Νίκος Μελέτης
Μείζον θέμα ασφάλειας σε μια εκτεταμένη περιοχή από την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο μέχρι την Μέση Ανατολή και την Αφρική δημιουργεί η ραγδαία διασπορά της τουρκικής τεχνολογίας drones και η ανεξέλεγκτη εμπλοκή της Τουρκίας, μέσω των drones, σε περιφερειακές κρίσεις. Στόχος της Άγκυρας δεν είναι μόνο η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της, αλλά κυρίως η επιστράτευση των Bayraktar ΤΒ2 ως εργαλείου άσκησης εξωτερικής πολιτικής και επέκτασης της επιρροής της.
Το Αζερμπαϊτζάν, το Μαρόκο, η Πολωνία, η Ουκρανία, η Λιβύη, η Αιθιοπία, σύμφωνα με πληροφορίες έχουν ήδη ή πρόκειται να προμηθευτούν τουρκικά drones, ενώ σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου ενδιαφέρον έχουν εκφράσει και χώρες όπως η Αγκόλα, ο Νίγηρας, η Νιγηρία και η Ρουάντα. Τα τουρκικά drones έχουν χρησιμοποιηθεί αρχικά εναντίον των Κούρδων της Συρίας αλλά και στο Ιράκ. Πηγή ανησυχίας είναι βεβαίως και η δημιουργία τουρκικής βάσης για drones στην κατεχομένη Κυπρο ,δημιουργώντας μια ευθεία απειλή για Ισραήλ και Αίγυπτο.
Ήδη ο Αμερικανός γερουσιαστής και πρόεδρος της Επιτροπής εξωτερικών της Γερουσίας Μ. Μενέντεζ ζητά την λήψη μέτρων εναντίον των τουρκικών εξαγωγών οπλικών συστημάτων, που σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα όπως στο Αζερμπαϊτζάν παρακάμπτουν το αμερικανικό εμπάργκο στην εξαγωγή όπλων στη χώρα.
Όμως η νέα αυτή τακτική της Τουρκίας προσφέρει την ευκαιρία και στην Ελλάδα να κινητοποιηθεί σε επίπεδο τουλάχιστον ΕΕ ώστε να καταδειχθεί ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας και η επικίνδυνη πυροδότηση των εντάσεων και κρίσεων σε διάφορες περιοχές της Ασίας, της Μ. Ανατολής και της Αφρικής.
Και η πρωτοβουλία πρέπει να αναληφθεί τώρα καθώς τα τουρκικά drones έχουν ήδη εμφανισθεί σε Έβρο και Αιγαίο…
Η συμβολή των τουρκικών drones στην επανάκαμψη των δυνάμεων της Δυτικής Λιβύης του Αλ Σάρατζ το 2019 και στην απόκρουση της επίθεσης του Χ. Χαφτάρ εναντίον της Τρίπολης, αλλά κυρίως ο ρόλος που διαδραμάτισαν τα Bayraktar στην καθοριστική στρατιωτική νίκη του Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο με την Αρμενία στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αποτέλεσαν την καλύτερη διαφήμιση των τουρκικών drones και προσέφεραν ένα ισχυρό «διπλωματικό» εργαλείο για την Τουρκία.
Όμως και ο τρόπος με τον οποίο η Τουρκία επιλέγει σε ποια πλευρά μιας κρίσης, θα «σπρώξει» τα drones δημιουργεί κρίσιμα ερωτήματα, καθώς όλο και πιο συχνά φαίνεται να επιλέγει καθεστώτα που τείνουν προς τον αυταρχισμό, κινούνται στα όρια της διεθνούς νομιμότητας και στηρίζουν την επιβίωση τους σε μια στρατιωτική νίκη που ευελπιστούν να έρθει με τα τουρκικά drones δημιουργώντας έτσι και μια σχέση εξάρτησης προς την Τουρκία. Και φυσικά είναι πάντα υπαρκτός ο κίνδυνος το να βρεθούν αυτού του είδους όπλα και η τεχνολογία στα χέρια εξτρεμιστών.
Ο Μ. Μενέντεζ ζητά να υπάρξει έρευνα από το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας για το ενδεχόμενο να χρησιμοποιεί αμερικανική τεχνολογία η Τουρκία για την κατασκευή των drones και συγχρόνως να υπάρξει απάντηση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το εάν οι τουρκικές εξαγωγές συνιστούν παραβίαση του Arms Export Control Act ή άλλης αμερικανικής νομοθεσίας ή απόφασης περί επιβολής κυρώσεων. Ο Αμερικανός γερουσιαστής τονίζει ότι οι εξαγωγές τουρκικών drones είναι «επικίνδυνες, αποσταθεροποιητικές και απειλή για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η τακτική που ακολουθεί η Τουρκία ακολουθεί τα πρότυπα της μεθόδευσης που εφαρμόστηκε στην Λιβύη με το καθεστώς Σάρατζ. Που όταν βρέθηκε απελπισμένο μπροστά στην επίθεση των δυνάμεων του Χ. Χαφτάρ προσέτρεξε στην βοήθεια της Τουρκίας που σε αντάλλαγμα όχι μόνο οικονομικό αλλά κυρίως πολιτικό - διπλωματικό προσέφερε στρατιωτική βοήθεια και τα Bayraktar τα οποία διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην αντίσταση των δυνάμεων του Αλ Σάρατζ και στην απόκρουση της επίθεσης που δέχονταν.
Η Τουρκία εξασφάλισε μερικά δισεκατομμύρια δολάρια του λιβυκού κρατικού ταμείου, που μεταφέρθηκαν σε τουρκικές τράπεζες (την περίοδο που είχαν άμεση ανάγκη ρευστού) αλλά το πιο σημαντικό, επέβαλλαν την τουρκική παρουσία στην Λιβύη και προσέφεραν τον κ. Ερντογάν το πιο σημαντικό εργαλείο για την προώθηση του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας, το τουρκολυβικό Μνημόνιο οριοθέτησης ζωνών θαλάσσιας αρμοδιότητας.
Στον Καύκασο η συμβολή των Bayraktar στη νίκη επί της Αρμενίας και στην «απελευθέρωση» μέρους του Ναγκόρνο Καραμπάχ καθιέρωσαν τα τουρκικά drones ως αποτελεσματικά όπλα για τέτοιου είδους επιχειρήσεις. Αμέσως μετά η εξαγωγή Bayraktar στην Ουκρανία έδωσε νέα πνοή στα σχέδια της Τουρκιάς, παρά το γεγονός ότι αυτή η κίνηση έχει δημιουργήσει πολλά σύννεφα στις σχέσεις της Άγκυρας με την Μόσχα. Τις προηγούμενες ημέρες το Κίεβο επιστράτευσε τα Bayraktar σε επιχειρήσεις εναντίον των ρωσόφωνων της Ανατολικής Ουκρανίας παραβιάζοντας τις συμφωνίες που είχαν οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός προκαλώντας ευθέως την Μόσχα και δημιουργώντας μια νέα εστία έντασης.
Τα Bayraktar δίνουν αίσθηση υπεροχής σε τέτοιας κλάσης μέτωπα και αυτό αποθρασύνει ακόμη περισσότερο τους εμπλεκόμενους, σε μικρές κρίσεις, που έχουν στην διάθεση τους τέτοια όπλα και αυτό επισπεύδει την κλιμάκωση των κρίσεων.
Σε ένα τελευταίο επεισόδιο η Αιθιοπία φαίνεται να έχει στραφεί από το καλοκαίρι στην Τουρκία για την αγορά drones καθώς ο ηγέτης της χώρας Άχμεντ Αμπι ανέμενε την κλιμάκωση της σύγκρουσης με τους Τιγκρέ. Σύμφωνα με πληροφορίες η Αιθιοπία έχει ήδη υποβάλλει αίτημα για αγορά Bayraktar για να τα χρησιμοποιήσει εναντίον των Τιγκρέ.
Ο Α. Άμπι επισκέφθηκε τον Αύγουστο την Άγκυρα και υπέγραψε Συμφωνία αμυντικής συνεργίας με τον Τ. Ερντογάν, μια Συμφωνία που δεν είδε το φως της δημοσιότητας αλλά σύμφωνα με δημοσιεύματα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την αγορά Bayraktar TB2 που θεωρούνται από τα πιο φονικά όπλα στην κατηγορία αυτή. Ο Α. Άμπι είχε βρεθεί σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση και η επίσκεψη του στην Άγκυρα έγινε δυο μήνες μετά την εκδίωξη των αιθιοπικών δυνάμεων από την πρωτεύουσα του Τιγκρέ, Μέκελε και πριν από την αντεπίθεση των δυνάμεων του τον Οκτώβριο η οποία αποκρούστηκε.
Και η συνδρομή της Τουρκίας στην Αιθιοπία δεν είναι τυχαία, καθώς εκτός των άλλων ενισχύει την χώρα η οποία είναι σε ευθεία αντιπαράθεση που έχει φθάσει την ανταλλαγή απειλών πολέμου με την Αίγυπτο του θανάσιμου αντιπάλου του Αλ Σισι , για την διαχείριση των υδάτων του Νείλου…
Το Αζερμπαϊτζάν, το Μαρόκο, η Πολωνία, η Ουκρανία, η Λιβύη, η Αιθιοπία, σύμφωνα με πληροφορίες έχουν ήδη ή πρόκειται να προμηθευτούν τουρκικά drones, ενώ σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου ενδιαφέρον έχουν εκφράσει και χώρες όπως η Αγκόλα, ο Νίγηρας, η Νιγηρία και η Ρουάντα. Τα τουρκικά drones έχουν χρησιμοποιηθεί αρχικά εναντίον των Κούρδων της Συρίας αλλά και στο Ιράκ. Πηγή ανησυχίας είναι βεβαίως και η δημιουργία τουρκικής βάσης για drones στην κατεχομένη Κυπρο ,δημιουργώντας μια ευθεία απειλή για Ισραήλ και Αίγυπτο.
Ήδη ο Αμερικανός γερουσιαστής και πρόεδρος της Επιτροπής εξωτερικών της Γερουσίας Μ. Μενέντεζ ζητά την λήψη μέτρων εναντίον των τουρκικών εξαγωγών οπλικών συστημάτων, που σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα όπως στο Αζερμπαϊτζάν παρακάμπτουν το αμερικανικό εμπάργκο στην εξαγωγή όπλων στη χώρα.
Όμως η νέα αυτή τακτική της Τουρκίας προσφέρει την ευκαιρία και στην Ελλάδα να κινητοποιηθεί σε επίπεδο τουλάχιστον ΕΕ ώστε να καταδειχθεί ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας και η επικίνδυνη πυροδότηση των εντάσεων και κρίσεων σε διάφορες περιοχές της Ασίας, της Μ. Ανατολής και της Αφρικής.
Και η πρωτοβουλία πρέπει να αναληφθεί τώρα καθώς τα τουρκικά drones έχουν ήδη εμφανισθεί σε Έβρο και Αιγαίο…
Η συμβολή των τουρκικών drones στην επανάκαμψη των δυνάμεων της Δυτικής Λιβύης του Αλ Σάρατζ το 2019 και στην απόκρουση της επίθεσης του Χ. Χαφτάρ εναντίον της Τρίπολης, αλλά κυρίως ο ρόλος που διαδραμάτισαν τα Bayraktar στην καθοριστική στρατιωτική νίκη του Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο με την Αρμενία στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αποτέλεσαν την καλύτερη διαφήμιση των τουρκικών drones και προσέφεραν ένα ισχυρό «διπλωματικό» εργαλείο για την Τουρκία.
Όμως και ο τρόπος με τον οποίο η Τουρκία επιλέγει σε ποια πλευρά μιας κρίσης, θα «σπρώξει» τα drones δημιουργεί κρίσιμα ερωτήματα, καθώς όλο και πιο συχνά φαίνεται να επιλέγει καθεστώτα που τείνουν προς τον αυταρχισμό, κινούνται στα όρια της διεθνούς νομιμότητας και στηρίζουν την επιβίωση τους σε μια στρατιωτική νίκη που ευελπιστούν να έρθει με τα τουρκικά drones δημιουργώντας έτσι και μια σχέση εξάρτησης προς την Τουρκία. Και φυσικά είναι πάντα υπαρκτός ο κίνδυνος το να βρεθούν αυτού του είδους όπλα και η τεχνολογία στα χέρια εξτρεμιστών.
Ο Μ. Μενέντεζ ζητά να υπάρξει έρευνα από το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας για το ενδεχόμενο να χρησιμοποιεί αμερικανική τεχνολογία η Τουρκία για την κατασκευή των drones και συγχρόνως να υπάρξει απάντηση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το εάν οι τουρκικές εξαγωγές συνιστούν παραβίαση του Arms Export Control Act ή άλλης αμερικανικής νομοθεσίας ή απόφασης περί επιβολής κυρώσεων. Ο Αμερικανός γερουσιαστής τονίζει ότι οι εξαγωγές τουρκικών drones είναι «επικίνδυνες, αποσταθεροποιητικές και απειλή για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η τακτική που ακολουθεί η Τουρκία ακολουθεί τα πρότυπα της μεθόδευσης που εφαρμόστηκε στην Λιβύη με το καθεστώς Σάρατζ. Που όταν βρέθηκε απελπισμένο μπροστά στην επίθεση των δυνάμεων του Χ. Χαφτάρ προσέτρεξε στην βοήθεια της Τουρκίας που σε αντάλλαγμα όχι μόνο οικονομικό αλλά κυρίως πολιτικό - διπλωματικό προσέφερε στρατιωτική βοήθεια και τα Bayraktar τα οποία διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην αντίσταση των δυνάμεων του Αλ Σάρατζ και στην απόκρουση της επίθεσης που δέχονταν.
Η Τουρκία εξασφάλισε μερικά δισεκατομμύρια δολάρια του λιβυκού κρατικού ταμείου, που μεταφέρθηκαν σε τουρκικές τράπεζες (την περίοδο που είχαν άμεση ανάγκη ρευστού) αλλά το πιο σημαντικό, επέβαλλαν την τουρκική παρουσία στην Λιβύη και προσέφεραν τον κ. Ερντογάν το πιο σημαντικό εργαλείο για την προώθηση του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας, το τουρκολυβικό Μνημόνιο οριοθέτησης ζωνών θαλάσσιας αρμοδιότητας.
Στον Καύκασο η συμβολή των Bayraktar στη νίκη επί της Αρμενίας και στην «απελευθέρωση» μέρους του Ναγκόρνο Καραμπάχ καθιέρωσαν τα τουρκικά drones ως αποτελεσματικά όπλα για τέτοιου είδους επιχειρήσεις. Αμέσως μετά η εξαγωγή Bayraktar στην Ουκρανία έδωσε νέα πνοή στα σχέδια της Τουρκιάς, παρά το γεγονός ότι αυτή η κίνηση έχει δημιουργήσει πολλά σύννεφα στις σχέσεις της Άγκυρας με την Μόσχα. Τις προηγούμενες ημέρες το Κίεβο επιστράτευσε τα Bayraktar σε επιχειρήσεις εναντίον των ρωσόφωνων της Ανατολικής Ουκρανίας παραβιάζοντας τις συμφωνίες που είχαν οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός προκαλώντας ευθέως την Μόσχα και δημιουργώντας μια νέα εστία έντασης.
Τα Bayraktar δίνουν αίσθηση υπεροχής σε τέτοιας κλάσης μέτωπα και αυτό αποθρασύνει ακόμη περισσότερο τους εμπλεκόμενους, σε μικρές κρίσεις, που έχουν στην διάθεση τους τέτοια όπλα και αυτό επισπεύδει την κλιμάκωση των κρίσεων.
Σε ένα τελευταίο επεισόδιο η Αιθιοπία φαίνεται να έχει στραφεί από το καλοκαίρι στην Τουρκία για την αγορά drones καθώς ο ηγέτης της χώρας Άχμεντ Αμπι ανέμενε την κλιμάκωση της σύγκρουσης με τους Τιγκρέ. Σύμφωνα με πληροφορίες η Αιθιοπία έχει ήδη υποβάλλει αίτημα για αγορά Bayraktar για να τα χρησιμοποιήσει εναντίον των Τιγκρέ.
Ο Α. Άμπι επισκέφθηκε τον Αύγουστο την Άγκυρα και υπέγραψε Συμφωνία αμυντικής συνεργίας με τον Τ. Ερντογάν, μια Συμφωνία που δεν είδε το φως της δημοσιότητας αλλά σύμφωνα με δημοσιεύματα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την αγορά Bayraktar TB2 που θεωρούνται από τα πιο φονικά όπλα στην κατηγορία αυτή. Ο Α. Άμπι είχε βρεθεί σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση και η επίσκεψη του στην Άγκυρα έγινε δυο μήνες μετά την εκδίωξη των αιθιοπικών δυνάμεων από την πρωτεύουσα του Τιγκρέ, Μέκελε και πριν από την αντεπίθεση των δυνάμεων του τον Οκτώβριο η οποία αποκρούστηκε.
Και η συνδρομή της Τουρκίας στην Αιθιοπία δεν είναι τυχαία, καθώς εκτός των άλλων ενισχύει την χώρα η οποία είναι σε ευθεία αντιπαράθεση που έχει φθάσει την ανταλλαγή απειλών πολέμου με την Αίγυπτο του θανάσιμου αντιπάλου του Αλ Σισι , για την διαχείριση των υδάτων του Νείλου…
Δημοσίευση σχολίου