Ο πυρηνικός αντιδραστήρας Ντιμόνα του Ισραήλ στην έρημο Νεγκέβ στις 6 Αυγούστου 2000 – Αρχείο Reuters
Αφού το Ισραήλ εξαπέλυσε την επίθεσή του στο Ιράν, υποσχόμενο να καταστρέψει το πυρηνικό του πρόγραμμα για να το εμποδίσει να παράγει πυρηνικά όπλα , η προσοχή επέστρεψε στο πυρηνικό οπλοστάσιο του Ισραήλ.
Οι πυρηνικές δυνατότητες του Ισραήλ, που πιστεύεται ευρέως ότι οφείλονται στην κατοχή πυρηνικών όπλων, παραμένουν ένα λιγότερο συζητημένο θέμα, αν και το Ισραήλ ούτε αναγνωρίζει ούτε αρνείται επίσημα την κατοχή τέτοιων όπλων.
Σχετικά με αυτό, ο Τζέφρι Λιούις, πυρηνικός εμπειρογνώμονας στο Ινστιτούτο Μίντλμπουρι, δήλωσε στο NBC News την Τετάρτη: «Συνήθιζε να το ονομάζουμε αυτό «ασάφεια»», αναφερόμενος στην σκόπιμη πολιτική του Ισραήλ να αποκρύπτει το πυρηνικό του πρόγραμμα.
«Αλλά νομίζω ότι η πιο ακριβής περιγραφή αυτή τη στιγμή είναι η απίθανη άρνηση», πρόσθεσε.
90 πυρηνικές κεφαλές
Παρά την έλλειψη επίσημης αναγνώρισης, πολυάριθμες υπηρεσίες πληροφοριών και ειδικοί στον έλεγχο των όπλων εκτιμούν ότι το Ισραήλ διαθέτει μεταξύ 80 και 90 πυρηνικών κεφαλών, ίσως και περισσότερες, και έχει την ικανότητα να τις παραδώσει χρησιμοποιώντας βαλλιστικούς πυραύλους, μαχητικά αεροσκάφη και πιθανώς πυρηνικά υποβρύχια.
Ο πυρηνικός αντιδραστήρας στη Ντιμόνα, που κατασκευάστηκε κρυφά με γαλλική βοήθεια τη δεκαετία του 1950, πιστεύεται επίσης ότι είναι το κέντρο αυτού του προγράμματος.
Με τη σειρά τους, η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων και το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), ένας ανεξάρτητος διεθνής οργανισμός που ασχολείται με την έρευνα για τον έλεγχο των όπλων και τον αφοπλισμό, εκτιμούν ότι το Ισραήλ διαθέτει περίπου 90 πυρηνικές κεφαλές, σύμφωνα με το NBC News.
«Αποτροπή μέσω πολιτικής ασάφειας»
Λόγω της επίσημης πολιτικής ασάφειας του Ισραήλ σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι δύο οργανισμοί υποστηρίζουν ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η ακριβής έκταση των πυρηνικών του δυνατοτήτων.
Η πολιτική πυρηνικής ασάφειας του Ισραήλ, γνωστή ως «αποτροπή μέσω ασάφειας», στοχεύει στη δημιουργία ενός στρατηγικού αποτρεπτικού μέσου χωρίς να πυροδοτήσει μια άμεση κούρσα εξοπλισμών στη Μέση Ανατολή ή να αντιμετωπίσει διεθνείς πιέσεις για την κατάργηση του προγράμματος.
Το Ισραήλ είναι μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, του πυρηνικού εποπτικού φορέα του ΟΗΕ, μαζί με το Ιράν. Ωστόσο, σε αντίθεση με την Τεχεράνη, είναι μία από τις πέντε χώρες -μαζί με τη Βόρεια Κορέα, την Ινδία, το Πακιστάν και το Νότιο Σουδάν- που δεν έχουν υπογράψει τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, την ιστορική συμφωνία που τέθηκε σε ισχύ το 1970 με στόχο την πρόληψη της εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων. Η Βόρεια Κορέα, η Ινδία και το Πακιστάν διαθέτουν επίσης ευρέως αναγνωρισμένα πυρηνικά οπλοστάσια, αν και αυτά βρίσκονται εκτός του πεδίου εφαρμογής της συνθήκης.
Για να προσχωρήσει επίσημα το Ισραήλ στη συνθήκη, θα ήταν υποχρεωμένο να αποποιηθεί οποιαδήποτε πυρηνικά όπλα κατέχει. Η συνθήκη αναγνωρίζει μόνο πέντε χώρες ως νόμιμα «κράτη με πυρηνικά όπλα»: τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, την Κίνα, τη Γαλλία και τη Ρωσία, οι οποίες κατείχαν πυρηνικά όπλα πριν από το 1967.
«Μέρος της πολιτικής»
Από την πλευρά του, ο Τζον Έραθ, διευθυντής πολιτικής στο Κέντρο Ελέγχου Όπλων και Μη Διάδοσης, δήλωσε στο αμερικανικό κανάλι: «Εσκεμμένα κρατούν μυστικές τις πυρηνικές τους δυνατότητες και αυτό είναι μέρος της πολιτικής τους».
Σημείωσε ότι αυτή η πολιτική αποσκοπεί εν μέρει στο να διασφαλίσει ότι «οι πιθανοί αντίπαλοι δεν θα γνωρίζουν τι είναι ικανό να κάνει το Ισραήλ σε περίπτωση κρίσης».
Ανάπτυξη του πυρηνικού οπλοστασίου το 1948
Ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι οι ηγέτες του Ισραήλ, από την ίδρυση του κράτους το 1948, μετά το Ολοκαύτωμα, επιδίωξαν να αναπτύξουν ένα πυρηνικό οπλοστάσιο για να κατοχυρώσουν την ασφάλεια του Ισραήλ, σύμφωνα με την Εικονική Εβραϊκή Βιβλιοθήκη, μια διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια που δημοσιεύεται από το Αμερικανικό Ισραηλινό Συνεταιριστικό Έργο, έναν οργανισμό που διευθύνεται από τον πολιτικό αναλυτή Μίτσελ Μπαρντ.
Σε ένα αποχαρακτηρισμένο υπόμνημα του Ιουλίου 1969 προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον, ο Υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσινγκερ δήλωσε ότι το Ισραήλ είχε δεσμευτεί «να μην είναι το πρώτο που θα εισαγάγει πυρηνικά όπλα στην Εγγύς Ανατολή» ως προϋπόθεση για την παραλαβή αεροσκαφών Phantom από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και αυτή η δέσμευση παρέμεινε ασαφής ως προς το νόημα και την πρακτική εφαρμογή της.
Ισραηλινός πυρηνικός τεχνικός… “Μορντεχάι Βανούνου”
Ο Μορντεχάι Βανούνου, πρώην Ισραηλινός πυρηνικός τεχνικός που εργάστηκε στον πυρηνικό αντιδραστήρα Ντιμόνα στην έρημο Νεγκέβ στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970, προκάλεσε διεθνή αναταραχή όταν αποκάλυψε μυστικές λεπτομέρειες και φωτογραφίες του αντιδραστήρα στη βρετανική εφημερίδα The Sunday Times.
Οι αποκαλύψεις του Μορντεχάι Βανούνου σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ αποκάλυψαν αυτό που κρατούνταν μυστικό για δεκαετίες και έφεραν σε σοβαρή αμηχανία την ισραηλινή κυβέρνηση, υπονομεύοντας τη μακροχρόνια πολιτική στρατηγικής ασάφειας όσον αφορά την κατοχή πυρηνικών όπλων.
Ο πρώην πυρηνικός τεχνικός Μορντεχάι Βανούνου κρατάει ένα αντίγραφο της πρωτότυπης εφημερίδας στην οποία αποκάλυψε μυστικά του πυρηνικού προγράμματος του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ το 2004 – AFP
Ο Βανούνου φυλακίστηκε το 1986 για προδοσία μετά την αποκάλυψη αυτών των πληροφοριών και αφέθηκε ελεύθερος το 2004 αφού πέρασε 18 χρόνια πίσω από τα κάγκελα, τα περισσότερα από τα οποία σε απομόνωση.
«Δεν ένιωθα ότι πρόδιδα κανέναν, ένιωθα ότι μετέδιδα ένα μήνυμα. Προσπαθούσα να σώσω το Ισραήλ από ένα νέο Ολοκαύτωμα», είπε ο Βανούνου σε μια συνέντευξη του 2004 στο BBC. Πρόσθεσε ότι δεν ένιωθε καμία μεταμέλεια παρά το βαρύ τίμημα που πλήρωσε.
«Μεγάλο εμπόδιο»
Παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένου του Κέντρου Ελέγχου Όπλων και Μη Διάδοσης, πιστεύουν ότι η πολιτική αμφισημίας του Ισραήλ εμποδίζει τις περιφερειακές και διεθνείς προσπάθειες για τη διασφάλιση της ειρηνικής χρήσης της πυρηνικής ενέργειας στη Μέση Ανατολή.
«Η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τη δημιουργία μιας ζώνης απαλλαγμένης από όπλα μαζικής καταστροφής στη Μέση Ανατολή», ανέφερε το κέντρο στην ιστοσελίδα του.
Πρόσθεσε ότι η παγκόσμια δέσμευση για τη δημιουργία αυτής της ζώνης, η οποία υιοθετήθηκε το 1995, ήταν κρίσιμη για την επ’ αόριστον επέκταση της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT).
Κλιμάκωση με το Ιράν: Αποτροπή ή κίνητρο για εξοπλισμό;
Εν τω μεταξύ, ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι οι ισραηλινές επιθέσεις εναντίον του Ιράν θα μπορούσαν να αποτύχουν. Αντί να αποτρέψουν την Τεχεράνη, θα μπορούσαν να την πιέσουν να επιταχύνει την επιδίωξη πυρηνικών δυνατοτήτων.
«Είναι πολύ πιθανό το Ιράν να αποφασίσει ότι χρειάζεται μεγαλύτερες πυρηνικές δυνατότητες για να αποτρέψει τέτοιες επιθέσεις στο μέλλον», δήλωσε ο Τζον Έραθ. «Αυτό μας βάζει σε ένα πολύ επικίνδυνο μονοπάτι».
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου