”Για άλλη μια φορά, η Τουρκία αξιοποιεί το κουρδικό ζήτημα για να διεκδικήσει την περιφερειακή ηγεμονία. Αυτή τη φορά, χρησιμοποιεί το πιο ισχυρό διαπραγματευτικό της χαρτί: τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ιδρυτή του PKK –που κάποτε στόχευε για ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν– που βρίσκεται στη φυλακή από το 1999. Ενορχηστρώνοντας την έκκληση του Οτσαλάν για αφοπλισμό – που απευθύνεται όχι μόνο στο PKK αλλά σε «όλες τις ομάδες», η Άγκυρα στοχεύει να εξουδετερώσει τα κουρδικά κινήματα σε όλη την περιοχή.
Αλλά η Τουρκία δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ πραγματικά για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος, το οποίο «προήλθε από το κλείσιμο των δημοκρατικών πολιτικών καναλιών» από την Άγκυρα, όπως σωστά ανέφερε ο Οτσαλάν. Για έναν αιώνα, αρνείται συστηματικά στους Κούρδους ακόμη και την πιο βασική αυτονομία εντός των συνόρων της.
Ο Οτσαλάν δέχτηκε πιέσεις να απόσχει από το να απαιτήσει οποιαδήποτε μορφή πολιτικής δομής, συμπεριλαμβανομένου του «φεντεραλισμού, της διοικητικής αυτονομίας ή πολιτιστικών λύσεων», ακόμη και εντός της Τουρκίας. Το PKK ιδρύθηκε με στόχο ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν που θα περιλαμβάνει όλες τις κουρδικές περιοχές στο Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία και την Τουρκία. Πώς μπορεί κανείς να ξεχάσει τον αρχικό μαξιμαλιστικό στόχο του, ο οποίος έχει πλέον περιοριστεί στην εξασφάλιση απλών «πολιτιστικών λύσεων;»
Απέφυγε ακόμη και να υποστηρίξει το δικό του μοντέλο διακυβέρνησης, τον δημοκρατικό συνομοσπονδισμό. Αυτή η έντονη υποχώρηση εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της Τουρκίας και την εξελισσόμενη στάση του Οτσαλάν υπό την πίεση του τουρκικού κράτους, καθώς η «δημοκρατική συμφιλίωση» που προτείνει ως λύση δεν συνεπάγεται αναθεώρηση της καθαρά εθνοκεντρικής «τουρκικής» ταυτότητας που κατοχυρώνεται στο σύνταγμα της Τουρκίας. Τι κρύβεται λοιπόν πίσω από τη χειρονομία της Τουρκίας;
Αναθεώρηση του χάρτη MidEast
Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου παρουσίασε έναν αναθεωρημένο χάρτη της Μέσης Ανατολής στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2024, υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο των Κούρδων στην περιοχή. Με το κοσμικό και δημοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησής τους και τους ιστορικούς δεσμούς τους με τον εβραϊκό λαό, οι Κούρδοι αντιπροσωπεύουν μια στρατηγική δύναμη στην εξελισσόμενη Μέση Ανατολή.
Αν και η πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία τον Δεκέμβριο ήταν μια σημαντική οπισθοδρόμηση για το Ιράν και τη Χεζμπολάχ, το Ισραήλ αντιμετωπίζει νέες απειλές που θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν εκείνες που θέτει το καθεστώς του Άσαντ.
Μαζί με δύο μικρότερες εθνοθρησκευτικές κοινότητες, τους Αλαουίτες και τους Δρούζους, που πρόσφατα ανακήρυξαν στρατιωτικό συμβούλιο, η σημερινή δομή εξουσίας της Συρίας χωρίζεται σε τρεις μεγάλες φατρίες: τον υποστηριζόμενο από την Τουρκία Συριακό Εθνικό Στρατό (SNA), τον σύμμαχό του, Hay’at Tahrir al-Sham, και τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό τη διοίκηση του Abdi.
