Του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΡΥΩΤΗ
Έχει χυθεί πολύ μελάνι γύρω από τις πιθανές ποσότητες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και ως συνήθως οι Έλληνες έχουν γίνει εκτός των άλλων γεωλόγοι και γεωφυσικοί με διιστάμενες φυσικά απόψεις.
Μια μερίδα από αυτούς πιστεύει ότι υπάρχουν τεράστια κοιτάσματα, προβάλλοντας αστρονομικούς αριθμούς για να θεμελιώσουν την επιχειρηματολογία τους, και μια άλλη μερίδα βλέπει μόνο μερικές σταγόνες υδρογονανθράκων και σε κάθε περίπτωση πιστεύει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις έστω και μικρών εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων στις θάλασσές μας.
Τώρα τα ψέματα τελείωσαν. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας έδωσε εντολή να αρχίσουν έρευνες για υδρογονάνθρακες στην δυτική Ελλάδα, ώστε να μην αρχίσει ο Ταγίπ Ερντογάν να ισχυρίζεται ότι του κλέβουμε τον ορυκτό του πλούτο που βρίσκεται στην δική μας θάλασσα.
Δυστυχώς ο Ελληνισμός ελπίζει ότι όταν τελειώσει η τραγωδία της Ουκρανίας, η παγκόσμια κοινότητα θα στρέψει την προσοχή της προς το μαρτυρικό νησί απαιτώντας την απελευθέρωση της Κύπρου από τον Σουλτάνο Ερντογάν.
Ο κύριος λόγος αυτής της ελπίδας πηγάζει από το γεγονός ότι μια μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων πιστεύει ότι είμαστε ο επιούσιος λαός και η παγκόσμια κοινότητα μας χρωστάει γιατί είμαστε απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Αρχαίας Αθήνας του Περικλή, του Σωκράτη και του Μακεδόνα Αριστοτέλη και επομένως κάθε φορά που ασχολούνται μαζί μας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το ανεπανάληπτο ιστορικό παρελθόν της φυλής μας.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος της αγανάκτησής μας για τον έρωτα τον ΗΠΑ με την Τουρκία. Να είστε σίγουροι ότι ο φιλέλληνας πρόεδρος των ΗΠΑ δεν πρόκειται να ασχοληθεί με το μαρτυρικό νησί, διότι θα έχει άλλα σχέδια για επέκταση της αμερικανικής αυτοκρατορίας.
Τα σχέδια των Αμερικανών για την Ανατολική Μεσόγειο
Όπως έχω, επανειλημμένα γράψει, το αμερικανικό σχέδιο δεν είναι πλέον καθόλου μυστικό. Οι Αμερικανοί θέλουν με ένα σμπάρο τρία τρυγόνια. Επιθυμούν, όπως το αποκαλούν, ένα «package deal» που να περιλαμβάνει την συνεκμετάλλευση ή συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Το πρόβλημα με αυτή την συνεκμετάλλευση είναι ότι η Κύπρος και η Ελλάδα θα υποχρεωθούν να μοιράσουν τον πλούτο των υδρογονανθράκων τους με μια χώρα που δεν διαθέτει υδρογονάνθρακες στις θάλασσές της.
Από το 1923 οι Τούρκοι πάντοτε θεωρούσαν ότι είχαν μεγάλες ακτές, αλλά δεν διέθεταν μεγάλη θάλασσα και μετά το 1982 με την UNCLOS συνειδητοποίησαν ότι η θάλασσά τους περιορίστηκε και άλλο. Έτσι άρχισαν έναν επικίνδυνο ρητορικό πόλεμο, εκτός δύο θερμών εξαιρέσεων (1987 και 1996), αλλά από το 2018 προβάλλουν πλέον παρανοϊκές απαιτήσεις, που σίγουρα θα συνεχιστούν και στο μέλλον.
Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου, γράφοντας από το 2004, ‘οτι ο μόνος τρόπος για να ακυρώσει η Ελλάδα τα σχέδια αυτά είναι, άμεσα και πριν είναι πολύ αργά, να προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με αυτή της Κύπρου βάσει της μέσης γραμμής, σύμφωνα με τις προβλέψεις της UNCLOS, που θα δίνει πλήρη επήρεια στην νήσο Στρογγύλη, με αποτέλεσμα η Τουρκία να μην έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και φυσικά ούτε με την Λιβύη.
Πηγή: Θεόδωρος Καρυώτης, Η ΑΟΖ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη 2014.
