Γράφει: Στέφανος Καραμεσίνης
Οι αντιδράσεις της Άγκυρας χθες και σήμερα στις εικόνες μίας συνηθισμένης αλλαγής της μονάδας Εθνοφρουράς του Καστελόριζου που είδαν την δημοσιότητα και οι ευθείες απειλές για την ασφάλεια του νησιού έφεραν στην επιφάνεια το ζήτημα της δυνατότητας που έχει η Ελλάδα να υπερασπιστεί τα εδάφη της που βρίσκονται στο νοτιοανατολικό Αιγαίο από μία αιφνιδιαστική επίθεση.
Το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης (Καστελόριζο) στο νοτιοανατολικό Αιγαίο αποτελείται από 14 νησιά. Η νήσος Μεγίστη ή Καστελόριζο απέχει 2,3 χλμ από τις νοτιοδυτικές τουρκικές ακτές και 133 χλμ από τη Ρόδο. Από τον Πειραιά απέχει 610 χλμ και 280 χλμ από την Κύπρο.
Το μεγαλύτερο νησί, η Μεγίστη, είναι ένα ημιορεινό βραχώδες νησί με απότομη ακτογραμμή, και με μεγαλύτερο ύψωμα ύψους 273 μέτρων. Όσον αφορά τις υποδομές του, διαθέτει λιμάνι και αεροδρόμιο με αεροδιάδρομο μήκους 880 μέτρων. Η μοναδική ασφάλτινη οδός είναι αυτή που συνδέει το λιμάνι με το αεροδρόμιο. Όλες οι υπόλοιπες οδοί είναι καρόδρομοι και μονοπάτια.
Έχει έκταση 9,1 τετρ.χλμ., συνολικό μήκος ακτών 19,5 χλμ και πληθυσμό 498 κατοίκων, κατά την επίσημη απογραφή του 2011, που συγκροτούν τον Δήμο Μεγίστης. Είναι η μεγαλύτερη (εξ ου και Μεγίστη) νήσος μικρού αρχιπελάγους που συμπεριλαμβάνει τις νησίδες: Άγιος Γεώργιος, Αγριέλαια, Μεγάλο Μαύρο Ποϊνί, Μικρό Μαύρο Ποϊνί, Πολύφαδος ένα, Πολύφαδος δύο, Ρω, Στρογγύλη, Ψωμί, Ψωραδιά και μερικά ακόμη νησιά, καθώς και κάποια που ανήκουν στη Τουρκία.
Από τις χιλιομετρικές αποστάσεις της περιοχής συμπεραίνουμε λοιπόν, πως το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης βρίσκεται πολύ κοντά στην ΝΔ Τουρκία, κι αρκετά μακρυά από την ηπειρωτική Ελλάδα. Αν κι εκ πρώτης η επιτυχημένη άμυνα φαντάζει δύσκολη, ας δούμε τα πράγματα πιο αναλυτικά, και πιο διεξοδικά.
Η μικρονήσος Στρογγύλη, είναι ένα ορεινό βραχώδες και με απότομες ακτές νησί. Από υποδομές διαθέτει επιτηρητικό φυλάκιο και ελικοδρόμιο.Τέλος, η μικρονήσος Ρω, είναι ένα βραχώδες αλλά πιο ομαλό νησί, με πιο μικρές κλίσεις στις ακτές του. Από υποδομές υπάρχει ελικοδρόμιο και φυλάκιο του ΕΣ.
Από γεωγραφικής άποψης, τα 3 κυριότερα νησιά του συμπλέγματος είναι εξαιρετικά βραχώδη κι απότομα (με εξαίρεση ίσως τη Ρω), με αποτέλεσμα να δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό την όποια επιθετική ενέργεια πεζοπόρων τμημάτων κι αντίστοιχα να ευνοεί την άμυνα. Επιπλέον, το έδαφος είναι ακατάλληλο για χρήση μηχανοκίνητων ΤΘ οχημάτων κι από τις 2 πλευρές.
Υπεύθυνη για την άμυνα του νησιού είναι η «Διοίκηση Άμυνας Νήσου» (ΔΑΝ) Μεγίστης, η οποία είναι επιπέδου Τάγματος Πεζικού.
Η ΔΑΝ Μεγίστης ανήκει στην 95 ΑΔΤΕ με έδρα τη Ρόδο. Η ΔΑΝ είναι ένα στρατιωτικό τμήμα Εθνοφρουράς το οποίο έχει διαφορετική σύνθεση από ένα τμήμα ΠΖ (π.χ. Τάγμα), και το οποίο μπορεί να ενσωματώσει και τμήματα άλλων όπλων και σωμάτων (ΠΒ, ΔΒ, ΜΧ κλπ). Συνεπώς, στο Καστελόριζο δεν αναμένεται μόνο Πεζικό, αλλά και πυροβολικό (πυροβόλα), Α/Α πυροβολικό (εκτοξευτές Stinger, Α/Α πυροβόλα), Διαβιβάσεις, Μηχανικό κοκ.
Επίσης στο νησί είναι και το ΕΤΕΔ Μεγίστης, τμήμα αμφίβιων καταδρομών, το οποίο είναι εξοπλισμένο με κατάλληλο οπλισμό κι εξοπλισμό τόσο για την άμυνα της Μεγίστης, όσο και για την ενίσχυση των μικρονήσων Ρω και Στρογγύλης.
Η άμυνα των δύο παραπάνω μικρονήσων, που είναι οι πιο απομακρυσμένες από την Μεγίστη, αποτελείται από ένα ειδικό απόσπασμα υπεράσπισης έκαστη, το οποίο είναι ειδικής σύνθεσης. Οργανικά ανήκουν στη ΔΑΝ Μεγίστης. Επίσης, στην άμυνα των μικρονήσων συνεισφέρουν και τα όπλα υποστήριξης της ΔΑΝ Μεγίστης (όλμοι, Ρ/Κ πυροβόλα), καθώς και το ΕΤΕΔ Μεγίστης.
Συνεπώς η άμυνα του συμπλέγματος Μεγίστης είναι πολυάριθμη για την έκτασή της, και με αρκετά βαρύ οπλισμό. Αν αναλογιστούμε πως για την κατάληψη μιας νήσου, και μάλιστα μετά από την επιτυχή απομόνωση της, απαιτούνται τουλάχιστον τριπλάσιες Μονάδες, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι για την κατάληψη της Μεγίστης απαιτούνται Δυνάμεις επιπέδου Συντάγματος, και για τις μικρονήσους Ρω και Στρογγύλης απαιτούνται δυνάμεις επιπέδου ενισχυμένου Λόχου.
Επίσημα είναι τμήματα της Εθνοφρουράς, άρα δεν παραβιάζεται καμία συνθήκη.
Είναι φανερό πως τα νησιά είναι αλληλοκαλυπτόμενα. Επίσης, το Ρ/Κ Πυροβολικό (τουλάχιστον), μπορεί να βάλλει έναντι των συγκεντρωμένων δυνάμεων στα Τουρκικά παράλια.
Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν τα μέσα να υποστηρίξουν το σύμπλεγμα Μεγίστης και με άλλες δυνάμεις, πέραν των τοπικών δυνάμεων. Μερικές από αυτές είναι οι κάτωθι:
- Τμήματα της 95 ΑΔΤΕ (Τμήματα ΤΧΕ).
- Τμήματα της 13ης ΔΕΕ (ΕΤΑ, Ζ’ ΜΑΚ, 6ο ΕΤΕΘ κοκ).
- Πλοία και Υποβρύχια (κυρίως) του ΠΝ.
- Αεροπορία Στρατού ( ΝΗ-90, ΑΗ-64, ΟΗ-58, CH-47 Chinook).
- Πολεμική Αεροπορία (από το Α/Δ του Καστελλίου).
Μία επιθετική κίνηση της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας στη Μεγίστη, στο σημείο που ουσιαστικά που ο ελληνικός αμυντικός μηχανισμός λόγω γεωγραφικής θέσης αντιμετωπίζει σημαντικά επιχειρησιακά προβλήματα, θα μπορούσε να φέρει την ηγεσία της χώρας σε δύσκολη θέση περισσότερο πολιτικά παρά στρατιωτικά, αφού στις υπόλοιπες περιοχές της συνοριογραμμής –με λίγες εξαιρέσεις– οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να αντεπεξέλθουν σε μία σύγκρουση.
Η μεγάλη απόσταση που χωρίζει τη Μεγίστη από την Ρόδο (135 χλμ.) και την Κάρπαθο (233 χλμ.), σε συνδυασμό με τη μόλις μερικών μιλίων απόσταση που τη χωρίζει από τις τουρκικές ακτές, καθώς και το πολύ μικρό μέγεθός της, αποτελούν τα βασικά αδύναμα σημεία της ελληνικής αμυντικής προσπάθειας σε ό,τι αφορά τη Μεγίστη. Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι ενώ η κοινότητα του νησιού θεωρητικά αριθμεί 500 περίπου μέλη, στην ουσία στο νησί κατοικούν μόλις 200 άτομα, πολλά από τα οποία δεν είναι καν Έλληνες πολίτες. Δυστυχώς, η εγκατάλειψη του νησιού από την πολιτεία οδήγησε πολλούς κατοίκους του νησιού να φύγουν προς την Ρόδο και την Αθήνα ή στο εξωτερικό για μία καλύτερη τύχη.
