Η Τουρκία φιλοξενεί 2.7 εκατομμύρια Σύριους από το 2011. Φαίνεται ότι ήταν συνειδητή επιλογή να διευκολύνει να στείλει μεγάλους αριθμούς στην Ελλάδα το 2015 και όχι νωρίτερα. 70 χιλιάδες το 2014, 850 χιλιάδες το 2015 μέσω Ελλάδας. Δεν ήταν τυχαίο. Εκτιμώ ότι προβλέφθηκε η αλλαγή μεταναστευτικής πολιτικής της κυβέρνησης και κρατήθηκε ανοιχτή η δυνατότητα αύξησης της ροής.
Οι τεράστιοι αριθμοί των μεταναστευτικών ροών αποσκοπούσαν στο να αναδείξουν την εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ίσως και όλης της Ευρώπης από την Τουρκία. Αυτός ήταν ο πρωταρχικός στόχος της Τουρκικής υψηλής στρατηγικής. Το πόσα και ποια κράτη θα έκλειναν τα σύνορα, το πόσο θα σκλήρυνε η στάση ορισμένων χωρών στη φύλαξη συνόρων και το πόσους πρόσφυγες επρόκειτο να δεχθεί η Ευρώπη συνολικά δεν θα επηρέαζαν τον κεντρικό στόχο. Ήταν δευτερεύοντα.
Αυτός είναι ο λόγος που η Ευρώπη εμφανίστηκε υποχωρητική απέναντι στην Τουρκία και της έδωσε χρήματα και υποσχέσεις για βίζα και ξεμπλοκάρισμα της διαδικασίας ένταξης, ενώ ταυτόχρονα αγνόησε την καταπίεση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον αυταρχισμό απέναντι στον τύπο και την δεσποτική διακυβέρνηση.
Κανείς δεν υποχωρεί χωρίς λόγο, ούτε για λόγους συμπαθείας ή επειδή εκτελείς εντολές τρίτου. Υποχωρείς όταν εβρισκόμενος απροετοίμαστος να αντιμετωπίσεις μία κατάσταση, δέχεσαι την εξάρτησή σου από τη συμπεριφορά αυτού απέναντι του οποίου υποχωρείς.
Εν προκειμένω και η Ευρώπη και η Ελλάδα πιάστηκαν στον ύπνο. Εδώ άπτεται το έλλειμα ηγεσίας, όχι ως μία ρηχή επισήμανση εκ των υστέρων, ούτε ως κριτική στα ηγετικά πρόσωπα της Ευρώπης αυτά καθ’ εαυτά, αλλά ως προϊόν των πολιτικών δομών της Ευρώπης. Δηλαδή: ακόμα και να διέθετε ανθρώπους με στόφα μεγάλων ηγετών, ποιος θα διαμόρφωνε την υψηλή στρατηγική; Ποιος θα διαμόρφωνε μακροπρόθεσμη πολιτική; Ποιος θα ερευνούσε και θα ανέλυε τα δεδομένα; Ποιος και με ποια κριτήρια θα προέκρινε τους αντικειμενικούς στόχους της Ευρώπης; Ποιος θα όριζε τα συμφέροντα της Ευρώπης, πέραν των στενών κρατικών ή εθνικών συμφερόντων του κάθε μέλους;
Το «έλλειμα ηγεσίας» είναι μία εγγενής αδυναμία των δομών της Ευρώπης, η οποία δίνει την ευκαιρία σε οργανωμένα κράτη με αυτογνωσία και μακροπρόθεσμους στόχους, όπως η Τουρκία να αποκομίζουν γεωστρατηγικά οφέλη όταν βρίσκουν την ευκαιρία.
Τα οφέλη δεν εξαντλούνται στις σχέσεις με την Ευρώπη, αλλά και στα ελληνοτουρκικά. Καταλύτης σ’ αυτό η ελληνική ανικανότητα με σοβαρότερες συνέπειες. Το ΝΑΤΟ φαίνεται να υιοθετεί για πρώτη φορά στα χρονικά τις τουρκικές θέσεις στο ακέραιο: την αποστρατικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, τις γκρίζες ζώνες στα Δωδεκάνησα και τα 6 αντί των 10 ναυτικών μιλίων εθνικού εναέριου χώρου.
Να προσθέσουμε και ένα ακόμα δεδομένο στη ζοφερή εικόνα. Το προσφυγικό πρόβλημα ανέδειξε από τη διπλωματική αφάνεια και τη γείτονα χώρα εκ βορρά. Με την εξωφρενική ανικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα, κινδυνεύουμε να υποχρεωούμε σε δυσμενή λύση του ζητήματος της ονομασίας των Σκοπίων (Βαρντάσκα). Ξεθάρρεψε και ο Νίμιτς και «μετά από μακρά περίοδο κενού», ετοιμάζεται να επανέλθει για να λύσει το θέμα μια και καλή με αφορμή το μεταναστευτικό.
Δημοσίευση σχολίου