Νέα δεδομένα στο τραπέζι για το καλώδιο: Κύπρος και Ισραήλ προχωρούν ταχύτερα τη μεταξύ τους διασύνδεση υπό την «ομπρέλα» πλέον του IMEC. Συνεχίζει να «αγνοείται» το κομμάτι Ελλάδας – Κύπρου.

Σε νέα δεδομένα για τον GSI, με το σκέλος Κύπρος – Ισραήλ να έρχεται στο προσκήνιο, παραπέμπει η προσπάθεια να ενταχθεί το καλώδιο κάτω από την «ομπρέλα» του Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης, (IMEC), όπως δείχνει η προ ημερών συνάντηση Νετανιάχου – Χριστοδουλίδη στην Ιερουσαλήμ.

Το νέο τοπίο συνοψίζεται στο γεγονός ότι την ίδια στιγμή που το πρώτο του σκέλος, η διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου έχει «παγώσει» μπροστά στις τουρκικές απειλές, με τις έρευνες βυθού στα διεθνή ύδατα μεταξύ των δυο χωρών να μετατίθενται σε εύθετο χρόνο, καταγράφεται αυξημένη κινητικότητα στο δεύτερο σκέλος (Κύπρου-Ισραήλ).

Το θέμα ανέδειξε το κοινό ανακοινωθέν της ισραηλινής και της κυπριακής πλευράς (https://www.gov.il/en/pages/event-common040525) μετά τη συνάντηση της Κυριακής στα Ιεροσόλυμα, παρουσία των υπουργών Ενέργειας των δύο χωρών, Ελι Κοέν και Γιώργου Παπαναστασίου.

Στη νέα προσέγγιση εστιάζει η διατύπωση ότι «συμφωνήθηκε πως η ηλεκτρική διασύνδεση (IMEC project) που θα συνδέει τις δύο χώρες – και στο μέλλον τη Κύπρο με την Ευρώπη (σσ: απουσιάζει κάθε αναφορά στην Ελλάδα) θα υπογραφεί μέσα στο έτος».

Καμία αναφορά στην Ελλάδα και τον GSI

Έχει τη σημασία του ότι εκτός από την απουσία στην Ελλάδα, το κοινό ανακοινωθέν δεν αναφέρει σε κανένα του σημείο τη λέξη Great Sea Interconnector (GSI), που «ερεθίζει» τη Τουρκία, παρ’ ότι αυτό είναι το brand του έργου. Σύμφωνα με πληροφορίες, ελάχιστες ήταν οι αναφορές στο επίμαχο όνομα του έργου και κατά τη διάρκεια της διμερούς συνάντησης. Αντίθετα το όνομα που μονοπωλεί το κοινό ανακοινωθέν είναι η λέξη IMEC.

Στην ανακοίνωση που τιτλοφορείται «ένα σημαντικό βήμα για την υλοποίηση του οράματος του IMEC που προωθούν οι ΗΠΑ», το κομμάτι Κύπρος – Ισραήλ «βαφτίζεται» με την ονομασία του India–Middle East–Europe Economic Corridor, κίνηση που φανερώνει μια αποστασιοποίηση από τον GSI. Σαν μια προσπάθεια να παραμεριστεί το επίμαχο brand, που αποτελεί «κόκκινο πάνι» για τη γείτονα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Εκείνο ωστόσο που αλλάζει τα δεδομένα και δείχνει ότι το έργο μπαίνει σε νέα φάση, είναι ότι έρχεται στο προσκήνιο το δεύτερο σκέλος της διασύνδεσης (το Κύπρος – Ισραήλ), σε συνδυασμό με την αόριστη παραδοχή πως η διασύνδεση της Κύπρου με την Ευρώπη θα γίνει κάποια στιγμή στο μέλλον.

Το τελευταίο αυτό σημείο θυμίζει σαν προσέγγιση τις δηλώσεις Γεραπετρίτη από το φόρουμ των Δελφών ότι το έργο θα προχωρήσει στον κατάλληλο χρόνο, κάτι που επανέλαβε μερικές μέρες μετά, μιλώντας στο «Πρώτο Θέμα» και ο Πρωθυπουργός, λέγοντας ότι το καλώδιο θα προχωρήσει «στον χρόνο του».

Στην ίδια ανακοίνωση Νετανιάχου – Χριστοδουλίδη γίνεται ειδική μνεία στο γεγονός ότι το Ισραήλ αποτελεί ενεργειακά ένα απομονωμένο «νησί» και επομένως ο IMEC θα αποτελέσει μια σύνδεση μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης.

Τηλεφωνική επικοινωνία Παπασταύρου – Κοέν

Τοποθέτηση από την ελληνική πλευρά δεν έχει ακόμη υπάρξει, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου αναμένεται να έχει σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με τον ισραηλινό ομολόγό του Ελι Κοέν.

Το επιχείρημα που διακινείται τις τελευταίες ώρες είναι ότι αν το Κύπρος – Ισραήλ ενταχθεί στο ευρύτερο concept του μεγαλόπνου οικονομικού και εμπορικού Διαδρόμου IMEC, μήκους 4.800 χλμ, που είχε ανακοινωθεί στο περιθώριο των G-20, τον Σεπτέμβριο του 2023 και το οποίο λέγεται ότι θέλει ο Πρόεδρος Τραμπ, θα αποκτήσει την αμερικανική στήριξη. Επομένως, θα αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία στα αμερικανικά μάτια και το σκέλος Κύπρος – Ελλάδα, όταν θα έρθει η ώρα του να πάρει μπροστά.

Τα ερωτήματα ωστόσο που ανακύπτουν είναι πολλά. Το πρώτο αφορά το κατά πόσο τα όσα συζητήθηκαν μεταξύ των δύο ηγετών ήταν σε γνώση της Αθήνας, καθώς το θέμα αφορά μια υπόθεση που εμπλέκει άμεσα και την Ελλάδα.

Το δεύτερο ερώτημα αφορά το τι συμβαίνει με το σκέλος Ελλάδα – Κύπρος, για το οποίο τις τελευταίες ημέρες επανακάμπτουν από διπλωματικές πηγές του ΥΠΕΞ οι διαρροές περί επανέναρξης των ερευνών, τις οποίες τοποθετούν εντός των επόμενων μηνών.

Σημειωτέον ότι ο κ. Γεραπετρίτης επισκέφθηκε προ ημερών τη Κωνσταντινούπολη, ενώ αναμένεται να συναντηθεί με τον ομόλογό του Χακάν Φιντάν στο περιθώριο της άτυπης υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια στις 14-15 Μαΐου. Εκεί μεταξύ των άλλων λέγεται ότι θα συζητηθεί και η επόμενη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) Ελλάδας – Τουρκίας υπό τους δύο ηγέτες Κυριάκο Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η ένταξη του GSI κάτω από την «ομπρέλα» του IMEC

Στην ουσία ωστόσο τίποτα δεν δείχνει να έχει αλλάξει. Η σύμβαση των 1,4 δισ ευρώ με τη γαλλική Nexans συνεχίζει να τρέχει χωρίς να υπάρχει Navtex για έρευνες, ενώ ουδείς μπορεί να απαντήσει μέχρι πότε οι Γάλλοι θα τηρούν τη σημερινή στάση, χωρίς να θέτουν θέμα ενεργοποίησης των ρητρών.

Στη δε, προσπάθεια ένταξης του GSI κάτω από την «ομπρέλα» του IMEC, το ερώτημα καταρχήν είναι ποιος εγγυάται ότι θα εξασφαλίσει την στήριξη του Αμερικανού Προέδρου όταν είναι γνωστή η αντίθεση της Τουρκίας του φίλου και συμμάχου του, Τ. Ερντογάν, με τον οποίο χθες είχε «μια πολύ καλή και παραγωγική», τηλεφωνική επικοινωνία, όπως ανέφερε ο ίδιος ο Ντ. Τραμπ. Αλλωστε η Τουρκία αντιτίθεται στον ίδιο το Διάδρομο Ινδίας- Μ.Ανατολής – Ευρώπης γιατί τη παρακάμπτει.

Η επικοινωνία με τον Τούρκο Πρόεδρο έλαβε χώρα μερικές ημέρες πριν τη περιοδεία Τραμπ σε Σ. Αραβία, Κατάρ και ΗΑΕ (13-16 Μαΐου), ενώ πρόσφατα είχε βρεθεί στη Τζέντα ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, με στόχο μεταξύ των άλλων να «ζεστάνει» και την υπόθεση του IMEC.

Σημειωτέον επίσης ότι η «επαννεκίνηση» του εμπορικού και οικονομικού διαδρόμου IMEC θα γίνει μόνο εφόσον βρεθεί λύση στη Γάζα, δηλαδή σε χρόνο άγνωστο.

Οσο το θέμα της Γάζας θα παραμένει ανοικτό – ο ισραηλινός στρατός προετοιμάζεται για μια νέα στρατιωτική εκστρατεία μεγάλης κλίμακας εναντίον της Χαμάς – δεν υπάρχει περίπτωση οι χώρες του Κόλπου (Σ.Αραβία, Εμιράτα), να δεχθούν να συνάψουν συμφωνία για ένα έργο που θα διέρχεται από το Ισραήλ, με κατάληξη το λιμάνι της Χάιφα.

Οι χώρες της περιοχής συνεχίζουν να είναι ενοχλημένες από την πολιτική του Ισραήλ, και σε κάποιον βαθμό θεωρούν τον Νετανιάχου, αν όχι απειλή, πάντως εμπόδιο για την ειρήνη.

Εγείρεται επομένως το ερώτημα τι προσθέτει η τυχόν σύνδεση της τύχης ενός ώριμου έργου, όπως ο GSI, που είναι στη φάση των ερευνών για τη πόντιση του καλωδίου, με εκείνη ενός φαραωνικού project που προωθεί η Ινδία, το οποίο ωστόσο βρίσκεται εντελώς στα χαρτιά.

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.