Οι SDF, ωστόσο, είναι η μόνη μεγάλη φιλελεύθερη-δημοκρατική δύναμη στη Συρία, μαζί με την κοινότητα των Δρούζων με ένα πρόσφατα ανακηρυγμένο στρατιωτικό συμβούλιο με το οποίο το Ισραήλ επιδίωξε να δημιουργήσει δεσμούς. Αν και ο Abdi δήλωσε ότι το κάλεσμα του Οτσαλάν «δεν σχετίζεται με εμάς στη Συρία», ένας εκπρόσωπος του AK Party του Ερντογάν ισχυρίστηκε ότι η κλήση του Οτσαλάν περιλαμβάνει και τους SDF.
Οι πρόσφατες πρωτοβουλίες της Τουρκίας προς τον κουρδικό αφοπλισμό δεν υποκινούνται από μια γνήσια επιθυμία για ειρήνη αλλά από μια στρατηγική προσπάθεια να εμποδίσει την ισραηλινή επιρροή στην περιοχή. Η Άγκυρα φοβάται ότι οι Κούρδοι θα μπορούσαν να γίνουν κομβική δύναμη στην αναμόρφωση της Μέσης Ανατολής, αμφισβητώντας τόσο την τουρκική ηγεμονία όσο και τα ισλαμιστικά δίκτυα που υποστηρίζει.
Εάν η Τουρκία ήταν πραγματικά προσηλωμένη στην ειρήνη, γιατί δεν άδραξε την ευκαιρία στην εκατονταετηρίδα της Συνθήκης της Λωζάνης (24 Ιουλίου 1923) ή στην ίδρυση της σύγχρονης Τουρκίας το 2023; Γιατί τώρα; Αυτή η υπολογισμένη κίνηση του Ερντογάν έρχεται στον απόηχο της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Με το Ιράν να θέλει δυνητικά να αναπαράγει την μακραίωνη στρατηγική της Τουρκίας για την καταστολή των εθνοτικών μειονοτήτων, το ευρύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι παραμένει περίπλοκο. Ακριβώς όπως ο Reza Mirpanj, γνωστός ως Reza Shah, υιοθέτησε το τουρκικό μοντέλο εθνοτικού σοβινισμού τη δεκαετία του 1930 για να καταστείλει την κουρδική ταυτότητα, το σύγχρονο Ιράν μπορεί να ακολουθήσει το παράδειγμά του, περιπλέκοντας περαιτέρω τη δυναμική της περιοχής με τον ίδιο στόχο την εξάλειψη τυχόν κουρδικών κινημάτων στο ανατολικό Κουρδιστάν/δυτικό Ιράν.
Εάν η Τουρκία δεν πετύχει τους στόχους της στη Συρία –δηλαδή τον αφοπλισμό των Κούρδων και τη διάλυση της αυτόνομης κυβέρνησής τους στο Ροζάβα Κουρδιστάν– και εντός της Τουρκίας, το διαπραγματευτικό της χαρτί στον Οτσαλάν θα χαθεί.
Η ικανότητα της Άγκυρας να χειραγωγεί την κουρδική πολιτική μέσω της αιχμαλωσίας του Οτσαλάν εξαρτάται από την επιτυχία της να αποδυναμώσει τις κουρδικές δυνάμεις στο έδαφος. Εάν αυτή η στρατηγική αποτύχει, η μόχλευση της Τουρκίας στην υπόθεση του Κουρδιστάν, η οποία λειτουργεί ως δίκοπο μαχαίρι για τους Τούρκους, μειώνεται σημαντικά.
Σε αυτό το εξελισσόμενο τοπίο, η κουρδική-ισραηλινή συμμαχία θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστικός παράγοντας. Η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των δύο θα μπορούσε να αντισταθμίσει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας και του Ιράν, να προωθήσει την περιφερειακή σταθερότητα και να επαναπροσδιορίσει τη δυναμική ισχύος στη Μέση Ανατολή. Θα αναγνωρίσει το Ισραήλ αυτή την ευκαιρία πριν να είναι πολύ αργά; Έχει ήδη λάβει μέτρα για την προστασία των Δρούζων – είναι οι Κούρδοι επόμενοι;”
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου