15-7-2014
Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ επιβεβαίωσε ότι τα στρατιωτικά σχέδια για να «ξεριζώσουν τη Χαμάς» αφορούν την κυριαρχία στα αποθέματα φυσικού αερίου της Γάζας, γράφει ο δρ Nafeez Ahmed, ακαδημαϊκός και δημοσιογράφος.
Προ δύο ημερών, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας και πρώην επικεφαλής των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων (IDF), Μοσέ Γιααλόν, ανακοίνωσε ότι η επιχείρηση Protective Edge σηματοδοτεί την έναρξη μιας παρατεταμένης επίθεσης στη Χαμάς. Η επιχείρηση «δεν θα τελειώσει σε λίγες μέρες», είπε, προσθέτοντας ότι «είμαστε έτοιμοι να την επεκτείνουμε με όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, έτσι ώστε να συνεχίσουμε τα πλήγματα στη Χαμάς». Χθες το πρωί, είπε: «Συνεχίζουμε με χτυπήματα που έχουν ένα πολύ βαρύ τίμημα για τη Χαμάς. Καταστρέφουμε τα όπλα, τις υποδομές της τρομοκρατίας, τα συστήματα διοίκησης και ελέγχου, τα όργανα της Χαμάς, τα κτίρια του καθεστώτος, τα σπίτια των τρομοκρατών και σκοτώνουμε τους τρομοκράτες των διαφόρων βαθμίδων διοίκησης... Η εκστρατεία ενάντια στη Χαμάς θα επεκταθεί τις επόμενες ημέρες και το τίμημα που θα πληρώσει η οργάνωση θα είναι πολύ βαρύ».
Αλλά το 2007, ένα χρόνο πριν από την Επιχείρηση Cast Lead, οι ανησυχίες του Γιάαλον επικεντρώθηκαν στα 1,4 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν το 2000 στα ανοικτά των ακτών της Γάζας, τα οποία εκτιμώνται σε 4 δισ. δολάρια. Ο Γιάαλον απέρριψε την ιδέα ότι «το φυσικό αέριο στη Γάζα μπορεί να είναι μια βασική κινητήρια δύναμη ενός πιο βιώσιμου οικονομικά παλαιστινιακού κράτους» ως «λανθασμένη». Το πρόβλημα, είπε, είναι ότι: «Οι διαδικασίες πώλησης παλαιστινιακού φυσικού αερίου στο Ισραήλ πιθανόν δεν θα βοηθούσαν τον φτωχό παλαιστινιακό λαό. Αντίθετα, με βάση την παλιότερη εμπειρία του Ισραήλ, τα έσοδα κατά πάσα πιθανότητα θα χρησίμευαν για τη χρηματοδότηση περαιτέρω τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ...»
Μια συναλλαγή αερίου με την Παλαιστινιακή Αρχή εξ ορισμού θα περιλαμβάνει τη Χαμάς. Η Χαμάς είτε θα επωφεληθεί από τα δικαιώματα ή θα σαμποτάρει το έργο και θα αρχίσει επίθεση εναντίον της Φατάχ, των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, του Ισραήλ - ή και των τριών... Είναι σαφές ότι χωρίς μια συνολική στρατιωτική επιχείρηση που θα ξεριζώσει τη Χαμάς από τον έλεγχο της Γάζας, καμία εργασία γεώτρησης δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συγκατάθεση του ριζοσπαστικού ισλαμικού κινήματος».
Η επιχείρηση Cast Lead δεν κατάφερε να ξεριζώσει τη Χαμάς, αλλά η σύγκρουση κόστισε τις ζωές σε 1.387 Παλαιστίνιους (773 από τους οποίους ήταν άμαχοι) και 9 Ισραηλινούς (3 από τους οποίους ήταν άμαχοι). Από την ανακάλυψη πετρελαίου και φυσικού αερίου στα Κατεχόμενα Εδάφη, ο ανταγωνισμός των πόρων βρίσκεται όλο και περισσότερο στο επίκεντρο της σύγκρουσης, υποκινούμενος σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση των εγχώριων ενεργειακών δεινών του Ισραήλ.
