Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ο νυν υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας (και άλλοτε αντιπρόεδρος της Μπάγερν Μονάχου) κ. Εντμουντ Στόιμπερ επιχειρώντας να διασκεδάσει τις ανησυχίες των βαυαρών ψηφοφόρων του ότι κάποια στιγμή στο μέλλον η Γερμανία θα κληθεί λόγω της οικονομικής και νομισματικής ένωσης της Ευρώπης να καλύψει τα ελλείμματα άλλων χωρών του ευρώ,
τους είχε διαβεβαιώσει ότι «είναι πιθανότερο να ξεσπάσει επιδημία χολέρας στη Βαυαρία, παρά να συμβεί κάτι ανάλογο». Σε λίγους μήνες που θα πραγματοποιηθούν δημοτικές εκλογές στη Γερμανία, με τη γερμανική κοινή γνώμη να δηλώνει ότι τα δημοσιονομικά ελλείμματα την ανησυχούν περισσότερο από την ανεργία και την καταστροφή του περιβάλλοντος, ο βαυαρός πολιτικός γνωρίζει ότι θα κληθεί να απαντήσει τι ακριβώς συνέβη και η χολέρα βρίσκεται προ των πυλών του Μονάχου. Θα κληθεί δε να απαντήσει γνωρίζοντας ότι με βάση τις δημοσκοπήσεις, το 70% των Γερμανών αντιτίθεται στην ιδέα να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα του γερμανικού Δημοσίου για να στηριχθεί η οικονομία της πλέον κακοδιοικούμενης χώρας του ευρώ, δηλαδή της Ελλάδας.
«Οπως έστρωσαν θα κοιμηθούν»
Κατόπιν όλων αυτών, δεν είναι ασφαλώς δύσκολο να αντιληφθεί κανείς το κλίμα που επικράτησε την περασμένη εβδομάδα όταν η καγκελάριος κυρία Ανγκελα Μέρκελ εκλήθη να απαντήσει αν και πώς η χώρα της είναι έτοιμη να συμβάλει εποικοδομητικά στην επιχείρηση διάσωσης της ελληνικής οικονομίας από τις κτηνώδεις ορέξεις των αγορών και των κερδοσκόπων. «Η Ελλάδα όπως έστρωσε θα κοιμηθεί» ήταν η πρώτη αντίδρασή της, γνωρίζοντας ωστόσο ότι το πάπλωμα που λέγεται ευρώ δεν προσφέρεται για μπαλώματα. Ενα νόμισμα που φιλοδοξεί κάποια στιγμή να αντικαταστήσει το δολάριο στις διεθνείς αγορές δεν είναι δυνατό να ανεβοκατεβαίνει λόγω της κακής διακυβέρνησης σε μια χώρα που δεν αντιπροσωπεύει παρά το 3% της οικονομικής του βάσης και έτσι συναίνεσε στο να σταλούν « μηνύματα» όχι μόνο προς την Ελλάδα αλλά και προς τους κερδοσκόπους. «Μη μας δοκιμάζετε,γιατί θα χάσετε» δήλωσε απευθυνόμενος την Πέμπτη το βράδυ προς αυτούς, εξ ονόματος όλων των κρατών της ευρωζώνης, ο πρόεδρος του Εurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ , αφήνοντας παράλληλα να εννοηθεί ότι αύριο, οπότε συνέρχονται στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Οικονομίας της ζώνης του ευρώ, θα συμφωνήσουν επί όλων των «τεχνικών θεμάτων» που αφορούν το πλέγμα προστασίας της Ελλάδας.
Για να μετακινηθεί η κυρία Ανγκελα Μέρκελ από το «όπως στρώσατε θα κοιμηθείτε» προς την Ελλάδα στο «μη μας δοκιμάζετε γιατί θα χάσετε» προς τους κερδοσκόπους, συνέβησαν πολλά. Ο πρώτος που προσπάθησε να τη μεταπείσει, ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα, οπότε συνεδρίασαν από κοινού στο Παρίσι οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας, ήταν ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, η χώρα του οποίου έχει εμπλακεί βαθιά στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα (βλ. Εμπορική και Αγροτική), πουλάει στην Ελλάδα περίπου τα ίδια όπλα που πουλάει στην Ινδία του ενός δισεκατομμυρίου κατοίκων και εν πάση περιπτώσει έχει στη διάθεσή της ελληνικούς τίτλους αξίας αρκετών δεκάδων δισ. ευρώ.