Επομένως, τα βασικά ανθρωπογεωγραφικά στοιχεία των νησιών συνοψίζονται στη μεγάλη απόσταση της Μεγίστης από τα υπόλοιπα ελληνικά νησιά (από την Ρόδο και από την Κάρπαθο), στη μικρή απόσταση από την Τουρκία (μόλις 2,8 χλμ. από το βόρειο σημείο του νησιού), στο μικρό μέγεθος της Μεγίστης (6,1 χλμ. μήκος και 2,7 χλμ. πλάτος) αλλά και της Ρω και της Στρογγύλης, και στον απελπιστικά μικρό αριθμό των κατοίκων, όταν πριν από αρκετές δεκαετίες η Μεγίστη έφτασε να έχει μέχρι και 12-14.000 κατοίκους και διέθετε έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς στόλους στο Αιγαίο. Ο οικισμός του νησιού βρίσκεται στην ανατολική ακτή του, ακριβώς απέναντι από την Τουρκία, σε απόσταση 7,1 χλμ. από το λιμάνι του Κας.
Το νησί δεν διαθέτει φυσικές πηγές νερού, εκτός από τη μεγάλη υδατοδεξαμενή που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο αεροδρόμιο, ούτε κάποιες εκτεταμένες παραλίες. Το μοναδικό λιμάνι (με μήκος 370 μέτρα και πλάτος 250 μέτρα) που διαθέτει το νησί βρίσκεται στον οικισμό και «βλέπει» προς τις ακτές της Τουρκίας, καθιστώντας ευάλωτη οποιαδήποτε προσπάθεια μεταφοράς εφοδίων και ανδρών στο νησί κατά τη διάρκεια μίας κρίσης. Στα ανατολικά, από το κύριο λιμάνι πίσω από τον οικισμό με προσανατολισμό πάλι προς την Τουρκία, υπάρχει ένα μικρό λιμανάκι, το Μαντράκι. Τόσο το λιμάνι όσο και ο οικισμός είναι στην κυριολεξία περικυκλωμένα από απότομους βράχους, οι οποίοι φτάνουν τα 250 μέτρα, δημιουργώντας ένα τείχος γύρω από τον οικισμό.
Το μικρό αεροδρόμιο του νησιού με διάδρομο μόλις 799 μέτρα και πλάτος 25 μέτρα, βρίσκεται 3.000 μέτρα από τον οικισμό και συνδέεται με αυτόν με τον μοναδικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο του νησιού. Το αεροδρόμιο ουσιαστικά κόβει το νησί σε δύο μέρη, αφού ο προσανατολισμός του είναι από ΒΔ προς ΝΑ και βρίσκεται στη μέση του νησιού.
Λόγω του σημείου που βρίσκεται, οι αποπροσγειώσεις επιτρέπονται μέχρι δύναμη ανέμου 22 κόμβους (6 Μποφόρ). Η απόσταση του αεροδρομίου της Ρόδου από το αεροδρόμιο της Μεγίστης είναι 136,37 χλμ. και διανύεται μέσα σε 40 λεπτά, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου απογείωσης και προσγείωσης, με ταχύτητα πλεύσης 700 χλμ./ώρα.
Από το αεροδρόμιο της Καρπάθου (με μήκος 2,1 χλμ. και πλάτος 30 μέτρα) η Μεγίστη απέχει 233 χλμ. (απαιτούμενος χρόνος 68 λεπτά περίπου) και από την Κρήτη από το αεροδρόμιο της Σητείας, που είναι και το δυτικότερο αεροδρόμιο της Κρήτης, 330 χλμ. (μήκος διαδρόμου 2,1 χλμ. και πλάτος 30 μέτρα).
Στο κέντρο του νησιού, πριν από την είσοδο στον οικισμό της Μεγίστης, υπάρχει μία πεπλατυσμένη περιοχή μήκους 500 περίπου μέτρων και πλάτους 30-40 μέτρων, η οποία αποτελεί και το μόνο επίπεδο σημείο δίπλα στον δρόμο που συνδέει το αεροδρόμιο με τον οικισμό.
Το νησί διαθέτει μονάδα αφαλάτωσης και μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία χρησιμοποιεί ως καύσιμο το πετρέλαιο και τοποθετείται ΝΑ του οικισμού, ακριβώς απέναντι από τις τουρκικές ακτές, εκτεθειμένη στις βολές του τουρκικού πυροβολικού. Άλλες πηγές παραγωγής ενέργειας δεν υπάρχουν, άρα οποιαδήποτε ζημιά στον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ, σημαίνει και πλήρη διακοπή της παροχής.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου