Όταν μια ταινία γίνεται αφορμή να δικάσουμε ξανά το “εμείς”

Ο “Καποδίστριας” του Γιάννη Σμαραγδή έδωσε την αφορμή για έναν ζωηρό δημόσιο διάλογο.

 Σαχίνης Γιώργος
Με αφορμή την ταινία του Γιάννη Σμαραγδή για τον Ιωάννη Καποδίστρια, άνοιξε - για ακόμη μία φορά - μια έντονη και αποκαλυπτική αντιπαράθεση.

Πολιτικοί (πρώτοι και καλύτεροι αυτοί, αν και μονίμως απόντες και από την παρακαταθήκη του Καποδίστρια), ιστορικοί, πανεπιστημιακοί, κριτικοί κινηματογράφου, αρθρογράφοι και σχολιαστές, τηλεσχολιαστές έσπευσαν να πάρουν θέση. Άλλοι για την ιστορική ακρίβεια, άλλοι για την αισθητική, άλλοι για τις προθέσεις του δημιουργού.

Ο ίδιος ο Σμαραγδής ξεκαθάρισε έγκαιρα κάτι αυτονόητο: δεν έκανε ντοκιμαντέρ. Έκανε ταινία μυθοπλασίας. Περί αισθητικής ορέξεως του καθενός, ειδικού ή μη, “κολοκυθόπιτα”.

Κι όμως, η συζήτηση ξεπέρασε κατά πολύ το ίδιο το έργο. Μετατράπηκε σε κάτι βαθύτερο. Σε μια ακόμη σύγκρουση γύρω από το ποιος δικαιούται να μιλά για την ιστορία, πώς επιτρέπεται να τη νιώθει και - τελικά - αν ο λαός έχει δικαίωμα να συγκινείται χωρίς να περνά από εξετάσεις ιδεολογικής καθαρότητας.

Δε θα κρίνουμε εδώ την ταινία. Ούτε αισθητικά, ούτε ιστορικά. Δεν είναι αυτό το διακύβευμα.
Το πραγματικό ερώτημα βρίσκεται αλλού: γιατί κάθε φορά που ένα έργο τέχνης (ανεξαρτήτως της άποψής μας για την ποιότητά του) αγγίζει πρόσωπα, σύμβολα ή περιόδους με ισχυρό συλλογικό φορτίο, ενεργοποιείται ένας σχεδόν αντανακλαστικός μηχανισμός απαξίωσης όχι μόνο του έργου, αλλά και του ίδιου του κοινού που δείχνει ενδιαφέρον; Τα σχήματα που γίνονται δόγματα είναι πανομοιότυπα και διαχρονικά: ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.