Η απάντηση της γερμανίδας καγκελαρίου ήταν ότι το ελληνικό πρόγραμμα σταθερότητας αποτελεί την ελάχιστη προσπάθεια που οφείλει να καταβάλει η Ελλάδα για να βγει από το τέλμα στο οποίο έχει περιπέσει και στο οποίο απειλεί να παρασύρει όλη τη ζώνη του ευρώ, ότι με την άποψη αυτή συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ότι ο κ. Ζαν Κλοντ-Τρισέ θεωρεί ότι κακώς ο επίτροπος κ. Χοακίν Αλμούνια ενέκρινε το ελληνικό πρόγραμμα σταθερότητας και ότι η κοινοτική αλλά και η γερμανική νομοθεσία δεν επιτρέπουν ούτε στην Ευρώπη ούτε στη Γερμανία να ενισχύσουν οικονομικώς την Ελλάδα. «Ακόμη και αν εγώ συναινέσω, αμφιβάλλω αν η γερμανική Βουλή θα επικυρώσει την οποιαδήποτε βοήθεια. Ακόμη όμως και αν την επικυρώσει, φοβάμαι πως κάποιοι θα προσφύγουν στη γερμανική Δικαιοσύνη, η οποία σίγουρα θα ακυρώσει οποιαδήποτε απόφαση οικονομικής συνδρομής προς την Ελλάδα» είπε στον γάλλο πρόεδρο η γερμανίδα καγκελάριος.
Ωστόσο ο Νικολά Σαρκοζί επέμεινε, της υπενθύμισε ότι σε λίγες ημέρες (δηλαδή την περασμένη Τετάρτη) ανέμενε στα Ηλύσια Πεδία τον πρωθυπουργό της Ελλάδας κ. Παπανδρέου και ότι εν πάση περιπτώσει, όσο δίκιο και αν η ίδια έχει, ο γαλλογερμανικός άξονας δεν μπορεί να αφήσει το ευρώ στο έλεος των κερδοσκοπικών πιέσεων που η Ελλάδα προκάλεσε. Το αποτέλεσμα αυτών των διαβουλεύσεων ήταν να πεισθεί, έστω και με μισή καρδιά, η γερμανίδα καγκελάριος να αρχίσουν οι εμπειρογνώμονες να εξετάζουν τα οικονομικά και νομικά περιθώρια που υπάρχουν ώστε να μην υποχρεωθεί κάποια στιγμή η Ελλάδα σε στάση πληρωμών επειδή ουδείς πλέον διατίθεται να τη δανείσει. Κάτι που ασφαλώς θα έθιγε σοβαρά την ισχύ του ευρώ. Οι κόκκινες γραμμές του Βερολίνου
Η κυρία Μέρκελ έθεσε ωστόσο κάποιες «κόκκινες γραμμές». Η πρώτη ήταν ότι η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να συρρικνώσει πάση θυσία το έλλειμμά της, με όρους Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και η δεύτερη ότι η διάσωση της Ελλάδας δεν θα πρέπει να θεωρηθεί πάγια υποχρέωση της ευρωζώνης προς κάθε χειμαζόμενη χώρα του ευρώ, αλλά λύση έκτακτης ανάγκης. Η γαλλική πλευρά συναίνεσε σε όλα αυτά, επισημαίνοντας ωστόσο ότι αν ο ευρωπαϊκός «κορσές» για την Ελλάδα είναι εξαιρετικά στενός, ίσως η ελληνική πλευρά προτιμήσει να προσφύγει η ίδια στο ΔΝΤ, με όσα δεινά αυτό συνεπάγεται για την ισχύ της ευρωζώνης και του νομίσματός της.
Οι υπουργοί Οικονομίας
ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ την αναχώρηση του κ. Παπανδρέου την Τετάρτη το απόγευμα από το Παρίσι για τις Βρυξέλλες συνεδρίασαν (με τηλεδιάσκεψη) οι υπουργοί Οικονομίας των χωρών του ευρώ και το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τα πορίσματα αυτών των διασκέψεων ετέθησαν την Πέμπτη το πρωί υπόψη της κυρίας Μέρκελ και των κκ. Σαρκοζί και Παπανδρέου. Παρά το γεγονός ότι δεν έδιδαν ολοκληρωμένες και ικανοποιητικές για όλους απαντήσεις θεωρήθηκαν ως βάση συμφωνίας, την οποία περιχαρείς ανακοίνωσαν το μεσημέρι οι πρόεδροι της ΕΕ και της Επιτροπής κκ. Ζοζέ Μπαρόζο και Χέρμαν βαν Ρομπάι. Ωστόσο οι αγορές, που συνήθως αγαπούν τα χρήματα περισσότερο από τα λόγια, αντέδρασαν μουδιασμένα και αν μη τι άλλο έδωσαν το μήνυμα ότι αναμένουν κάτι περισσότερο από «όρκους τιμής».
τους είχε διαβεβαιώσει ότι «είναι πιθανότερο να ξεσπάσει επιδημία χολέρας στη Βαυαρία, παρά να συμβεί κάτι ανάλογο». Σε λίγους μήνες που θα πραγματοποιηθούν δημοτικές εκλογές στη Γερμανία, με τη γερμανική κοινή γνώμη να δηλώνει ότι τα δημοσιονομικά ελλείμματα την ανησυχούν περισσότερο από την ανεργία και την καταστροφή του περιβάλλοντος, ο βαυαρός πολιτικός γνωρίζει ότι θα κληθεί να απαντήσει τι ακριβώς συνέβη και η χολέρα βρίσκεται προ των πυλών του Μονάχου. Θα κληθεί δε να απαντήσει γνωρίζοντας ότι με βάση τις δημοσκοπήσεις, το 70% των Γερμανών αντιτίθεται στην ιδέα να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα του γερμανικού Δημοσίου για να στηριχθεί η οικονομία της πλέον κακοδιοικούμενης χώρας του ευρώ, δηλαδή της Ελλάδας.
«Οπως έστρωσαν θα κοιμηθούν»
Κατόπιν όλων αυτών, δεν είναι ασφαλώς δύσκολο να αντιληφθεί κανείς το κλίμα που επικράτησε την περασμένη εβδομάδα όταν η καγκελάριος κυρία Ανγκελα Μέρκελ εκλήθη να απαντήσει αν και πώς η χώρα της είναι έτοιμη να συμβάλει εποικοδομητικά στην επιχείρηση διάσωσης της ελληνικής οικονομίας από τις κτηνώδεις ορέξεις των αγορών και των κερδοσκόπων. «Η Ελλάδα όπως έστρωσε θα κοιμηθεί» ήταν η πρώτη αντίδρασή της, γνωρίζοντας ωστόσο ότι το πάπλωμα που λέγεται ευρώ δεν προσφέρεται για μπαλώματα. Ενα νόμισμα που φιλοδοξεί κάποια στιγμή να αντικαταστήσει το δολάριο στις διεθνείς αγορές δεν είναι δυνατό να ανεβοκατεβαίνει λόγω της κακής διακυβέρνησης σε μια χώρα που δεν αντιπροσωπεύει παρά το 3% της οικονομικής του βάσης και έτσι συναίνεσε στο να σταλούν « μηνύματα» όχι μόνο προς την Ελλάδα αλλά και προς τους κερδοσκόπους. «Μη μας δοκιμάζετε,γιατί θα χάσετε» δήλωσε απευθυνόμενος την Πέμπτη το βράδυ προς αυτούς, εξ ονόματος όλων των κρατών της ευρωζώνης, ο πρόεδρος του Εurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ , αφήνοντας παράλληλα να εννοηθεί ότι αύριο, οπότε συνέρχονται στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Οικονομίας της ζώνης του ευρώ, θα συμφωνήσουν επί όλων των «τεχνικών θεμάτων» που αφορούν το πλέγμα προστασίας της Ελλάδας.
Για να μετακινηθεί η κυρία Ανγκελα Μέρκελ από το «όπως στρώσατε θα κοιμηθείτε» προς την Ελλάδα στο «μη μας δοκιμάζετε γιατί θα χάσετε» προς τους κερδοσκόπους, συνέβησαν πολλά. Ο πρώτος που προσπάθησε να τη μεταπείσει, ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα, οπότε συνεδρίασαν από κοινού στο Παρίσι οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας, ήταν ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, η χώρα του οποίου έχει εμπλακεί βαθιά στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα (βλ. Εμπορική και Αγροτική), πουλάει στην Ελλάδα περίπου τα ίδια όπλα που πουλάει στην Ινδία του ενός δισεκατομμυρίου κατοίκων και εν πάση περιπτώσει έχει στη διάθεσή της ελληνικούς τίτλους αξίας αρκετών δεκάδων δισ. ευρώ.
Η απάντηση της γερμανίδας καγκελαρίου ήταν ότι το ελληνικό πρόγραμμα σταθερότητας αποτελεί την ελάχιστη προσπάθεια που οφείλει να καταβάλει η Ελλάδα για να βγει από το τέλμα στο οποίο έχει περιπέσει και στο οποίο απειλεί να παρασύρει όλη τη ζώνη του ευρώ, ότι με την άποψη αυτή συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ότι ο κ. Ζαν Κλοντ-Τρισέ θεωρεί ότι κακώς ο επίτροπος κ. Χοακίν Αλμούνια ενέκρινε το ελληνικό πρόγραμμα σταθερότητας και ότι η κοινοτική αλλά και η γερμανική νομοθεσία δεν επιτρέπουν ούτε στην Ευρώπη ούτε στη Γερμανία να ενισχύσουν οικονομικώς την Ελλάδα. «Ακόμη και αν εγώ συναινέσω, αμφιβάλλω αν η γερμανική Βουλή θα επικυρώσει την οποιαδήποτε βοήθεια. Ακόμη όμως και αν την επικυρώσει, φοβάμαι πως κάποιοι θα προσφύγουν στη γερμανική Δικαιοσύνη, η οποία σίγουρα θα ακυρώσει οποιαδήποτε απόφαση οικονομικής συνδρομής προς την Ελλάδα» είπε στον γάλλο πρόεδρο η γερμανίδα καγκελάριος.
Ωστόσο ο Νικολά Σαρκοζί επέμεινε, της υπενθύμισε ότι σε λίγες ημέρες (δηλαδή την περασμένη Τετάρτη) ανέμενε στα Ηλύσια Πεδία τον πρωθυπουργό της Ελλάδας κ. Παπανδρέου και ότι εν πάση περιπτώσει, όσο δίκιο και αν η ίδια έχει, ο γαλλογερμανικός άξονας δεν μπορεί να αφήσει το ευρώ στο έλεος των κερδοσκοπικών πιέσεων που η Ελλάδα προκάλεσε. Το αποτέλεσμα αυτών των διαβουλεύσεων ήταν να πεισθεί, έστω και με μισή καρδιά, η γερμανίδα καγκελάριος να αρχίσουν οι εμπειρογνώμονες να εξετάζουν τα οικονομικά και νομικά περιθώρια που υπάρχουν ώστε να μην υποχρεωθεί κάποια στιγμή η Ελλάδα σε στάση πληρωμών επειδή ουδείς πλέον διατίθεται να τη δανείσει. Κάτι που ασφαλώς θα έθιγε σοβαρά την ισχύ του ευρώ. Οι κόκκινες γραμμές του Βερολίνου
Η κυρία Μέρκελ έθεσε ωστόσο κάποιες «κόκκινες γραμμές». Η πρώτη ήταν ότι η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να συρρικνώσει πάση θυσία το έλλειμμά της, με όρους Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και η δεύτερη ότι η διάσωση της Ελλάδας δεν θα πρέπει να θεωρηθεί πάγια υποχρέωση της ευρωζώνης προς κάθε χειμαζόμενη χώρα του ευρώ, αλλά λύση έκτακτης ανάγκης. Η γαλλική πλευρά συναίνεσε σε όλα αυτά, επισημαίνοντας ωστόσο ότι αν ο ευρωπαϊκός «κορσές» για την Ελλάδα είναι εξαιρετικά στενός, ίσως η ελληνική πλευρά προτιμήσει να προσφύγει η ίδια στο ΔΝΤ, με όσα δεινά αυτό συνεπάγεται για την ισχύ της ευρωζώνης και του νομίσματός της.
Οι υπουργοί Οικονομίας
ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ την αναχώρηση του κ. Παπανδρέου την Τετάρτη το απόγευμα από το Παρίσι για τις Βρυξέλλες συνεδρίασαν (με τηλεδιάσκεψη) οι υπουργοί Οικονομίας των χωρών του ευρώ και το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τα πορίσματα αυτών των διασκέψεων ετέθησαν την Πέμπτη το πρωί υπόψη της κυρίας Μέρκελ και των κκ. Σαρκοζί και Παπανδρέου. Παρά το γεγονός ότι δεν έδιδαν ολοκληρωμένες και ικανοποιητικές για όλους απαντήσεις θεωρήθηκαν ως βάση συμφωνίας, την οποία περιχαρείς ανακοίνωσαν το μεσημέρι οι πρόεδροι της ΕΕ και της Επιτροπής κκ. Ζοζέ Μπαρόζο και Χέρμαν βαν Ρομπάι. Ωστόσο οι αγορές, που συνήθως αγαπούν τα χρήματα περισσότερο από τα λόγια, αντέδρασαν μουδιασμένα και αν μη τι άλλο έδωσαν το μήνυμα ότι αναμένουν κάτι περισσότερο από «όρκους τιμής».
Δημοσίευση σχολίου