν δύο πρόσωπα, ένας πολύ γνωστός εφοπλιστής και ο εξάδελφος του πρωθυπουργού Α.Τσίπρα, το στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών ο Γ.Τσίπρας, ο οποίος απέχει πολύ από την συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών της νυν κυβέρνησης: Είναι πρακτικός, γρήγορος στις αποφάσεις του και αποτελεσματικός.
Η επεκταση της συνεργασία με το Ιράν κρίθηκε ως ιδιαίτερα σημαντική από την κυβέρνηση, καθώς η Τεχεράνη τίμησε "και με το παραπάνω" την συμφωνία που είχε συναφθεί για την πώληση απί πιστώσει ιρανικού πετρελαίου στην Ελλάδα, όταν οι άλλες χώρες, με εξαίρεση τη Ρωσία, ζητούσαν "πληρωμή τοις μετρητοίς", την ώρα που η χώρα οικονομικά ασφυκτιούσε πέρσι και πρόπερσι.
Εσχάτως υπήρξε μια επιπλέον συμφωνία των ΕΛΠΕ, τα οποία σύναψαν με τη ιρανική κρατική εταιρεία της χώρας NIOC νέα συμφωνία αγοράς πετρελαίου, με πολύ ευνοϊκούς όρους για την ελληνική πλευρά.
Ποιοι πραγματικά δεν συμφωνούν με το deal: Το Ισραήλ, το οποίο βρίσκεται πίσω από ένα επικριτικό δημοσίευμα της Wall Street Journal, Η Τουρκία, που θα χάσει την Saderat Bank και τα αμύθητα κεφάλαιά της από τα τραπεζικά της αποθέματα και φυσικά η Βρετανία που θα ήθελε να δει να συνεχίζεται η απομόνωση του Ιράν.
Το Ισραήλ "βλέπουν" πίσω και από την επικριτική για το ελληνική βέτο, ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και στελέχη του ΥΠΕΞ στην Αθήνα: "Το Τελ Αβίβ έχει εξαιρετικές προσβάσεις και μοχλούς πίεσης στο αμερικανικό ΥΠΕΞ από την εποχή της Χ.Κλίντον" αναφέρουν.
Και συνεχίζουν: "Ετσι ή αλλιώς εμείς θέλουμε να είμαστε φίλοι με όλους. Η απόφαση κατ'ουδένα τρόπο δεν αφορά το Ισραήλ με το οποίο έχουμε μια προνομιακή στρατηγική σχέση.
Αλλωστε όταν το Ιράν είχε διαμαρτηρηθεί για τις ισραηλινές αεροπορικές ασκήσεις στην Ελλάδα τις οποίες η Τεχεράνη είχε εκλάβει ως πρόβα επίθεσης στο Ιράν, εμείς είχαμε απορρίψει τις διαμαρτυρίες χαρακτηρίζοντάς τες χωρίς βάση.
Με το Ισραήλ είμαστε στενοί σύμμαχοι στην Ανατολική Μεσόγειο. Με το Ιράν καλοί εταίροι. Αν έχουν διαφορές μεταξύ τους αυτό αφορά τους ίδιους"...
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου