Από την Ινδία και τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη μέσω της χώρας μας.
Ηλίας Μπέλλος
Οι επιχειρηµατίες
Οι Ινδοί επιχειρηµατίες που επισκέφθηκαν την Αθήνα µαζί µε τον Ναρέντρα Μόντι παραπέµπουν σε αρκετά πεδία συνεργασίας. Εκ των παρισταµένων ο Binish Chudgar, αντιπρόεδρος της Intas Pharmaceuticals, έχει ήδη ανοίξει µονάδα στην Αθήνα και αποκάλυψε πως η Ελλάδα επιλέχθηκε για µετεγκατάσταση από το Ηνωµένο Βασίλειο. Ενδιαφέρον για τον τουρισµό εκδήλωσε ο Srinivas Bommidala της GMR, η οποία µαζί µε τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναπτύσσει το νέο αεροδρόµιο στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ακόµα παρών ήταν ο Samit Mehta της Emcure Pharmaceuticals, ο Vikram
Shroff από την UPL, βιοµηχανικά χηµικά και φυτοφάρµακα, ο Arun Garodia του ινδικού οργανισµό προώθησης εξαγωγών EEPC και στέλεχος της βιοµηχανίας χάλυβα και ο Harish Ahuja της βιοµηχανίας υφασµάτων Shahi Exports.
Πολύ πριν από την επίσκεψη του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στην Αθήνα στα τέλη Αυγούστου και τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο πρέσβης της Ινδίας στην Ελλάδα πραγματοποιούσε συναντήσεις με τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Επισήμως ανακοινώθηκε τότε ότι «οι δύο πλευρές δεσμεύθηκαν για τη διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας με σκοπό την ανάπτυξη εμπορικών συνεργασιών μεταξύ της ΟΛΘ και επιχειρήσεων της Ινδίας». Ανεπίσημα όμως συζητήθηκε η προοπτική, η συνεργασία της Ινδίας με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να αποκτήσει χαρακτήρα στρατηγικό, καθώς η πολυπληθέστερη πλέον χώρα στον πλανήτη αναζητά τους νέους δικούς της εμπορικούς δρόμους προς την Ευρώπη ανταγωνιζόμενη ευθέως την Κίνα. Και με δεδομένο πως τον έλεγχο του λιμανιού του Πειραιά έχει κινεζική κρατική εταιρεία, το Νέο Δελχί αξιολογεί εναλλακτικές.
Το ίδιο θέμα ετέθη βεβαίως και προ μηνός στην ελληνική κυβέρνηση κατά την επίσκεψη Μόντι στην Αθήνα. Και εκτιμάται πως θα επανέλθει κατά την ανταπόδοση της επίσκεψης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Ινδία κάποια στιγμή το πρώτο εξάμηνο του 2024. Σε αυτούς τους νέους εμπορικούς δρόμους που χτίζει η Ινδία, με την υποστήριξη χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νότια Κορέα αλλά και η Ιαπωνία –οι οποίες όλες επιχειρούν να οικοδομήσουν αντίβαρα στην αυξανόμενη παγκόσμια κινεζική οικονομική και γεωπολιτική επιρροή– η Ελλάδα έχει για μια ακόμα φορά κομβικό γεωστρατηγικό ρόλο. Είναι η κοντινότερη στην Ινδία διά θαλάσσης χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και μπορεί να λειτουργήσει ως πύλη της προς τις ανεπτυγμένες αγορές της Δύσης. Οι εν εξελίξει συζητήσεις της Ινδίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Σε αυτές τις διαπραγματεύσεις η Ελλάδα υποστηρίζει την επίτευξη μιας αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας. Χωρίς ωστόσο να θέλει να πλήξει καίρια τις σχέσεις που ήδη έχει με το Πεκίνο, το οποίο απέκτησε προβάδισμα τις προηγούμενες δεκαετίες με τις επενδύσεις στον Πειραιά, τις χρηματοδοτήσεις προς την εμπορική ναυτιλία και τη διείσδυση στην ενέργεια και στα ακίνητα. Κάποια στιγμή όμως τα προϊόντα και η κλιμακούμενη διείσδυση των κινεζικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη και κυρίως σε τομείς όπως οι υποδομές και η ενέργεια θορύβησαν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπως και την Ουάσιγκτον.