Πέρασαν 18 χρόνια από την δημιουργία της κυπριακής ΑΟΖ, από τον αείμνηστο Τάσο Παπαδόπουλο και τώρα γίνεται σαφές ότι η μη οριοθέτηση των ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου υπήρξε θύμα αμερικανικών πιέσεων και δεν ήταν πρωτοβουλία των ελληνικών κυβερνήσεων.
Οι Αμερικανοί από τον Λευκό Οίκο, το State Department και το Πεντάγωνο, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια οριοθέτηση θα προκαλέσει ένα δεύτερο casus belli της Τουρκίας και θέλουν, πάση θυσία, να αποφευχθεί.
Επιπλέον, οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι η Τουρκία έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και μια τέτοια οριοθέτηση τους χαλάει τα σχέδια για μοιρασιά των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι Αμερικανοί, ουσιαστικά, αμφισβητούν έναν δικό τους χάρτη που δείχνει που είναι τα όρια της ΑΟΖ της Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Χάρτης ΑΟΖ Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο
Παρατηρώντας προσεκτικά αυτόν τον χάρτη αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι Αμερικανοί θέλουν να μοιράσουμε τον πλούτο των ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου με την Τουρκία.
Αξίζει εδώ να διαβάσετε μια εξαιρετική ανάλυση του Κώστα Σταμπολή που δόθηκε στην εκπομπή του εκλεκτού δημοσιογράφου Γιώργου Σαχίνη την Παρασκευή 15 Απριλίου 2022 στην οποία σημειώνει:
«Ο μεγάλος παίκτης αυτή τη στιγμή στην περιοχή χωρίς καμία αμφιβολία είναι η Τουρκία και εφόσον το καταλάβουμε γιατί είναι μεγάλος παίκτης στην ενέργεια, γιατί είναι μεγάλος παίκτης στην γεωπολιτική, γιατί είναι το χαϊδεμένο παιδί, γιατί όλοι λένε να μη χάσουμε την Τουρκία και αυτή την στιγμή το αμερικανικό δόγμα είναι θα κάνουμε οτιδήποτε για να μη χάσουμε την Τουρκία. Πολύ ωραία το δέχομαι διότι η γεωγραφία, κακά τα ψέματα, υπέρ της Τουρκίας. Αλλά έχουμε και εμείς μια γεωγραφία σαν Ελλάδα την οποίαν δεν έχουμε αξιοποιήσει και δεν έχουμε καταλάβει που βρισκόμαστε.
Ο ελληνικός θαλάσσιος χώρος αυτός που εκτείνεται από την Κύπρο και φτάνει στην Ελλάδα και φτάνει μέχρι τους Οθωνούς, είναι πολύ μεγάλος χώρος σε τετραγωνικά χιλιόμετρα, ίσως του ιδίου μεγέθους που είναι η μάζα της Τουρκίας. Δηλαδή έχουμε το land mass της Τουρκίας και έχουμε το water mass της Ελλάδας. Και εάν δούμε ότι το παιγνίδι παίζεται διεθνώς γύρω από τις θάλασσες, η Ελλάδα έχει μια πλεονεκτική θέση την οποίαν δεν την αναδεικνύουμε. Και για να πάμε και λίγο πιο πέρα αναφέρομαι στο ενιαίο αμυντικό δόγμα, έχουμε σαφέστατα γεωπολιτικά προτερήματα, συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία δεν αναδεικνύουμε.
‘Εχουμε δυο ελληνόφωνες χώρες στην ΕΕ, έχουμε μια πολύ μεγάλη θαλάσσια έκταση και έχουμε μια μεγάλη εμπορική ναυτιλία. Αυτά δεν τα έχουμε αναδείξει στον βαθμό που πρέπει και μπορούν να έρθουν σαν ένα αντίβαρο στην γεωπολιτική θεώρηση της Τουρκίας.»
Επίλογος
Τέλος, αξιοπρόσεκτες είναι οι σκέψεις του φίλου μου ακαδημαϊκού Βασίλη Μαρκεζίνη, όπως τις διατύπωσε σε ένα αδημοσίευτο άρθρο του, πριν δύο χρόνια:
«Για να επανέλθουμε όμως στην τρέχουσα γεωπολιτική αρθρογραφία, παρατηρούμε πως, σήμερα, όλο και περισσότεροι ακαδημαϊκοί και πολιτικοί σχολιαστές προσεγγίζουν την άποψη των στρατιωτικών ειδικών, συμμεριζόμενοι ειδικότερα την ανάγκη άμεσης οριοθέτησης της ελληνικής ΑΟΖ με την Κύπρο, την Αίγυπτο ή ακόμη και με τη Λιβύη, και ισχυριζόμενοι ότι μια τέτοια κίνηση θα τοποθετούσε την Ελλάδα στη σαφώς προτιμότερη θέση της χώρας που δεν περιορίζεται απλώς να αντιδρά στις περιστασιακές διεκδικήσεις και προκλήσεις της Τουρκίας αλλά αναλαμβάνει πρωτοβουλίες.
