Το αδιέξοδο στο οποίο έχουν βρεθεί με δική τους ευθύνη οι Τούρκοι δεν πρέπει να έχει προηγούμενο. Τουλάχιστον έτσι πρέπει αν το βιώνουν οι ίδιοι και έχουν κάθε λόγο γι’ αυτό. Μπορεί να αναλώνονται σε επιδείξεις “πατριωτισμού και αντίστασης” απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως φαίνεται ότι “τρέμει το φυλλοκάρδι τους” μην ξεσπάσει η οργή της μόνης – ακόμα – υπερδύναμης στις πλάτες τους…
Γράφει ο Μιχαήλ Βασιλείου
Το λόμπι που εκπροσωπεί τα συμφέροντα της Τουρκίας στις ΗΠΑ, έχει διοργανώσει συνέδριο το διήμερο 14-15 Απριλίου, το οποίο, όλως τυχαίως προφανώς, επέλεξαν να διεξάγουν στο διεθνές ξενοδοχείο Τραμπ (Trump International Hotel)!
Οι εξελίξεις φαίνεται πως προδίδουν τις προσδοκίες των διοργανωτών, οι οποίοι φαίνεται πως αρχικά είχαν εξασφαλίσει τη συμμετοχή του γαμπρού του Αμερικανού προέδρου, Τζάρεντ Κούσνερ, κομβικού παράγοντα στη χάραξη της μεσανατολικής στρατηγικής του Λευκού Οίκου και της πολυοαναμενόμενης ειρηνευτικής πρωτοβουλίας της κυβέρνησης Τραμπ. Επίσης, του πανίσχυρου Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Τζον Μπόλτον.
Σύμφωνα με όσα μεταδίδει η αντιπολιτευόμενη στον Ερντογάν ιστοσελίδα “Ahval”, αμφότεροι οι αξιωματούχοι φέρονται να έχουν ακυρώσει τη συμμετοχή τους. Καλεσμένος είναι και ο απερχόμενος αρχηγός του Μεικτού Επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων (Joint Chiefs of Staff), στρατηγός Τζόσεφ Ντάνφορντ.
Όμως, τις τελευταίες μέρες, μετά τη δραματική επιδείνωση των σχέσεων Ουάσιγκτον – Άγκυρας με αφορμή την οριστικοποίηση της προμήθειας του συστήματος S-400 από τους Ρώσους, η πιθανότητα ακύρωσης της συμμετοχής του είναι πολύ αυξημένη, όπως και αυτής του υπουργού Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος.
Η σημασία που αποδίδουν οι Τούρκοι στο συνέδριο αυτό, στο πλαίσιο της προσπάθειας να διαχειριστούν τον πανικό που τους έχει κυριεύσει για τις εξελίξεις και την αδυναμία τους- για λόγους εσωτερικής πολιτικής – να αποδεχθούν την ήττα τους και να βαδίσουν “με την ουρά στα σκέλια” στην κατεύθυνση της… ραγδαίας οπισθοχώρησης, φαίνεται από τα πρόσωπα που θα μιλούσαν…
Πρώτος και καλύτερος ο γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Ακολουθεί άλλος ένας “σκληρός”, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, πρώην αρχηγός; των ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός εν αποστρατεία Χουλούσι Ακάρ. Από το συνέδριο αυτό δεν θα μπορούσαν να λείπουν ο υπουργός Εμπορίου και ο υπουργός Ενέργειας (σ.σ. ίσως το πιο κρίσιμο πόστο αφού στον τομέα αυτόν διακυβεύονται όχι μόνο τεράστια συμφέροντα, αλλά ίσως θα κριθεί συνολικότερα το μέλλον της Τουρκίας.
Θα μπορούσε κανείς να εικάσει ότι οι Αμερικανοί” παίζουν τα ρέστα τους”, όχι τιμωρώντας τους Τούρκους και δείχνοντάς τους ότι η απόλυτη απομόνωση στην Ουάσιγκτον έχει ήδη ξεκινήσει, αλλά σε μια προσπάθεια να χρησιμοποιήσουν τη στρατηγική Ερντογάν εναντίον του Τούρκου ηγέτη.
Δεν αποτελεί μυστικό ότι η μοναδική “γλώσσα” που κατανοεί ο Ερντογάν είναι αυτή της ισχύος. Το πρόβλημά του όμως είναι η αμετροέπεια, αφού διατηρεί μια σκανδαλωδώς “υπερτροφική” εικόνα για την πραγματική ισχύ της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να είναι φορέας της αντίληψης ότι η σημασία της χώρας του θα εξασφαλίζει στο διηνεκές δυσανάλογα με τη σημασία και τη συνεισφορά της ανταλλάγματα.
Επίσης, θα της επιτρέπει και ένα σημαντικό περιθώριο ανεξαρτησίας, κάτι το οποίο έχει αποδειχθεί πανίσχυρο “χαρτί” στο εσωτερικό πολιτικό μέτωπο της χώρας, καθώς έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν δεκάδες εκατομμύρια ψηφοφόροι ισλαμιστικού προσανατολισμού, που θεοποίησαν σχεδόν τον Ερντογάν και τον αντιμετώπισαν ως “θεόσταλτο” ηγέτη, με αποτέλεσμα να του προσφέρουν ασυλία απέναντι στα φαινόμενα λεηλασίας του εθνικού πλούτου από τους ισλαμιστές.
Οι Αμερικανοί δείχνουν ότι είναι αποφασισμένοι να βάλουν ένα τέλος σε αυτή την τουρκική τακτική και να μην ανεχθούν άλλο τέτοια συμπεριφορά. Ενδεχομένως να ποντάρουν στην καλή γνώση και κατανόηση της στρατηγικής αυτής από την πλευρά του Ερντογάν, διότι όσο υπερτροφική και αν είναι η αντίληψη που έχει για την ισχύ της χώρας του, ένα είναι βέβαιο: Ακόμα και αυτός αντιλαμβάνεται ότι σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, απλώς δεν υπάρχει.
Το θέμα είναι πόσο θα επιμείνουν στη στρατηγική αυτή ή σε κάποιο χρονικό σημείο θα αποδειχθεί ότι διαθέτουν στρατηγική επιλογή να προσφέρουν διέξοδο στον Ερντογάν, το πρόσχημα για σταδιακή επιστροφή στην “κανονικότητα” της Γιάλτας. Εάν δηλαδή θα συνεχίσουν όσο πάει επιδιώκοντας την πλήρη γελοιοποίηση του Ερντογάν, με στόχο να τον ξεφορτωθούν, ή θα βρεθεί επιλογή περιορισμού της τεράστιας ζημιάς στον Τούρκο ηγέτη που θα αλλάξει τα δεδομένα, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα.
Ή οι ΗΠΑ θα επιμείνουν στη σημερινή τους στάση, ποντάροντας στο ότι οι δυσκολίες που θα ανακύψουν (σ.σ. έχουν ήδη…) σε πολλά επίπεδα, θα διαβρώσουν αποφασιστικά τη βάση των υποστηρικτών του και όσα ανοίγματα να πραγματοποιήσει προς την πλευρά της Ρωσίας -αφού την Κίνα την “έκαψε” μόνος του με τη στάση του στο θέμα της επαρχίας Σινγιάνγκ- η νομοτελειακή όπως πιστεύουν απώλεια της εξουσίας και το “σβήσιμο” του πολιτικού του άστρου, θα αναστρέψει στη συνέχεια την όποια νέα πορεία.
Το πρόβλημα για τον Ερντογάν είναι ακόμα μεγαλύτερο εάν αναλογιστεί κανείς ότι οι Ρώσοι δεν είναι αφελείς και στα σενάρια που έχουν μελετήσει γνωρίζουν πολύ καλά το σοβαρό αδιέξοδο στο οποίο έχει βρεθεί ο Τούρκος ηγέτης.
Του προτείνουν εναλλακτικές, αλλά παρότι η Τουρκία είναι μεγάλο γεωπολιτικό “έπαθλο”, αφού η απώλειά της για τη Δύση τινάζει στον αέρα τη Νοτιοανατολική Πτέρυγα του ΝΑΤΟ (SE Flank of NATO), γνωρίζουν την αναξιοπιστία του ανδρός, ενώ “διαβάζουν” μάλλον εύκολα τη σκοπιμότητα, τα κίνητρα και τις επιδιώξεις, πίσω από πρωτοβουλίες όπως το συνέδριο των Τούρκων στη Ουάσιγκτον.
Όπως κατά βάθος ο Ερντογάν δεν επιθυμεί να “τα σπάσει” με τους Αμερικανούς καθώς φοβάται τις συνέπειες, έτσι και το βέλτιστο σενάριο της πολύ προσεκτικής Μόσχας, δεν είναι το συγκρουσιακό. Η Μόσχα θέλει συνδιαχείριση των διεθνών υποθέσεων με την Ουάσιγκτον και ένα πλαίσιο ασφαλείας εντός του οποίου θα κινείται ελεγχόμενα ο ανταγωνισμός Μόσχας και Ουάσιγκτον.
Η “στρατηγική συμμαχία με το Πεκίνο” δεν είναι η πρώτη της επιλογή, όσο κι αν ξενίζει αυτό στη σημερινή συγκυρία. Το Κρεμλίνο πολύ θα επιθυμούσε να πληρώσει την Κίνα με το ίδιο νόμισμα, με τη στρατηγική του Κίσινγκερ -που η σημερινή ρωσική ηγεσία τόσο σέβεται- αυτή των αρχών της δεκαετίας του 1970, όταν η προσέγγιση Ουάσιγκτον-Πεκίνου χρησιμοποιήθηκε για την απομόνωση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (ΕΣΣΔ).
Απλά, προς το παρόν τουλάχιστον, η επιθυμία αυτή δεν μπορεί να υλοποιηθεί, παρότι είναι φανερό ότι σημαντικό τμήμα της αμερικανικής γραφειοκρατίας δεν είναι αδιάφορο, αφού η πλειοψηφία αναγνωρίζει την Κίνα ως νούμερο ένα απειλή για την αμερικανική εθνική ασφάλεια. Απλά, διαπιστώνει ότι η σημερινή κατάσταση και τα πολλαπλά μέτωπα που παραμένουν ανοικτά, δεν θα επέτρεπαν την προώθηση μιας τέτοιας στρατηγικής.
Το μεγάλο παιχνίδι που βρίσκεται σε εξέλιξη στο πλαίσιο της ανακατανομής ρόλων και ισχύος σε πλανητικό και περιφερειακό επίπεδο, έχει θέσει την Τουρκία στο επίκεντρο των εξελίξεων. Αυτό πάντα το επιθυμούσε ο Ερντογάν, διαψεύδεται όμως μέχρι στιγμής όσον αφορά τη δυνατότητα της Τουρκίας να κερδίζει παίζοντας τη μια δύναμη απέναντι στην άλλη (ΗΠΑ και Ρωσία) και όχι να υποστεί η ίδια μεγάλη, έως θανατηφόρα μακροπρόθεσμα ζημιά…
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου