Το επεισόδιο με την ανακήρυξη από την Κίνα ζώνης αεράμυνας η οποία συμπεριλαμβάνει τις αμφισβητούμενες νήσους Σενκάκου (για τους Ιάπωνες) / Ντιαόγιου (για τους Κινέζους), αποτέλεσε αφορμή για να προκύψουν σημαντικές περιπλοκές στην ισορροπία της περιοχής τόσο άμεσες όσο και μελλοντικές – δυνητικές.
Του Μιχαήλ Βασιλείου
Οι Αμερικανοί, κάνοντας πρώτοι κίνηση, έστειλαν βομβαρδιστικά αεροσκάφη τύπου Β-52 Stratofortress, τα οποία απογειώθηκαν από τη νήσο Γκουάμ να πετάξουν εντός της ζώνης που ανακήρυξαν μονομερών οι Κινέζοι, σε μια προσπάθεια να περάσουν το μήνυμα, ότι οι ίδιες δεν δεσμεύονται από μονομερείς ενέργειες που αλλάζουν τα δεδομένα στην περιοχή.
Ταυτόχρονα, με την ενέργεια αυτή, οι Αμερικανοί ικανοποιούσαν τους συμμάχους τους στην περιοχή, τα συμφέροντα των οποίων και οι αντίστοιχες ζώνες αεροπορικού ελέγχου πλήττονται από την κινεζική μονομερή ενέργεια, κυρίως των αμέσως εμπλεκομένων Ιαπώνων, καθώς επίσης των Νοτιοκορεατών και της Ταϊβάν. Η αρχική αντίδραση στις χώρες αυτές ήταν σχεδόν ενθουσιώδης, αφού η αμερικανική ενέργεια αποτελούσε απόδειξη της δέσμευσης στην ασφάλεια των συμμάχων της στη περιοχή.
Ενθαρρυμένες οι χώρες, χωρίς βέβαια να διαθέτουν και εναλλακτική δυνατότητα αν επιθυμούσαν να δείξουν στην πράξη την μη αποδοχή των κινεζικών τετελεσμένων, έστειλαν αεροσκάφη στην περιοχή, χωρίς να καταθέσουν σχέδια πτήσης στις κινεζικές αρχές, με την κινεζική Αεροπορία να απογειώνει μαχητικά, σύμφωνα με όσα έχουν διαρρεύσει, για να ελέγξει τα αεροσκάφη που «παραβίαζαν» τη μονομερώς καθορισμένη ζώνη.
Λίγο αργότερα ερχόταν η ψυχρολουσία για τις χώρες συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς ανακοινώθηκε, ότι η χώρα «συμβούλεψε» τις αεροπορικές της εταιρίες, United, American και Delta, να ενημερώνουν τους Κινέζους για την πορεία των αεροσκαφών τους όταν θα διέρχονται από την περιοχή. Πρόκειται για σαφή υπαναχώρηση από την αρχική θέση που είχαν λάβει με την πτήση των βομβαρδιστικών Β-52 Stratofortress, με αποτέλεσμα να επικρατήσει σύγχυση στους συμμάχους τους στην περιοχή και να αναδειχθεί το δίλημμα των ΗΠΑ ανάμεσα στην ανάγκη διατήρησης ισορροπίας στις σχέσεις με την Κίνα και την τήρηση των εγγυήσεων ασφαλείας απέναντι στους περιφερειακούς συμμάχους…
Λίγες ώρες αργότερα, διέρρευσε στα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ότι αεροσκάφη της Αεροπορίας της Ταϊβάν, επίσης διήλθαν από την περιοχή, όπως έκαναν πάντα, χωρίς να προβούν στην οποιαδήποτε ειδοποίηση προς τις αρχές της Κίνας, σε μια σαφή ενέργεια μη αναγνώρισης κινεζικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην περιοχή.
Οι διαβεβαιώσεις των Αμερικανών, ότι η σύσταση προς τις αμερικανικές αεροπορικές εταιρίες δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως αποδοχή των κινεζικών απαιτήσεων, αφού μια απλή «ενημέρωση» δεν ισοδυναμεί με την κατάθεση σχεδίου πτήσης, δεν συνέβαλαν και πολύ για να ηρεμήσουν τους συμμάχους τους.
Σε αντιπαραβολή, δυο μεγάλες ιαπωνικές εταιρίες, μετά από συνεννόηση με τη δική τους κυβέρνηση ανακοίνωσαν ότι θα περνούν κανονικά από την περιοχή, χωρίς να έρχονται σε οποιαδήποτε επαφή με την κινεζική πλευρά. Ακριβώς την ίδια στάση υιοθέτησε και η Νότια Κορέα για τις αεροπορικές της εταιρίες.
Εάν κανείς θα προσπαθούσε να βγάλει ένα πρώτο συμπέρασμα από την αμερικανική στάση, είναι ότι στους θεμελιώδεις υπολογισμούς των Ηνωμένων Πολιτειών, βασικός στόχος είναι η μη διατάραξη, όσο αυτό είναι δυνατόν, των σχέσεων με τις μεγάλες περιφερειακές – και εν δυνάμει παγκόσμιες – δυνάμεις, τη Ρωσία και την Κίνα.
Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ περιμένουν από τη Μόσχα και το Πεκίνο αυτοσυγκράτηση και να μην κλιμακώνονται οι ενέργειες με τέτοιον τρόπο ώστε να απαιτηθεί η άμεση στρατιωτική εμπλοκή και η πρόκληση σημαντικών προβλημάτων στις σχέσεις με τους συμμάχους της, καθώς αυτό θα την οδηγούσε στην ανάγκη αλλαγής στάσης που δεν θα ήταν προς το συμφέρον του Πεκίνου στην προκειμένη περίπτωση.
Χωρίς να γνωρίζουμε τι λέγεται πίσω από τις κλειστές πόρτες, τι διαβεβαιώσεις δίνουν παρασκηνιακά οι ΗΠΑ στους συμμάχους τους, θα πρέπει μάλλον να θεωρείται ασφαλές συμπέρασμα η επιθυμία αποφυγής στάσης, που θα οδηγούσε στην ανάγκη διατήρησης αυξημένης αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας. Το θετικό είναι, ότι ενώπιον του κοινού κινδύνου, οι χώρες σύμμαχοι των ΗΠΑ θα έρθουν πιο κοντά η μία στην άλλη, καθώς αντιμετωπίζουν και αυτές προβλήματα στις μεταξύ τους σχέσεις, ενώ το ιστορικό φορτίο στην περιοχή παραμένει αυξημένο.
Αυτό θα οδηγούσε στην επιθυμητή αμερικανική εξέλιξη που τη διακρίνουμε ως στόχευση και στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Οι σύμμαχοί των ΗΠΑ να έχουν πολύ ισχυρή στρατιωτική παρουσία, ώστε η αμερικανική συνδρομή να είναι μόνο κατά περίπτωση και μόνο εάν η κατάσταση τείνει να ξεφύγει από τον έλεγχο. Αυτές είναι μόνο κάποιες αρχικές – οπότε και σχετικά παρακινδυνευμένες – παρατηρήσεις.
Η κατάσταση στην περιοχή χρήζει συστηματικής παρακολούθησης ώστε να φανούν οι προθέσεις και τα περιθώρια στη στρατηγική ενός εκάστου εμπλεκομένου στην περιοχή…
πηγή
Δημοσίευση σχολίου