Εν ολίγοις, γενικά και ξεκάθαρα εκφράζεται πλέον η ανάγκη ανάπτυξης μιας ελληνικής στρατηγικής ως προς τα συγκεκριμένα ζητήματα. Και τούτο σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα περιορίζεται πλέον να διαμαρτύρεται για τα πολύπλευρα προβλήματα που επιμένει να της προκαλεί η Τουρκία, αλλά, αντιθέτως, θα τα αντιμετωπίζει ως ακριβώς έχουν: ως μονομερή προβλήματα της Τουρκίας.»
Έχουν περάσει 20 χρόνια και τίποτα δεν έχει ουσιαστικά αλλάξει από τότε που ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Οικονομίδης, νομικός σύμβουλος του ΥΠΕΞ, είχε γράψει:
«Η επεκτατική συμπεριφορά της Τουρκίας, η οποία εμφανώς δεν συνάδει με την σύγχρονη εποχή, στηρίζεται κυρίως σε τρεις παράγοντες:
στην ισχύ έναντι της χώρας μας,
στην αδυναμία του διεθνούς συστήματος να επιβάλει την εφαρμογή των διεθνών κανόνων και
στην αδιαφορία των Μεγάλων Δυνάμεων, οι οποίες εξακολουθούν πάντοτε να τοποθετούν το ατομικό τους συμφέρον υπεράνω του γενικού συμφέροντος της διεθνούς κοινότητας ως συνόλου.
Από την άλλη πλευρά, η χώρα μας, χωρίς σχέδιο και προγραμματισμό, δεν μπορεί παρά να ακολουθεί αμυντική πολιτική, πολλές φορές πυροσβεστικού χαρακτήρα. Μόνιμο χαρακτηριστικό της είναι η ατολμία με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ασκήσει νόμιμα δικαιώματα που της παρέχει το διεθνές δίκαιο και μερικές φορές και η υποχωρητικότητα.»
Η προτεραιότητα των Ηνωμένων Πολιτειών, τα τελευταία 70 χρόνια στην Ανατολική Μεσόγειο, ήταν και παραμένει πρώτα το Ισραήλ, μετά η Τουρκία και ύστερα η Ελλάδα.
Οι πολεμικές βάσεις που μας γέμισαν οι Αμερικανοί στην ελληνική επικράτεια δεν αποσκοπούν στην προστασία μας από τους Τούρκους, αλλά κυρίως στην εξυπηρέτηση των αμερικανικών συμφερόντων ασφαλείας με την προστασία του Ισραήλ και την αντιμετώπιση από το ΝΑΤΟ μιας αναθεωρητικής Ρωσίας.
Ο κύριος λόγος αυτής της ελπίδας πηγάζει από το γεγονός ότι μια μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων πιστεύει ότι είμαστε ο επιούσιος λαός και η παγκόσμια κοινότητα μας χρωστάει γιατί είμαστε απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Αρχαίας Αθήνας του Περικλή, του Σωκράτη και του Μακεδόνα Αριστοτέλη και επομένως κάθε φορά που ασχολούνται μαζί μας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το ανεπανάληπτο ιστορικό παρελθόν της φυλής μας.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος της αγανάκτησής μας για τον έρωτα τον ΗΠΑ με την Τουρκία. Να είστε σίγουροι ότι ο φιλέλληνας πρόεδρος των ΗΠΑ δεν πρόκειται να ασχοληθεί με το μαρτυρικό νησί, διότι θα έχει άλλα σχέδια για επέκταση της αμερικανικής αυτοκρατορίας.
Τα σχέδια των Αμερικανών για την Ανατολική Μεσόγειο
Όπως έχω, επανειλημμένα γράψει, το αμερικανικό σχέδιο δεν είναι πλέον καθόλου μυστικό. Οι Αμερικανοί θέλουν με ένα σμπάρο τρία τρυγόνια. Επιθυμούν, όπως το αποκαλούν, ένα «package deal» που να περιλαμβάνει την συνεκμετάλλευση ή συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Το πρόβλημα με αυτή την συνεκμετάλλευση είναι ότι η Κύπρος και η Ελλάδα θα υποχρεωθούν να μοιράσουν τον πλούτο των υδρογονανθράκων τους με μια χώρα που δεν διαθέτει υδρογονάνθρακες στις θάλασσές της.
Από το 1923 οι Τούρκοι πάντοτε θεωρούσαν ότι είχαν μεγάλες ακτές, αλλά δεν διέθεταν μεγάλη θάλασσα και μετά το 1982 με την UNCLOS συνειδητοποίησαν ότι η θάλασσά τους περιορίστηκε και άλλο. Έτσι άρχισαν έναν επικίνδυνο ρητορικό πόλεμο, εκτός δύο θερμών εξαιρέσεων (1987 και 1996), αλλά από το 2018 προβάλλουν πλέον παρανοϊκές απαιτήσεις, που σίγουρα θα συνεχιστούν και στο μέλλον.
Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου, γράφοντας από το 2004, ‘οτι ο μόνος τρόπος για να ακυρώσει η Ελλάδα τα σχέδια αυτά είναι, άμεσα και πριν είναι πολύ αργά, να προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με αυτή της Κύπρου βάσει της μέσης γραμμής, σύμφωνα με τις προβλέψεις της UNCLOS, που θα δίνει πλήρη επήρεια στην νήσο Στρογγύλη, με αποτέλεσμα η Τουρκία να μην έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και φυσικά ούτε με την Λιβύη.
Πηγή: Θεόδωρος Καρυώτης, Η ΑΟΖ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη 2014.
Πέρασαν 18 χρόνια από την δημιουργία της κυπριακής ΑΟΖ, από τον αείμνηστο Τάσο Παπαδόπουλο και τώρα γίνεται σαφές ότι η μη οριοθέτηση των ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου υπήρξε θύμα αμερικανικών πιέσεων και δεν ήταν πρωτοβουλία των ελληνικών κυβερνήσεων.
Οι Αμερικανοί από τον Λευκό Οίκο, το State Department και το Πεντάγωνο, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια οριοθέτηση θα προκαλέσει ένα δεύτερο casus belli της Τουρκίας και θέλουν, πάση θυσία, να αποφευχθεί.
Επιπλέον, οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι η Τουρκία έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και μια τέτοια οριοθέτηση τους χαλάει τα σχέδια για μοιρασιά των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι Αμερικανοί, ουσιαστικά, αμφισβητούν έναν δικό τους χάρτη που δείχνει που είναι τα όρια της ΑΟΖ της Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Χάρτης ΑΟΖ Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο
Παρατηρώντας προσεκτικά αυτόν τον χάρτη αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι Αμερικανοί θέλουν να μοιράσουμε τον πλούτο των ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου με την Τουρκία.
Αξίζει εδώ να διαβάσετε μια εξαιρετική ανάλυση του Κώστα Σταμπολή που δόθηκε στην εκπομπή του εκλεκτού δημοσιογράφου Γιώργου Σαχίνη την Παρασκευή 15 Απριλίου 2022 στην οποία σημειώνει:
«Ο μεγάλος παίκτης αυτή τη στιγμή στην περιοχή χωρίς καμία αμφιβολία είναι η Τουρκία και εφόσον το καταλάβουμε γιατί είναι μεγάλος παίκτης στην ενέργεια, γιατί είναι μεγάλος παίκτης στην γεωπολιτική, γιατί είναι το χαϊδεμένο παιδί, γιατί όλοι λένε να μη χάσουμε την Τουρκία και αυτή την στιγμή το αμερικανικό δόγμα είναι θα κάνουμε οτιδήποτε για να μη χάσουμε την Τουρκία. Πολύ ωραία το δέχομαι διότι η γεωγραφία, κακά τα ψέματα, υπέρ της Τουρκίας. Αλλά έχουμε και εμείς μια γεωγραφία σαν Ελλάδα την οποίαν δεν έχουμε αξιοποιήσει και δεν έχουμε καταλάβει που βρισκόμαστε.
Ο ελληνικός θαλάσσιος χώρος αυτός που εκτείνεται από την Κύπρο και φτάνει στην Ελλάδα και φτάνει μέχρι τους Οθωνούς, είναι πολύ μεγάλος χώρος σε τετραγωνικά χιλιόμετρα, ίσως του ιδίου μεγέθους που είναι η μάζα της Τουρκίας. Δηλαδή έχουμε το land mass της Τουρκίας και έχουμε το water mass της Ελλάδας. Και εάν δούμε ότι το παιγνίδι παίζεται διεθνώς γύρω από τις θάλασσες, η Ελλάδα έχει μια πλεονεκτική θέση την οποίαν δεν την αναδεικνύουμε. Και για να πάμε και λίγο πιο πέρα αναφέρομαι στο ενιαίο αμυντικό δόγμα, έχουμε σαφέστατα γεωπολιτικά προτερήματα, συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία δεν αναδεικνύουμε.
‘Εχουμε δυο ελληνόφωνες χώρες στην ΕΕ, έχουμε μια πολύ μεγάλη θαλάσσια έκταση και έχουμε μια μεγάλη εμπορική ναυτιλία. Αυτά δεν τα έχουμε αναδείξει στον βαθμό που πρέπει και μπορούν να έρθουν σαν ένα αντίβαρο στην γεωπολιτική θεώρηση της Τουρκίας.»
Επίλογος
Τέλος, αξιοπρόσεκτες είναι οι σκέψεις του φίλου μου ακαδημαϊκού Βασίλη Μαρκεζίνη, όπως τις διατύπωσε σε ένα αδημοσίευτο άρθρο του, πριν δύο χρόνια:
«Για να επανέλθουμε όμως στην τρέχουσα γεωπολιτική αρθρογραφία, παρατηρούμε πως, σήμερα, όλο και περισσότεροι ακαδημαϊκοί και πολιτικοί σχολιαστές προσεγγίζουν την άποψη των στρατιωτικών ειδικών, συμμεριζόμενοι ειδικότερα την ανάγκη άμεσης οριοθέτησης της ελληνικής ΑΟΖ με την Κύπρο, την Αίγυπτο ή ακόμη και με τη Λιβύη, και ισχυριζόμενοι ότι μια τέτοια κίνηση θα τοποθετούσε την Ελλάδα στη σαφώς προτιμότερη θέση της χώρας που δεν περιορίζεται απλώς να αντιδρά στις περιστασιακές διεκδικήσεις και προκλήσεις της Τουρκίας αλλά αναλαμβάνει πρωτοβουλίες.
Εν ολίγοις, γενικά και ξεκάθαρα εκφράζεται πλέον η ανάγκη ανάπτυξης μιας ελληνικής στρατηγικής ως προς τα συγκεκριμένα ζητήματα. Και τούτο σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα περιορίζεται πλέον να διαμαρτύρεται για τα πολύπλευρα προβλήματα που επιμένει να της προκαλεί η Τουρκία, αλλά, αντιθέτως, θα τα αντιμετωπίζει ως ακριβώς έχουν: ως μονομερή προβλήματα της Τουρκίας.»
Έχουν περάσει 20 χρόνια και τίποτα δεν έχει ουσιαστικά αλλάξει από τότε που ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Οικονομίδης, νομικός σύμβουλος του ΥΠΕΞ, είχε γράψει:
«Η επεκτατική συμπεριφορά της Τουρκίας, η οποία εμφανώς δεν συνάδει με την σύγχρονη εποχή, στηρίζεται κυρίως σε τρεις παράγοντες:
στην ισχύ έναντι της χώρας μας,
στην αδυναμία του διεθνούς συστήματος να επιβάλει την εφαρμογή των διεθνών κανόνων και
στην αδιαφορία των Μεγάλων Δυνάμεων, οι οποίες εξακολουθούν πάντοτε να τοποθετούν το ατομικό τους συμφέρον υπεράνω του γενικού συμφέροντος της διεθνούς κοινότητας ως συνόλου.
Από την άλλη πλευρά, η χώρα μας, χωρίς σχέδιο και προγραμματισμό, δεν μπορεί παρά να ακολουθεί αμυντική πολιτική, πολλές φορές πυροσβεστικού χαρακτήρα. Μόνιμο χαρακτηριστικό της είναι η ατολμία με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ασκήσει νόμιμα δικαιώματα που της παρέχει το διεθνές δίκαιο και μερικές φορές και η υποχωρητικότητα.»
Η προτεραιότητα των Ηνωμένων Πολιτειών, τα τελευταία 70 χρόνια στην Ανατολική Μεσόγειο, ήταν και παραμένει πρώτα το Ισραήλ, μετά η Τουρκία και ύστερα η Ελλάδα.
Οι πολεμικές βάσεις που μας γέμισαν οι Αμερικανοί στην ελληνική επικράτεια δεν αποσκοπούν στην προστασία μας από τους Τούρκους, αλλά κυρίως στην εξυπηρέτηση των αμερικανικών συμφερόντων ασφαλείας με την προστασία του Ισραήλ και την αντιμετώπιση από το ΝΑΤΟ μιας αναθεωρητικής Ρωσίας.
Δημοσίευση σχολίου