Ο Μαρκ Τάρνερ, ιδρυτής της Πρωτοβουλίας Ερευνητικής Δημοσιογραφίας, ανέφερε ότι η πολιορκία της Γάζας και η επακολουθήσασα στρατιωτική πίεση σχεδιάστηκαν για να «εξαλείψουν» τη Χαμάς ως «μια βιώσιμη πολιτική οντότητα στη Γάζα» ώστε να δημιουργήσει ένα «πολιτικό κλίμα» που θα ευνοεί τη συμφωνία φυσικού αερίου. Αυτό περιελάμβανε την αποκατάσταση της ηττημένης Φατάχ ως ο κυρίαρχος πολιτικός παράγοντας στη Δυτική Όχθη και τη «μόχλευση πολιτικών εντάσεων μεταξύ των δύο μερών, εξοπλίζοντας δυνάμεις πιστές στον Αμπάς και την επιλεκτική επανάληψη της οικονομικής βοήθειας».
Τα σχόλια του Γιάαλον το 2007 δείχνουν ότι το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ δεν ανησυχεί απλά για τη Χαμάς, αλλά ανησυχεί ότι εάν οι Παλαιστίνιοι αναπτύξουν τους δικούς τους πόρους φυσικού αερίου, η συνεπαγόμενη οικονομική μεταμόρφωση θα μπορούσε στη συνέχεια να αυξήσει ριζικά την παλαιστινιακή επιρροή. Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ έχει κάνει διαδοχικές σημαντικές ανακαλύψεις τα τελευταία χρόνια - όπως το κοίτασμα Λεβιάθαν που εκτιμάται ότι έχει 18 τρις κυβικά πόδια φυσικού αερίου- που θα μπορούσε να μετατρέψει τη χώρα από εισαγωγέα ενέργειας σε επίδοξο εξαγωγέα ενέργειας, με φιλοδοξίες στον εφοδιασμό της Ευρώπης, της Ιορδανίας και της Αιγύπτου. Ένα πιθανό εμπόδιο είναι ότι ένα μεγάλο μέρος από τα 122 τρις κυβικά πόδια φυσικού αερίου και τα 1,6 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου στην Κοιλάδα της Επαρχίας Λεβάντε βρίσκεται στα χωρικά ύδατα όπου τα σύνορα είναι αμφιλεγόμενα μεταξύ του Ισραήλ, της Συρίας, του Λιβάνου, της Γάζας και της Κύπρου. Μέσα σε αυτούς τους περιφερειακούς ελιγμούς για το φυσικό αέριο, όμως, το Ισραήλ αντιμετωπίζει τις δικές του, λίγο κατανοητές ενεργειακές προκλήσεις. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να φτάσει μέχρι το 2020 για να κινητοποιηθεί σωστά ένα μεγάλο μέρος αυτών των εγχώριων πόρων. Αλλά αυτή είναι η κορυφή του παγόβουνου. Μια επιστολή του 2012 από δύο κορυφαίους Ισραηλινούς επιστήμονες επικεφαλής της κυβέρνησης - την οποία η ισραηλινή κυβέρνηση επέλεξε να μην αποκαλύψει - προειδοποίησε την κυβέρνηση ότι το Ισραήλ είχε ακόμη ανεπαρκείς πόρους φυσικού αερίου για να στηρίξει τις εξαγωγές, παρά όλες αυτές τις φοβερές ανακαλύψεις. Η επιστολή, σύμφωνα με την Ha'aretz, ανέφερε ότι οι εγχώριοι πόροι του Ισραήλ ήταν 50% λιγότεροι από όσους απαιτούνταν για να υποστηρίξουν σημαντικές εξαγωγές και θα μπορούσαν να εξαντληθούν μέσα σε δεκαετίες: «Πιστεύουμε ότι το Ισραήλ θα πρέπει να αυξήσει την (εγχώρια) χρήση του φυσικού αερίου από το 2020 και δεν θα πρέπει να εξάγει αέριο. Οι εκτιμήσεις της Αρχής Φυσικού Αερίου είναι ανεαρκείς. Υπάρχει ένα χάσμα 100 έως 150 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μεταξύ των προβλέψεων για τη ζήτηση που παρουσιάστηκαν στην επιτροπή και των πιο πρόσφατων προβλέψεων. Τα αποθέματα φυσικού αερίου είναι πιθανό να διαρκέσουν ακόμη και λιγότερο από 40 χρόνια!».