Ετσι ο δρόμος της Ινδίας προς την Ευρώπη άνοιξε διάπλατα. Οπως ανοίγουν και νέα πεδία συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και ινδικών επιχειρήσεων, με τις πρώτες επενδύσεις εκατέρωθεν να είναι ήδη γεγονός. Και κάπως έτσι οι σχέσεις Ελλάδας – Ινδίας αναβαθμίστηκαν σε «στρατηγική εταιρική σχέση», χαρακτηρισμό που μέχρι στιγμής έχει δώσει το Νέο Δελχί μόνο στη Γαλλία και τη Γερμανία.
Το ενδιαφέρον της Ινδίας να αποκτήσει λιμενικό «προγεφύρωμα» στην Ελλάδα επιβεβαιώνει μιλώντας στην «Καθημερινή» ο υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία, Κώστας Φραγκογιάννης, εκ των αρχιτεκτόνων της νέας αυτής διακρατικής προσέγγισης. «Πράγματι το ενδιαφέρον είναι σημαντικό και η κυβέρνηση υπέδειξε έναν αριθμό λιμανιών της χώρας που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πύλες εμπορίου προς την Ευρώπη», αναφέρει χαρακτηριστικά. «Ωστόσο οι σχέσεις δεν αφορούν μόνο υλικά αντικείμενα και προϊόντα, αλλά και άυλα προϊόντα όπως λογισμικό και υπηρεσίες στις οποίες η ινδική οικονομία πρωταγωνιστεί διεθνώς», συμπληρώνει, εξηγώντας πως «το λογισμικό μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών όπως και πολλών άλλων πολυεθνικών γράφεται πλέον στην Ινδία, η οποία παράλληλα αποτελεί παγκόσμια υπερδύναμη και στα τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης και βέβαια και στην παραγωγή γενόσημων φαρμάκων και πρώτων υλών για φάρμακα, για να αναφέρουμε ενδεικτικά μόνον κάποια από τα πεδία κοινού ενδιαφέροντος». Χαρακτηρίζει τις προοπτικές συνεργασίας πολυεπίπεδες και αναφέρει ενδεικτικά ως κλάδους κοινού ενδιαφέροντος τις υποδομές, την ενέργεια τα έργα μετάβασης σε μια οικονομία φιλικότερη προς το περιβάλλον, τη φαρμακοβιομηχανία, τον αγροδιατροφικό τομέα αλλά και τις υπηρεσίες.
Στους νέους εμπορικούς δρόμους που χτίζει η Ινδία, με την υποστήριξη χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νότια Κορέα αλλά και η Ιαπωνία, η Ελλάδα έχει κομβικό γεωστρατηγικό ρόλο.
Πόσο γρήγορα όμως μπορούν να αποκτήσουν οι διμερείς οικονομικές σχέσεις αξιοσημείωτο όγκο; «Είναι περισσότερο μια άσκηση πολλών μικρών διμερών επιχειρηματικών συμφωνιών πάρα μιας μεγάλης στρατηγικής απόφασης ή συμφωνίας», εξηγεί μιλώντας στην «Καθημερινή» η αναπληρώτρια καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο London School of Economics and Political Science Κατερίνα Δαλακούρα. «Και θα χρειαστεί χρόνος και προσπάθεια. Ωστόσο το ενδιαφέρον και οι διεθνείς ισορροπίες αλλά και οι διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας ευνοούν αυτή την προσέγγιση», επισημαίνει, επαναλαμβάνοντας πως η Ινδία είναι η νέα ραγδαία αναπτυσσόμενη παγκόσμια υπερδύναμη.
«Οι Ινδοί είναι σκληροί στις διαπραγματεύσεις, όπως δείχνει άλλωστε η πορεία των συζητήσεων και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης – Ινδίας για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου», τονίζει όμως ο αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων και ευρωπαϊκής πολιτικής στο London School of Economics και αναπληρωτής διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου του LSE, Σπύρος Οικονομίδης. Ο ίδιος εκτιμά πως ένα από τα θέματα που θα τεθούν είναι το ζήτημα της διευκόλυνσης χορήγησης βίζας σε Ινδούς ταξιδιώτες όχι μόνο για αναψυχή αλλά και για εργασία. Κάτι το οποίο πράγματι ετέθη κατά την επίσκεψη Μόντι και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις ελληνικές επιχειρήσεις στις κατασκευές, στην εστίαση και στον τουρισμό που αθροιστικά αναζητούν περισσότερους από 250.000 εργαζόμενους.
Το momentum της οικονομικής συνεργασίας που αρχίζει να χτίζεται οδηγεί για την ώρα συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Οι περισσότερες εξ αυτών ήταν παρούσες στο γεύμα εργασίας που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου παρουσία των δύο πρωθυπουργών στα τέλη Αυγούστου.
Σε εκείνο το τραπέζι βρέθηκαν μαζί ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας και συνδιευθύνων σύμβουλος της ELPEN Θεόδωρος Τρύφων, η πρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού, ο επικεφαλής της ΤΕΜΕΣ Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος και της Eurobank Φωκίων Καραβίας, οι επιχειρηματίες Ευάγγελος Μυτιληναίος και Σπύρος Θεοδωρόπουλος όπως και ο Γιώργος Περιστέρης.
Το ίδιο θέμα ετέθη βεβαίως και προ μηνός στην ελληνική κυβέρνηση κατά την επίσκεψη Μόντι στην Αθήνα. Και εκτιμάται πως θα επανέλθει κατά την ανταπόδοση της επίσκεψης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Ινδία κάποια στιγμή το πρώτο εξάμηνο του 2024. Σε αυτούς τους νέους εμπορικούς δρόμους που χτίζει η Ινδία, με την υποστήριξη χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νότια Κορέα αλλά και η Ιαπωνία –οι οποίες όλες επιχειρούν να οικοδομήσουν αντίβαρα στην αυξανόμενη παγκόσμια κινεζική οικονομική και γεωπολιτική επιρροή– η Ελλάδα έχει για μια ακόμα φορά κομβικό γεωστρατηγικό ρόλο. Είναι η κοντινότερη στην Ινδία διά θαλάσσης χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και μπορεί να λειτουργήσει ως πύλη της προς τις ανεπτυγμένες αγορές της Δύσης. Οι εν εξελίξει συζητήσεις της Ινδίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Σε αυτές τις διαπραγματεύσεις η Ελλάδα υποστηρίζει την επίτευξη μιας αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας. Χωρίς ωστόσο να θέλει να πλήξει καίρια τις σχέσεις που ήδη έχει με το Πεκίνο, το οποίο απέκτησε προβάδισμα τις προηγούμενες δεκαετίες με τις επενδύσεις στον Πειραιά, τις χρηματοδοτήσεις προς την εμπορική ναυτιλία και τη διείσδυση στην ενέργεια και στα ακίνητα. Κάποια στιγμή όμως τα προϊόντα και η κλιμακούμενη διείσδυση των κινεζικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη και κυρίως σε τομείς όπως οι υποδομές και η ενέργεια θορύβησαν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπως και την Ουάσιγκτον.
Ετσι ο δρόμος της Ινδίας προς την Ευρώπη άνοιξε διάπλατα. Οπως ανοίγουν και νέα πεδία συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και ινδικών επιχειρήσεων, με τις πρώτες επενδύσεις εκατέρωθεν να είναι ήδη γεγονός. Και κάπως έτσι οι σχέσεις Ελλάδας – Ινδίας αναβαθμίστηκαν σε «στρατηγική εταιρική σχέση», χαρακτηρισμό που μέχρι στιγμής έχει δώσει το Νέο Δελχί μόνο στη Γαλλία και τη Γερμανία.
Το ενδιαφέρον της Ινδίας να αποκτήσει λιμενικό «προγεφύρωμα» στην Ελλάδα επιβεβαιώνει μιλώντας στην «Καθημερινή» ο υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία, Κώστας Φραγκογιάννης, εκ των αρχιτεκτόνων της νέας αυτής διακρατικής προσέγγισης. «Πράγματι το ενδιαφέρον είναι σημαντικό και η κυβέρνηση υπέδειξε έναν αριθμό λιμανιών της χώρας που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πύλες εμπορίου προς την Ευρώπη», αναφέρει χαρακτηριστικά. «Ωστόσο οι σχέσεις δεν αφορούν μόνο υλικά αντικείμενα και προϊόντα, αλλά και άυλα προϊόντα όπως λογισμικό και υπηρεσίες στις οποίες η ινδική οικονομία πρωταγωνιστεί διεθνώς», συμπληρώνει, εξηγώντας πως «το λογισμικό μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών όπως και πολλών άλλων πολυεθνικών γράφεται πλέον στην Ινδία, η οποία παράλληλα αποτελεί παγκόσμια υπερδύναμη και στα τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης και βέβαια και στην παραγωγή γενόσημων φαρμάκων και πρώτων υλών για φάρμακα, για να αναφέρουμε ενδεικτικά μόνον κάποια από τα πεδία κοινού ενδιαφέροντος». Χαρακτηρίζει τις προοπτικές συνεργασίας πολυεπίπεδες και αναφέρει ενδεικτικά ως κλάδους κοινού ενδιαφέροντος τις υποδομές, την ενέργεια τα έργα μετάβασης σε μια οικονομία φιλικότερη προς το περιβάλλον, τη φαρμακοβιομηχανία, τον αγροδιατροφικό τομέα αλλά και τις υπηρεσίες.
