Η μεταβλητή της συλλογικής παράνοιας
Βασίλης ΝέδοςΔεν έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα από τότε που πολλοί στην Αθήνα και, ακόμα περισσότερο, στην Ουάσιγκτον, στις Βρυξέλλες και (σχεδόν πάντα) στο Βερολίνο αντιμετώπιζαν την εξωτερική πολιτική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη βάση της Realpolitik, υφιστάμενων ισορροπιών και δυνατοτήτων. Ή –έστω– της κυρίως γερμανικής δαρβινικής αντίληψης ότι στο κάτω κάτω της γραφής η Αγκυρα δεν επιζητεί κάτι περισσότερο από τη δίκαιη αύξηση του «ειδικού βάρους» της Τουρκίας στην περιφέρεια, άρα η μικρή Ελλάδα καλό θα ήταν να μη διαμαρτύρεται και πολύ. Η κυβέρνηση Ερντογάν έχει ακολουθήσει τα τελευταία 4-5 χρόνια μια συνεπή τακτική υπονόμευσης των ελληνικών συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο, ενώ στην ευρύτερη πρακτική στο διεθνές περιβάλλον θυμίζει περισσότερο ευκαιριακό «ελεύθερο σκοπευτή» παρά αξιόπιστο εταίρο και συνομιλητή.
Κανείς δεν μπορεί, βέβαια, να μπει στο μυαλό του Ερντογάν, ωστόσο ιδιαίτερα μετά το τουρκολιβυκό μνημόνιο και την προώθηση του ιδεολογήματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» στην Αγκυρα έχουν επιλέξει ως στρατηγικό αντίπαλο την Ελλάδα. Η υστερία στον κομματικό Τύπο περί «εξοπλισμού» της Ελλάδας, οι απειλές από Ερντογάν και Ακάρ και λοιπούς –κατά κανόνα μετριοπαθείς– δελφίνους όπως ο Καλίν, δείχνουν ότι υφίσταται μια παγιωμένη αντίληψη για τη μελλοντική διαχείριση των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην Αγκυρα, την οποία πολύ δύσκολα θα ανατρέψουν (αν υποθέσουμε ότι θα το επιθυμούσαν) οι επόμενοι κυβερνώντες, μετά το ΑΚΡ, στην Τουρκία.
Η πρακτική που ακολουθεί ο Ερντογάν θυμίζει σε πολλά τα παραδοσιακά σύνδρομα περικύκλωσης τα οποία κατέτρυχαν στο παρελθόν αυτοκρατορίες όπως η ρωσική και η γερμανική, παρά τις καταφανείς και ορατές διαφορές των εποχών. Στην Ελλάδα είθισται η οικονομική δυσπραγία στην Τουρκία να παρουσιάζεται ως απόδειξη της «αποτυχίας» των κυβερνήσεων Ερντογάν τα τελευταία 18-19 χρόνια και της «απομόνωσης» από τη Δύση. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πράγματι επιχειρεί πράγματα πολύ πάνω από το «μπόι» της Τουρκίας, ωστόσο αυτό δεν πρέπει να αφορά ευθέως την Ελλάδα, η οποία πρέπει να υπολογίζει και τις άμεσες συνέπειες. Για την Ελλάδα μια κρίση με την Τουρκία θα έχει χειροπιαστές συνέπειες.
Η αστάθεια στην Τουρκία δεν σημαίνει μόνο αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης Ερντογάν, αλλά και την αύξηση των συνωμοτικών σεναρίων για περικύκλωση της χώρας από τους εχθρούς της με εμπροσθοφυλακή την πάντα πρόθυμη να υπονομεύσει την τουρκική κυριαρχία, Ελλάδα. Η συνωμοσιολογία δεν είναι δύσκολο να μετατραπεί γρήγορα σε συλλογική παράνοια. Αν μια ακραία επίδειξη εθνικιστικής έξαρσης μπορεί να σώσει το ΑΚΡ από τους εσωτερικούς κλυδωνισμούς, τότε δεν θα είναι περίεργο να εκδηλωθεί. Ο εκτροχιασμός δεν βολεύει ποτέ κανέναν, όμως πολύ συχνά είναι αναπόφευκτος, ιδιαίτερα όταν οι ράγες φαίνεται να οδηγούν σε γκρεμό…
Δημοσίευση σχολίου