Όπως έγραψε ο δρ Γκάρι Λαφτ - σύμβουλος του Συμβουλίου για την Ενεργειακή Ασφάλεια των ΗΠΑ- στην Επιθεώρηση Ενεργειακής Ασφάλειας, «με την επιτάχυνση της εξάντλησης των εγχώριων προμηθειών φυσικού αερίου του Ισραήλ και χωρίς μια επικείμενη αύξηση των εισαγωγών αιγυπτιακού φυσικού αερίου, το Ισραήλ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια κρίση εξουσίας τα επόμενα χρόνια... Αν το Ισραήλ συνεχίσει να επιδιώκει τα σχέδιά του για το φυσικό αέριο, θα πρέπει να διαφοροποιήσει τις πηγές τροφοδοσίας του».
Οι νέες εγχώριες ανακαλύψεις του Ισραήλ δεν προσφέρουν ακόμη μια άμεση λύση, καθώς οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας φθάνουν σε επίπεδα ρεκόρ, αυξάνοντας την επιτακτική ανάγκη για διαφοροποίηση του εφοδιασμού. Αυτό φαίνεται να κρύβεται πίσω από την ανακοίνωση του Πρωθυπουργού Νετανιάχου τον Φεβρουάριο του 2011, ότι ήταν πλέον καιρός να σφραγίσει τη συμφωνία φυσικού αερίου της Γάζας. Αλλά ακόμα και όταν άρχισε ένας νέος γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ της Παλαιστινιακής Αρχής υπό τη Φατάχ και του Ισραήλ τον Σεπτέμβριο του 2012, η Χαμάς αποκλείστηκε από τις συνομιλίες αυτές και ως εκ τούτου απέρριψε την νομιμότητα οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης.
Στις αρχές του έτους, η Χαμάς καταδίκασε μια συμφωνία της Παλαιστινιακής Αρχής για την αγορά φυσικού αερίου αξίας 1,2 δις δολαρίων από το κοίτασμα Λεβιάθαν του Ισραήλ, σε μια περίοδο 20 ετών εφόσον άρχιζε η παραγωγή του κοιτάσματος. Ταυτόχρονα, η Παλαιστινιακή Αρχή έχει πραγματοποιήσει αρκετές συναντήσεις με τον όμιλο British Gas για την ανάπτυξη του τομέα του φυσικού αερίου της Γάζας, αν και με σκοπό να αποκλείσει τη Χαμάς - και ως εκ τούτου και τους κατοίκους της Γάζας από την πρόσβαση στις εισπράξεις. Το σχέδιο αυτό ήταν το πνευματικό τέκνο του απεσταλμένου του Κουαρτέτου για τη Μέση Ανατολή, Τόνι Μπλερ.
Αλλά η ΠΑ φλέρταρε επίσης και τη ρωσική Gazprom για την ανάπτυξη των θαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Γάζα και οι συνομιλίες συνεχίζονται μεταξύ της Ρωσίας, του Ισραήλ και της Κύπρου, αν και μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές ποια είναι η έκβασή τους. Επίσης, λείπει η οποιαδήποτε διευκρίνιση σχετικά με το πώς η ΠΑ θα ασκήσει τον έλεγχο της Γάζας, η οποία διοικείται από τη Χαμάς.
Σύμφωνα με την Αναΐς Αντρεασιάν, στην Επιθεώρηση Παλαιστινιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, το πιο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό στην αγγλική γλώσσα αφιερωμένο στην αραβο-ισραηλινή διένεξη, ο ασφυκτικός έλεγχος του Ισραήλ στη Γάζα έχει σχεδιαστεί για να κάνει «την πρόσβαση των Παλαιστινίων στα πηγάδια Marine-1 και Marine -2 αδύνατη». Ο μακροπρόθεσμος στόχος του Ισραήλ, «εκτός από το να εμποδίσουν τους Παλαιστίνιους να εκμεταλλευτούν τους δικούς τους πόρους, είναι να ενσωματώσει τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά της Γάζας, στις παρακείμενες ισραηλινές εγκαταστάσεις ανοικτής θάλασσας». Αυτό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής:
«....που απομακρύνει τους Παλαιστίνιους από τη γη τους και τους φυσικούς πόρους τους, προκειμένου να τις εκμεταλλευτούν, και, κατά συνέπεια, να μπλοκάρουν την παλαιστινιακή οικονομική ανάπτυξη. Παρά τις επίσημες συμφωνίες για το αντίθετο, το Ισραήλ συνεχίζει να διαχειρίζεται όλους τους φυσικούς πόρους εικονικά υπό τη δικαιοδοσία της Παλαιστινιακής Αρχής, από τη γη και το νερό ως τις θαλάσσιες και τις πηγές υδρογονανθράκων». Για την κυβέρνηση του Ισραήλ, η Χαμάς εξακολουθεί να είναι το κύριο εμπόδιο για την ολοκλήρωση της συμφωνίας αερίου. Σύμφωνα με τα λόγια του νυν υπουργού Άμυνας: «Η εμπειρία του Ισραήλ κατά τη διάρκεια των χρόνων του Όσλο δείχνει ότι τα κέρδη του παλαιστινιακού φυσικού αερίου θα κατέληγαν πιθανόν στη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας κατά του Ισραήλ. Η απειλή δεν περιορίζεται στη Χαμάς... Είναι αδύνατο να αποτραπεί το να φτάσει, τουλάχιστον ένα μέρος των εσόδων του φυσικού αερίου, στις παλαιστινιακές τρομοκρατικές ομάδες».
Η μόνη επιλογή, ως εκ τούτου, είναι μία ακόμη «στρατιωτική επιχείρηση για να ξεριζώσει τη Χαμάς». Δυστυχώς, το να ξεριζώσουν τη Χαμάς οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις σημαίνει να καταστρέψουν αυτό που αντιλαμβάνονται ως βάση υποστήριξης των πολιτών της ομάδας – το οποίο είναι και ο λόγος που οι Παλαιστίνιοι άμαχοι υπερβαίνουν κατά πολύ τους Ισραηλινούς. Και οι δύο είναι προφανώς κατακριτέοι, αλλά η ικανότητα του Ισραήλ να προκαλεί καταστροφή είναι απλά πολύ μεγαλύτερη. Στον απόηχο της Επιχείρησης Cast Lead, η με έδρα την Ιερουσαλήμ Δημόσια Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων στο Ισραήλ (PCATI) διαπίστωσε ότι οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις είχαν υιοθετήσει ένα πιο επιθετικό στρατιωτικό δόγμα που βασίζεται σε δύο αρχές: «μηδέν ατυχήματα» για τους Ισραηλινούς στρατιώτες με κόστος την ανάπτυξη αδιάκριτης δύναμης πυρός σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και το «δόγμα dahiya» που προωθεί την στόχευση των μη στρατιωτικών υποδομών για τη δημιουργία δεινών στον πληθυσμό, με σκοπό να υποδαυλίσουν την αντίθεση με τους αντιπάλους του Ισραήλ.
Αυτό επιβεβαιώθηκε στην πράξη με την διερευνητική αποστολή του ΟΗΕ στη Γάζα, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις είχαν ακολουθήσει μια «σκόπιμη πολιτική δυσανάλογης βίας», με στόχο την «στήριξη των υποδομών» του εχθρού – «αυτό φαίνεται να σημαίνει τον άμαχο πληθυσμό», αναφέρει η έκθεση του ΟΗΕ.
Η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης σαφώς δεν αφορά μόνο τους πόρους. Αλλά σε μια εποχή ακριβής ενέργειας, ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία στα περιφερειακά ορυκτά καύσιμα επηρεάζει όλο και περισσότερο τις κρίσιμες αποφάσεις που μπορεί να πυροδοτήσουν πόλεμο.
http://www.theguardian.com/environment/earth-insight/2014/jul/09/israel-war-gaza-palestine-natural-gas-energy-crisis
πηγή
Δημοσίευση σχολίου