Στους νέους εμπορικούς δρόμους που χτίζει η Ινδία, με την υποστήριξη χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νότια Κορέα αλλά και η Ιαπωνία, η Ελλάδα έχει κομβικό γεωστρατηγικό ρόλο.
Πόσο γρήγορα όμως μπορούν να αποκτήσουν οι διμερείς οικονομικές σχέσεις αξιοσημείωτο όγκο; «Είναι περισσότερο μια άσκηση πολλών μικρών διμερών επιχειρηματικών συμφωνιών πάρα μιας μεγάλης στρατηγικής απόφασης ή συμφωνίας», εξηγεί μιλώντας στην «Καθημερινή» η αναπληρώτρια καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο London School of Economics and Political Science Κατερίνα Δαλακούρα. «Και θα χρειαστεί χρόνος και προσπάθεια. Ωστόσο το ενδιαφέρον και οι διεθνείς ισορροπίες αλλά και οι διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας ευνοούν αυτή την προσέγγιση», επισημαίνει, επαναλαμβάνοντας πως η Ινδία είναι η νέα ραγδαία αναπτυσσόμενη παγκόσμια υπερδύναμη.
«Οι Ινδοί είναι σκληροί στις διαπραγματεύσεις, όπως δείχνει άλλωστε η πορεία των συζητήσεων και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης – Ινδίας για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου», τονίζει όμως ο αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων και ευρωπαϊκής πολιτικής στο London School of Economics και αναπληρωτής διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου του LSE, Σπύρος Οικονομίδης. Ο ίδιος εκτιμά πως ένα από τα θέματα που θα τεθούν είναι το ζήτημα της διευκόλυνσης χορήγησης βίζας σε Ινδούς ταξιδιώτες όχι μόνο για αναψυχή αλλά και για εργασία. Κάτι το οποίο πράγματι ετέθη κατά την επίσκεψη Μόντι και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις ελληνικές επιχειρήσεις στις κατασκευές, στην εστίαση και στον τουρισμό που αθροιστικά αναζητούν περισσότερους από 250.000 εργαζόμενους.
Το momentum της οικονομικής συνεργασίας που αρχίζει να χτίζεται οδηγεί για την ώρα συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Οι περισσότερες εξ αυτών ήταν παρούσες στο γεύμα εργασίας που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου παρουσία των δύο πρωθυπουργών στα τέλη Αυγούστου.
Σε εκείνο το τραπέζι βρέθηκαν μαζί ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας και συνδιευθύνων σύμβουλος της ELPEN Θεόδωρος Τρύφων, η πρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού, ο επικεφαλής της ΤΕΜΕΣ Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος και της Eurobank Φωκίων Καραβίας, οι επιχειρηματίες Ευάγγελος Μυτιληναίος και Σπύρος Θεοδωρόπουλος όπως και ο Γιώργος Περιστέρης.
Οι επιχειρηµατίες
Οι Ινδοί επιχειρηµατίες που επισκέφθηκαν την Αθήνα µαζί µε τον Ναρέντρα Μόντι παραπέµπουν σε αρκετά πεδία συνεργασίας. Εκ των παρισταµένων ο Binish Chudgar, αντιπρόεδρος της Intas Pharmaceuticals, έχει ήδη ανοίξει µονάδα στην Αθήνα και αποκάλυψε πως η Ελλάδα επιλέχθηκε για µετεγκατάσταση από το Ηνωµένο Βασίλειο. Ενδιαφέρον για τον τουρισµό εκδήλωσε ο Srinivas Bommidala της GMR, η οποία µαζί µε τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναπτύσσει το νέο αεροδρόµιο στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ακόµα παρών ήταν ο Samit Mehta της Emcure Pharmaceuticals, ο Vikram
Shroff από την UPL, βιοµηχανικά χηµικά και φυτοφάρµακα, ο Arun Garodia του ινδικού οργανισµό προώθησης εξαγωγών EEPC και στέλεχος της βιοµηχανίας χάλυβα και ο Harish Ahuja της βιοµηχανίας υφασµάτων Shahi Exports.
Δημοσίευση σχολίου